• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Tak z Gdańska latały samoloty 100 lat temu

szym
20 grudnia 2023, godz. 07:00 
Opinie (95)

Ile w dwudziestoleciu międzywojennym (1918-1939) trwał lot z Gdańska, z lotniska we Wrzeszczu, do Warszawy, Berlina, Królewca, Rygi czy Moskwy oraz jakimi liniami? W jakim czasie pokonywano samochodem lub autobusem trasę do Sopotu, Elbląga, Malborka czy Grunwaldu? Informuje o tym folder turystyczny wydany w Szczecinie w latach 30. XX w. znajdujący się w zbiorach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku.



Dobrze znasz historię Gdańska?

Pierwsze lotnisko na wyspie Ostrów



Pierwsze lotnisko w Gdańsku znajdowało się na wyspie Ostrów (zwanej wtedy Holmem)Mapka w bezpośrednim sąsiedztwie Stoczni Cesarskiej.

Już kilka lat później zaczęto tworzyć lotnisko we Wrzeszczu, a ściśle w jego części położonej na wschód od linii kolejowej, gdzie znajdował się tzw. wielki plac ćwiczeń dla wojska.

W czasie I wojny światowej gdańskie lotnisko nie odegrało poważniejszej roli ze względu na odległość od rejonów działań wojennych. Samoloty przypisane marynarce wojennej stacjonowały w Pucku (Marinefliegerstation Putzig), natomiast stacja lotnicza we Wrzeszczu wykorzystywana była przez szkołę pilotów marynarki (Marinefliegerschule).

Cywilne lotnisko we Wrzeszczu



Przez gdańskie lotnisko przewijało się przed wojną ok. 1500 pasażerów rocznie.

 Przez gdańskie lotnisko przewijało się przed wojną ok. 1500 pasażerów rocznie.
Po klęsce Niemiec w I wojnie światowej i konferencji pokojowej w Wersalu zdecydowano o demilitaryzacji Gdańska. W tym okresie zaczęto tworzyć cywilne lotnisko we WrzeszczuMapka, które posłużyło jako ważny punkt komunikacyjny w lipcu 1920 r., w czasie plebiscytu w Prusach Wschodnich.

Ponieważ ówczesne samoloty nie wymagały jeszcze długich dróg startowych, lotnisko było niewielkie i znajdowało się na terenie pomiędzy wrzeszczańskim browarem a obecną ulicą Legionów. Opuszczone przez wojsko koszary Telegraphenkaserne przy tej ulicy posłużyły za budynek administracyjny lotniska.

Samoloty na płycie lotniska na Zaspie. Samoloty na płycie lotniska na Zaspie.
W 1922 r. komisja Ligi Narodów zajmująca się podziałem dawnego majątku Rzeszy na terenie Wolnego Miasta Gdańska zdecydowała, że dawny wielki plac ćwiczeń zostanie oddany na własność Wolnemu Miastu pod warunkiem zbudowania na nim lotniska. Decyzja ta powinna być uważana za oficjalny początek portu lotniczego we Wrzeszczu. W ówczesnych warunkach był on tworzony przede wszystkim dzięki dotacjom z Niemiec, żywo zainteresowanych utrzymywaniem połączeń komunikacyjnych z Wolnym Miastem i z Prusami Wschodnimi.

Otwarcie lotniska w 1923 r.



Oficjalne otwarcie portu lotniczego miało miejsce 17 czerwca 1923 r., a w kolejnych latach lotniskowa infrastruktura była rozbudowywana, by sprostać rosnącym wymaganiom. Był to jeden z najlepiej wyposażonych portów lotniczych w Europie, położony na ważnych szlakach komunikacyjnych, m.in. z Berlina do Moskwy i Leningradu. Już 5 września 1922 r. uruchomiono regularne połączenia z Warszawą.

Choć samoloty latały do Gdańska, to linie lotnicze reklamowały te połączenia jako sposób na dotarcie do modnego kurortu dla najbogatszych, jakim wtedy był Sopot.

 Choć samoloty latały do Gdańska, to linie lotnicze reklamowały te połączenia jako sposób na dotarcie do modnego kurortu dla najbogatszych, jakim wtedy był Sopot.
Jeszcze jedno "gdańskie" lotnisko powstało w okresie międzywojennym poza miastem, a nawet poza granicami administracyjnymi Wolnego Miasta. Mianowicie polscy studenci politechniki, ówczesnej Technische Hochschule, założyli w 1929 r. Akademicki Aeroklub Gdański. Ponieważ gdańscy Niemcy robili wszystko, by uniemożliwić Polakom korzystanie z lotniska we Wrzeszczu, entuzjaści zaczęli w 1931 r. tworzyć własne lotnisko w Rumi, na terytorium Polski.



Pomysł ten znalazł poparcie licznych środowisk w ówczesnym województwie pomorskim, m.in. dowództwa Morskiego Dywizjonu Lotniczego z Pucka, które było zainteresowane posiadaniem zapasowego lotniska dla swoich maszyn. W związku z szybkim rozrastaniem się Gdyni już w 1935 r. uruchomiono loty pasażerskie, a wiosną 1936 r. otwarto w Rumi nowoczesny dworzec lotniczy "Port Lotniczy Gdynia w Rumi-Zagórzu". Do wybuchu wojny posiadał on regularne połączenia z Warszawą oraz z kilkoma innymi miastami w Europie.



Jednak jak w dwudziestoleciu międzywojennym latano z Gdańska i ile czasu trwały lądowe podróże? Informuje o tym folder turystyczny wydany w Szczecinie w latach 30. XX w., który znajduje się w zbiorach Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku.

Ile czasu trwały loty z Gdańska prawie 100 lat temu?



Wynika z niego, że w tym czasie:

  • Lot z Gdańska do Warszawy trwał 2 godziny i 15 minut.
  • Lot z Gdańska do Berlina trwał 2 godziny i 30 minut.
  • Lot z Gdańska do Rygi trwał 3 godziny.
  • Lot z Gdańska do Moskwy trwał 11 godzin.

Dla przykładu dziś z Gdańska do Warszawy czy Berlina (gdyby były połączenia do stolicy Niemiec) dolecimy w ok. godzinę.



Rysunki pochodzą z folderu turystycznego. Bloki drukarskie wyryto w miedzi w Instytucie Sztuki Chemigraficznej Felix Köring, Berlin SW 61 według zdjęć Staatliche Bildstelle Berlin, autorstwa pracowni Machtana w Gdańsku i K. Schefflera w Gdańsku.

Quiz Turystyczne Trójmiasto Średni wynik 71%

Turystyczne Trójmiasto

Rozpocznij quiz
szym

Opinie (95) 5 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • Opinia wyróżniona

    Ciekawa historia,ciekawe ryciny i mapki.A przedewszystkim siatka połączeń zrobiona na tamte czasy z głową.A dziś...szkoda gadać.

    • 29 28

  • Za 100 lat beda mowic jak Fale wprowadzano. (3)

    Jako przykład jak przytulic 160 mln i nic nie stworzyć. Podręcznikowy przykład jak zamawiający nie wiedział czego chce, a wykonawca jak ma to zrobić. Nieudolnosc a może coś innego ?

    • 37 3

    • ważne, że pewna wąska grupa wzięła pieniążki (2)

      a wystarczyło dać studentom stworzyć aplikację i wyszłoby dużo taniej i lepiej :)

      • 14 1

      • (1)

        Studenci zrobiliby aplikacje za 100 tys :)

        • 9 0

        • ale z tych 100 tysięcy nic nie można by było przytulić. Zresztą, kto z małej Sycylii by się połasił na jakieś drobne sto tysięcy?

          • 6 0

  • Piękna niemiecka historia naszego regionu (6)

    • 19 30

    • na trójmieście lubią to promować

      • 10 12

    • Nie niemieckiego a Wolnego Miasta ,jak przyjechałeś tu po 45 to tego nie rozumiesz (2)

      • 11 16

      • nigdy nie było wolne, ośla łąko.

        • 10 3

      • Oficjalnie nazywało się Freie Stadt Danzig i oficjalnym językiem urzędowym był język niemieckim.

        Polski był językiem pomocniczym w kontaktach z ludnością polską.

        • 9 1

    • niemiecka historia?

      Historia nie ma narodowosci, a w tym czasie te tereny nie nalezaly do Polski. Nie miej do garbatego pretensji, ze ma proste dzieci.

      • 11 7

    • Racja
      Mojej rodziny też

      • 3 1

  • (3)

    Pod koniec lat 60 XXw terminal pasażerski lotniska we Wrzeszczu przypominał dworzec PKS w mieście powiatowym.

    • 18 1

    • Wypisz wymaluj PKS Gdansk (1)

      • 1 3

      • Ludziom z PKS Gdańsk

        To co najwyżej możesz buty czyścić.

        • 1 0

    • Terminal w Rębiechowie też tak przez wiele lat wyglądał.

      • 4 0

  • Jaka nienawiść (7)

    Na mapkach wszystko co polskie zamazane

    • 19 13

    • Nie do konca zrozumialem,

      co polskiego Tobie na tych mapkach zamazano? A z innej beczki: Molo w Sopocie caly czas istnieje, to w Brzeznie odbudowano, ale molo w Jelitkowie zginelo bezpowrotnie. Fajny artykul, tylko zdjecie lotniska z czasow PRL- u, powinno miec odpowiedni podpis.

      • 6 10

    • PISzesz o sobie? (3)

      Nie widać żeby na mapach cokolwiek było zamazywane. Język niemiecki był wtedy powszechnie używany, nawet przez tych, którzy nie mieli niemieckiego pochodzenia.

      • 8 9

      • (1)

        Polski korytarz rozumiem że była to oficjalna nazwa Polski a nie stosowana przez propagandę niemiecka celem wiadomym.

        • 8 3

        • Kolego, co Ty tłumaczysz tym dla których wszystko co polskie jest niepotrzebne, bo przecież jest już niemieckie.

          • 7 6

      • no był używany i dlatego jest "polski korytarz"

        dobrze, że nie polska sień

        • 2 0

    • a bylo to polskie? gdansk byl polski? Gdansk czynil wszystko aby byc niezaleznym miastem od polski i polskich krolow

      • 3 1

    • "Polskość to nienormalność" cytując klasyka.

      • 3 3

  • Opinia wyróżniona

    Na pasie startowym (Zaspa) uczyłem się jeździć (4)

    Polonezem 1.5 gaźnik, nawet udało się rozpędzić do 60.
    Miałem wtedy z 12-14 lat.

    Nie jeden przyszły kierowca tam się uczył.

    Miło się wspomina.

    • 143 7

    • (2)

      Ja tam ćwiczyłem wyprowadzanie z poślizgów na śniegu, przynajmniej do momentu aż ustawili betonowe kręgi.

      • 15 1

      • Ja też

        betonowe zapory to tak chyba 1998 lub 1999 poustawiali

        • 5 0

      • Także... Jak wjechałem skodą oktawią '63 to się tak zapomniałem że wypaliłem całe paliwo

        I trzeba było iść po kanister i przynieść trochę wachy.
        Byłem także światkiem jak wjechał na płytę autobus ogórek i odwalał ślizgi. TO była moc.

        • 0 0

    • Pamiętam. Widziałem

      To Ty stukłeś się wtedy z maluchem który też tam się uczył powozić.

      • 2 1

  • Rebiechowo (8)

    Decyzja polityczna o przeniesieniu lotniska do Rębiechowa po wypadku lotniczym we Wrzeszczy ( samolot zahaczył o dach ) była błędem ponieważ gdybyśmy rozbudowali pas startowy w stronę morza było by to najpiękniejsze lotnisko w Europie druga sprawa lokalizacje lotniska wybiera się na podstawie 10 lat badań wiatrów a takowych nie było i tak jak w CPK przyszedł Pan decydent i powiedział że lotnisko będzie TU a potem się okazało że to miejsce z największą ilością mgieł w 3city. Może trzeba było by zbadać sprawę czy czasie ci co o tym decydowali lub ich rodziny tak jak to za komuny było nie mieli tam gruntów . Trzeba pamiętać że wtedy to nie było tak blisko miasta a około 30min jazdy samochodem od centrum

    • 6 26

    • Teraz do Wawy to ja w 3 h jadę samochodem

      • 5 4

    • Tutejszy (3)

      Rewelacyjny pomysł - międzynarodowe lotnisko w centrum dużego miasta! Cud miód i orzeszki.
      Rembiechowo jest niezbyt dobrym pomysłem, ale w czasie gdy było projektowane po pierwsze na pasie podejścia nie było praktycznie zabudowy (z tego co paiętam Chełm i Morena - w połowie lat 70 były bardzo przyszłościowymi i niezbyt onkretnymi projektami), więc zapewne było projektem tymczasowym na 40-50 lat i jak wysypisko miało docelowo być przeniesione.

      • 4 5

      • Centrum?

        Centrum masz przy Motławie, tam sa już peryferie

        • 2 6

      • ???

        Rembiechowo

        • 2 1

      • a teraz masz i tak w centrum miasta

        poza tym zobacz na Londyn , Munchester , Liverpol , frankfurt i dziesiątki innych lotnisk które są w centrum miasta i co ? i nic

        • 1 1

    • CPK to dawny CPL w tej samej lokalizacji sprzed lat wiec nie trafiłeś

      Bo badania meteo sa tam od 1998 robione w okolicy dokładne gdy zaczęto mówić o zamknięciu Okęcia i rozparcelowaniu go pod nowe dzielnice Warszawy...ale co o tym może wiedzieć ktos kto samolot ma zdjęciu widział

      • 1 2

    • co do gruntów, to mój sąsiad za dzieciaka mieszkał w miejscu gdzie obecnie jest lotnisko (1)

      przyszli panowie, powiedzieli że będzie lotnisko i trzeba spi... zmienić miejsce zamieszkania

      • 0 0

      • i wybudowali a teraz bawią się latami nad projektami, bo tym nie pasuje albo innym, bo za blisko, bo za wąsko, bo głośno. Tak jak z obwodnicą - gdyby nie tamte czasy teraz wszystko w mieście byłoby zakorkowane a tak przyszła decyzja o budowie i od lat 90 kiedy ruch zaczął wzrastać, mieliśmy super komunikację między miastami w regionie

        • 0 1

  • Opinia wyróżniona

    Leciałem z Wrzeszcza (12)

    W młodości leciałem jakimś Antkiem ze śmigłami do Rzeszowa. Najbardziej pamiętam zielone torebki do... pominę milczeniem. Ale mogę się chwalić, że się załapałem na lot z dzisiejszej Zaspy.

    • 116 3

    • To zapewne byłeś jednym z niewielu co pamiętają dinozaury (6)

      • 3 18

      • Czym się chwalisz (5)

        Bardziej przyznał się, do czerwonych korzeni. Zaraz po ip dojdziemy co to za komusza morda.

        • 5 33

        • (2)

          Puknij się w glacę

          • 22 1

          • (1)

            Młotkiem.

            • 14 1

            • 5 kg

              • 11 1

        • Loty były dostępne. I nie kosztowały wiele. Moja mama pielęgniarka leciała raz z Wrocławia do Gdańska

          Całe szczęście dziś wyłączono tobie tvp info. może ochłoniesz.

          • 12 3

        • Przelot do Warszawy.....

          Kosztował trochę mniej niż przejazd pociągiem ekspresowym "Kaszub".

          • 2 0

    • Ja też (1)

      Z Wrzeszcza leciałem z Ojcem do Warszawy i z Rodzicami do Wrocławia. I nawet nie było to bardzo drogie.

      • 18 1

      • dokladnie, jeszcze w latach 70tych było to alternatywą PKP

        Jak ojcu uciekł pociąg do Warszawy to jechał na zaspe na samolot. Cenowo było to więc dosyc zbliżone nawet gdy bilety kupowało się w czasie rzeczywistym

        • 16 0

    • Fajnie wspomnienia macie

      Ja się urodziłam 50 lat temu i gdy miałam kilka miesięcy postało lotnisko w Rębiechowie, a z Zaspy pamiętam tylko płyty pozostałe po dawnym lotnisku.

      • 8 0

    • Ja też! (1)

      Do Rzeszowa i z powrotem 1972. Samolot startował w kierunku morza, skręcał w prawo i nad ląd wlatywał gdzieś na wysokości Sobieszewa. Pamiętam piękny widok ujścia Wisły. Wracaliśmy do Gdańska też samolotem, z okna budowa, albo Piecek albo Niedźwiednika. Rety, to ponad 50 lat temu było!

      • 10 0

      • lotnisko na Zaspie zamknięto 1 maja 1973r

        • 4 0

  • Zalozylem sie kiedys z pewnym Besserwisserem o to , ze Westerplatte (1)

    bylo bombardowane przez samoloty startujace z Redzikowa pod Slupskiem a nie z lotniska we Wrzeszczu, jak twierdzila "madra glowa" I chociaz to udowodnilem glupiomadry dalej trwal przy swoim i moj zaklad przepadl.

    • 11 1

    • 100%

      Racja

      • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Gdzie odbyła się pierwsza edycja festiwalu Opener?

 

Najczęściej czytane