• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Zabytki Gdańska, które udało się uratować

Rafał Borowski
16 września 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 

Pod koniec marca 1945 roku zabytkowe centrum Gdańska obróciło się w stertę gruzu. Historycy szacują, że straty sięgały 80-90 proc. znajdujących się na tym terenie budynków, w tym wielu zabytkowych budowli. Ostatecznie część z nich udało się uratować i do dzisiaj są symbolami Gdańska.



Niedawno pożegnaliśmy prof. Wiesława Gruszkowskiego, architekta i urbanistę zaangażowanego w powojenną odbudowę Gdańska. To dzięki uporowi m.in. takich osób udało się odtworzyć wiele zabytkowych budynków, mimo że skala zniszczeń wymagała podjęcia ogromnego wysiłku.

1. Ratusz Głównomiejski zobacz na mapie Gdańska



  • Ratusz Głównomiejski obecnie.


W wyniku działań wojennych, hełm wieży i drewniane stropy XIV-wiecznej budowli zostały strawione przez płomienie, a mury zostały dodatkowo osłabione wybuchami pocisków artyleryjskich i bomb lotniczych. Ratusz Głównomiejski znajdował się w tak katastrofalnym stanie, że w każdej chwili groziło mu zawalenie i pierwotnie rozważano jego rozbiórkę.

2. Złota Kamieniczka zobacz na mapie Gdańska



  • Złota Kamieniczka.

W 1945 roku, z jednej z najpiękniejszych kamienic Gdańska pozostało praktycznie dymiące rumowisko. Ocalał jedynie fragment fasady, sięgający trzeciego piętra. Na szczęście, XVII-wieczny budynek został pieczołowicie zrekonstruowany, wykorzystując przy tym możliwie jak najwięcej zachowanych elementów.

3. Zielona Brama zobacz na mapie Gdańska



  • Zielona Brama obecnie.

W 1945 roku jej wnętrze zostało doszczętnie wypalone, a górne partie murów uległy zawaleniu. Jej rekonstrukcja rozpoczęła się dopiero w 1950 roku i trwała trzy lata, ale ostatecznie udało się wiernie odtworzyć jej XVI-wieczny wygląd.

4. Kościół Mariacki zobacz na mapie Gdańska



  • Bazylika Mariacka.

Lista zniszczeń gmachu największego, ceglanego kościoła w Europie przedstawia się następująco: całkowite wypalenie wieży, zerwanie wszystkich dachów, spalenie siedmiu bocznych wieżyczek oraz dwóch sygnaturek, zburzenie 40 proc. sklepień oraz zniszczenie wszystkich okien i bram. W zasadzie ocalały jedynie mury zewnętrze oraz część filarów i podtrzymywanych przez nie sklepień.

5. Zespół Przedbramia zobacz na mapie Gdańska



  • Zespół Przedbramia obecnie.

Zniszczenia Zespołu Przedbramia, czyli Wieży Więziennej, Katowni i łączącej je szyi były tak znaczne, że tu również poważnie rozważano rozbiórkę ruin. Zniszczeniu uległ hełm Wieży Więziennej, górna kondygnacja Katowni została zburzona, a wnętrze zostało całkowicie strawione przez płomienie. O innych uszkodzeniach murów nawet nie warto wspominać.

6. Wielka Zbrojownia zobacz na mapie Gdańska



  • Wielka Zbrojownia.

Całkowicie zburzone wnętrza, a także zniszczone hełmy wież i część szczytów fasady. Tak przedstawiał się bilans strat Wielkiej Zbrojowni, czyli najwspanialszego, świeckiego przykładu architektury manierystycznej w Gdańsku. Zasadnicza odbudowa trwała w latach 1947-1965, zaś w latach 2000-2005 zrekonstruowano ostatnie, brakujące elementy elewacji, np. dekoracyjne rzygacze.

7. Wielki Młyn zobacz na mapie Gdańska



  • Wielki Młyn obecnie.

Ze wzniesionego przez Krzyżaków w 1350 roku młyna wodnego pozostały w zasadzie resztki murów. Patrząc na zdjęcia wykonane wkrótce po wojnie aż trudno uwierzyć, że zdecydowano się na jego odbudowę. Warto jednak pamiętać, że to nie tylko jeden z najstarszych obiektów na terenie Gdańska, ale również jeden z największych obiektów przemysłowych średniowiecznej Europy.

Opinie (205) ponad 20 zablokowanych

  • czrgo nie uratowano !!

    Bardzo dużo zabytkowych kamienic nie odbudowano a zupełnie zaprzestano odbudowy wstawiając pomiędzy zabytki jakieś koszmarne budynki które nawet nie starają się przypominać zabytków.Miasto zamiast przyciągać turystów to wręcz ich odstrasza - zaczyna przypominać zlepek przypadkowych budynków.

    • 11 1

  • A ile doprowadzono z tych które zostały oryginalne do ruiny? (2)

    Łąkowa 4 - rozebrany
    Łąkowa 50, 51, 52 - zrujnowany
    Ułańska 11 - zrujnowany
    Ułańska - budynki po blaszance - rozebrany
    Sadowa 4 - rozebrany
    Reduta Żbik 7a-e - zrujnowany
    Długie Ogrody 30 - zrujnowany
    Plac Wałowy 13 - ruina
    Pod Zrębem 6 - ruina
    Owsiana 1-3 I 6 - ruina
    Wspornikowa 12 i 13 - ruina
    Mam wymieniać dalej?
    Tak się w Gdańsku dba o zabytki?
    Każdy może to sam sprawdzić.
    Hipokryzja i nic więcej
    Tereny postoczniowe tak samo rozgrabione z budynków które były oryginalne, przetrwały wojnę, tylko nie udało im się przetrwać i ówcześnie rządzącym włodarzom, którzy liczą zyski wraz z deweloperami....
    Trudno ocenić czy przez zaniedbanie czy celowo nie wpisano budynków na listę konserwatora zabytków, fakt jest jednak taki, że brak tego wpisu spowodował, że budynki te pozostały bez żadnej ochrony. Każdy może z nimi zrobić co zechce.

    • 18 1

    • do tej listy dodać należy kamienice we Wrzeszczu i Oliwie!

      i to jest celowe działanie

      urzędnicy mają swoje sprawdzone sposoby i tym się nie krępują nawet gdy ktoś im zwraca uwagę udają pelikana....są bezkarni!

      • 7 1

    • Robi się to celowo w imię interesu deweloperów.

      A wiadomo kto w UM na tym zyskuje.

      • 3 0

  • Mieszczniec (2)

    Przy każdym odbudowanym zabytku, kamienicy, ulicy .... powinna być jakaś tablica ze zdjęciem (zdjęciami) sprzed odbudowy, najlepiej tuż powojenne. Każdy powinien zobaczyć jak wiele włożono by odbudować wszystko ze zgliszczy. Szczególnie w kontekście słyszalnych głosów negujących zakres prac i trudu oraz by unaocznić wszystkim wysiłek i koszty całego narodu w kontekście prób odzyskania mienia przedwojennego przez "potomków"....

    • 6 0

    • (1)

      Zdjęcie sprzed może nie (po co się dołować przypominaniem, ze to tylko rekonstrukcje), ale fajnie gdyby było info o najważniejszych osobach zaangażowanych w ramach odbudowy

      • 1 1

      • Jakie rekonstrukcje!

        Czytaj ze zrozumieniem,to były odbudowy.Rekonstrukcje są od podstaw!

        • 1 0

  • Czytam Wasze tzw.wypowiedzi i jestem przerażony poziomem intelektu (1)

    Jakie wyście szkoły kończyli,Panie i Panowie Nauczyciele,jak Wy uczyliscie Waszych wychowanków ortografii.Ja w latach 70 tych skończyłem technikum, które notabene było niżej klasyfikowane jak liceum,ale wydaje mi się że Pani Profesor Lesińska nasza wychowawczyni nauczyła nas języka polskiego wyśmienicie.Jak czytam Wasze komentarze to mi reszta włosów na głowie staje.Jak można takich niedouczków w dorosłe życie wypuszczać!!!Swoją drogą moderatorzy Trójmiasta.pl powinni odrzucać takie teksty nie dlatego by wyprowadzać cenzurę, ale by zapobiegać rozprzestrzenianiu nieuctwa

    • 8 4

    • mnie bardziej przeraża poziom intelektualny tutejszych trolli, a nie językowy

      bo to można wybaczyć w internecie na forach, ale pisanie totalnych idiotyzmów, pełnych nienawiści i często łamiących prawo - i akceptowanie tego przez portal, to jest dopiero upadek

      • 2 3

  • Współcześnie wszystko by sprzedano deweloperom (1)

    Ruiny niestety bez wyjątku same z siebie by się porozpadały, a w ich miejsce powstałaby "współczesna architektura szanująca tradycję i odpowiadająca oczekiwaniom oraz potrzebom mieszkańców". Już widzę oczami wyobraźni ocalały fragment Złotej Kamieniczki wkomponowany w jakiegoś szklanego kloca centrum handlowego

    • 6 0

    • Dobrze, że wtedy nie było budynia.

      • 1 0

  • pokazywać te fotografie niemieckim dzieciom niech wiedza i otworzą oczy na historię

    może otworzą oczy na przyszłość.

    • 2 0

  • Jak równo położony bruk koło młyna. A dzisiejsze ul. starego miasta ?

    • 3 0

  • ciekawostka

    Ciekawe jest to, że w latach 50-70 -tych potrafili odbudować tak precyzyjną architekturę odwzorowując ją z detalami a obecnie powstają klocki, szklaki, byle jakie najgorsze elewacje zamiast cegły naturalnej...pomimo nowoczesnych maszyn których to w ubiegłych latach nie było....Więc tym bardziej było to trudniejsze do osiągnięcia niż teraz. Obecne budownictwo nijak się ma do dawnego budownictwa - znacznie piękniejszego architektonicznie.

    • 7 0

  • kiedy miasto zabezpieczy miejski budynek (ponoć zabytkowy) przy przystanku Politechnika?

    Opuszczony przez najemców i zamknięty budynek uległ "samozapłonowi" i ma uszkodzony dach.
    Czekamy na jesienne deszcze?
    Czyżby kolejne objawienie działań "pomorskiej szkoły konserwacji zabytków"?

    • 4 0

  • Pis zniszczy (3)

    Nie tylko Gdansk. Zniszczy cala Polske.

    • 5 4

    • Mózg jest jak spadochron , nie działa jak nie jest otwarty . (2)

      Nie myślisz samodzielnie , zapewne mózg masz owinięty w gazetę piszącą nieprawdę.

      • 1 2

      • Język Goebelsa (1)

        Rzucajcie błotem o ścianę ....
        Ile ci płaca za pisanie tych bzdur? Matkę tez sprzedasz za 1,23pln?

        • 1 1

        • Czy do cię coś dociera? Znasz j. Polski?

          • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

Syn jakiego króla urodził się w Gdańsku?

 

Najczęściej czytane