• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nadpalili buty wieszając polską flagę. Rocznica wyzwolenia Gdańska

Marcin Stąporek
30 marca 2012 (artykuł sprzed 12 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Zobacz powojenny Gdańsk na wystawie online
Żołnierze polscy i radzieccy na czołgu przed Dworem Artusa, świętują zdobycie Gdańska. Żołnierze polscy i radzieccy na czołgu przed Dworem Artusa, świętują zdobycie Gdańska.

Dzień 30 marca 1945 r. od kilkudziesięciu lat uchodzi za oficjalną datę wyzwolenia Gdańska spod panowania niemieckiego. Dawniej mówiono w tym kontekście nieco górnolotnie o "powrocie Gdańska do Macierzy", choć w praktyce - mimo iż tymczasowy komunistyczny rząd wydał tegoż dnia dekret o utworzeniu Województwa Gdańskiego - po wyparciu Niemców miasto znalazło się pod władzą sowiecką, a nie polską.



Jak wynika ze wspomnień i zachowanych dokumentów wojskowych (meldunki, raporty), 30 marca 1945 r. nacierającym wojskom sowieckim 2. Frontu Białoruskiego marszałka Konstantego Rokossowskiego, pod którego rozkazami znajdowała się też polska brygada pancerna im. Bohaterów Westerplatte, udało się ostatecznie wyprzeć siły niemieckiej 2. Armii, dowodzonej przez generała Dietricha von Saucken, ze Śródmieścia w kierunku Stogów.

Wycofujący się Niemcy niszczyli za sobą mosty na Motławie, a następnie na Martwej Wiśle, co jednak nie powstrzymało Armii Czerwonej. W pierwszych dniach kwietnia zdobyła ona kolejno: Stogi, Krakowiec i Górki Zachodnie. Również dopiero w początkach kwietnia udało się złamać opór niemiecki na Kępie Oksywskiej. Duże zgrupowania wojsk niemieckich pozostały jednak na Wyspie Sobieszewskiej i Mierzei Wiślanej, a także na Półwyspie Helskim, składając broń dopiero po zdobyciu Berlina w maju 1945 r.

Powrót Gdańska do Polski symbolizuje zatknięcie przez żołnierzy biało-czerwonej flagi na zniszczonym Dworze Artusa. Dokonali tego dwaj czołgiści, podporucznik Bronisław Wilczewski i chorąży Zbigniew Michel. Ten ostatni przekazał nawet szczegółową informację o uczestnikach uroczystości. Co ciekawe, jego zdaniem odbyła się ona 28, a nie 30 marca. "Na plac Długiego Targu wprowadzono batalion fizylierów. Przed wejściem do budynku Dworu Artusa stanął czołg o numerze 211, na którym jak na trybunie stanął płk Malutin, dowódca brygady, dwaj generałowie z 49. armii sowieckiej oraz dowódca batalionu mjr Kulig."

Początkowo flagę zamierzano zawiesić na wieży Ratusza Głównego Miasta, jednak gdy żołnierze dotarli na Długi Targ, zorientowali się, że jest ona zniszczona. W tej sytuacji podjęto szybką decyzję o wciągnięciu polskiej flagi na maszt wieńczący Dwór Artusa. Trwający cały czas ostrzał artyleryjski omal nie udaremnił i tego zamiaru, bowiem w trakcie zaimprowizowanej ceremonii tył budynku został trafiony pociskiem i na dachu pojawiły się płomienie.

Dwaj młodzi, liczący po 19 lat Polacy, z dużą determinacją wspięli się po elewacji sąsiedniej kamienicy i dotarli do masztu, na którym wciąż powiewała hitlerowska flaga ze swastyką. Zerwali ją i wciągnęli flagę biało-czerwoną.

Następnie "Bronek po jakiejś rynnie, a ja po piorunochronie zjechaliśmy na dół. Buty mieliśmy nadpalone. Jest godzina 14.30, nie trwało więc to tak długo. Na dole zakończono uroczysty ceremoniał."

Dalej w relacji chorążego Michela pojawia się nieco złowrogi akcent: "W bocznej ulicy Starówki czekał na nas na samochodzie terenowym zastępca dowódcy brygady do spraw politycznych, mjr Bromberg, który podwiózł nas do kompanii". Autor wspomnień nie wyjaśnia, jakie były powody tej "opieki" ze strony politruka, ale możemy sądzić, że ów chciał poinstruować bohaterów zdarzenia, w jaki sposób mają opowiadać o swoim wyczynie.

O autorze

autor

Marcin Stąporek

- autor jest publicystą historycznym, prowadzi firmę archeologiczną. Pracował w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku i Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Gdańsku. Obecnie jest pracownikiem Biura Prezydenta Gdańska ds. Kultury.

Wydarzenia

Powrót Gdańska do Macierzy

uroczystość oficjalna

Opinie (258) 7 zablokowanych

  • To nie było wyzwolenie tylko zagłada miasta.

    • 20 10

  • (1)

    Przepraszam ale co świętować? Totalne zniszczenie miasta, mordy, gwałty, podpalenia?

    • 26 13

    • Powrót Gdańska do macierzy to mało?

      • 9 5

  • Czytam wypowiedzi - każdy jest najlepiej poinformowany i najpewniejsze ma poglądy ?! (3)

    Moi drodzy, dobrze że Ruscy pogonili stąd Niemców, taki pogrom jak zrobili ludzkości Niemcy, mimo Ruskiego odwetu, nie byli wstanie dorównać.

    • 29 9

    • jesteś w błędzie (1)

      niemcy mordowali inne narodowości, a ruskie także miliony swoich

      • 5 6

      • jesteś w błędzie Niemcy zamordowali dużo więcje ludzkich dusz niż Ruskie.

        Sztuthow (pisownia celowa) to mordy również na swoich.

        • 5 3

    • Gdzieś to wyczytał?

      Samych Ukraińców wymordowali około 6 milionów ci twoi ukochani Rosjanie...
      Ps. Nie umniejsza to winy Niemców, ale w temacie milionów Niemcy nie dorównywali twoim pupilkom.

      • 2 4

  • Do red. Ładnie opisane zawieszenie flagi polskiej i zrzucenie faszystowskiej. (1)

    Uczcijmy ten dzień, to był dzień wielkiej wojny i odwrotu złych czasów, dzisiaj mamy spokojne i dobre czasy po wszystkich zawieruchach historii.

    • 29 5

    • A co sie stalo z tablica jaka ipamietniala zawieszenie flagi??????????????????????????
      W ostatnich kilku latach oficjalnie zostala zdemontowana pod pretekstem remontu. hańba!!!!!!!

      • 0 0

  • Kiedyś flagę się szanowało. (1)

    Teraz bandy idiotów wypisują na biało-czerwonych flagach różne pierdoły.To powinno byc karane.Ludzie trochę szacunku.

    • 29 1

    • 'Kiedyś flagę się szanowało."

      do tego stopnia, że w sklepie obywatel nie mógł jej kupić tylko firmy państwowe. Jak ktoś chciał mieć flagę to szedł na pochód 1-majowy i nie oddawał w miejscach zwrotu. W tamtym czasie narodowa flaga w rękach obywatela była niebezpiecznym narzędziem dla tego demokratycznego systemu. Przepisy regulowały i kiedy firma państwowa mogła wywiesić flagę.

      • 0 1

  • Po co było wpuszczać tych sowietów.

    Teraz łatwo narzekać. Mogli przecież Polacy sami wyzwolić to miasto, na pewno by pomogli przyjaciele z europy zachodniej i ruskie zaoszczędziliby sprzętu i fatygi.

    • 13 12

  • tak naprawdę "wyzwolenie" Gdańska to była klęska dla miasta (1)

    przyjaciele alianci zrównali nas z ziemią

    • 12 15

    • Zapomniałeś Marcel napisać

      jaki stopień w niemieckiej armii miał twój ojciec lub dziadek

      • 5 1

  • Ślepota czy wygodne życie.

    I po tylu latach wciąż przesladuje się polaków, chociaż by zmuszając ich do pracy aż do śmierci skąd to znamy, hitlerowcy też zmuszali do pracy polaków a zapłatą była śmierć ! Czy ci ludzie ginęli za polskie niepotrzebnie ? Ślepi jesteście na to co robią z polską a wspominacie tych co za nią polegli !

    • 12 8

  • 17 IX 1939 dwaj wrogowie narodu polskiego rzucili się Polakom do gardła (1)

    Czy politycy tych krajów dzisiaj kochają nasz naród?

    • 20 6

    • 1 i 17 IX

      • 11 0

  • (2)

    w 85 roku bylem w woju...ktoregos zi,owego ranka obudzili nas i powiedzieli, ze Nato. zajelo cale polnocne wybrzeza o ze mamy to odbic...walilismy po pyskach wszystko co stanelo na drodze,,,p dwoch dniach okazalo sie z to byli chlopaki z innej baterii naszego pulku..jasne ?

    • 2 13

    • a nam zrobili wode z mozgow gadajac, ze walczymy o Polske

      • 0 0

    • Czyli byłeś w ZOMO :-)

      • 7 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym roku zorganizowano pierwsze regularne gonitwy na sopockim hipodromie?

 

Najczęściej czytane