Sensacyjne odkrycie w Bramie Wyżynnej

Katarzyna Moritz

8 grudnia 2010 (artykuł sprzed 13 lat)

Opinie (116)

Najnowszy artykuł na ten temat Brama Wyżynna: piękna z zewnątrz i od środka

Po zakończeniu remontu Brama Wyżynna zmieni się w centrum informacji turystycznej całego Pomorza.

Choć wcześniejsze badania niczego takiego nie zapowiadały, okazało się, że Brama Wyżynna ukrywała unikatowy w skali Polski zabytek. Podczas trwającego remontu odkryto fragmenty konstrukcji mostu zwodzonego.

Drewniana konstrukcja odkryta w bramie to unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego mechanizmu podciągania mostu zwodzonego.

Nic nie zapowiadało, że w Bramie kryją się jakieś niespodzianki. Wydawało się, że podczas prac prowadzonych w latach 70. została ona dobrze zinwentaryzowana. Tymczasem podczas prowadzonych właśnie prac remontowych na piętrze, odkryto sosnowe belki, będące elementami mechanizmu mostu zwodzonego.

Sześć belek poprzecznych, jedna wzdłużna i dwie ukośne, zostało umieszczonych pod dawnymi otworami na łańcuchy bądź sznury. W belkach zachowały się też otwory i gniazda na czopy innych elementów.

- Może to świadczyć o tym, że zachowane belki są częścią konstrukcji, służącej do podciągania mostu zwodzonego. Most zwodzony pierwotnie był złożony z trzech kładek: jednej przeznaczonej dla pojazdów i dwóch dla pieszych - wyjaśnia w opinii konserwatorskiej Katarzyna Darecka, konserwator zabytków z Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, do którego należy Brama Wyżynna.

Zachowana konstrukcja stanowi unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego, inżynieryjnego systemu, służącego do podciągania mostu zwodzonego. Dziś trudno stwierdzić, jak dokładnie wyglądały kołowroty lub bębny, służące do nawijania łańcuchów.

- Jesteśmy bardzo podekscytowani tym znaleziskiem. To unikat w skali Polski. Jedyna taka konstrukcja jest zachowana w Czechach - emocjonuje się Marcin Tymiński, rzecznik Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. - Wydana została już decyzja o zachowaniu i zakonserwowaniu belek. Projekt remontu bramy trzeba będzie dostosować do znaleziska. Nie wydawaliśmy decyzji o ewentualnej ekspozycji - dodaje.

Dlaczego wcześniej tych elementów nie odkryto?

- Brama została przebudowana w 1835 roku, po roku 1870 likwidowano fosę, prawdopodobnie w tym okresie belki zostały przykryte podczepianym sufitem, który zasłonił je na lata - wyjaśnia Mariusz Lewandowski, dyrektor ds. ekonomicznych MHMG. - Mimo że konstrukcja została wykonana metodą stosowaną w XVII wieku, to badania drewna pokazały, że pochodzi ono z XIX wieku.

MHMG podjęło decyzję, że zgodnie z zaleceniem konserwatora belki będą zakonserwowane, jednak nie będą eksponowane. Na piętrze, gdzie je odkryto, będzie m.in. sala konferencyjna. Znalezisko nie opóźni prac remontowych.

Remont Bramy Wyżynnej ruszył w lipcu tego roku. Do końca 2011 roku brama zmieni się z wieszaka na banery reklamowe w nowoczesne Centrum Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego.

Brama Wyżynna w czasach, gdy stanowiła jedyne wejście do Gdańska od zachodu.

Historia Bramy Wyżynnej

Swój ostateczny kształt otrzymała w 1588 roku. Przy jej budowie gdańska Rada Miejska zatrudniła Wilhelma van den Blocka.

Wzorowana była na ówczesnych bramach miejskich miast niderlandzkich i włoskich. Brama Wyżynna była początkiem Drogi Królewskiej, która ciągnęła się przez Długi Targ do nabrzeży Motławy. Pełniła rolę głównego wjazdu do miasta. To przez nią wjeżdżali królowie Rzeczpospolitej, odwiedzający Gdańsk. Pośród kilku herbów, znajdujących się na budowli, na wyróżnienie zasługuje symbol Rzeczpospolitej.

Pierwotnie po prawej i lewej stronie Bramy Wyżynnej stały mury, a przed nią fosa. Układ ten zmieniono w dziewiętnastym wieku. Jest jedną z niewielu nowożytnych budowli w Gdańsku, które przetrwały II wojnę światową.

Katarzyna Moritzk.moritz@trojmiasto.pl

Miejsca

Brama Wyżynna Gdańsk, Wały Jagiellońskie

Opinie (116) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 16:01

A na zdjęciu wciąż widać ... (1)

plakaty wyborcze pewnego, leniwego kandydata. ;) Jakie podejście do zdjęcia tych plakatów, taka sama efektywności i zapału do pracy w organie, do którego kandydował.

Miś Kolaa
13 lat
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

plakaty wyborcze pewnego, leniwego kandydata. ;) Jakie podejście do zdjęcia tych plakatów, taka sama efektywności i zapału do pracy w organie, do którego kandydował.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-12-09 10:00
  
  plakat wyborczy zostanie odkryty za 50 lat podczas remontu i będzie stanowił sensacyjne odkrycie
  
  13 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  plakat wyborczy zostanie odkryty za 50 lat podczas remontu i będzie stanowił sensacyjne odkrycie
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 16:20

Chyba nie

"Pierwotnie po prawej i lewej stronie Bramy Wyżynnej stały mury, a przed nią fosa."- wydawało mi się, że brama wkomponowana była w wały ziemne widoczne na wielu starych rycinach Gdańska.

zd
13 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

"Pierwotnie po prawej i lewej stronie Bramy Wyżynnej stały mury, a przed nią fosa."- wydawało mi się, że brama wkomponowana była w wały ziemne widoczne na wielu starych rycinach Gdańska.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 16:26

a moze...?

może spychacz i niech zmiecie -postawimy piękny szklany wiezowiec...?-co?taki tren panuje...

iza
13 lat
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

może spychacz i niech zmiecie -postawimy piękny szklany wiezowiec...?-co?taki tren panuje...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 17:28

SENSACJA ROKU!!!!!

SENSACJA ROKU!!!! DESECZKI.....

UGH
13 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

SENSACJA ROKU!!!! DESECZKI.....
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 17:57

Matko Święta, jaki piękny był budynek tam, gdzie teraz LOT. Gdańsk potrzebuje masowych (3)

wyburzeń, celem przywrócenia prawidłowego wyglądu.

Gdańszczanin od 300 lat
13 lat
- 8 2
Twoja opinia

Zmień treść

wyburzeń, celem przywrócenia prawidłowego wyglądu.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-12-08 18:21
  
  ? (2)
  
  było by byczo!!!!! ale skąd na to pieniądze i dobrej woli???
  
  danzinger
  13 lat
  - 3 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  było by byczo!!!!! ale skąd na to pieniądze i dobrej woli???
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2010-12-08 21:31
    
    Na początek nie głosować na Budynia. Wszyscy tak deklarują nie lubienie go, a głosują. (1)
    
    Więc wcześniej odstawić dopalacze.
    
    Gdańszczanin od 300 lat
    13 lat
    
    0 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Więc wcześniej odstawić dopalacze.
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2010-12-09 00:05
      
      no a może nie glosowali,tylko ktos tak glosy liczyl,no ..wlasnie tak..
      
      13 lat
      
      1 0
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 20:38

co z hanzą?

ruski rozwaliły gdańsk jak mogli - prusacy przebudowywali a teraz ochyda nowych budowli tylko kontynuuje te tradycje , kogo obchodzi jakiś klimat miasta , jaki był przed wojną 2 i 1 - wszą ,w XVI, XVII, XVIII w.Liczy się tylko grunt pod zabudowę , kasa i to żeby tłuszcza mogła iść tylko do hipermarketu, muliti wytłoczyn kultury masowej, żarła ,pracowała ipłaciła ile wlezie za to!!!!!

binberet
13 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

ruski rozwaliły gdańsk jak mogli - prusacy przebudowywali a teraz ochyda nowych budowli tylko kontynuuje te tradycje , kogo obchodzi jakiś klimat miasta , jaki był przed wojną 2 i 1 - wszą ,w XVI, XVII, XVIII w.Liczy się tylko grunt pod zabudowę , kasa i to żeby tłuszcza mogła iść tylko do hipermarketu, muliti wytłoczyn kultury masowej, żarła ,pracowała ipłaciła ile wlezie za to!!!!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 22:01

Jak byłam dzieckiem uwielbiałam obserwować Bramę

była dla mnie tajemnicza i chciałam do niej wejść.
Mam nadzieję, że to " nowoczesne Centrum Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego" nie zasłoni jej zagadkowego charakteru.

M.
13 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

była dla mnie tajemnicza i chciałam do niej wejść. Mam nadzieję, że to " nowoczesne Centrum Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego" nie zasłoni jej zagadkowego charakteru.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 22:29

Jak można nie zauważyć czegoś tej wielkości?

"Nic nie zapowiadało, że w Bramie kryją się jakieś niespodzianki. Wydawało się, że podczas prac prowadzonych w latach 70. została ona dobrze zinwentaryzowana."

Ja rozumiem, że można nie znaleźć igły w stogu siana, ale jakby tym sianem przykryty był traktor, to naprawdę trzeba być bystrym, żeby go nie zauważyć...

13 lat
- 1 1
Twoja opinia

Zmień treść

"Nic nie zapowiadało, że w Bramie kryją się jakieś niespodzianki. Wydawało się, że podczas prac prowadzonych w latach 70. została ona dobrze zinwentaryzowana." Ja rozumiem, że można nie znaleźć igły w stogu siana, ale jakby tym sianem przykryty był traktor, to naprawdę trzeba być bystrym, żeby go nie zauważyć...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 22:43

a co z .... (1)

a co z tym budynkiem koło dworca pkp się dzieje?? tam podobno miał powstać hotel, a na razie od dłuższego czasu jest przykryty wielkimi "billboardami" i nie widać aby tam postępowały jakieś prace :)

zainteresowany
13 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

a co z tym budynkiem koło dworca pkp się dzieje?? tam podobno miał powstać hotel, a na razie od dłuższego czasu jest przykryty wielkimi "billboardami" i nie widać aby tam postępowały jakieś prace :)
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-12-08 22:48
  
  No jak to? Rozbiórka. Tylko to potrafią ci co wybraliście demokratycznie
  
  Bo nie w moim imieniu.
  
  Gdańszczanin od 300 lat
  13 lat
  - 3 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Bo nie w moim imieniu.
  Regulamin dodawania opinii