• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Zabytki Gdańska, które udało się uratować

Rafał Borowski
16 września 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 

Pod koniec marca 1945 roku zabytkowe centrum Gdańska obróciło się w stertę gruzu. Historycy szacują, że straty sięgały 80-90 proc. znajdujących się na tym terenie budynków, w tym wielu zabytkowych budowli. Ostatecznie część z nich udało się uratować i do dzisiaj są symbolami Gdańska.



Niedawno pożegnaliśmy prof. Wiesława Gruszkowskiego, architekta i urbanistę zaangażowanego w powojenną odbudowę Gdańska. To dzięki uporowi m.in. takich osób udało się odtworzyć wiele zabytkowych budynków, mimo że skala zniszczeń wymagała podjęcia ogromnego wysiłku.

1. Ratusz Głównomiejski zobacz na mapie Gdańska



  • Ratusz Głównomiejski obecnie.


W wyniku działań wojennych, hełm wieży i drewniane stropy XIV-wiecznej budowli zostały strawione przez płomienie, a mury zostały dodatkowo osłabione wybuchami pocisków artyleryjskich i bomb lotniczych. Ratusz Głównomiejski znajdował się w tak katastrofalnym stanie, że w każdej chwili groziło mu zawalenie i pierwotnie rozważano jego rozbiórkę.

2. Złota Kamieniczka zobacz na mapie Gdańska



  • Złota Kamieniczka.

W 1945 roku, z jednej z najpiękniejszych kamienic Gdańska pozostało praktycznie dymiące rumowisko. Ocalał jedynie fragment fasady, sięgający trzeciego piętra. Na szczęście, XVII-wieczny budynek został pieczołowicie zrekonstruowany, wykorzystując przy tym możliwie jak najwięcej zachowanych elementów.

3. Zielona Brama zobacz na mapie Gdańska



  • Zielona Brama obecnie.

W 1945 roku jej wnętrze zostało doszczętnie wypalone, a górne partie murów uległy zawaleniu. Jej rekonstrukcja rozpoczęła się dopiero w 1950 roku i trwała trzy lata, ale ostatecznie udało się wiernie odtworzyć jej XVI-wieczny wygląd.

4. Kościół Mariacki zobacz na mapie Gdańska



  • Bazylika Mariacka.

Lista zniszczeń gmachu największego, ceglanego kościoła w Europie przedstawia się następująco: całkowite wypalenie wieży, zerwanie wszystkich dachów, spalenie siedmiu bocznych wieżyczek oraz dwóch sygnaturek, zburzenie 40 proc. sklepień oraz zniszczenie wszystkich okien i bram. W zasadzie ocalały jedynie mury zewnętrze oraz część filarów i podtrzymywanych przez nie sklepień.

5. Zespół Przedbramia zobacz na mapie Gdańska



  • Zespół Przedbramia obecnie.

Zniszczenia Zespołu Przedbramia, czyli Wieży Więziennej, Katowni i łączącej je szyi były tak znaczne, że tu również poważnie rozważano rozbiórkę ruin. Zniszczeniu uległ hełm Wieży Więziennej, górna kondygnacja Katowni została zburzona, a wnętrze zostało całkowicie strawione przez płomienie. O innych uszkodzeniach murów nawet nie warto wspominać.

6. Wielka Zbrojownia zobacz na mapie Gdańska



  • Wielka Zbrojownia.

Całkowicie zburzone wnętrza, a także zniszczone hełmy wież i część szczytów fasady. Tak przedstawiał się bilans strat Wielkiej Zbrojowni, czyli najwspanialszego, świeckiego przykładu architektury manierystycznej w Gdańsku. Zasadnicza odbudowa trwała w latach 1947-1965, zaś w latach 2000-2005 zrekonstruowano ostatnie, brakujące elementy elewacji, np. dekoracyjne rzygacze.

7. Wielki Młyn zobacz na mapie Gdańska



  • Wielki Młyn obecnie.

Ze wzniesionego przez Krzyżaków w 1350 roku młyna wodnego pozostały w zasadzie resztki murów. Patrząc na zdjęcia wykonane wkrótce po wojnie aż trudno uwierzyć, że zdecydowano się na jego odbudowę. Warto jednak pamiętać, że to nie tylko jeden z najstarszych obiektów na terenie Gdańska, ale również jeden z największych obiektów przemysłowych średniowiecznej Europy.

Opinie (205) ponad 20 zablokowanych

  • Zabytki.

    W Gdańsku po wojnie więcej zabytków zniknęło niż zostało odbudowanych. Taka jest niestety smutna prawda. Polecam świetny felieton "na przykładzie Gdańska". Niestety obecna władza w d*p... ma zabytki i ich ratowanie. Liczy się deweloperska i wpływy z podatków. Ja tak się zastanawiam skoro miasto posiada jakiś teren w centrum miasta to dlaczego samo nie odbuduje tego co tam stało a nie sprzedaje w przetargach a później narzeka że deweloper stawiam tam gniota...

    • 9 6

  • Mimo knowań komuny (2)

    Wielka, wielka chwała ludziom, którzy podjęli się trudu odbudowy naszej Ojczyzny. Wiadomo, że nie chcieli tego komuniści, że prześladowali ratowników zabytków, że wielu trafiło do czerwonych kazamatów. Teraz komuchom głupio

    Paweł Szabarczyk

    • 11 9

    • Jak tam pod deklem? Niekiepsko.

      • 1 2

    • bredzysz, Szubrawczyk

      • 1 2

  • Zabytki.

    W Gdańsku po wojnie więcej zabytków zniknęło niż zostało odbudowanych. Taka jest niestety smutna prawda. Polecam świetny felieton "na przykładzie Gdańska". Niestety obecna władza w d*p... ma zabytki i ich ratowanie. Liczy się deweloperska i wpływy z podatków. Ja tak się zastanawiam skoro miasto posiada jakiś teren w centrum miasta to dlaczego samo nie odbuduje tego co tam stało a nie sprzedaje w przetargach a później narzeka że deweloper stawiam tam gniota... Wiem że miasto nie jest od budowy mieszkań ale przecież funkcjonuje coś takiego jak budownictwo komunalne.

    • 12 5

  • recenzje niektóre no coment

    Rosjanie tak spalili miasto i zdewastowali. Bo traktowali je jako niemieckie. Chwała ludziom że teraz jest piękne i dotyczy to wszystkich bez względu na opcje polityczne.
    A tych pseudo recenzentów to bym wysłał do szkoły żeby nauczyli się pisowni i historii.

    • 13 1

  • Transport

    Może zamiast, albo przynajmniej obok tablic typu: tu się urodził Daniel Gabriel Fahrenheit , powiesić na rok zdjęcia kamienicy z wiosny 1945 r. Niemcy w centrum Berlina pozostawili kościół pamięci, my nic.

    • 9 0

  • Dla tych, którzy czują niedosyt i chcieliby wiedzieć więcej na temat tej ratowania i odbudowy gdańskich zabytków (1)

    mała lista tytułów, do których trzeba zajrzeć.

    1. Jacek Friedrich - Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960
    2. Wspomnienia z Odbudowy Głównego Miasta Tom I-II oprac. Izabela Trojanowska
    3. Marcin Gawlicki - Zabytkowa architektura Gdańska w latach 1945-1951
    4. Andrzej Macur - Gdańsk Kazimierza Macura. Z historii konserwacji i odbudowy zabytków w latach 1936-2000
    5. Gdańsk jego dzieje i kultura - praca zbiorowa pod red. Aleksandry Czeszunist
    6. Jerzy Stankiewicz, Bohdan Szermer - Gdańsk; rozwój urbanistyczny i architektoniczny oraz powstanie zespołu Gdańsk-Sopot-Gdynia.

    • 11 0

    • Dzięki za info

      Część czytałem resztę zobaczę

      • 1 0

  • Ci cholerni komuniści.

    • 2 2

  • Jak się patrzy na te zdjęcia to płakać się chce. (3)

    Gdańsk był taki piękny i wyjątkowy. Wojna go prawie zabiła.

    • 12 0

    • Nie biadol (1)

      Większość niemieckich gdańszczan z radością powitała wybuch wojny

      • 7 5

      • prawda, nie ma co biadolić. Gdańsk i okolice to było największe poparcie dla nazistów. Sami sobie zgotowali ten los jaki spotkał ich i to miasto. Chwała naszym budowniczym że potrafili podnieść to co się dało z ruin.

        • 6 1

    • nie wojna, tylko armia radziecka

      • 0 0

  • wbrew komunie

    Wielka chwała tym wszystkim odważnym i zdolnym patriotom, którzy potrafili odbudować po wojnie niszczone polskie miasta. Wiadomo powszechnie, że komuna to blokowała, a co aktywniejszych wysyłała na Syberię. Wszak polskie życie miało się zacząć od początku - od 1944 roku. Nie wiadomo, ilu budowniczych powojennego Gdańska skończyło w czerwonych kazamatach. Właśnie dlatego cześć wszystkim.

    • 8 1

  • Danziger Hof wersja hiszpanska

    nie ma zdjecia. LOT tylko w wersji hiszpanow ta akropna bryla kozikowski i spolka na smietnik. szkaradztwo. mam nadziej ze po wyebie bielawskiego zwroca sie do hiszpanow i poprosza o kntynuacje projkektu

    • 5 3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym roku do Sopotu wróciły tradycyjne kosze plażowe?

 

Najczęściej czytane