- 1 Jeden z pierwszych w Polsce "bliźniaków" (79 opinii)
- 2 Następcy Haffnera wchodzą cali na biało (6 opinii)
- 3 Zaśmiecone gdyńskie westerplatte (76 opinii)
- 4 Upiorne syreny i największe pożary w mieście (33 opinie)
- 5 Zapomniany minister i jego gdyńska historia (47 opinii)
- 6 Idź na spacer śladem linii Gdynia - Kokoszki (85 opinii)
Te budynki zniknęły ze stoczniowego krajobrazu
Wzorcownia, willa dyrektora, stołówka, modelarnia czy rurownia. Przekształcenie lub jak określają inni destrukcja terenów dawnej Stoczni Gdańskiej pociągnęła za sobą wyburzenie wielu budynków. Poniżej przedstawimy najciekawsze z nich.
Czytaj również: Gastronomia w dawnej stoczniowej remizie
Warto wspomnieć, że inwestycję ma poprzedzić kompleksowa renowacja obiektu. Detale, świadczące o jego pierwotnym przeznaczeniu, mają zostać zachowane dla kolejnych pokoleń.
Powyższa informacja stała się dla nas inspiracją do przypomnienia czytelnikom o budynkach dawnej Stoczni Gdańskiej, które z różnych powodów zniknęły z jej krajobrazu na przestrzeni ostatnich kilku lat. Warto wspomnieć, że wyburzeniu niektórych z nich towarzyszyły niemałe kontrowersje. Zwolennicy zachowania zburzonych obiektów wskazywali na unikatowe walory historyczne - co zresztą potwierdzał raport komisji UNESCO z 2009 roku - a zamiast likwidacji proponowali przeznaczenie ich na nowe cele.
Poniżej przedstawiamy naszą subiektywną listę najciekawszych postoczniowych gmachów, które stosunkowo od niedawna możemy oglądać jedynie na archiwalnych fotografiach.
Wzorcownia
Chyba każdy z czytelników pamięta ogromny, ceglany gmach, który górował nad ul. Jana z Kolna. Pochodząca z końca XIX wieku bryła była niewątpliwie najbardziej wyeksponowaną z zabudowań postoczniowych terenów. Jak sugeruje potoczna nazwa, dawniej mieściło się tutaj biuro projektowe Stoczni Gdańskiej. Wzorocwnia zniknęła z krajobrazu Gdańska w lipcu 2012 roku. Pozostały po wyburzeniu plac do dziś pozostaje niezagospodarowany.
Willa dyrektora
Dwupiętrowa ceglana willa znajdowała się przy ówczesnej ul. Kooperantów. W dużym uproszczeniu - mieściła się pomiędzy istniejącymi do dziś budynkami dawnej Dyrekcji Stoczni Gdańskiej oraz Salą BHP. Powstała pod koniec XIX wieku i była najważniejszą częścią zespołu rezydencjonalnego dyrektora ówczesnej Stoczni Cesarskiej. W skład zespołu wchodziły również oficyna, ogród czy dom ogrodnika. Rezydencja znalazła się dokładnie w śladzie wytyczanej ul. Nowej Wałowej, czyli obecnej ul. Popiełuszki. W związku z tym, została zburzona w 2012 roku. Obecnie nie pozostały po niej żadne widoczne ślady, a jej fundamentów należałoby szukać pod jezdnią wspomnianej ulicy.
Stołówka
Jej modernistyczny, przeszklony gmach powstał w latach 70. ubiegłego stulecia. Znajdował się przy ul. Doki, przylegał do historycznej bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej od jej prawej strony. Zgodnie z nazwą, serwowano tutaj posiłki dla załogi największego zakładu pracy w Gdańsku w okresie PRL. Warto również wspomnieć, że w okresie strajków Sierpnia 1980 roku była jednym z ważniejszych miejsc spotkań protestujących robotników.
Ten fakt nie przekonał jednak ani wojewódzkiego konserwatora zabytków, ani właściciela - Fundacji Centrum Solidarności - aby zachować ten budynek dla kolejnych pokoleń. Stołówka została zburzona w czerwcu 2010 roku. Planowana na zwolnionej działce inwestycja, czyli tzw. centrum ekumeniczne, nie została zrealizowana do dnia dzisiejszego.
Modelarnia
Choć nie ma po niej żadnego śladu, większość czytelników doskonale zna miejsce, w którym się znajdowała. Budynek modelarni znajdował się bowiem w miejscu, gdzie obecnie prężnie funkcjonuje miasteczko kontenerowe 100cznia.
W 2002 roku, dawna pracownia modelarska Stoczni Gdańskiej została przekształcona przez Grzegorza Klamana, prof. gdańskiej ASP, w przestrzeń działań artystycznych. Rzeźbiarze, malarze, fotografowie, architekci czy muzycy nie tylko tworzyli i wystawiali tam swoją sztukę, ale również zamieszkiwali. W ciągu następnej dekady, odbyło się tutaj ponad 200 wydarzeń artystycznych, warsztatów, wykładów, także koncertów i pokazów performance.
Działalność artystów nie wpłynęła jednak na decyzję właściciela obiektu - spółki Drewnica Development - o jej zburzeniu. Modelarnia zniknęła z mapy Gdańska w czerwcu 2012 roku.
Rurownia
Pochodząca z końca XIX wieku hala znajdowała się przy ul. Popiełuszki, naprzeciwko wylotu ulic Jaracza i Robotniczej, nieopodal hali, w której znajduje się klub B90. Została wyburzona w grudniu 2014 roku. Na miejscu rurowni nie powstał dotychczas żaden nowy budynek.
Na koniec warto wspomnieć, że wszystkie wymienione budynki można zobaczyć w miniaturowej wersji, umieszczone na niezwykłej makiecie. Znajduje się ona w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej. Na powierzchni ok. 12 m kw. odtworzono w najdrobniejszych szczegółach wygląd Stoczni Gdańskiej w najważniejszym momencie jej historii - Sierpniu 1980 roku.
Opinie (275) 8 zablokowanych
-
2019-02-27 08:28
lepsze to niż udawać że zaszczane meliny to zabytki pierwszej kategorii (1)
koniec z mitologizacją stoczni , wieczny lament nad truchłem. Do przodu. Czekamy na wiosnę.
- 4 17
-
2019-02-27 17:53
Zanim zostały zaszczanymi melinami, ktoś je do takiego stanu doprowadził, aby mieć taki argument jak ty.
- 1 1
-
2019-02-27 08:29
Miasto rozwaliło willę Dyrektora
Wytyczyło ulicę Popiełuszki przez środek willi, bo Miasto się uparło na taki przebieg ulicy. Wzorcownię rozwalił właściciel Drewnica bo chciał zbudować nowy biurowiec. Szkoda
- 16 3
-
2019-02-27 08:31
Tylko willa dyrektora jeszcze jako tako wyglądała. Reszta to syf. Dobrze ze juz tego nie ma.
- 5 5
-
2019-02-27 08:33
Okropne budy
Dobrze że zniknęły
- 6 9
-
2019-02-27 08:33
Wzorcownię mogli uratować projektanci Jana z Kolna
Gdyby BPBK zaprojewało ulicę czteropasmową i torowisko tramwajowe zabierając część terenów PKP to wówczas tramwaj nie jechałby po ścianie wzorcowni. A tak to był kolejny argument aby wzorcownię zburzyć
- 5 2
-
2019-02-27 08:36
(1)
Najbardziej szkoda Wzorcowni i Rurowni oraz Willi, te budynki z cegły stanowiły bardzo w mojej opinie ważny element całego kompleksu Stoczni i były to budynki zabytkowe. Bardzo źle się stało.
- 20 4
-
2019-02-27 10:09
Powinni je odbudować z nakazu pzp i konserwatora... ale to chyba w alternatywnym swiecie.
- 4 0
-
2019-02-27 08:38
Dewastacja
Budyń szedł na rękę deweloperom i przymykał oczy na dewastację postoczniowych budynków.
- 21 5
-
2019-02-27 08:38
wszyscy mówią szkoda oraz przyda się ... rodem z PRL
niepostępowe myślenie
- 4 11
-
2019-02-27 08:38
(2)
Podziękujcie Adamowiczowi za opiekę nad zabytkami!
- 23 3
-
2019-02-27 08:41
Ave Budyń
- 6 0
-
2019-02-27 08:49
Wiesław Bielawski to on jest za to odpowiedzialny.
- 4 0
-
2019-02-27 08:41
i co tam po waszych zabytkach? (1)
syf lament i hipsterskie bandy śmiecące w około butelkami i papierosami, bydło parkować nawet nie umie na Narzędziowców. Ludzi trzeba uczyć, a nie rudery utrzymywać ...
- 6 5
-
2019-02-27 09:44
Jak patrzę na "ludzi" odwiedzających
- 0 1
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.