• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nie takie krwawe derby. Relacja MO sprzed 38 lat

Karol Nawrocki
30 kwietnia 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Mecz na stadionie Arki Gdyni na początku lat 70. Mecz na stadionie Arki Gdyni na początku lat 70.

Obraz derbów Trójmiasta z 1973 r. w raporcie Komendanta Wojewódzkiego MO jest zupełnie inny, niż w popularnych relacjach z tamtych wydarzeń - pisze historyk Karol Nawrocki.



Płk. Roman Kolczyński, komendant wojewódzki MO w Gdańsku w 1973 r., autor raportu cytowanego w tym artykule. Płk. Roman Kolczyński, komendant wojewódzki MO w Gdańsku w 1973 r., autor raportu cytowanego w tym artykule.
Milicjanci w latach 70. XX wieku. Milicjanci w latach 70. XX wieku.
Typuj zwycięzcę najbliższych piłkarskich derbów Trójmiasta Arka Gdynia-Lechia Gdańsk, które odbędą się 1 maja, o godz. 17.30 w Gdyni

Mecze piłkarskie Arka Gdynia - Lechia Gdańsk od ponad 45 lat (pierwszy mecz odbył się 2 września 1964 r.) elektryzują kibiców z całego Trójmiasta. W historii tych spotkań zdarzało się jednak, że aspekt sportowy ustępował miejsca ulicznym i stadionowym walkom kibiców obu drużyn o "fizyczną" dominację w Trójmieście. Wbrew powszechnych poglądom piłkarskie "zadymy" między biało - zielonymi i żółto - niebieskimi nie były normą. Często, szczególnie przed 1989 rokiem, miejsce jednych albo drugich na "placu boju" zastępowali "niebiescy", czyli milicja.

Mecz podwyższonego ryzyka

Jedenaste derby Trójmiasta, tym razem o mistrzostwo drugiej ligi, odbyły się 1 września 1973 r. o godzinie 16.00 na stadionie Arki w Gdyni. Jak w swoim raporcie przekonywał ówczesny Komendant Wojewódzki MO w Gdańsku, płk Roman Kolczyński, "w czasie derbów lokalnych temperatura jest zwykle wysoka". Nie chodziło - rzecz jasna - o warunki atmosferyczne, a o napięte stosunki pomiędzy kibicami obu drużyn.

By zapobiec zamieszkom, do ochrony "ładu i porządku" na stadionie i poza nim, Kolczyński wyznaczył 173 funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej (w tym 102 ze Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej - ZOMO), 21 członków Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej (ORMO), 70 przedstawicieli stadionowej służby porządkowej, 10 funkcjonariuszy Straży Ochrony Kolei (SOK) oraz 6 żołnierzy Wojskowych Służb Wewnętrznych (WSW). Wymienione siły dysponowały ponadto 17 radiowozami, 3 motocyklami i 14 radiostacjami nasobnymi.

Zakończone wynikiem 0-0 spotkanie oglądało 12 tysięcy kibiców. Ku zdziwieniu Kolczyńskiego i podległych mu służb porządkowych w trakcie meczu na trybunach panował spokój. Obyło się bez poważniejszych ekscesów, zanotowano natomiast dwa drobne incydenty. Otóż "jeden z nieustalonych kibiców rzucił butelkę na płytę stadionu a jeszcze przed rozpoczęciem meczu dwaj inni kibice podpalili swój własny transparent". Jak można przypuszczać spalenie dotyczyło transparentu drużyny przeciwnej. Bowiem tego typu "gesty" kibiców były i są nadal popularną manifestacją niechęci wobec przeciwników.

Po ostatnim gwizdku kibice Lechii, eskortowani przez milicję, nie stwarzając najmniejszych problemów dotarli miejskimi środkami lokomocji na dworzec PKP w Gdyni. Komentując tak spokojny przebieg derbów, Kolczyński po raz drugi dał wyraz braku szerszego zainteresowania trójmiejską piłką nożną, pisząc: "[panował spokój gdyż] padł wynik 0-0, co zaspokoiło kibiców obu drużyn".

"Biało-zieloni" kontra "niebiescy"

Atmosfera niespodziewanie zmieniła się podczas powrotu kibiców Lechii do Gdańska. Około godz. 19 oficer dyżurny Komendy Miejskiej MO w Gdyni otrzymał informację, że pomiędzy przystankami Gdynia Orłowo - Sopot Główny doszło do zakłócenia porządku w pociągu.

Oficjalną przyczyną pociągowych "burd" miało być "zwrócenie uwagi przez pasażerów na zbyt hałaśliwe zachowanie się kibiców wracających z meczu". Tak - zdawało by się - prozaiczny powód doprowadził do zdecydowanych działań milicji. Na stację PKP w Sopocie skierowano IV kompanię ZOMO z Gdańska, która od razu przystąpiła do "zaprowadzenia porządku" w kolejce. Radykalne działanie ZOMO spotęgował fakt, że w trakcie interwencji kibice byli "agresywni, wybijali szyby w pociągu i obrzucali interweniujących milicjantów wyzwiskami". W związku z tym nie obyło się bez użycia milicyjnych pałek służbowych. Pomogły one w szybkim "przywracaniu spokoju", które trwało zaledwie kilka minut.

W wyniku akcji pociągowej ZOMO zatrzymano 12 kibiców, z których 6 nie miało jeszcze osiemnastu lat. Wszystkich małoletnich zwolniono po zgłoszeniu się ich rodziców oraz po przeprowadzeniu z nimi rozmów ostrzegawczych. Pozostałą szóstkę postawiono przed Kolegium do Spraw Wykroczeń przy Prezydencie Miasta Gdańska i ukarano grzywnami.

"Krwawe" derby?

Niestety z analizowanych dokumentów nie udało się odtworzyć liczby kibiców Lechii wracających tego dnia z Gdyni. Mimo to na podstawie skali zatrzymań (12 osób) oraz - przede wszystkim - spokojnego przebiegu meczu można śmiało powiedzieć, że meczu Arka Gdynia - Lechia Gdańsk z 1973 r. nie da się podciągnąć pod często lansowaną, stereotypową wizję "krwawych" derbów Trójmiasta.

Przy pracy nad artykułem korzystałem z akt o sygnaturze 0046/297 t.11 znajdujących się w archiwum IPN w Gdańsku. Za pomoc przy ich odnalezieniu dziękuję Danielowi Gucewiczowi.
Karol Nawrocki

Opinie (117) ponad 10 zablokowanych

  • DERBY

    HISTORIA SIĘ POWTARZA . W 1984 ROKU DERBY WYGRAŁA LECHIA 4-1 W GDYNI . I LECHIA AWANSOWAŁA DO EKSTRAKLASY A ARKA SPADŁA DO KLASY NIŻEJ . I DZISIEJSZE DERBY PODOBNE LECHIA WALCZY O PUCHARY A ARKA O POZOSTANIE W EKSTRAKLASIE .

    • 6 1

  • wezcie sie ogarnijcie, kochajmy sie ))
    ehehehe

    • 3 2

  • Tym razem również nie będzie krwawych derbów (9)

    bo lechistki wolały sie siłować z pisuarami

    • 71 157

    • (1)

      nie to co zastraszanie kobiet i dzieci drugoligowego zespołu przez gieroji z arki

      • 14 3

      • ale z was beka, z jednych i drugich ))

        • 6 4

    • (5)

      A arkowcy trzęsą płotami albo przez nie skaczą w panicznej ucieczce z własnego stadionu.

      • 73 14

      • (4)

        no to teraz odpowiedz sobie na pytanie: co jest gorsze - trząść płotem, który mimo wszystko stał nam na przeszkodzie, żeby się do was dostać, czy pisuary, które nie mają nic wspólnego z meczem, ruchem kibicowskim, służą jedynie do zaspakajania potrzeb fizjologicznych i nawet nie stanowią elementu zabezpieczenia stadionu.

        • 25 23

        • no jak nic wspolnego?

          na arke sie leje!

          • 8 3

        • no to teraz odpowiedz

          najlepiej to z koleżankami z Amiki pupu powypinac!

          • 9 1

        • przeciez wy trzesliscie plotem bo nic wiecej nie mogliscie zrobic;]

          nawet gdybyscie go rozlozyli to i tak dalej kroku byscie nie stawiali ;]
          wiec tak porownanie nie za bardzo

          • 13 4

        • sami sobie odpowiedzcie, jaki macie debilny temat do licytowania się. w-tkie trzęsipłoty i pisuarowcy powinni być ukarani surowo, najlepiej finansowo, bo ich zachowania kojarzą mi się z jakimiś dzikimi małpami. buraki które uważają się za "twardzieli", he,he

          • 21 2

    • Będą krwawe derby jak w niedziele okresu dostaniecie :)))

      • 13 3

  • Biało - zielona Solidarność Prymier KIBOL? (2)

    W latach 1970-80 ukształtowało sie środowisko kiboli.
    Wielbiciele Lechii Gdańsk już wtedy wyróżniali się zakładając w 1973 roku pierwszy w Polsce "Klub Kibica". Inicjatorem tego przedsięwzięcia był dziennikarz Tomasz Wołek. Pierwszym prezesem klubu został Grzegorz Popielarz, a wiceprezesem Donalt Tuzg.
    Pytanie: czy prymier też demolował? pił bełty? walczył z ZOMO?

    • 9 5

    • YES YES TES (1)

      To wszystko prawda. I to dlatego teraz wysyła ZOMO na normalnych ludzi a na KIBOLI drogówkę.

      • 2 3

      • ooooo...

        To ZOMO jeszcze istnieje?
        Jesteś fanem filmów "Powrót do przeszłości?"

        • 3 1

  • korzenie

    Praszczury Lwów Północy występowały bohatersko już w ubiegłym wieku.
    Zwyciężali zawsze. Wtedy z wiatami na przystankach , skm-kami i autobusami a teraz z białą armaturą.

    • 7 7

  • (2)

    Oooo to już IPN bada gdańskich kiboli i meneli? Brawo!!! Może jeszcze zbadajcie wpływ bezzębnych pijanych kiboli na globany upadek komuny

    • 5 14

    • IPN bada akta (1)

      a nie kiboli - akta w których są materiały SB na temat koboli...

      • 2 0

      • Mam nadzieję że kiboli zostaną kiedyś beatyfikowani za zniszczenie komuny, wygranie bitwy pod Grunwaldem i lot w kosmos. Już pan Nawrocki i spółka tym się zajmą

        • 1 3

  • Co za bzdury? (4)

    Jaki mecz Arka Gdynia : Lechia Gdańsk w 1964?

    Przecież w 1964 taki klub piłkarski jak Arka Gdynia jeszcze nawet nie istniał.

    • 60 13

    • (1)

      jak to?
      co pan piszesz!
      dzięki władzom miasta gdyni i arce pospołu wszyscy wiemy że arkę założył Książę Pomorski Siemomysł w 1046 roku

      • 14 2

      • kolejny z kompleksami?

        • 1 3

    • No wląsnie z tego co wiem to Lechia powstala w 2001 roku.

      • 12 13

    • MZKS Gdynia

      • 5 0

  • Na Stoczniowcu w Gdańsku (1)

    ciebie nie było bo nie sprzedałeś butelek po piwie

    • 7 10

    • a co ma jedno o drugiego? własnie tym wpisem pokazałeś jaki jestes nieogarnięty i zakompleksiony

      • 2 3

  • pamiętam ten atak ZOMO w Sopocie,wpuscili gaz do pociągu i pały w ruch, a my przez drugie drzwi i w długą, wracałem wtedy z św.p Andrzejem Salachem wtedy grał jeszcze w trampkarzach,ale kawałek zdobycznej flagi Arki do domu przywiozłem

    • 14 3

  • Lechia zawsze współpracowała z milicja i politykami patrz. D. T..sk.

    • 10 27

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym miejscu w latach 70. znajdował się lunapark?

 

Najczęściej czytane