• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

150 lat temu otworzył się największy gdański browar

Michał Brancewicz
22 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (330)
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.

24 stycznia 1873 roku zakończył się pierwszy etap budowy Gdańskiego Browaru na terenie dworskiego parku Kuźniczki we WrzeszczuMapka. 100 lat później, w czasach PRL-u, poza warzenie piwa rozlewano tu także Pepsi-Colę. Dzisiaj jest tu osiedle, ale też browar restauracyjny, który działa w historycznym budynku dawnej warzelni.



Jakie są twoje ulubione napoje gazowane?

Browar powstał na terenach, gdzie od XVIII wieku istniał niewielki drewniany budynek z prawem do wyszynku i warzenia piwa.

Lokalizacja była nieprzypadkowa. Teren we Wrzeszczu leżał nad Strzyżą i niedaleko stawu, co zapewniało dobre zaopatrzenie w wodę przemysłową i lód.

Dodatkowo, w 1870 roku, uruchomiono linię kolejową Słupsk-Wejherowo-Gdańsk (Wrzeszcz). A na potrzeby browaru, od strony ul. Kilińskiego, została doprowadzona bocznica kolejowa.

22 423 talarów, 1 srebrny grosz i 8 fenigów



Właścicielem browaru była spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei (DAB; Gdański Browar Akcyjny), która odkupiła Dwór Kuźniczki od wdowy po poruczniku Carlu Wilhelmie Auguście von Rhade za 22 423 talary, 1 srebrny grosz i 8 fenigów.

Otwarcie nastąpiło 24 stycznia 1873 roku, czyli lada dzień przypadnie 150. rocznica tego wydarzenia.

Budynki browaru na grafice z początków XX wieku. Budynki browaru na grafice z początków XX wieku.
Piwo rozpoczęto sprzedawać cztery miesiące później - 20 maja 1873 roku. Zdolności produkcyjne wynosiły wówczas ok. 30 tys. hektolitrów rocznie.

Browar otrzymał telefon z numerem 1



Co ciekawe, gdy w grudniu 1883 roku oddano do użytku pierwszą centralę telefoniczną w Gdańsku, telefon z numerem 1 otrzymały biura browaru we Wrzeszczu. Pierwsza rozmowa dyrekcja - browar odbyła się 2 stycznia 1884 roku.

Najwięcej piwa w dziejach browaru wyprodukowano w 1913 roku - było to 130 tys. hektolitrów, co stanowiło 3/4 możliwości zakładu, w którym pracowało wówczas 188 osób.

W latach 20. i 30. produkcja w browarze spadła do ok. 50 tys. hektolitrów, co stanowiło połowę mocy produkcyjnych. Również okres II wojny światowej nie sprzyjał rozwojowi. Wytwarzanie piwa było zmniejszone z uwagi na trudności surowcowe.

Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w. Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w.
Cały zakład wyszedł z pożogi wojennej prawie nienaruszony. Uszkodzeniu uległa tylko część dachów i 40-metrowy komin.

Rekordowe 498 tys. hektolitrów w 1977 r.



W 1945 roku został upaństwowiony pod nazwą Zjednoczone Państwowe Browary - Państwowy Browar nr 1 w Gdańsku-Wrzeszczu. Był zarazem pierwszym w Gdańsku zakładem przemysłowym, który rozpoczął produkcję.

W 1971 roku, na 10 lat, połączono go z browarem w Elblągu. W tamtym okresie, a dokładnie w 1977 roku, osiągnął najwyższą w swych dziejach produkcję - 498 tys. hektolitrów.

Wytwórnia pepsi-coli kosztowała 31 mln zł



Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu. Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu.
Wtedy też, niemal równo 100 lat po otwarciu, browar zaczął produkować pepsi-colę. Trwało do 23 lata, między 1973 a 1996 rokiem. Budowa wytwórni dla napoju z zachodu kosztowała ówczesne 31 mln zł.

Pod koniec lat 80. zakład otrzymał imię Jana Heweliusza, a po przemianach gospodarczych w Polsce nazwano go Hevelius Brewing Company. W 1991 roku Australijczycy i Holendrzy pozyskali bowiem większość udziałów. Po kilku latach browar został całkowicie sprywatyzowany, po czym nastąpił szereg zmian wśród właścicieli udziałów.

Ostatnia partia piwa wyprodukowana w styczniu 2001 roku



Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002. Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002.
Do gry włączyły się Grupa Żywiec i Heineken, których działania doprowadziły do zamknięcia browaru, a tym samym likwidacji konkurencji. Ostatnią partię piwa wyprodukowano we Wrzeszczu 2 stycznia 2001.

Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000 Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000
Dzisiaj, w odnowionym budynku dawnej warzelni działa Nowy Browar Gdański. Budynek znajduje się w centralnej części osiedla Browar Gdański wybudowanego przez Przedsiębiorstwo Budowlane Górski.

Wnętrza dawnego browaru we Wrzeszczu. Film z 2014 roku


Miejsca

Opinie (330) ponad 50 zablokowanych

  • Chce się RZ - ygać

    Dlatego nigdy , ale to nigdy jak nie muszę to nie wejdę do knajpy gdzie sprzedają żywca, za to co zrobił z tradycją.
    Szkoda, ale fajnie, że jest ten mały browarek.

    • 49 4

  • Beznadziejne

    ktory zlikwidowano na rzecz kolejnych kloców do mieszkania

    • 10 0

  • Spolka Adamowicz i Gorski zagospdarowali teren po browarze, zasypali staw, skrzetnie usuneli slady dawnej historii. I co nadal go chwalicie, mozna dodac jeszcze Forum Gdansk itp itd. Szkodnik.

    • 22 2

  • Opinia wyróżniona

    A można było zrobić muzeum (4)

    A można było zrobić coś na kształt jak w duńskim Carlsbergu, z jednej strony produkcja piwa, a z drugiej muzeum i pijalnia piwa. To byłby rarytas...jeszcze z taką historią, niestety nikt nie myślał w takich kategoriach. Smutne to.

    • 84 2

    • tutaj myśleli jak 11 mieszkanie kupić z bonusem a nie dbać o takie miejsca

      Okolice Angielskiej Grobli, Toruńskiej i całe Dolne Miasto świadczą chyba o tym najlepiej

      • 8 0

    • (1)

      Gdybyśmy jako mieszkańcy Gdańska mieli na to wpływ to pewnie można by takie coś zrobić. Niestety, jako mieszkańcy mamy iść i wybrać sobie cwaniaka który nasze wspólne przekuje w swoje prywatne i będzie tym zarządzał. Demokracja to cenne dobro - dla niektórych.

      • 3 0

      • Jakby mieszkańcy mieli wpływ, to całe miasto byłoby wielkim darmowym parkingiem. Co może pójść źle?

        • 0 0

    • I w ogole obrzydliwie wyglada

      Jak zaklad karny

      • 1 0

  • (1)

    I co nadal bedziecie oplakiwac p. Adamowicza, razem z nadeta wdowa i serdeczna Aleksandra. Celebrowac te wspominki za nasze pieniadze. Przypomnijcie sobie wowczas wiele faktow wcale nie chwalebnej dzialalnosci

    • 18 2

    • Tyle, że tu akurat Adamowicz nie zdążył zawinić

      Ale Strefy Hejtu nie interesuje prawda, nie za to wam płacą, grupo histeryzujących odpadów

      • 0 4

  • Przestańcie mieszać politykę (1)

    To już nie ma znaczenia czy po czy PiS czy inny syf. Dopoki obywatele dalej będą wierzyć w polityków zamiast w ekonomie to nedzie tylko gorzej. Był moment, ze w Polsce żyło sie lepiej. Jeżeli terwz ktoś uważa, ze jest lepiej to albo jest naziolem, psycholem albo inną wszą społeczną. Wpuszczajmy więcej obcego kapitału, budujmy dalej montownie dla innych firm. Oddajmy to co pozostało, mamy jeszcze troche lasów, bursztynu, śladowe ilości przemysłu. Róbmy tak dalej, historia sie niechybnie powtórzy

    • 3 12

    • i oddamy, jeżeli PO wróci do władzy.

      • 3 1

  • tak tu zachwycacie zie jakimś wyjątkowym gdańskim a ja pamiętam że było to piwo traktowane jako jedna z najgorszych w latach 90.

    • 0 9

  • 150 lat temu się otworzył i następnie przyszły PeOwskie rządy i po około 130 latach doprowadzono do zamknięcia browaru o bogatej historii....
    Ktoś powinien w końcu za to odpowiedzieć.

    • 11 2

  • Do tego dzbana który tu Jamrożem rzuca. (2)

    W necie jest piękny artykuł Ryszardy Sochy opisujący turbulencje i strukturę właścicielską browaru i o tym jak finalnie to miasto dało D.

    • 2 1

    • Prawda w oczy kole, pisowskie zakłamane mordy? (1)

      • 0 4

      • chyba ciebie

        • 2 1

  • Nie piję żywca i hajnekena ....

    ani nic z tego koncernu ...zresztą nic dobrego nie produkują ...

    • 2 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

II wojna światowa rozpoczęła się w Gdańsku atakiem Niemiec na:

 

Najczęściej czytane