Dawna Gdynia była miastem tysięcy kóz

Michał Sielski

26 września 2015 (artykuł sprzed 8 lat)

Opinie (149)

Najnowszy artykuł na ten temat Kamienica Dorszów: o kobiecie, która straciła nazwisko

Zimą kozom wystarczyło trochę siana i resztki z obiadu - np. obierki ziemniaków. Wiosną i latem mogły paść się gdziekolwiek. W zamian rodziny otrzymywały pożywne mleko.

Niektórzy lubią opowiadać, jak szybko rozwinęła się Gdynia i zupełnie bez ironii wskazywać miejsca, w których "jeszcze niedawno pasły się krowy". Nic bardziej mylnego. Mimo okolicznych łąk, krów nigdy nie było w mieście dużo. Gdynia była za to miastem kóz, które liczone były w tysiącach.

Przeszkadzałyby ci zwierzęta hodowlane (kozy, kury, krowy etc.) na terenie miasta?

tak, ich miejsce jest na wsi tak, jeśli byłyby to duże i uciążliwe dla innych hodowle chyba tylko w centrach miast, na przedmieściach powinno być to dozwolone nie, nie mam nic przeciwko pojedynczym kurom czy kozom na prywatnych działkach

Ludzie od lat lubili się fotografować na tle koni lub podczas jazdy na nich. Z kolei krajobrazy to często były pastwiska, a na nich konie lub krowy. Konie zapisały się zresztą piękną, ale i krwawą kartą w historii Gdyni. Także im zawdzięczamy powstanie miasta. Dzięki nim wzbogaciło się też wielu gdynian, niektórzy także nielegalnie, bo przemytnicy podstawiali całe pociągi z końmi, które sprowadzane były z całej Polski. Wiele z nich podczas budowy portu łamało bowiem nogi i były dobijane na miejscu. Potrzebne były następne. Od razu.

Czytaj więcej: Konie budowały Gdynię. W mieście stanie ich pomnik?

W Gdyni sprzed lat równie popularne były jednak kozy. Przed wojną były wszędzie i hodowali je niemal wszyscy. Nie tylko mieszkańcy dzielnic oddalonych od centrum. Młode kózki brykały również w samym Śródmieściu, a starsze dostojnie żuły trawę przy większości domostw. W Gdyni nie brakowało bowiem łąk i niezabudowanych połaci. Właściwie każdy mógł wypasać kozę, mając ją w zasięgu wzroku.

Wypas gdzie się dało. Koza nie wybrzydza

Poza tym zakup kozy był znacznie tańszy, niż zakup krowy. Tylko bogatsi mieszkańcy Gdyni wypasali najcenniejsze bydło. Pozostali mogli sobie pozwolić najwyżej na kozy. I najczęściej była to jedna sztuka, o którą dbały całe rodziny: dzieci wyprowadzały, matka doiła, a ojciec dbał o to, by miała co jeść w zimę.

Koza była bowiem nie tylko tania, ale też niezbyt wymagająca w utrzymaniu. Mogła żywić się praktycznie wszystkim - od młodych traw, po wysuszone pędy innych roślin. Nie trzeba było budować dla niej obory, mieć własnego pastwiska. Wyprowadzało się ją praktycznie wszędzie - na zbocza pomiędzy domami, przy ulicach, przy torach, a nawet na podwórko u sąsiada, który potem jeszcze podziękował za "skoszenie" trawy szklanką śliwowicy. Noce kozy spędzały natomiast w zbitych z byle czego szałasach, a czasem i w przedsionkach domowych izb. Rozwój miasta wpłynął jednak na liczbę tych zwierząt w Gdyni.

Kóz było mniej, gdy zaczęto budować port

- Gdy przystąpiono do budowy portu i miasta, sytuacja miejscowych Kaszubów uległa nagłej zmianie. Niektórzy z nich znaleźli pracę w budującym się porcie, inni zamustrowali na statki, które niebawem zaczęły tu przypływać, a jeszcze inni, nieliczni, stali się milionerami, sprzedając nieużytki i torfowiska na potrzeby budownictwa mieszkaniowego i portu. Zmianie uległa też sytuacja kóz. Powoli znikały z krajobrazu Śródmieścia. Ich hodowla z wolna przenosiła się na przedmieścia i obrzeża - opowiada Michał Sikora, jeden z najstarszych gdyńskich dziennikarzy, urodzony w 1934 roku.
Kozy nadal były jednak hodowane, bo ich mleko było często podstawą wyżywienia biedniejszych rodzin. Na każdym rogu spotykano je m.in. w Cisowej, Chyloni, na Grabówku, Pogórzu, Obłużu, a nawet w Orłowie.

Kozy pomogły przetrwać okupację

Ludzie radzili sobie jak mogli. Latem ścinali trawę i suszyli ją na dachach domów, by zimą do resztek z obiadu dorzucić kozom trochę siana. To właśnie kozie mleko pomogło wielu przetrwać II wojnę światową, czyli czas, w którym brakowało wszystkiego. W tym okresie koza - która mogła wyżywić się sama i jeszcze wyżywić rodzinę - była jedną z najlepszych inwestycji.

Znalazło to odzwierciedlenie także po wojnie, gdy naród nadal cierpiał biedę. Wychowanie dzieci, później wyrosłych na silnych mężczyzn i kobiety, którym udało się odbudować z gruzów Rzeczpospolitą, było możliwe właśnie dzięki koziemu mleku. W Roczniku Statystycznym z 1957 roku czytamy, że poza gospodarstwami rolnymi w czerwcu 1950 roku na terenie Gdyni było aż 1255 kóz. W tym samym czasie krów było zaledwie 497.

Michał Sielskim.sielski@trojmiasto.pl

Opinie (149) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 16:45

no i czym

się chwalicie że z Gdyni jesteście hehehe... ale beka wieśniaki z miasta kóz ...

świety
8 lat
- 14 13
Twoja opinia

Zmień treść

się chwalicie że z Gdyni jesteście hehehe... ale beka wieśniaki z miasta kóz ...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 16:47

hehehehe

dlatego tutaj pełno kozaków którym słowa z butów wychodzi

juzek
8 lat
- 17 7
Twoja opinia

Zmień treść

dlatego tutaj pełno kozaków którym słowa z butów wychodzi
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 17:08

Wszystko się zmienia. Teraz zamiast tysięcy kóz mamy 1000 dzików

billy
8 lat
- 12 3
Twoja opinia

Zmień treść

Wszystko się zmienia. Teraz zamiast tysięcy kóz mamy 1000 dzików
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 17:31

A to zbieg okolicznosci

Bo terazniejszy gdansk jest miastem tysiecy baranow!!

Xman
8 lat
- 12 13
Twoja opinia

Zmień treść

Bo terazniejszy gdansk jest miastem tysiecy baranow!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 17:51

teraz same barany

Teraz same barany.

arystokratka kowale
8 lat
- 5 4
Twoja opinia

Zmień treść

Teraz same barany.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 18:35

(1)

Gdynianie wzorowali sie na Grekach. Kochają kozy dosłownie. Seks był? Pytanie do starszych gdynian.

Zoo
8 lat
- 5 13
Twoja opinia

Zmień treść

Gdynianie wzorowali sie na Grekach. Kochają kozy dosłownie. Seks był? Pytanie do starszych gdynian.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-09-27 03:26
  
  wtedy kazdy pewnie sie ratowal jak mogl
  
  przynajmniej tak wynika z seksu.. tzn z tekstu ;)
  
  8 lat
  - 2 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  przynajmniej tak wynika z seksu.. tzn z tekstu ;)
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 19:11

Znowu będzie miastem dziesiątek tysięcy kóz jak przyjadą muzułmańscy imigranci.

Oni gustują w kozach.

Ja
8 lat
- 12 5
Twoja opinia

Zmień treść

Oni gustują w kozach.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 19:30

A w Muzeum Miasto Gdyni (2)

nic o tych kozach nie wiedzą.Nic dziwnego bo z\ muzeum chcą zrobić galerię handlową - na razie mebelkami nijakiego Regalika. WSTYD

yoy
8 lat
- 9 5
Twoja opinia

Zmień treść

nic o tych kozach nie wiedzą.Nic dziwnego bo z\ muzeum chcą zrobić galerię handlową - na razie mebelkami nijakiego Regalika. WSTYD
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-09-26 20:28
  
  Bardzo fajna ta wystawa.
  
  8 lat
  - 1 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Bardzo fajna ta wystawa.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-09-27 11:42
  
  muzeum miasta jest świetne
  
  Byłem kilka razy, za każdym razem oglądając coś zupełnie innego. To się ceni, więc dlatego pewnie jeszcze tam wrócę
  
  8 lat
  - 3 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Byłem kilka razy, za każdym razem oglądając coś zupełnie innego. To się ceni, więc dlatego pewnie jeszcze tam wrócę
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 19:36

(1)

Przecież ten artykuł to kompletna bzdura, z całym szacunkiem Pan Sikora powinien być przynajmniej o 30 lat młodszy aby wspominać czasy budowy portu lub zakładania miasta

Mariolka
8 lat
- 8 1
Twoja opinia

Zmień treść

Przecież ten artykuł to kompletna bzdura, z całym szacunkiem Pan Sikora powinien być przynajmniej o 30 lat młodszy aby wspominać czasy budowy portu lub zakładania miasta
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-09-27 03:58
  
  Zero prawdy historycznej
  
  Nie wiem jak można rozpowszechniać brednie tego Pana Sikory. Zero prawdy historycznej. Widziałem jego blog i załamałem ręce.. Szczególnie po przeczytaniu jego wpisu o Grabowku. Jestem rodowitym gdynianinem, moja rodzina ma historię tego miasta w jednym palcu, a ten Pan to chyba ja sobie z niego wyssał. Najdziwniejsze to, że ktoś to jeszcze publikuje i wprowadza ludzi w błąd..
  
  Artur
  8 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Nie wiem jak można rozpowszechniać brednie tego Pana Sikory. Zero prawdy historycznej. Widziałem jego blog i załamałem ręce.. Szczególnie po przeczytaniu jego wpisu o Grabowku. Jestem rodowitym gdynianinem, moja rodzina ma historię tego miasta w jednym palcu, a ten Pan to chyba ja sobie z niego wyssał. Najdziwniejsze to, że ktoś to jeszcze publikuje i wprowadza ludzi w błąd..
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-26 19:55

Migracje koz

To super na wiesc o zblizajacej sie islamizacji kozy emigrowaly

White house
8 lat
- 12 4
Twoja opinia

Zmień treść

To super na wiesc o zblizajacej sie islamizacji kozy emigrowaly
Regulamin dodawania opinii