Katastrofa SKM-ki na Przymorzu sprzed prawie 45 lat

Maciej Naskręt

29 czerwca 2015 (artykuł sprzed 8 lat)

Opinie (133)

Zakleszczone na skutek zderzenia wagony dwóch kolejek na torach SKM.

Wspominany katastrofę kolejową na torach SKM w Gdańsku sprzed prawie 45 lat, w której zginęła jedna osoba, a 32 zostały ranne, w tym cztery ciężko.

Był 7 grudnia 1970 r. Powoli mijał popołudniowy szczyt komunikacyjny w Trójmieście. Zapadł zmrok. Było czuć nadchodzącą zimę. Temperatura powietrza wynosiła ok. 4-5 stopni Celsjusza.

W tamtych czasach linią Szybkiej Kolei Miejskiej poruszały się składy nazywane "Modrakami". Ówczesne elektryczne zespoły trakcyjne (seria EW-90, EW-91 i EW-92) powstały w Niemczech przed II Wojną Światową w celu obsługiwania pasażerów na berlińskiej linii S-Bahn. Były zasilane napięciem 800 V. Po wojnie w ramach rekompensaty "Modraki" trafiły do Trójmiasta, gdzie najpierw przeszły modernizację w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Gdańsku, a potem wyjechały na tory SKM.

Wróćmy jednak do feralnego dnia. Kilka minut po godzinie 17 z przystanku Gdańsk Lotnisko (dzisiaj nosi nazwę Gdańsk Zaspa) ruszył wspomniany "Modrak" w kierunku Gdyni. Pociąg w kilka minut miał dotrzeć do przystanku Gdańsk Przymorze. Skład jednak zatrzymał się 200 metrów przed peronem zobacz na mapie Gdańska

. Co było tego powodem?

Rumowisko widziane z wnętrza jednej z kolejek.

Przechodzień na torach

Chwilę wcześniej maszynista zauważył przechodzącego przez tory mężczyznę i bez zastanowienia zaciągnął hamulec bezpieczeństwa. Waga składu - ponad 60 ton - sprawiła, że pociąg powoli wytracał prędkość - przechodzień dostał się niestety pod koła kolejki. Maszynista i kierownik pociągu wyszli na tory. Wśród pasażerów panowało poruszenie. Jednak do czasu wyjaśnienia okoliczności zdarzenia pociąg nie mógł ruszyć z miejsca.

Tymczasem z przystanku Gdańsk Lotnisko ruszył kolejny "Modrak" w kierunku Gdyni. Skład rozpędził się do planowej prędkości. Maszynista prowadził skład tak jakby miał wolny tor. Niestety po kilkudziesięciu sekundach doszło do tragedii. Maszynista nie zauważył stojącej przed przystankiem Gdańsk Przymorze kolejki, która zatrzymała się w związku z potrąceniem.

Nadjeżdżający pociąg wbił się na kilka metrów swoją kabiną sterowniczą w ostatni wagon zatrzymanego pojazdu. Rozległy się jęki i rozpaczliwe wołania o pomoc.

Czytaj też: Zamach na niemiecki pociąg pod Starogardem Gdańskim sprzed 90 lat

By wydobyć poszkodowanych pracownicy pobliskich zakładów używali palników.

Akcja ratownicza

W latach 70. straż pożarna była wyłącznie przygotowana do gaszenia pożarów, a nie wydobywania poszkodowanych i zakleszczonych w wypadkach komunikacyjnych. Choć strażacy byli na miejscu to akcje ratowniczą głównie prowadzili lekarze, sanitariusze, a także pracownicy lokalnych firm.

Wśród ostatnich były osoby, których czynny udział został nagrodzony pochwałą w Dzienniku Bałtyckim z 8 kwietnia. "Szczególnie ofiarnie pracowali spawacze Waldemar Grześ, Ryszard Sawicki i Roman Cichocki z Sopockich Zakładów Przemysłu Terenowego. Antoni Gałkowski i Stefan Sztyciński z WPK GG, Albin Oczk i Alfred Jank z PKS oraz 10-osobowa grupa monterów PKS".

We wspomnianym wydaniu Dziennika Bałtyckiego pojawiła się też relacja wysłannika z miejsca katastrofy: "Ludzie w białych kitlach zbierają rannych, udzielając pierwszej pomocy, stosując wobec ciężej rannych kroplówki, przewożąc ich następnie karetkami do szpitali. W ostatnim wagonie pociągu, w który uderzył wagon motorowy, pod zwałami żelastwa i strzępów drewna leży ranna kobieta. Nie można jej wydobyć. Ekipa techniczna lewarkami podnosi pozwijaną konstrukcję stalową, a tymczasem lekarze stosują kroplówkę".

W akcji ratowniczej brali udział pracownicy pobliskich zakładów.

Jedna osoba zginęła, 32 ranne, w tym cztery ciężko

Ówczesna prasa nie wspominała szczegółowo o tym, czy akcja była prowadzona sprawnie. Jednak liczba zaangażowanych osób i to w dodatku z różnych placówek i zakładów pracy, a także brak procedur ratunkowych w tamtym czasie, umacnia domniemanie, że w trakcie akcji panowało ogromne zamieszanie. Najważniejszą informacją w depeszach prasowych był jednak fakt, że miejsce katastrofy odwiedził pierwszy sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR - Alojzy Karkoszka. Wraz z nim przybył też Tadeusz Bejm - przewodniczący prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej.

Dopiero po oficjelach na miejsce przybyła komisja gdańskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych, prokuratorzy i Milicja Obywatelska.

Wśród osób, które podróżowały obiema kolejkami nikt nie zginął. Cztery osoby były ciężko ranne. W sumie do szpitali trafiły 32 osoby. Jedyną ofiarą śmiertelną był mężczyzna potrącony przez pierwszą kolejkę. Ciało należało do mieszkańca Pucka, niejakiego Franciszka Hempela.

Przeczytaj też: Katastrofa kolejowa sprzed ponad 40 lat między Gdańskiem i Tczewem

Do szpitala w wyniku wypadku trafiły 32 osoby.

Dlaczego doszło do zderzenia dwóch kolejek?

Wszystko wskazuje, że zderzenia dwóch kolejek doprowadził błąd ludzki - rutyna w pracy. Władze DOKP wykluczyły błąd automatyki. Maszynista drugiego składu, który najechał na tył stojącej kolejki, musiał minąć sygnał stop. Nie zareagował.

Na niekorzyść załogi drugiego pociągu przemawia też fakt, że pociąg poruszał się odcinkiem, na którym jest bardzo dobra widoczność - widać przeszkodę nawet z odległości 250-300 m. Stojąca kolejka była prawidłowo oświetlona. Maszynista powinien bezpiecznie wyhamować "Modraka".

Katastrofa tłem grudniowej rewolty

Sprawa katastrofy stała się jednak cieniem dalszych wydarzeń na Wybrzeżu. Trudno odnaleźć doniesienia na temat usuwania skutków wypadku, a także utrudnienia w ruchu. Pojawiały się jedynie lakoniczne informacje o poprawiającym się stanie zdrowia poszkodowanych w wypadku. Pierwsze strony gazet zajęła podwyżka cen detalicznych żywności.

Z tego powodu na wybrzeżu ruszyła fala protestów aż w końcu doszło do tragedii 17 grudnia 1970 r. - czarny czwartek. W tamtym okresie prasa była pełna wołań do zachowania spokoju publicznego. Nikt nie wracał już do katastrofy "Modraków" na Przymorzu.

Maciej Naskrętm.naskret@trojmiasto.pl

Opinie (133) 6 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 08:23

slowo Kolejka (3)

Kolejka to jest w sklepie. Na torach sapociagi.

basia
8 lat
- 5 23
Twoja opinia

Zmień treść

Kolejka to jest w sklepie. Na torach sapociagi.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 09:20
  
  Co to są "sapociagi"?
  
  pytajnik
  8 lat
  - 16 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 09:46
  
  Nigdy a żyję przeszło 40 lat (1)
  
  Nie mówiło się inaczej na składy SKMki jak KOLEJKA.
  -Gdzie idziesz?
  -na kolejkę idę
  
  Tylko słoiki na sopockie łąki mówia błonia
  8 lat
  - 20 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Nie mówiło się inaczej na składy SKMki jak KOLEJKA. -Gdzie idziesz? -na kolejkę idę
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2015-06-29 10:18
    
    ..."Nie mówiło się inaczej na składy SKMki jak KOLEJKA"...
    
    Moge jedynie potwierdzic.
    Szlo sie na kolejke i jechalo sie kolejka.
    
    8 lat
    
    16 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Moge jedynie potwierdzic. Szlo sie na kolejke i jechalo sie kolejka.
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 08:42

Co do drugiego....

Stop czy stój, jeden ch*j

Tipp.
8 lat
- 16 8
Twoja opinia

Zmień treść

Stop czy stój, jeden ch*j
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 08:42

Czy zostal jakis sklad historyczny (4)

A swoją drogą ciekaw jestem czy SKM zostawila na pamiątke po tamtych czasach jakis skład historyczny. Pewnie nie bo przecież po co?

abc
8 lat
- 11 2
Twoja opinia

Zmień treść

A swoją drogą ciekaw jestem czy SKM zostawila na pamiątke po tamtych czasach jakis skład historyczny. Pewnie nie bo przecież po co?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 09:36
  
  W skansenie kolejnictwa w Kościerzynie możesz obejrzeć (2)
  
  Gdyby SKM sobie zostawiło i tak by nigdzie nie pojechało ponieważ były one na 800V a dzis w sieci trakcyjnej jest napiecie 3000 V
  
  asz
  8 lat
  - 5 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Gdyby SKM sobie zostawiło i tak by nigdzie nie pojechało ponieważ były one na 800V a dzis w sieci trakcyjnej jest napiecie 3000 V
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2015-06-29 11:21
    
    Wymienili by silniki na jakieś używki z EN57 i mógł by jeździć okolicznościowo jak zabytkowe tramwaje ZKM. (1)
    
    d
    8 lat
    
    4 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2015-06-29 12:01
      
      oni mają zabytki w ruchu liniowym
      
      nie potrzeba extra zabytkowego pociągu
      
      każdy codzienny jest zabytkiem (czytaj - złomem)
      8 lat
      
      11 1
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      nie potrzeba extra zabytkowego pociągu
      Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 11:33
  
  w Orłowie..
  
  Do niedawna kilka wagonów stało na bocznicy w Orłowie, służąc jako baraki mieszkalne .
  
  bercy
  8 lat
  - 4 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Do niedawna kilka wagonów stało na bocznicy w Orłowie, służąc jako baraki mieszkalne .
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 08:57

Panie redaktorze

Co to znaczy niejaki Franciszek Hampel ?
Wodewilowy styl nie pasuje do ludzkiej śmierci

trzëgard
8 lat
- 24 6
Twoja opinia

Zmień treść

Co to znaczy niejaki Franciszek Hampel ? Wodewilowy styl nie pasuje do ludzkiej śmierci
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 09:02

czy ktoś ma jeszcze informacje o innych wypadkach na linii skm?

Od kilku lat szukam informacji o o podobnych zdarzeniach. Słyszałam o Wrzeszczu, Gdańsku Głównym i chyba gdzieś w Gdynii. Niestety nigdzie nie znalazłem żadnych wiarygodnych źródeł. Na stronie skm od lat jest kłamstwo, że żadnych większych wypadków nie było...

8 lat
- 13 0
Twoja opinia

Zmień treść

Od kilku lat szukam informacji o o podobnych zdarzeniach. Słyszałam o Wrzeszczu, Gdańsku Głównym i chyba gdzieś w Gdynii. Niestety nigdzie nie znalazłem żadnych wiarygodnych źródeł. Na stronie skm od lat jest kłamstwo, że żadnych większych wypadków nie było...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 09:12

Czy na trojmiasto pe el (1)

Bywają historyczne zdjęcia, inne niż "Kosycarz" ?
Jak to się ma do praw autorskich i ustroju socjalistycznego oraz p Kosycarz był w tym czasie w pracy czyli służbowo.
A może zostało "sprywatyzowane" po "złej komunie" ?

Tu se pomaluj...
8 lat
- 13 7
Twoja opinia

Zmień treść

Bywają historyczne zdjęcia, inne niż "Kosycarz" ? Jak to się ma do praw autorskich i ustroju socjalistycznego oraz p Kosycarz był w tym czasie w pracy czyli służbowo. A może zostało "sprywatyzowane" po "złej komunie" ?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 09:31
  
  Pewnie bywają. Poszukaj.
  
  Hans
  8 lat
  - 1 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Pewnie bywają. Poszukaj.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 09:13

skm (2)

Lata 90 ub wieku kolejka najechała na kolejkę ,zderzenie .Przystanek Gdańsk Stocznia

jur52
8 lat
- 15 0
Twoja opinia

Zmień treść

Lata 90 ub wieku kolejka najechała na kolejkę ,zderzenie .Przystanek Gdańsk Stocznia
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 13:01
  
  czy ktoś posiada zdjęcia z katastrof z 91 roku Gdańsk stocznia
  
  8 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  czy ktoś posiada zdjęcia z katastrof z 91 roku Gdańsk stocznia
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 16:24
  
  Pamiętam, byłem wtedy jako dziecko w "Cricolandzie", usłyszeliśmy mnóstwo syren i poszliśmy zobaczyć co się stało.
  
  Jeden wagon "wisiał" na drugim ...
  
  L.G.
  8 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Pamiętam, byłem wtedy jako dziecko w "Cricolandzie", usłyszeliśmy mnóstwo syren i poszliśmy zobaczyć co się stało. Jeden wagon "wisiał" na drugim ...
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 09:33

W kolejowych przepisach ( Ie 1 ) jest sygnał ,,stój"

,,stop" jest w kodeksie drogowym , a z tą waga tez Pan redaktor przesadził kursowaly wtedy w zestawieniach 4 jednostki razem , czyli wazyły około ( w zaleznosci od serii) 270-280 ton . około 67 ton wazyła jedna ..

asz
8 lat
- 18 4
Twoja opinia

Zmień treść

,,stop" jest w kodeksie drogowym , a z tą waga tez Pan redaktor przesadził kursowaly wtedy w zestawieniach 4 jednostki razem , czyli wazyły około ( w zaleznosci od serii) 270-280 ton . około 67 ton wazyła jedna ..
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 09:51

zastanawiam sie po co pisac artykuly o tym co bylo dziesiatki lub setki lat temu?

brak tematow? promocja fotografa ( w tym artykule) czy moze to, ze jakosc dziennikarska w 3miescie spada juz od dawna?

ktos
8 lat
- 5 39
Twoja opinia

Zmień treść

brak tematow? promocja fotografa ( w tym artykule) czy moze to, ze jakosc dziennikarska w 3miescie spada juz od dawna?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-06-29 11:16

nigdy nie wiem ... (3)

Polanki czy Paula Anki ? , tego od Dajany

mariolka
8 lat
- 11 10
Twoja opinia

Zmień treść

Polanki czy Paula Anki ? , tego od Dajany
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 11:21
  
  niedługo zxmienią na Leszka K. Zimnego (1)
  
  8 lat
  - 5 5
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2015-06-29 11:28
    
    albo Suwnicowej Bojowej
    
    8 lat
    
    4 4
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-06-29 17:46
  
  Kiedyś jeden klient mojej firmy też zapytał się czy Polanki to nazwisko tego piosenkarza :)
  
  big
  8 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Kiedyś jeden klient mojej firmy też zapytał się czy Polanki to nazwisko tego piosenkarza :)
  Regulamin dodawania opinii