Patroni tramwajów: Andrzej Sulewski

Marcin Stąporek

27 września 2017 (artykuł sprzed 6 lat)

Opinie (76)

Najnowszy artykuł na ten temat Roman Korynt kolejnym patronem gdańskiego tramwaju?

Andrzej Sulewski był samozwańczym, ale lubianym przez większość gdańszczan i turystów piratem z Głównego Miasta.

W trzydziestym dziewiątym odcinku naszego cyklu "Patroni gdańskich tramwajów" przypominamy "Pirata" Andrzeja Sulewskiego. Tydzień temu pisaliśmy o projektancie gdańskiej infrastruktury kanalizacyjnej Eduardzie Wiebem, a za tydzień napiszemy o twórcy organów oliwskich Janie Wulffie.

Gdańsk nie może pochwalić się taką ilością ulicznych oryginałów jak chociażby sąsiedni Sopot, który jeszcze za czasów PRL-u miał Parasolnika, George'a Kanadę czy Petera Konfederata. W Gdańsku może tylko "wesoły konduktor" Antoni Turzyński należał do tego sowizdrzalskiego szczepu. Na kolejną postać trzeba było czekać aż do zmiany ustroju. Gdy w latach 90. ubiegłego wieku szarość zaczęła ustępować miejsca różnobarwności, w sercu Głównego Miasta pojawił się Pirat. Przebojem zawojował serca mieszkańców i turystów, i przez niemal dwie dekady był na Długim Targu elementem niemal równie oczywistym, jak szacowna Fontanna Neptuna.

Podobno - tak wynika z urzędowych dokumentów - przyszedł na świat 23 maja 1945 r. w Szczodrowie koło Skarszew. W Gdańsku zameldowany był od 1980 r. Wieść niesie, że początkowo trudnił się szewstwem, potem pracował w Stoczni Wisła w Górkach Zachodnich, a następnie w miejskiej gazowni. W tym ostatnim zakładzie doznał urazu kręgosłupa i w jego następstwie został rencistą.

Andrzej Sulewski pomnika nad Motławą się nie doczekał, ale ma przynajmniej swój tramwaj.

Pozbawiony możliwości pracy zawodowej, chcąc zarobić na utrzymanie rodziny, pan Andrzej postanowił spróbować sił jako artysta uliczny. Pierwszym jego wcieleniem był... diabeł. Niebawem stwierdził, że postać ta nie odpowiada jego temperamentowi i nie jest zbyt dobrze odbierana przez turystów i gdańszczan. Wpadł wtedy na szczęśliwy pomysł i przeistoczył się w Pirata.

Oczywiście trzeba z przymrużeniem oka traktować jego własne zapewnienia (powtarzane czasem bezkrytycznie przez całkiem poważnych autorów), jakoby jego strój był wzorowany na historycznym ubiorze gdańskich kaprów.

Tym niemniej, jowialny pan z twarzą ozdobioną siwymi bokobrodami, ubrany w czerwone spodnie, marynarską pasiastą koszulkę, skórzaną kamizelę, piracką chustę i nieodzowną opaskę na oko bardzo szybko wpisał się w przestrzeń "królewskiego traktu". Gromkie zawołanie "ahoj!" zdobywało sympatię dorosłych i dzieci, choć te najmłodsze troszeczkę się go bały. Zdjęcie z piratem stało się niemal obowiązkową pamiątką z wizyty w Gdańsku. Jego podobizna pojawiła się na niezliczonych pocztówkach, pamiątkach takich jak porcelanowe kubki, a nawet... w logo festiwalu "Szanty pod Żurawiem".

Andrzej Sulewski nie tylko przechadzał się po Głównym i Starym Mieście, ale także promował akcje związane z komunikacją miejską.

Wbrew temu, co pisano za jego życia i wkrótce po śmierci, "pirat" nigdy nie był pracownikiem Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Jak wyjaśnia dyrektor Anna Zbierska z Wydziału Promocji i Komunikacji Społecznej UM, współpraca urzędników z panem Andrzejem miała charakter okazjonalny. Chętnie zapraszano go na rozmaite prezentacje i targi, także za granicą, ponieważ budził powszechną sympatię i zjednywał Gdańskowi przyjaciół. W związku z tym kilkakrotnie otrzymał z kasy miejskiej nieco pieniędzy na koszty uzupełnienia swojego pirackiego stroju. Wizerunek pirata pojawiał się także na powstających w urzędzie folderach i materiałach promocyjnych.

Co roku w grudniu Pirat pojawiał się też na ulicach Gdańska w nieco innej roli, mianowicie jako... święty Mikołaj, w czym znakomicie pomagała mu korpulentna sylwetka i jowialna twarz ozdobiona siwymi bokobrodami.

"Pirat" Andrzej Sulewski odszedł na wieczną wachtę będąc u szczytu popularności. W letni piątkowy wieczór 13 sierpnia 2010 r. udar mózgu dosięgnął go, gdy wracał do domu po kolejnym dniu spędzonym na ulicach miasta, którego symbolem, "żywą maskotką" był niemal przez dwie dekady. Pochowano go na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.

Grób Andrzeja Sulewskiego na cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.

Ostatnio nasunęła mi się pewna analogia pomiędzy "piratem" a krakowskim Lajkonikiem. Choć ten ostatni używa niezwykle cennego przebrania, stanowiącego na co dzień eksponat muzealny, to reprezentuje, podobnie jak ś.p. Pirat, ludowy, plebejski element Krakowa. Z tym, że harce Lajkonika trwają jedynie kilka czerwcowych dni, a harce "pirata" przeciągnęły się na bez mała dwadzieścia lat.

Zaraz po jego śmierci pojawiła się idea ufundowania pomnika, przedstawiającego jego postać naturalnych rozmiarów, ustawioną np. na Zielonym Moście czy na Długim Targu. Zamysł ten nigdy nie przybrał jednak formy oficjalnego wniosku do władz miasta. Dobrze więc, że przynajmniej nazwa jednego z tramwajów jeżdżących po Gdańsku przypomina o postaci "pirata" Andrzeja Sulewskiego.

"Pirat" Andrzej Sulewski jest patronem tramwaju Pesa Swing o numerze bocznym 1040.

O autorze

Opinie (76) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-27 18:14

Ambasador Gdańska- bardzo miły człowiek

lubiłem Tego pirata- pan Andrzej był bardzo miły i uprzejmy. turyści często fotografowali sie z nim.
był bardzo dobrym symbolem gościnnego miasta.

asan
6 lat
- 14 4
Twoja opinia

Zmień treść

lubiłem Tego pirata- pan Andrzej był bardzo miły i uprzejmy. turyści często fotografowali sie z nim. był bardzo dobrym symbolem gościnnego miasta.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-27 18:35

Agresywny ochlapus. (2)

I proszę mi nie wmawiać że go mylę z kim innym. A nawet gdyby był kulturalny - to już do bycia wybitnym człowiekiem zasługującym na publiczne upamiętnianie wystarczy zarabiać na ulicy jako przebieraniec? Pełno tu takich, zwłaszcza w sezonie. Grajków, nagabywaczy... czemu akurat ten.

gboor
6 lat
- 5 18
Twoja opinia

Zmień treść

I proszę mi nie wmawiać że go mylę z kim innym. A nawet gdyby był kulturalny - to już do bycia wybitnym człowiekiem zasługującym na publiczne upamiętnianie wystarczy zarabiać na ulicy jako przebieraniec? Pełno tu takich, zwłaszcza w sezonie. Grajków, nagabywaczy... czemu akurat ten.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-09-27 20:47
  
  (1)
  
  pij kawę bez kofeiny
  
  6 lat
  - 5 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  pij kawę bez kofeiny
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2017-09-27 23:40
    
    on pije denurę za 500+
    
    6 lat
    
    1 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-27 19:25

Był spoko.

Pamietam jak pilem z nim piwko
Szkoda chlopa

Lopek
6 lat
- 7 2
Twoja opinia

Zmień treść

Pamietam jak pilem z nim piwko Szkoda chlopa
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-27 20:19

Pirat

A czy profesor Jerzy Samp doczeka się również?

Michał
6 lat
- 11 0
Twoja opinia

Zmień treść

A czy profesor Jerzy Samp doczeka się również?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-27 20:47

Cześć i Honor Panie Andrzeju !

6 lat
- 11 2
Twoja opinia

Zmień treść

Cześć i Honor Panie Andrzeju !
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-28 15:07

Coś ostanio mamy ,,wysoki poziom tych autorytetów" wymalowanych na tamwajach.

hm
6 lat
- 2 3
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-28 16:48

Powiem tak..

Każdy ma swój sposób na życie..
On miał akurat taki. Ale władze juz chyba zapomniały jak gościa szkalowały....
A co do patrona... No coments

Greg
6 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

Każdy ma swój sposób na życie.. On miał akurat taki. Ale władze juz chyba zapomniały jak gościa szkalowały.... A co do patrona... No coments
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-09-29 18:14

To był cham stawiał kobietą na piersiach pieczątki na siłę i wymuszał kasę

6 lat
- 2 2
Twoja opinia

Zmień treść

To był cham stawiał kobietą na piersiach pieczątki na siłę i wymuszał kasę
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-10-04 15:17

Nie znaliście człowieka to nie oceniajcie. Jak zwykle najwięcej wiedzą Ci, co nie mają żadnego pojęcia o sprawie.

6 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

Nie znaliście człowieka to nie oceniajcie. Jak zwykle najwięcej wiedzą Ci, co nie mają żadnego pojęcia o sprawie.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2020-11-01 15:21

(1)

Wolę 100 takich piratów niż jednego Jarosława Kaczyńskiego

3 lata
- 4 1
Twoja opinia

Zmień treść

Wolę 100 takich piratów niż jednego Jarosława Kaczyńskiego
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-04-29 19:57
  
  chyba powinieneś napisać na odwrót - wolę jednego pirata niż 100 prezesów.
  
  1 rok
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  chyba powinieneś napisać na odwrót - wolę jednego pirata niż 100 prezesów.
  Regulamin dodawania opinii