• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Pocisk wystrzelony do robotników - niezwykły eksponat w ECS

Rafał Borowski
9 grudnia 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Gdynia: upamiętnią masakrę z 17 grudnia
  • Pocisk przekazany Europejskiemu Centrum Solidarności.
  • Pocisk przekazany Europejskiemu Centrum Solidarności. Na zdjęciu historyk Karolina Lejczak.
  • Pocisk przekazany Europejskiemu Centrum Solidarności.
  • Pocisk przekazany Europejskiemu Centrum Solidarności.
  • Pocisk przekazany Europejskiemu Centrum Solidarności.
  • Pocisk przekazany Europejskiemu Centrum Solidarności.
  • Pocisk przekazany Europejskiemu Centrum Solidarności.

Ma zaledwie ok. trzech centymetrów długości i został wyjęty z klatki piersiowej nieznanego mężczyzny. Do zbiorów Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku trafił unikatowy eksponat. To karabinowy pocisk, wystrzelony przez milicjanta albo żołnierza LWP w stronę demonstrujących w Gdańsku w grudniu 1970 roku.



Czy pamiętasz wydarzenia z grudnia 1970 roku?

Wieczorem 12 grudnia 1970 roku, w radiu i telewizji, a 13 grudnia także w prasie, podano komunikat, że Biuro Polityczne KC PZPR podjęło decyzję o drastycznej podwyżce artykułów pierwszej potrzeby, głównie żywności i opału.

W konsekwencji ceny mięsa, przetworów, mąki, ryb czy węgla wzrosły średnio aż o 23 proc. Skutki tej decyzji były odczuwalne przede wszystkim dla najsłabiej zarabiających, m. in. robotników.

14 grudnia 1970 roku pracownicy Stoczni Gdańskiej odmówili podjęcia pracy i jako pierwsi w kraju rozpoczęli protest przeciwko podwyżkom. W ciągu następnych dni do protestu dołączyli robotnicy z innych miast Wybrzeża: Gdyni, Szczecina czy Elbląga, a także, na mniejszą skalę, robotnicy z innych części kraju: Białegostoku, Nysy, Oświęcimia, Warszawy czy Wrocławia.

Władza zdecydowała o strzelaniu do robotników

Władze PRL nie miały najmniejszego zamiaru ustępować protestującym. 15 grudnia 1970 roku pierwszy sekretarz PZPR, Władysław Gomułka, podjął decyzję o użyciu broni palnej przez milicjantów i żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, którzy mieli za zadanie stłumić strajki. I tak też się stało.

Do 20 grudnia 1970 roku wszystkie ogniska buntu zostały krwawo spacyfikowane. Według oficjalnych danych podczas wydarzeń grudniowych śmierć poniosły 44 osoby (w tym 6 w Gdańsku i 18 w Gdyni), 1164 osoby zostały ranne, a ponad 3 tys. zostało aresztowanych.

Dar od trójmiejskiego antykwariusza

Do zbiorów Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku trafił niedawno unikatowy eksponat, który pochodzi z tamtych tragicznych wydarzeń. To pocisk karabinowy, wystrzelony w stronę demonstrujących podczas rozruchów 15 grudnia 1970 roku pod siedzibą Komitetu Wojewódzkiego PZPR przy ul. Wały Jagiellońskie 36 w Gdańsku (obecnie siedziba m. in. Prokuratury Okręgowej w Gdańsku).

- Ten obiekt trafił do naszych zbiorów stosunkowo niedawno. Został wyciągnięty z klatki piersiowej jednej z osób, które zostały poszkodowane podczas wydarzeń grudniowych w Gdańsku. Osobą, która operowała poszkodowanego, był prof. Jerzy Dybicki, wieloletni kierownik oddziału chirurgii Akademii Medycznej w Gdańsku. I to właśnie on przechowywał tę kulę we własnym domu aż do swoich ostatnich dni. Bezpośrednio przekazał nam ją natomiast antykwariusz Jacek Bitnel, który porządkował spuściznę po profesorze. Uznał, że ECS jest najbardziej stosownym miejscem, w którym powinna docelowo się znaleźć - wyjaśnia Karolina Lejczak z Europejskiego Centrum Solidarności.
Pocisk znajduje się w specjalnym relikwiarzu

Pocisk pochodzi najprawdopodobniej z lufy karabinu maszynowego, ma długość ok. trzech centymetrów i miedzianą barwę oraz jest niemal zupełnie nieodkształcony. Co ciekawe, prof. Dybicki przechowywał go w specjalnie zrobionym przez siebie "relikwiarzu".

Naczynie ma formę niewielkiego kielicha o wysokości ok. siedmiu centymetrów, wykonanego z nieznanego stopu metali. Pocisk spoczywał w czaszy, która została wyścielona watą. Do podstawy kielicha przymocowano dodatkowo marmurową podstawkę, na której prof. Dybicki umieścił kartkę z odręcznie napisaną inskrypcją: "Kula wyjęta z klatki piersiowej przez J. D. Gdańsk, 14-17.12.1970 r."

Niedługo każdy będzie mógł zobaczyć eksponat z bliska

Pocisk w "relikwiarzu" nie zniknie w muzealnych magazynach. Unikatowy eksponat zasili wystawę stałą Europejskiego Centrum Solidarności.

- Nie chcę podawać konkretnych terminów, ale myślę, że już niedługo obiekt trafi na wystawę stałą. Należy pamiętać, że jej obecny stan został ukształtowany w 2014 roku. Od tego czasu otrzymaliśmy sporo darów i nadal je otrzymujemy. W związku z tym zmiana organizacji tejże wystawy będzie po prostu konieczna - informuje Lejczak.

Miejsca

Opinie (222) 6 zablokowanych

  • ponownie sonda:

    Jako kandydat na prezydenta Gdańska mam program - zburzyć ECS, MuzeumIIWŚ, Teatr Szekspirowski i "kładkę". Głosujesz na mnie (kciuk w górę) czy nie (kciuk w dół).

    • 4 9

  • ponownie sonda: (2)

    Jako kandydat na prezydenta Gdańska mam program - zburzyć ECS, MuzeumIIWŚ, Teatr Szekspirowski i "kładkę". Głosujesz na mnie (kciuk w górę) czy nie (kciuk w dół).

    • 8 8

    • doliczył bym stadion bo to on najwieksze straty robi (1)

      • 1 3

      • W kolejności,

        1. stadion
        2. ecs
        3. szekspirowski
        4. ...

        • 2 2

  • Właściwe miejsce

    Eksponat należy przekazać do izby pamięci w tworzonym przez pana Antoniego nowym ZOMO.

    • 7 3

  • Legendę Solidarności zagarnęły indywidua w rodzaju Krzywonos, Piniora czy Borusewicza (2)

    Michnik i Wałęsa okazali sie najlepszymi kumplami Kiszczaka i Jaruzelskiego.

    I tylko jedno jest prawdą że stoczniowcy naprawdę zostali zamorodwani.

    • 9 11

    • Tak - baranie boży - legendą Solidarności jest Jarozbaw Kaczafi (1)

      W grudniu 1970 roku stał na barykadach, rzucał kartoflami.
      W 1981 roku bronił stoczni, kopalń, walczył z ZOMO.
      Razem z Ryszardem Ochódzkim zniszczył 666 czołgów.

      • 2 3

      • A co - legendą jest bolek, krzywonos, czy słońce peru zwane królem dojczjewropy ?

        • 0 1

  • Jeszcze wyjdzie wam wszystkim PIS bokiem,a młodzież
    zobaczy niedługo jak wyglądała komuna!!!!

    • 12 4

  • Wkrótce będzie

    powtórka, nieuchronnie do tego zmierzamy...

    • 6 2

  • ECS co to jest to prywatne apartamenty budynia?

    Czy budyń jeszcze w urzędzie a nie w sądzie?

    • 4 3

  • Ja mogę sprzedac muzeum

    szczebel z płotu, który przyśnił się świętemu Bolesławowi, kiedy płynął motorówką. Jak dla was powiem: pincet

    • 2 4

  • Oddam szczebel z drabiny, której szukał Wałęsa żeby przeleźć przez płot stoczni. Nie znalazł więc musiał skoczyć.

    • 2 3

  • A L4 Bolka?

    Gdy pani prof. Joanna Muszkowska-Penson dostarczy do ECS kopie L4 Bolka, to okaże się, że nie miał czasu na pracę w stoczni...

    • 4 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

Czyj dom stał się pierwszym gdyńskim salonem?

 

Najczęściej czytane