• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nadpalili buty wieszając polską flagę. Rocznica wyzwolenia Gdańska

Marcin Stąporek
30 marca 2012 (artykuł sprzed 12 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Zobacz powojenny Gdańsk na wystawie online
Żołnierze polscy i radzieccy na czołgu przed Dworem Artusa, świętują zdobycie Gdańska. Żołnierze polscy i radzieccy na czołgu przed Dworem Artusa, świętują zdobycie Gdańska.

Dzień 30 marca 1945 r. od kilkudziesięciu lat uchodzi za oficjalną datę wyzwolenia Gdańska spod panowania niemieckiego. Dawniej mówiono w tym kontekście nieco górnolotnie o "powrocie Gdańska do Macierzy", choć w praktyce - mimo iż tymczasowy komunistyczny rząd wydał tegoż dnia dekret o utworzeniu Województwa Gdańskiego - po wyparciu Niemców miasto znalazło się pod władzą sowiecką, a nie polską.



Jak wynika ze wspomnień i zachowanych dokumentów wojskowych (meldunki, raporty), 30 marca 1945 r. nacierającym wojskom sowieckim 2. Frontu Białoruskiego marszałka Konstantego Rokossowskiego, pod którego rozkazami znajdowała się też polska brygada pancerna im. Bohaterów Westerplatte, udało się ostatecznie wyprzeć siły niemieckiej 2. Armii, dowodzonej przez generała Dietricha von Saucken, ze Śródmieścia w kierunku Stogów.

Wycofujący się Niemcy niszczyli za sobą mosty na Motławie, a następnie na Martwej Wiśle, co jednak nie powstrzymało Armii Czerwonej. W pierwszych dniach kwietnia zdobyła ona kolejno: Stogi, Krakowiec i Górki Zachodnie. Również dopiero w początkach kwietnia udało się złamać opór niemiecki na Kępie Oksywskiej. Duże zgrupowania wojsk niemieckich pozostały jednak na Wyspie Sobieszewskiej i Mierzei Wiślanej, a także na Półwyspie Helskim, składając broń dopiero po zdobyciu Berlina w maju 1945 r.

Powrót Gdańska do Polski symbolizuje zatknięcie przez żołnierzy biało-czerwonej flagi na zniszczonym Dworze Artusa. Dokonali tego dwaj czołgiści, podporucznik Bronisław Wilczewski i chorąży Zbigniew Michel. Ten ostatni przekazał nawet szczegółową informację o uczestnikach uroczystości. Co ciekawe, jego zdaniem odbyła się ona 28, a nie 30 marca. "Na plac Długiego Targu wprowadzono batalion fizylierów. Przed wejściem do budynku Dworu Artusa stanął czołg o numerze 211, na którym jak na trybunie stanął płk Malutin, dowódca brygady, dwaj generałowie z 49. armii sowieckiej oraz dowódca batalionu mjr Kulig."

Początkowo flagę zamierzano zawiesić na wieży Ratusza Głównego Miasta, jednak gdy żołnierze dotarli na Długi Targ, zorientowali się, że jest ona zniszczona. W tej sytuacji podjęto szybką decyzję o wciągnięciu polskiej flagi na maszt wieńczący Dwór Artusa. Trwający cały czas ostrzał artyleryjski omal nie udaremnił i tego zamiaru, bowiem w trakcie zaimprowizowanej ceremonii tył budynku został trafiony pociskiem i na dachu pojawiły się płomienie.

Dwaj młodzi, liczący po 19 lat Polacy, z dużą determinacją wspięli się po elewacji sąsiedniej kamienicy i dotarli do masztu, na którym wciąż powiewała hitlerowska flaga ze swastyką. Zerwali ją i wciągnęli flagę biało-czerwoną.

Następnie "Bronek po jakiejś rynnie, a ja po piorunochronie zjechaliśmy na dół. Buty mieliśmy nadpalone. Jest godzina 14.30, nie trwało więc to tak długo. Na dole zakończono uroczysty ceremoniał."

Dalej w relacji chorążego Michela pojawia się nieco złowrogi akcent: "W bocznej ulicy Starówki czekał na nas na samochodzie terenowym zastępca dowódcy brygady do spraw politycznych, mjr Bromberg, który podwiózł nas do kompanii". Autor wspomnień nie wyjaśnia, jakie były powody tej "opieki" ze strony politruka, ale możemy sądzić, że ów chciał poinstruować bohaterów zdarzenia, w jaki sposób mają opowiadać o swoim wyczynie.

O autorze

autor

Marcin Stąporek

- autor jest publicystą historycznym, prowadzi firmę archeologiczną. Pracował w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku i Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Gdańsku. Obecnie jest pracownikiem Biura Prezydenta Gdańska ds. Kultury.

Wydarzenia

Powrót Gdańska do Macierzy

uroczystość oficjalna

Opinie (258) 7 zablokowanych

  • O Piasnicy wysiedleniach ludnosci polskiej czy zbrodniach Niemców na ludnosci polskiej

    na portalu trojmiasto.pl jakos mało

    • 17 2

  • Do wszystkich kretynow plujacych na Rosjan (5)

    Gdyby nie Armia Radziecka to waszych dziadkow,rodzicow ani was madrale-nie byloby na swiecie.Wasi przodkowie skonczyliby w komorach gazowych.Widac ze propaganda skutecznie wyprala wam mozgi-o ile macie taki organ.Wieczna czesc i chwala bohaterskiej Armii Radzieckiej,dzieki ktorej ZYJECIE !!!

    • 21 20

    • sadzac po kometarzach , wiekszosc polakow woli hitlerowcow niz Rosjan

      • 3 2

    • Sowietów i sługusów Moskwy zbrodnie były potworne (1)

      To pogdybajmy jeszcze raz. Gdyby nie doszło do wojny niemiecko-sowieckiej, to na terenach zajętych przez sowietów nie byłoby dzisiaj żadnego Polaka, chyba że by ktoś polskojęzyczny się dał z-sowietyzować i stał się ich człowiekiem. Hitler ze Stalinem chcieli razem unicestwić naród polski i wspólnie, stopniowo ten plan wcielali w życie zaczynając od eliminowania inteligencji polskiej. Kiedy Hitler uprzedził Stalina (który chciał już wtedy Europę "wyzwalać") i sam zaatakował sowietów, doszło do sojuszu Stalina z aliantami. Od tego czasu ten zbrodniarz musiał dbać o pozory - warto poznać historię, a nie gdybać.

      • 2 1

      • No zobacz ty

        45 lat byliśmy pod okupacją sowiecką i jakoś nie unicestwili narodu polskiego i odziwo mówimy dalej po polsku!
        Z kolei Hitler w 6 lat wymordowal 6 milionów obywateli Polski, a General Plan Ost zakładał bardziej ambitne cele, które nie zostały niestety osiągnięte wskutek "najazdu hord azjatyckich"

        • 1 0

    • No to czemu jeszcze w Polsce siedzisz?? Spierdykaj do twoich sowieckich towarzyszy, ty komuniscie zajefany!!!!!! A poza tym zobacz jaka nedze tocza twoi przyjaciele dzisiaj.... kryminalisci i dyktatorzy w kazdym rejonie sowietu!! Beeee.., obrzydliwi politycy!!!! A ile zamordowali sowieci polskiej inteligencji w Katyniu????
      Ok. 12-tysiecy !!!!!!!!!!!! A kto zawarl sojusz z Hitlerem krotko przed ostatnia wojna swiatowa?????? A kto napadl na biedna Polske ze wschodu, tez krotko przed wojna?????? Placz za ta BESTIA-stalinowska!! Mam nadzieje, ze cierpii Diabel tam, gdzie jego miejsce jest.....:)

      • 0 1

    • Może ty żyjez dzięki armii czerwonej i jej bohaterskim gwałtom (nie wątpię że jesteś efektem takiego gwałtu).
      A do twojego wpisu gloryfikującego zbrodnię i zdradę przeciwko Polsce powinien sie przype... prokurator, ty bolszewicki skur..synu.

      • 0 1

  • dzien zaloby

    • 6 2

  • Taki patriotyzm jak dwaj 19letni chłopacy weszli i wywiesili polską flagę na Dworze Artusa trzeba pamiętać. Powrót Gdańska do (2)

    • 8 3

    • Powrót Gdańska do macierzy. (1)

      • 5 0

      • Zdobycie

        Powrót do doopy, a nie do macierzy! Gdańsk został zdobyty, a nie wyzwolony. Pomijając wszystkie czynniki historyczne, hitleryzm i przyczyny hitleryzmu (nie zapominajmy o nich), wojnę celną dużej polski i ciupeńkiego gdańska itp. Jeśli to było wyzwolenie, to gdzie się podziali wyzwoleni? Ostatnio ktoś też "wyzwolił" krym i szykuje się wyzwolić odessę tak jak kiedyś wyzwalał polski wschód. Sami wyzwoliciele. Przetrzyjcie oczy i mówcie prawdę. Zdobycie i przejęcie pod administrację a nie wyzwoleni. I kropka

        • 2 0

  • ciekaw jestem kto by mieszkał w gdańsku gdyby ruscy nie przekroczyli bugu

    • 4 3

  • rocznica (1)

    1939 roku gdańskich Polaków wyłapali Niemcy, a 1945 dzicy ze wschodu wykańczali gdańskich Niemców, dzisiaj drugie pokolenie w mieście rodzeni to polscy gdańszczanie zrodzeni z repatriantów II RP.

    • 6 0

    • Sorry

      Te drugie pokolenie, o którym piszesz to mieszkańcy Gdańska, a nie Gdańszczanie.
      Czym w takim razie jestem ja , skoro mój Ojciec urodził się w Gdańsku w 1913, więzień obozów koncentracyjnych, a Dziadek spoczywa na cmentarzu na Zaspie.

      • 3 0

  • Mentalność Kalego

    Niemcy Rosjanom dobrze, Rosjanie Niemcom źle.

    • 4 2

  • ja wiem że zbrodnie w piaśnicy,szpęgawsku,ponarach na wołyniu a nawet powstanie warszawskie zorganizowała sowiecka bespieka kto wie czy me maczała rąk w oświęcimiu

    • 3 2

  • jak zwykle forumowicze wszystko wiedzą najlepiej...

    • 1 2

  • potrafią rozwiązać wszystkie problemy świata oprócz własnego życia..

    • 2 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym roku uruchomiono połączenie kolejowe z Sopotem?

 

Najczęściej czytane