• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kwiaty i znicze na grobach gdańskich Polaków

Rafał Borowski
22 marca 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.

W Wielki Piątek 22 marca 1940 roku, nieopodal obozu koncentracyjnego Stutthof, Niemcy dokonali egzekucji 67 działaczy działaczy Polonii Gdańskiej. Wśród zamordowanych znajdowali się m.in. obrońcy Poczty Polskiej w Gdańsku oraz księża Bronisław Komorowski i Marian Górecki. Na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu przy ul. Chrobrego 88 zobacz na mapie Gdańska na Zaspie - gdzie złożono po wojnie szczątki ofiar - odbyły się uroczystości upamiętniające 79. rocznicę tej zbrodni.



Czy znasz dzieje Gdańska i Pomorza Gdańskiego podczas II wojny światowej?

W uroczystościach, które odbyły się w piątkowe przedpołudnie wzięli udział przedstawiciele Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Gdańsk wraz z dyrektorem prof. Mirosławem Golonem. Uczestnicy zapalili znicze na symbolicznych grobach pomordowanych Polaków i złożyli wieńce pod krzyżem, który góruje nad zaspiańską nekropolią.

- Dla gdańszczan-Polaków przez całą II wojnę światową każdy dzień był dniem dramatów: dniem śmierci lub więzienia. Dzień 22 marca 1940 roku, gdy zamordowano 67 bohaterów, poprzedzony masową egzekucją 22 gdańszczan z 11 stycznia 1940 roku, zawsze powinien zostać w naszej pamięci. Wspaniałych synów utraciła wtedy nasza ojczyzna. Tak wiele mogli dla niej jeszcze zrobić - mówi prof. Golon.
Przypomnijmy okoliczności, które doprowadziły do tragicznego losu Polaków w Gdańska.

Zdjęcie dokumentujące niemiecką Zbrodnię w Piaśnicy. Większość spośród 12-14 tys. ofiar stanowili przedstawiciele polskiej inteligencji Pomorza Gdańskiego, w tym Wolnego Miasta Gdańska. Zdjęcie dokumentujące niemiecką Zbrodnię w Piaśnicy. Większość spośród 12-14 tys. ofiar stanowili przedstawiciele polskiej inteligencji Pomorza Gdańskiego, w tym Wolnego Miasta Gdańska.

Polskie elity Wolnego Miasta Gdańska



Zamordowani przez Niemców zostali w większości osadzeni w obozie koncentracyjnym Stutthof już w pierwszych dniach po wybuchu II wojny światowej. Ich jedyną "winą" było to, że byli Polakami i aktywnie działali na rzecz polskiej społeczności w Wolnym Mieście Gdańsku.

Czytaj również: Życie Gdańska w pierwszych tygodniach wojny

- W styczniu 1940 r. na terenie KL [skrót od niem. Konzentrationslager - obóz koncentracyjny] Stutthof miało miejsce posiedzenie policyjnego sądu doraźnego - Standgericht. Skazano wówczas na karę śmierci kilkudziesięciu działaczy gdańskiej Polonii: urzędników, kolejarzy, nauczycieli, pracowników poczty. Pierwszej egzekucji dokonano 11 stycznia 1940 roku. Rozstrzelano wówczas 22 osoby, w tym ks. Franciszka Rogaczewskiego. Dwa miesiące później, 22 marca w Wielki Piątek, wykonano drugą egzekucję, podczas której rozstrzelano 67 osób - opowiada Jan Hlebowicz, rzecznik prasowy oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku.

Upokorzenie przed egzekucją



Mord poprzedziło udręczenie ofiar. Załoga niemieckiego obozu odizolowała je od reszty więźniów na kilka dni przed egzekucją, a następnie poddała głodzeniu czy tzw. karnym "zajęciom" sportowym.

Wśród zamordowanych znalazło się m.in. dziewięciu obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku oraz dwóch duchownych katolickich - ks. Bronisław Komorowski i ks. Marian Górecki - którzy oprócz pełnienia posługi duszpasterskiej wśród gdańskiej Polonii, byli jej aktywnymi działaczami.

Czytaj również: Dwaj księża, którzy walczyli o bardziej polski Gdańsk

- W czasie przerwy obiadowej, gdy inni odpoczywali, oni bez przerwy byli ćwiczeni, ganiani po placu, czołgali się. Było już ciemno, kiedy od strony lasu usłyszeliśmy strzały, cała serię z broni maszynowej. Z krzykiem pognano nas w tym kierunku. Biegliśmy przez las, gdy dobiegliśmy do miejsca oświetlonego reflektorami zobaczyliśmy wykopany duży rów. Szeroki na 3-4 metry, długi na 20 metrów. W rowie leżały przysypane trochę piaskiem trupy więźniów. Kazano nam ten rów zasypać. Słychać było jeszcze jęki, cały stos się ruszał nawet po całkowitym zasypaniu - wspominał były więzień obozu Tadeusz Masio.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.

Jedna z wielu egzekucji



Marcowa egzekucja nieopodal obozu koncentracyjnego nie była ani ostatnią, ani największą masową egzekucją polskich działaczy z Wolnego Miasta Gdańska. Wystarczy wspomnieć choćby o zbrodni w Piaśnicy, zwanej również "Pomorskim Katyniem" czy "Kaszubską Golgotą". Wątek tej zbrodni został poruszony w filmie "Kamerdyner", który zdobył statuetkę Srebrnych Lwów na ubiegłorocznym Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Czytaj również: Zdjęcia z ekshumacji w Piaśnicy odnalezione

Pomiędzy październikiem 1939 roku a kwietniem 1940 roku funkcjonariusze SS i członkowie Selbstschutzu (pol. Samooobrona), paramilitarnej formacji złożonej z Niemców zamieszkujących Polskę przed wybuchem wojny - dokonali w lasach w pobliżu Wejherowa szeregu zbiorowych egzekucji, których ofiarami padło 12-14 tys. Polaków nie tylko z Wolnego Miasta Gdańska, ale szerzej Pomorza Gdańskiego.

Miejsca

Opinie (148) ponad 10 zablokowanych

  • Jestem w szoku że napisali „Niemcy” a nie naziści :) (4)

    • 17 3

    • ale cmentarz nazywa się ofiar hitleryzmu (3)

      co to jest hitleryzm ?

      • 5 2

      • Nasze wnuki będą myśleć że byli to jacyś kosmici ... (2)

        Przykre ...

        • 5 2

        • Hitleryzm to bardziej na chorobę pasuje, jak np. reumatyzm (1)

          • 6 1

          • Niektórzy zapadli ostatnio na kaczyzm

            • 2 4

  • Stutthof, Piaśnica i jeszcze Las Szpęgawski. (6)

    "Zbrodnia w Lesie Szpęgawskim - seria zbiorowych egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich w Lesie Szpęgawskim w pobliżu Starogardu Gdańskiego. Oblicza się, iż między wrześniem 1939 r. a styczniem 1940 r. zamordowano tam od 5000 do 7000 osób - przede wszystkim przedstawicieli polskiej inteligencji z Kociewia, Kaszub i innych regionów Pomorza oraz pacjentów szpitala psychiatrycznego w Kocborowie. Obok nich w Lesie Szpęgawskim ginęli również Żydzi oraz Niemcy - przeciwnicy nazizmu."

    • 24 0

    • O pomordowanych w Lesie Szpęgawskim nie pisze się nic. (5)

      Za to o bandytach wyklętych pisze się historie i tworzy z nich bohaterów,
      I jeszcze próbuje się ich dokleić do historii Pomorza.

      • 6 7

      • (3)

        Na lokalnym podwórku o partyzantach z Gryfa Kaszubskiego (który następnie przeistoczył się w Gryfa Pomorskiego, gdy zwiększono obszar działania) walczących z niemieckim okupantem, a następnie prześladowanych po wojnie przez UB i NKWD, jakoś u nas cisza. Za to ekscytują się tu Burym czy Pileckim.

        • 6 5

        • (2)

          Od Pileckiego wara.Lewaku bez rozumu.

          • 2 3

          • (1)

            Pilecki mnie nie obchodzi. Na Pomorzu nie działał.
            Za to interesuje mnie 5 Wileńska Brygada Armii Krajowej z czasów działalności na Pomorzu, "Łupaszko", "Żelazny".

            • 2 0

            • No i ciekawe przyjaźnie z hitlerowcami miała Brygada Świętokrzyska

              • 1 2

      • minusują neonaziści wyklęci - ile tego tałatajstwa od brauna jest w Gdańsku?

        • 2 3

  • Bardzo przykre są dzieje ostatnich 20 lat Gdanska.... (2)

    Sycyli

    • 14 6

    • Bardzo przykre są losy trolli (1)

      Są nieudacznikami

      • 3 6

      • ty Bolec?

        • 3 2

  • (2)

    a kto to są gdańscy polacy? chyba jakieś zaginione plemię, nigdy nie słyszałem o kimś takim jak polacy...

    • 2 20

    • Dlaczego nie słyszałeś?

      Dodajcie pełno komentarzy trolle portalowe

      • 3 0

    • To są Ci, co kilka wieków temu zamieszkali w Gdańsku z miejscowosci koło Gdańska tutaj urodziły się ich dzieci, byli Polakami po np. 150 latach ciągle mieszkali w Naszym mieście, gdzie dzisaj żyją ich potomkowie, którzy są Gdańszczanami, co nie którym bardzo przeszkadza, nazywając ich Volksdojczami.

      • 9 0

  • A gdzie Pani Prezydent? (4)

    Czemu żaden z włodarzy miasta nie pojawił się na tej uroczystości?????

    • 19 4

    • Wisiorek sobie kupiła za 18 tys. i zadowolona...moze dlatego?

      • 4 3

    • Dla włodarzy miasta, historia zaczęła się chyba po 1981 r, więc takie rocznice nie bardzo pasują do dzisiejszej rzeczywistość, chociaż okazja dobra ku temu była.
      Brakowało mi również obecności radnych Naszego Miasta.
      Cmentarz ten, jako pochówku Bohaterów , jest miejscem neutralnym politycznie , przecież wszyscy tam spoczywający są już" równi" , nikt by im nie zarzucił wykorzystania do celów politycznych ich obecności.

      • 3 1

    • Skladali kwiaty na laweczce ssmana we Wrzeszczu.

      • 2 2

    • Przecież to było składanie kwiatów przez IPN, a nie żadna uroczystość. Litości :)

      • 1 1

  • Ius Prima Noctis (3)

    Czyli IPN w akcji siania nienawisci

    • 4 19

    • Tak

      Mogą Polaków Niemcy mordować Ale jak Polak podniesie głowę to mowa nienawisci. Chory człowieku.

      • 6 3

    • Co ty bredzisz Bolcu? (1)

      • 4 3

      • bolca to ty masz - nie powiem gdzie...

        • 0 4

  • Niemiecki gdansk

    • 3 15

  • (2)

    Polacy byli mordowani przez Niemcow!

    • 13 2

    • Bandyci wyklęci też mordowali Polaków
      a teraz stawia się im pomniki
      ale je się obali

      • 0 3

    • Z jednej strony mordowani przez tych z czarnym orłem na czapkach, z drugiej strony zaś przez tych z czerwoną gwiazdą.
      ZSRR i mityczni Sowieci to byli przecież Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini, Uzbecy, Kazachowie, Gruzini, Azerowie, Litwini, Moldawianie, Łotysze, Kirgizi, Tadżycy, Ormianie, Turkmeni, Estończycy.

      Nie zapominajmy też o Żydach w mundurach NKWD, którzy po wojnie stanowili trzon kierownictwa Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Urzędu Bezpieczeństwa.

      • 5 0

  • pejsy

    • 1 0

  • Moja jest tylko racja, i to święta racja. Bo nawet jak jest twoja, to moja jest mojsza niż twojsza. Że właśnie moja racja jest

    • 0 7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 (2 opinie)

(2 opinie)
20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Szlak Fortyfikacji Nadmorskich w całości znajduje się na terenie:

 

Najczęściej czytane