Liczy 400 stron, została zilustrowana nierzadko unikatowymi zdjęciami a zebranie materiałów do jej napisania zabrało autorowi bez mała 10 lat. Na księgarskie półki trafiła właśnie książka "Leibhusaren. Historia Czarnych Huzarów" pióra Wojciecha Gruszczyńskiego. To pierwsza w Polsce monografia poświęcona historii słynnych gdańskich żołnierzy. Jej oficjalna premiera z udziałem autora odbędzie się w sobotę o godz. 17 w kawiarniogalerii Sztuka Wyboru przy ul. Słowackiego 19 we Wrzeszczu. Dla naszych czytelników mamy trzy egzemplarze tej niezwykłej publikacji.
W czerwcu ubiegłego roku informowaliśmy o wydaniu kompendium wiedzy na temat historii dawnych koszar, położonych w kwartale ulic Słowackiego, Chrzanowskiego, Szymanowskiego i Grunwaldzkiej we Wrzeszczu. Do trójmiejskich księgarni trafiła właśnie kolejna książka o zbliżonej tematyce, która z pewnością powinna znaleźć się w biblioteczce każdego miłośnika historii Gdańska.
Pachnąca jeszcze farbą drukarską publikacja została poświęcona dziejom pierwotnych lokatorów wrzeszczańskich koszar. Chodzi oczywiście o żołnierzy Przybocznej Brygady Huzarów Cesarstwa Niemieckiego, zwanych potocznie Czarnymi Huzarami.
Wieloletnie poszukiwania materiałów źródłowych
Książka "Leibhusaren. Historia Czarnych Huzarów" jest owocem wieloletnich i - warto podkreślić - niezwykle żmudnych badań Wojciecha Gruszczyńskiego, wielkiego pasjonata lokalnej historii. Zgłębienie blisko dwóch stuleci dziejów tej jednostki - od decyzji o jej utworzeniu przez króla Prus Fryderyka II w 1741 roku do rozwiązania wkrótce po zakończeniu I wojny światowej, tj. w 1920 roku roku - zajęło mu blisko dekadę i opierało się przede wszystkim na kwerendzie w zasobach niemieckich.
- Napisanie książki o historii Czarnych Huzarów było prawdziwym wyzwaniem i gdybym wiedział, z czym będę miał do czynienia, nie wiem, czy drugi raz porwałbym się na opracowanie takiego tematu. Sam pomysł pojawił się u mnie już dawno, ale największą barierą było zdobycie materiałów źródłowych. Jedyną dostępną monografią jest trzytomowa historia huzarów autorstwa dowódcy tej jednostki, Augusta von Mackensena. To książka trudno dostępna w bibliotekach, nie jest wypożyczana i jest piekielnie droga w antykwariatach, cena kompletu to minimum 2,5 tys. euro. Leibhuzarzy pojawią się w wielu innych książkach, głównie w języku niemieckim, niestety, podobnie jak dzieło von Mackensena, większość z nich jest trudno dostępna. Podobnie jest z niektórymi gazetami. Zdobycie np. czasopisma "Der Leibhusar", wydawanego przez stowarzyszenie byłych huzarów graniczy z cudem - podsumowuje Gruszczyński.
Pierwsza monografia w Polsce
O jej wyjątkowości świadczy przede wszystkim fakt, że to pierwsza na polskim rynku wydawniczym popularnonaukowa monografia - czyli praca opisująca wybrane zagadnienie w sposób wyczerpujący - poświęcona historii pruskich, a następnie niemieckich żołnierzy z wielkimi trupimi główkami na czapkach.
- Publikacji książkowych o historii XIX-wiecznego Gdańska wciąż jest stosunkowo niewiele. Tych dotyczących wojskowej historii miasta, aż do czasów I wojny światowej mocno zmilitaryzowanego, nie ma prawie w ogóle. "Leibhusaren" Wojciecha Gruszczyńskiego w znacznym stopniu wypełnia tę lukę. Bogato ilustrowana, kilkusetstronicowa publikacja, oparta na bardzo rzadkich i mało znanych publikacjach źródłowych, uzupełnia naszą wiedzę o dziejach formacji, która zapisała się nie tylko w historii Gdańska - zachęca Krzysztof Grynder z wydawnictwa Gdański Kantor Wydawniczy.
400 stron objętości
Objętość książki Wojciecha Gruszczyńskiego wynosi 400 stron, podzielonych na 12 rozdziałów. Jak już wcześniej wspomniano, ma ona charakter popularnonaukowy. W praktyce oznacza to, że choć jej treść została naszpikowana fachową terminologią wojskową, została napisana przystępnym językiem, a jej lektura nie powinna nastręczać trudności osobom zupełnie nieobeznanym z tematyką.
Zgłębiając zawartość publikacji mamy okazję prześledzić nie tylko szlak bojowy Czarnych Huzarów, wiodący od wojen śląskich w połowie XVIII wieku po Wielką Wojnę (tak niegdyś określano I wojnę światową), ale również szereg innych, równie przydatnych informacji. Od ich zmieniającego się umundurowania i uzbrojenia poprzez opisy miejsca stacjonowania na życiorysach dowódców kończąc. Nie zabrakło również zaskakujących ciekawostek, dzięki którym huzarzy na trwale zapisali się w świadomości dawnych gdańszczan. I bynajmniej nie chodzi tu o ich dokonania na polach bitewnych.
- Dla czytelników z Pomorza z pewnością najciekawszy okres to czasy, gdy huzarskie jednostki stacjonowały w koszarach przy dzisiejszej ulicy Słowackiego we Wrzeszczu. Huzarzy to jednak nie tylko Gdańsk czy Sopot, bo i w tym mieście zaznaczyli swoją obecność. Losy formacji związane są także ze Starogardem Gdańskim czy Słupskiem. Huzarzy to także barwna część obyczajowości XIX-wiecznego Gdańska. Do historii przeszły chociażby wystawne zabawy, jakie odbywały się we Wrzeszczu podczas częstych wizyt cesarza Wilhelma II u dowódcy huzarów - generała Augusta von Mackensena - uzupełnia Grynder.
Spora liczba unikatowych ilustracji
Kolejnym walorem publikacji jest spora liczba materiałów ikonograficznych: reprodukcji obrazów i historycznych fotografii, a także pamiątek zachowanych po Czarnych Huzarach do czasów współczesnych. Podobnie jak sama monografia, wiele z tychże materiałów nie było nigdy publikowanych na polskim rynku wydawniczym.
Na pochwałę zasługuje również fakt, że autor konsekwentnie używa w książce oryginalnego nazewnictwa. Obok polskiej nazwy opisywanej jednostki wojskowej czy miejsca, w nawiasie zawsze znajduje się jej pierwotny, niemiecki odpowiednik. To chociażby duże ułatwienie dla osób, które znają język Goethego i będą miały ochotę zgłębiać historię Czarnych Huzarów w bibliografii źródłowej.
Książka "Leibhusaren. Historia Czarnych Huzarów" to pozycja obowiązkowa dla zapalonych miłośników historii Gdańska, szczególnie tych interesujących się jej wojskowym obliczem. Z czystym sumieniem można ją również polecić osobom okazjonalnie czytającym książki o dziejach nadmotławskiego miasta, z jednym wszakże zastrzeżeniem. Jej lektura z całą pewnością potrwa dłużej niż jeden wieczór.
Zwiedź z nami wnętrza dawnego Klubu Garnizonowego. Film został nagrany w czerwcu 2016 roku.
W sobotę spotkanie z autorem
Książka Wojciecha Gruszczyńskiego "Leibhusaren. Historia Czarnych Huzarów" została wydana w połowie stycznia nakładem Gdańskiego Kantora Wydawniczego oraz Wydawnictwa Region. Została wydrukowana na kredowym papierze i w twardej obwolucie. Sugerowana cena w stacjonarnych księgarniach wynosi 79 zł, zaś w księgarniach internetowych - np. www.maszoperia.org czy www.czec.pl - 74,90 zł.
Już w najbliższą sobotę, 26 stycznia, w kawiarniogalerii Sztuka Wyboru, która znajduje się na terenie dawnych koszar przy ul. Słowackiego 19 we Wrzeszczu, odbędzie się oficjalna premiera publikacji z udziałem jej autora. Początek spotkania o godz. 17. Po jego zakończeniu uczestnicy będą mieli możliwość zakupienia książki w promocyjnej cenie. Więcej szczegółów w ramce "Wydarzenie" pod artykułem.
Kilka słów o autorze niezwykłej książki
Wojciech Gruszczyński urodził się w Gdańsku w 1969 roku. Dosyć wcześnie zainteresował się historią miasta, ale nie znalazło to odzwierciedlenia w jego edukacji. Uczył się w słynnym Conradinum i ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Gdańskim. W 2001 roku wyjechał do Szwecji na studia doktoranckie i tam mieszka do dzisiaj.
Jest kolekcjonerem gdańskich pamiątek, w szczególności zdjęć i pocztówek, także tych związanych ze sławnymi, gdańskimi huzarami śmierci. Część zbiorów Wojciecha Gruszczyńskiego można zobaczyć na prowadzonej przez niego od 1997 roku stronie internetowej o Wolnym Mieście Gdańsku: www.danzig- -online.pl.
W latach 2007-2014 wydał cztery, bogato ilustrowane zdjęciami z jego zbiorów, przewodniki po przedwojennym Gdańsku. Od 2015 roku zajmuje się rekonstrukcją historyczną związaną z regimentami huzarów śmierci i prowadzi na Facebooku stronę poświęconą historii obu regimentów.
Przed pierwszą wojną światową to praktycznie wszyscy z terenów od Świnoujścia przez Gdańsk (tak jak i wszystkie miasta i wsie obecnego województwa pomorskiego), Kaliningrad, Kłajpedę, Bartoszyce, Gołdap, Działdowo, Toruń, Poznań, Wrocław, Katowice byli obywatelami Cesarstwa Niemieckiego i znali język niemiecki.
Trochę było tu emigrantów ekonomicznych (m.in. Polaków z paszportem rosyjskim i austriackim) przybyłych z terytoriów Imperium Rosyjskiego i Austrii, ale tych którzy nie nabyli obywatelstwa niemieckiego w okresie, gdy Prusy utworzyły Cesarstwo Niemieckie w 1871 r, wysiedlono w latach 1885-1890.
Wyszukajcie sobie akta urodzenia (online w archiwum państwowym) waszych pradziadków i prababć i zobaczcie jakie nadano im imiona. Na nagrobkach to już na 100% mieli inne.
5 lat
82
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 20:58
(2)
Niemcy na przestrzeni wiekow skolonizowali poludniowe i wschodnie wybrzeze Baltyku az do Rygi i Talina. Nzywali te podboje Drang Nach Osten.
5 lat
22
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 21:21
Drang Nach Osten? A nie Ostsiedlung? (1)
Co do kolonizacji terenów Słowian od około VIII wieku to się zgadzam. Jednak faktem jest, że na terenach obecnej Polski, Słowianie pojawili się dopiero w okolicach V wieku.
Przed Słowianami żyły tu m.in. germańskie plemiona Gotów i Gepidów.
W Węsiorach na Kaszubach jest cmentarzysko Gotów z I-III wieku.
Wilipedia - Węsiory (cmentarzysko).
5 lat
31
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-25 01:41
nieprawda
pierwsi tu byli neandertalczycy
znawca
5 lat
01
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 20:34
Mój pradziadek służył w czarnej husarii we Wrzeszczu (1)
Jak babcia wspominała nazwę Husaria to wszyscy w rodzinie krzywili się że Husaria była u Króla Jana Sobieskiego a nie u Niemca. Teraz przypomniałem sobie te stare fotografie żołnierzy ubranych na czarno odzianych w czapki z miniaturami trupich czaszek.
Adam
5 lat
92
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 20:54
a dziadek Twoj zapewne sluzyl w Wehrmacht
5 lat
37
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 17:53
Powstanie Styczniowe (1)
Rosjanie dostarczali uzbrojenie droga morska do Gdanska przy wspolpracy Niemcow dla rosyjskich wojsk tlumiacych Powstanie Styczniowe w Krolestwie Polskim.
Mieczyslaw
5 lat
162
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 20:16
no i co z tego...Gdansk nie byl wtedy polski
a myslisz ze dzis polska bron nie trafia do hunt w afryce w brew zakazom?
5 lat
62
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 18:31
Teraz
wiadomo skąd Hugo Boss czerpał inspiracje przy projektowaniu mundurów dla SS
Anker
5 lat
194
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 14:19
a ja znam piosenkę o czarnym baranie. (1)
5 lat
2311
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 18:27
costam kazik i proforma ta?
5 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2019-01-24 18:01
Wiem
że na widok naszych mundurów niektórym robi się słabo....Potrafię to zrozumieć.
H. Himmler
we Wrzeszczu. Dla naszych czytelników mamy trzy egzemplarze tej niezwykłej publikacji.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy