• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Patroni tramwajów: Andrzej Sulewski

Marcin Stąporek
27 września 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
Andrzej Sulewski był samozwańczym, ale lubianym przez większość gdańszczan i turystów piratem z Głównego Miasta. Andrzej Sulewski był samozwańczym, ale lubianym przez większość gdańszczan i turystów piratem z Głównego Miasta.

W trzydziestym dziewiątym odcinku naszego cyklu "Patroni gdańskich tramwajów" przypominamy "Pirata" Andrzeja Sulewskiego. Tydzień temu pisaliśmy o projektancie gdańskiej infrastruktury kanalizacyjnej Eduardzie Wiebem, a za tydzień napiszemy o twórcy organów oliwskich Janie Wulffie.



Gdańsk nie może pochwalić się taką ilością ulicznych oryginałów jak chociażby sąsiedni Sopot, który jeszcze za czasów PRL-u miał Parasolnika, George'a Kanadę czy Petera Konfederata. W Gdańsku może tylko "wesoły konduktor" Antoni Turzyński należał do tego sowizdrzalskiego szczepu. Na kolejną postać trzeba było czekać aż do zmiany ustroju. Gdy w latach 90. ubiegłego wieku szarość zaczęła ustępować miejsca różnobarwności, w sercu Głównego Miasta pojawił się Pirat. Przebojem zawojował serca mieszkańców i turystów, i przez niemal dwie dekady był na Długim Targu elementem niemal równie oczywistym, jak szacowna Fontanna Neptuna.

Podobno - tak wynika z urzędowych dokumentów - przyszedł na świat 23 maja 1945 r. w Szczodrowie koło Skarszew. W Gdańsku zameldowany był od 1980 r. Wieść niesie, że początkowo trudnił się szewstwem, potem pracował w Stoczni Wisła w Górkach Zachodnich, a następnie w miejskiej gazowni. W tym ostatnim zakładzie doznał urazu kręgosłupa i w jego następstwie został rencistą.

Andrzej Sulewski pomnika nad Motławą się nie doczekał, ale ma przynajmniej swój tramwaj. Andrzej Sulewski pomnika nad Motławą się nie doczekał, ale ma przynajmniej swój tramwaj.
Pozbawiony możliwości pracy zawodowej, chcąc zarobić na utrzymanie rodziny, pan Andrzej postanowił spróbować sił jako artysta uliczny. Pierwszym jego wcieleniem był... diabeł. Niebawem stwierdził, że postać ta nie odpowiada jego temperamentowi i nie jest zbyt dobrze odbierana przez turystów i gdańszczan. Wpadł wtedy na szczęśliwy pomysł i przeistoczył się w Pirata.

Oczywiście trzeba z przymrużeniem oka traktować jego własne zapewnienia (powtarzane czasem bezkrytycznie przez całkiem poważnych autorów), jakoby jego strój był wzorowany na historycznym ubiorze gdańskich kaprów.

Tym niemniej, jowialny pan z twarzą ozdobioną siwymi bokobrodami, ubrany w czerwone spodnie, marynarską pasiastą koszulkę, skórzaną kamizelę, piracką chustę i nieodzowną opaskę na oko bardzo szybko wpisał się w przestrzeń "królewskiego traktu". Gromkie zawołanie "ahoj!" zdobywało sympatię dorosłych i dzieci, choć te najmłodsze troszeczkę się go bały. Zdjęcie z piratem stało się niemal obowiązkową pamiątką z wizyty w Gdańsku. Jego podobizna pojawiła się na niezliczonych pocztówkach, pamiątkach takich jak porcelanowe kubki, a nawet... w logo festiwalu "Szanty pod Żurawiem".

Andrzej Sulewski nie tylko przechadzał się po Głównym i Starym Mieście, ale także promował akcje związane z komunikacją miejską. Andrzej Sulewski nie tylko przechadzał się po Głównym i Starym Mieście, ale także promował akcje związane z komunikacją miejską.
Wbrew temu, co pisano za jego życia i wkrótce po śmierci, "pirat" nigdy nie był pracownikiem Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Jak wyjaśnia dyrektor Anna Zbierska z Wydziału Promocji i Komunikacji Społecznej UM, współpraca urzędników z panem Andrzejem miała charakter okazjonalny. Chętnie zapraszano go na rozmaite prezentacje i targi, także za granicą, ponieważ budził powszechną sympatię i zjednywał Gdańskowi przyjaciół. W związku z tym kilkakrotnie otrzymał z kasy miejskiej nieco pieniędzy na koszty uzupełnienia swojego pirackiego stroju. Wizerunek pirata pojawiał się także na powstających w urzędzie folderach i materiałach promocyjnych.

Co roku w grudniu Pirat pojawiał się też na ulicach Gdańska w nieco innej roli, mianowicie jako... święty Mikołaj, w czym znakomicie pomagała mu korpulentna sylwetka i jowialna twarz ozdobiona siwymi bokobrodami.

"Pirat" Andrzej Sulewski odszedł na wieczną wachtę będąc u szczytu popularności. W letni piątkowy wieczór 13 sierpnia 2010 r. udar mózgu dosięgnął go, gdy wracał do domu po kolejnym dniu spędzonym na ulicach miasta, którego symbolem, "żywą maskotką" był niemal przez dwie dekady. Pochowano go na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.

Grób Andrzeja Sulewskiego na cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku. Grób Andrzeja Sulewskiego na cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.
Ostatnio nasunęła mi się pewna analogia pomiędzy "piratem" a krakowskim Lajkonikiem. Choć ten ostatni używa niezwykle cennego przebrania, stanowiącego na co dzień eksponat muzealny, to reprezentuje, podobnie jak ś.p. Pirat, ludowy, plebejski element Krakowa. Z tym, że harce Lajkonika trwają jedynie kilka czerwcowych dni, a harce "pirata" przeciągnęły się na bez mała dwadzieścia lat.

Zaraz po jego śmierci pojawiła się idea ufundowania pomnika, przedstawiającego jego postać naturalnych rozmiarów, ustawioną np. na Zielonym Moście czy na Długim Targu. Zamysł ten nigdy nie przybrał jednak formy oficjalnego wniosku do władz miasta. Dobrze więc, że przynajmniej nazwa jednego z tramwajów jeżdżących po Gdańsku przypomina o postaci "pirata" Andrzeja Sulewskiego.
"Pirat" Andrzej Sulewski jest patronem tramwaju Pesa Swing o numerze bocznym 1040. "Pirat" Andrzej Sulewski jest patronem tramwaju Pesa Swing o numerze bocznym 1040.

O autorze

autor

Marcin Stąporek

- autor jest publicystą historycznym, prowadzi firmę archeologiczną. Pracował w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku i Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Gdańsku. Obecnie jest pracownikiem Biura Prezydenta Gdańska ds. Kultury.

Opinie (76) ponad 10 zablokowanych

  • Agresywny ochlapus. (2)

    I proszę mi nie wmawiać że go mylę z kim innym. A nawet gdyby był kulturalny - to już do bycia wybitnym człowiekiem zasługującym na publiczne upamiętnianie wystarczy zarabiać na ulicy jako przebieraniec? Pełno tu takich, zwłaszcza w sezonie. Grajków, nagabywaczy... czemu akurat ten.

    • 5 18

    • (1)

      pij kawę bez kofeiny

      • 5 2

      • on pije denurę za 500+

        • 1 1

  • niepotrzebujemy,patrona tylko nowe tramwaje (1)

    Gdańsk ostro zostaje w tyle w Polsce ! A oni zamiast pozbywać się złomu to jeszcze go do kupują!!!Wsadzić sobie w tylek możecie takiego patrona, i ten niemiecki złom!

    • 7 11

    • diagnoza

      Jawor tłuku, znowu w amoku cię tu przygnało a Kocborowo czeka.

      • 1 2

  • Omijałam go szerokim łukiem, (1)

    nachalny, krzykliwy, często sprawiał wrażenie podpitego. Następca jeszcze gorszy.

    • 9 24

    • Byłaś na kacu i nie miałaś na klina, dlatego zazdrość cię zżerała.

      • 0 3

  • (1)

    poważnie, koleś ma swój tramwaj? komus odbija i to nieźle w tym towarzystwie

    • 15 20

    • Poczekaj jeszcze trochę ,jak kurdupel przejmie wszystkie sądy to zrobi porządek i będą tylko tramwaje nielota.

      • 0 1

  • Cześć i Honor Panie Andrzeju !

    • 11 2

  • Pirat

    A czy profesor Jerzy Samp doczeka się również?

    • 11 0

  • Był spoko.

    Pamietam jak pilem z nim piwko
    Szkoda chlopa

    • 7 2

  • fajnych macie patronów (7)

    pamiętam tego typa, strasznie nachalny i głośny, zaczepiał ludzi na Długiej. Raczej anty-maskotka.

    • 27 136

    • to nie ten.... (3)

      Pan Andrzej odwiedzał dzieci w przedszkolach i szkołach , był wesołym rubasznym piratem , był obecny na festynach , miał wiele taktu i wyczucia ......nie obrażajcie go ( mam nadzieję tylko z niewiedzy)

      miał niesttey naśladowców - słynnących z być nahalnymi, pijanymi etc. mieli nawet za to wyroki :(

      • 66 4

      • To ten! (2)

        Znalem go 30 lat!

        • 6 27

        • pakuj Seba puste słoiki i spadaj do domu na mazury!

          • 6 3

        • won zaKODowany POkemonie

          • 6 15

    • chyba piraci Ci się pomylili. Po jego śmierci przylazł facet podróba, był okropny i nachalny. Stylizował się tak samo, ale to nie było on! Pan Andrzej był najsympatyczniejszym człowiekiem pod słońcem, robił dużo dla miasta i był jego pogodną twarzą.

      • 20 2

    • Pomyśl

      Pomyśl dzieciaku o kim ty piszesz a potem może coś sensownego uda Ci się wymyśleć . Bo z tego co pamiętam to raczej piszesz o całkiem innej osobie niż jest nią Pan Andrzej widoczny na zdjęciu.

      • 17 5

    • TAK WLASNIE BYLO!!!

      Nie moge pojac tego zbiorowego zacmienia umyslow!!!

      • 10 50

  • Ambasador Gdańska- bardzo miły człowiek

    lubiłem Tego pirata- pan Andrzej był bardzo miły i uprzejmy. turyści często fotografowali sie z nim.
    był bardzo dobrym symbolem gościnnego miasta.

    • 14 4

  • Chyba kogos powalilo (5)

    i to KOMPLETNIE!!!
    Niejednokrotnie widzialem tego "kochanego" pirata, jak ledwo stal na nogach!
    I nie bylo to ze zmeczenia!

    To miasto zwariowalo, jak pragne zdrowia!!!

    • 32 100

    • No bo to pirat ;)

      • 2 0

    • (2)

      To oznacza, że chciał być doskonały jako pirat. Jak wiadomo domem piratów były tawerny, gdzie rum lał się strumieniami. Poza tym nigdy sam nie pił. Skoro wielu miało ochotę z nim się napić to biedak nie mógł ciągle ich odganiać. Generalnie o zmarłych dobrze albo wcale.

      • 29 3

      • to o jaruzelskim tez nie pisz ;) (1)

        • 3 8

        • O Jaruzelskim piszę tylko dobrze. Dzięki niemu w państwowej stoczni przepracowałem 10 lat dłużej i mam solidną emeryturę. Następcy tylko rozkradali i zatrudniali na czarno albo na smieciówkach.

          • 10 9

    • w koncu jakiego ma prezydenta przez ponad 20 lat

      • 9 13

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Patronem której ulicy był marszałek Rokossowski?

 

Najczęściej czytane