Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Poranne mgły, Smętna, Tandeta. Nietypowe nazwy ulic Trójmiasta

Agnieszka Śladkowska
25 kwietnia 2015 (artykuł sprzed 9 lat) 
Opinie (307)
Niektóre nazwy gdańskich ulic zostały przetłumaczone dosłownie, jak Tandeta czy Gnilna, inne - jak np. Mieszczańska czy Ogarna - to wynik ulepszeń urzędników. Gdyby nie to, mielibyśmy ulice: Skocz po piwo i Psią. Niektóre nazwy gdańskich ulic zostały przetłumaczone dosłownie, jak Tandeta czy Gnilna, inne - jak np. Mieszczańska czy Ogarna - to wynik ulepszeń urzędników. Gdyby nie to, mielibyśmy ulice: Skocz po piwo i Psią.

Niektóre nazwy gdańskich ulic zostały przetłumaczone dosłownie, jak Tandeta czy Gnilna, inne - jak np. Mieszczańska czy Ogarna - to wynik ulepszeń urzędników. Gdyby nie to, mielibyśmy ulice: Skocz po piwo i Psią.

fot. Trojmiasto.pl

W Trójmieście jest sporo ulic o specyficznych nazwach. Czopowa, Tandeta, Głucha, Porannych Mgieł, Gnilna jednych bawią, innych dziwią lub konsternują. Jedne to wynik tłumaczenia niemieckich nazw, inne to kreatywność radnych lub zacieranie bardziej problematycznych śladów po zamierzchłych bohaterach.



Czy nazwa ulicy ma dla Ciebie znaczenie przy kupowaniu mieszkania?

Kiedy jedna z przyjezdnych bydgoszczanek kupiła mieszkanie w Gdańsku, wszystko wydawało się idealne, poza nieprzyjemną nazwą ulicy. Czym prędzej więc wybrała się do Urzędu Miasta, żeby felernej nazwy się pozbyć, bo - jak mówiła - żaby w nazwie Żabi Kruk zobacz na mapie Gdańska brzmią wyjątkowo okropnie. Gdyby jednak wiedziała, że nazwa ulicy jest wynikiem niedokładnego tłumaczenia niemieckiego Poggenpfufl, pewnie odetchnęłaby z ulgą, bo jednak lepiej mieszkać przy Żabim Kruku niż przy Ropuszym Bajorze.

- Do zmiany nie doszło, bo musieliby wyrazić zgodę mieszkańcy. Tak było np. podczas zmiany nazwy ulicy we Wrzeszczu z ul. Mireckiego na ks. Zator Przytockiego zobacz na mapie Gdańska. Zmiana ulicy poprzedzona była wykonaniem ankiety wśród mieszkańców, bo wiąże się np. z wymianą dokumentów - tłumaczy Magdalena Kuczyńska z biura prasowego UM Gdańsk.

W podobnej sytuacji jest więcej ulic. Polskie tłumaczenia po 1945 r. były często jedynie zbliżone, lub nawiązujące do niemieckiego oryginału, a czasem po prostu błędne. Niektóre ulice omyłkowo zamieniono ze sobą. Tak stało się z ulicą Łąkową zobacz na mapie Gdańska i okoliczną Wierzbową zobacz na mapie Gdańska.

Czasem nazwy też celowo modyfikowano. Np. z ul. Psiej zrobiono Ogarną zobacz na mapie Gdańska, bo - jak opowiadają przewodnicy - założono, że nikt nie będzie chciał na niej mieszkać. Co ciekawe, nie było już takiej refleksji np. przy Krowiej zobacz na mapie Gdańska.

Niektóre z ulic nie mogły też otrzymać oryginalnego niemieckiego brzmienia z powodów politycznych. Np. główna ulica w Sopocie jest świetnym odzwierciedleniem zmieniającej się sytuacji politycznej. Obecna Aleja Niepodległości zobacz na mapie Gdańska była do 1979 roku ulicą 20 Października (dla upamiętnienia dojścia do władzy w 1956 r. Gomułki) a wcześniej nosiła nazwy Stalina, Hitlerstrasse, Danzigerstrasse.

Przy niektórych ulicach nadal odbywają się spory, czy patron jest wystarczająco godny, żeby został upamiętniany w ten sposób.

- Są takie ulice, że słabo się robi i wszystko się gotuje. Np. ulica Rzymowskiego, średniej jakości pisarza, który przed wojną był wielkim zwolennikiem Piłsudskiego, a po wojnie jeszcze większym Bieruta. Człowiek - chorągiewka. To niemoralne, żeby ktoś taki miał swoją ulicę. Podobnie sytuacja ma się z Berlingiem, którego zachowanie jest dyskusyjne. Żeby dostać swoją ulicę, osoba powinna być wzorem do naśladowania. I mam nadzieję, że dni tych panów są policzone - opowiada Małgorzata Sokołowska, znawczyni historii i autorka Encyklopedii Gdyni.

Sporo jest też ulic, których patroni w rzeczywistości nie istnieją, bo osoba nadająca nazwę błędnie przepisała nazwisko albo zmieniła imię zasłużonego. I tak np. nikt nie słyszał o gen. Józefie Fiszerze zobacz na mapie Gdańska. Generał, który zmarł podczas wyprawy z Napoleonem miał na imię Stanisław. Za to ceniony gdański malarz, na którego cześć nadano nazwę jednej z ulic na Stogach zamiast Wilhelm Stryjewski zobacz na mapie Gdańska, nazywał się Wilhelm Stryowski.

Temat poprawienia błędów był poruszany już kilka razy. I miał być wprowadzony razem z dowodami, w których miało nie być adresu. Dowody są, a Stanisława Fiszera jak nie było, tak nie ma.

Problematyczne dla mieszkańców mogą być też nazwy ulic, których brzmienie nie nasuwa miłych skojarzeń. Szczególnie Śródmieście obfituje w specyficzne nazwy, do których większość długoletnich mieszkańców się przyzwyczaiła, ale turystów i niedawno zamieszkałych w Trójmieście dziwią. Mieszkanie na ulicy Czopowej zobacz na mapie Gdańska, Gnilnej zobacz na mapie Gdańska, Tandety zobacz na mapie Gdańska może rodzić nieprzyjemne skojarzenia. Skąd się wzięły?

- Tandeta to nazwa dokładnie przetłumaczona z niemieckiego Tagnetergasse, a wzięła się od rynku staroci, który tam funkcjonował. Podobnie Gnilna, z niemieckiego Faulgraben, co dosłownie oznacza zgniły rów, a jej nazwa powstała od pozostałości fosy, która właściwie była kanałem odciętym od cyrkulacji, w którym stała gnijąca woda. Czopowa natomiast to wynik niezauważenia kontekstu. Nie chodziło tu o czop, szpunt od beczki, ale o Zachariasza Zapfa (Zappio), browarnika, który miał tam browar - wyjaśnia Aleksander Masłowski, znawca gdańskiej historii.

Ale nie tylko Śródmieście dostarcza tak specyficznych nazw. Na Dolnej Oruni znajdziemy np. ulicę Smętną zobacz na mapie Gdańska i Głuchą zobacz na mapie Gdańska.

- Z moich doświadczeń wynika, że ludzie preferują mieszkać na ulicach o nazwach kwietnych, drzewnych lub takich, które nadano na cześć władców. Np. ul. Gnilna, Smętna czy Głucha nie kojarzy się dobrze, może budzić różne emocje i zdarzy się, że ktoś wprost stwierdzi, że to brzydka nazwa. Ale też nie zdarzyło mi się jeszcze, żeby to był powód zrezygnowania z zakupu nieruchomości - przyznaje Ewa Arcisz, agent nieruchomości z Flat Info.

Zdecydowanie mniej ciekawych i ekscentrycznych nazw dostarcza Gdynia. Z tych zapadających w pamięć można wymienić m.in. Śliską zobacz na mapie Gdyni, Porannych Mgieł zobacz na mapie Gdyni, Pustą zobacz na mapie Gdyni czy Rtęciową zobacz na mapie Gdyni.

Wnioski w sprawie nadania nazw mogą zgłaszać także mieszkańcy, jeśli więc kupimy nieruchomość na ulicy, która nie ma jeszcze nazwy, mamy dużą szansę, że urzędnicy przystaną na naszą propozycję, a poza własną satysfakcją zostanie nam jeszcze chwała lub pogarda kolejnych zadowolonych lub zniesmaczonych pokoleń. Choć ciężko będzie pokonać niemiecką kreatywność.

- Dawna nazwa Mieszczańskiej zobacz na mapie Gdańska - Bierholdsche Gasse w polskim tłumaczeniu to mniej więcej skocz po piwo. Gdyby ją po prostu przetłumaczono, byłaby to na pewno najbardziej zabawna nazwa w Trójmieście - wyjaśnia Masłowski.

Zobacz także

Więcej w kategorii Historia

Opinie (307) 7 zablokowanych

  • 2015-04-26 17:36

    Stogi - główna ulica dzielnicy.

    Ulica Stryjewskiego na Stogach. Patron ulicy nazywa się inaczej. Był naprawdę świetnym malarzem. jest w Wikipedii......W pokoju na ścianie wisi jego dzieło, oczywiście tylko świetna współczesna reprodukcja.

    Na Stogach spędziłem 5 lat dzieciństwa

    9 lat

    • 0 1

  • 2015-04-25 09:20

    A ja jestem dumny, że mieszkam na Mniszki. (2)

    I niech mi nikt nie waży tego zmienić.

    9 lat

    • 28 4

    • 2015-04-26 16:46

      ulica mlodosci budynia

      kj

      9 lat

      • 1 0

    • 2015-04-26 09:38

      Hundegasse obecnie Ogarna

      Mój dziadek mieszkał przed wojną na Hundegasse czyli ul.Psia obecnie Ogarna

      Jerzy

      9 lat

      • 5 0

  • 2015-04-26 16:16

    (1)

    Nie narzekajmy na nazwy gdańskich ulic.
    A teraz zagadka o nazwie nie ulicy, ale restauracji.
    "Palowa" w przyziemiu Ratusza Głównego Miasta........

    gdańszczanin

    9 lat

    • 1 1

    • 2015-04-26 16:31

      Tam znajduję się Komora Palowa

      Zapraszamy na Noc Muzeów do ratusza to się dowiesz dlaczego taka nazwa. Restauracji na szczęście już nie ma i nie będzie.

      MHMG

      9 lat

      • 1 1

  • 2015-04-26 16:30

    Są jeszcze nazwy z błędami, (np. Polaka z polskim nazwiskiem - Aleksandra Dulina)

    ktoś głupio przekręcił w "ważnym urzędzie jakiś Ważny Urzędnik" i teraz wszędzie w dokumentach, umowach a nawet na budynku przedszkola (placówki jakoby oswiatowej) napisane jest nazwisko z tzw. apostrofem po literze n (jakby był francuzem)

    Gd

    9 lat

    • 0 0

  • 2015-04-25 11:58

    proponuję (3)

    Gryzoniowa
    Budyniowa
    Chyżego ruja
    Kupy Wojewódzkiego
    Ewy Kupacz

    kloss

    9 lat

    • 18 7

    • 2015-04-26 15:02

      To przechrzcijmy Bora Komorowskiego

      na bardziej aktualną - Bóla Komorowskiego

      I jeszcze proponuję ulicę:

      Taki mamy klimat
      i Kofana Banana

      :-)

      9 lat

      • 2 2

    • 2015-04-25 12:27

      (1)

      Prezentując tak skatologiczny humor, winieneś pisać się "Klozet", a nie "Kloss".

      gdańszczanin

      9 lat

      • 5 3

      • 2015-04-26 12:54

        albo Klotz

        parujący..

        RobuR

        9 lat

        • 1 2

  • 2015-04-25 09:03

    A ja chodzę do ginekologa na ul. Rzeźnicką :-) (7)

    Ale pan na szczęście podczas badania nie jest rzeźnikiem.

    ania

    9 lat

    • 125 15

    • 2015-04-25 14:30

      Wyczuwam kłopoty (2)

      A ja wieczorem wracając z N13 idę przez ulicę Kłopot : )
      a ulica wśród działek.

      MoniX

      9 lat

      • 12 1

      • 2015-04-25 15:38

        Moniko, po co nocami chodzisz tam? nic wiecej nie jeździ? przecież tak łądnie się niby tramwaje rozwijają (1)

        w mieście budyniowym....

        9 lat

        • 9 7

        • 2015-04-26 14:49

          Idź być zrzędliwy gdzie indziej

          A co do ulicy Kłopot to nie polecałbym tam nocnych spacerów, bo jak sama nazwa wskazuje - może być kłopot :)

          9 lat

          • 7 0

    • 2015-04-26 08:33

      BPP

      Sopot. Bitwy Pod Plowcami .. a kolega moj mieszka na ul."Przy Krzyzu"

      ja

      9 lat

      • 4 0

    • 2015-04-25 09:11

      (2)

      Na Rzeźnickiej jest skarbówka, LoL :D

      gdańszczanin

      9 lat

      • 72 0

      • 2015-04-25 14:29

        do US pasuje Rzeźnicka:D (1)

        do US pasuje Rzeźnicka:D

        Alka

        9 lat

        • 25 1

        • 2015-04-25 14:37

          Dziękuję, Kapitanko Oczywista!

          gdańszczanin

          9 lat

          • 4 3

  • 2015-04-26 14:27

    ul/ Polanki w Gdańsku

    Niemcy z ulicy o nazwe "Po lonken" czyli drogi prowadzącej po łakach zrobili Polonken a ( tu iówdziemożna znaleźć zapis Pelunken, Polanken). Polacy zza Buga, co na wszystkim się znali a przede wszystkim na tym, że to tereny niemieckie i wszyscy ludzie tu meszkającyto Niemcy, przetłumaczyli tę nazwę ; "Polanki" co jest bzdurą, bo polanki mogą występować w lesie a tam las był ale kilkaset metrów bardziej na zachód.

    Krzysztof K.

    9 lat

    • 3 1

  • 2015-04-26 12:43

    (1)

    A ja mieszkam na Browarnej i żeby było na przekór mam 40 lat i nigdy w życiu nie wypiłam piwa,bo nie lubię.

    luna

    9 lat

    • 0 1

    • 2015-04-26 13:42

      Skąd wiesz, że nie lubisz skoro nie wypiłaś?

      9 lat

      • 7 0

  • 2015-04-26 13:32

    Nic nie pobije

    Stara i dobra "Mokra na żądanie" na Wiczlinie jak jechało się autobusem :)

    cmb

    9 lat

    • 15 0

  • 2015-04-25 11:47

    Gdzieś czytałem, że w Częstochowie... (5)

    Ulica Karola Wojtyły krzyżuje się z ulicą Jana Pawła II. To w kontekście informacji o tym, że na skrzyżowaniu tych ulic doszło do tragedii. Zderzyły się dwie pielgrzymki. Ponoć rannych było wielu.

    Bibek

    9 lat

    • 11 4

    • 2015-04-25 21:08

      ojca (1)

      Tak jest ulica Karola Wojtyły, ale ojca papieża. Ojciec papieża też miał na imię Karol.

      Sny

      9 lat

      • 0 2

      • 2015-04-26 12:53

        a ulica Wilgotnych Kremówek też jest?

        RobuR

        9 lat

        • 2 0

    • 2015-04-25 12:03

      Rannych było wielu.

      Ale żaden nie śmiał jęknąć przy Jankielu.

      Sanitariusz

      9 lat

      • 8 0

    • 2015-04-25 11:58

      (1)

      Hehehe, dobry dowcip. Ale nie ma takiego skrzyżowania, tam wszystkie ulice są od świętych, generałów, albo hetmanów ;)

      gdańszczanin

      9 lat

      • 3 0

      • 2015-04-25 12:00

        To już nie tylko telewizja kłamie?

        Prasa też.

        Ehhh...

        9 lat

        • 2 0

3
4
5
6
7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości Gdynia wielu narodowości

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład
maj 16
czwartek, g. 17:30
Gdynia, Biblioteka Wiedzy
Wstęp wolny
więcej (1)

TV Filmy

4624

Willa Bliźniacza przy ul. Korzeniowskiego w Gdyni (80)

więcej (1570)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Kto był projektantem i kierownikiem budowy portu w Gdyni?

 

Najczęściej czytane