Jak to było z polskimi niebieskimi beretami

Michał Lipka

28 sierpnia 2013 (artykuł sprzed 10 lat)

Opinie (332)

Najnowszy artykuł na ten temat Kompendium wiedzy o historii koszar we Wrzeszczu

Kompania niebieskich beretów podczas oficjalnych uroczystości państwowych, prawdopodobnie na początku lat 90.
Lekki czołg pływający PT-76 w barwach 7. Dywizji Obrony Wybrzeża.
Polskie jednostki desantowe.
Jednostki desantowe lądują na plaży w Jelitkowie 8 lipca 1987 roku.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP
Transporter Topas ląduje na plaży w czasie ćwiczeń w 1987 roku.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP

W tym roku przypada 50-lecie polskiej piechoty morskiej, zwanej potocznie "Niebieskimi Beretami". Przez lata część jej oddziałów stacjonowała w gdańskich koszarach przy ul. Słowackiego.

Pierwsze zapiski o oddziałach, które dziś nazywamy piechotą morską, sięgają ery żaglowców. Specjalnie wydzielone jednostki wojska zajmowały wtedy miejsca na masztach jednostek, aby ogniem muszkietów razić nieprzyjaciela podczas abordażu. Dziś zadania stawiane żołnierzom piechoty morskiej są już zupełnie inne.

Początek polskiej piechoty morskiej datuje się na listopad 1951 roku. Rozkazem naczelnego dowództwa sformowano wtedy 3. Batalion Piechoty Morskiej. Jednostka nie istniała długo, gdyż już w grudniu 1959 roku połączono ją z 29 Kołobrzeskim Batalionem Saperów Morskich i stworzono 3. Pułk Piechoty Morskiej z miejscem stacjonowania w garnizonie Dziwnów.

Pierwszym i jedynym dowódcą nowej formacji został komandor porucznik Władysław Furgała.

W pierwszym okresie istnienia formacji przede wszystkim opracowywano zakres działań (były to bowiem pierwsze tego rodzaju siły w Wojsku Polskim) oraz zasady współdziałania z siłami Marynarki Wojennej. Historia 3. Pułku również nie była zbyt długa - w styczniu 1963 roku decyzją Szefa Sztabu Wojska Polskiego Pułk przekazany został dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego, gdzie przeformowano go na Pułk Desantowy, włączając go jednocześnie w skład sił 23. Dywizji Desantowej.

Początek lat 60. ubiegłego wieku to okres szybkich i dużych zmian w naszych silach zbrojnych (warto tu zaznaczyć, że wtedy rozpoczynał się już "złoty okres" dla naszej floty, którą niebawem zaczęły zasilać nowe okręty). Związki taktyczne były przeformowywane oraz dozbrajane. Stawiano przed nimi również nowe zadania.

Zmiany nie ominęły również i 23. Dywizji Desantowej - decyzją Dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego z dnia 12 kwietnia 1963 roku rozpoczęto przekształcanie jej w 7. Dywizję Desantową. Głównymi zwolennikami zmian i rozbudowy sił desantowych w tamtych czasach byli generałowie Marian Spychalski i Józef Kuropieska. Dążyli oni do stworzenia całego Korpusu Szybkiego Reagowania, który mógł być użyty w specjalnych operacjach morskich. W zamyśle generałów siły te, łącznie z Dywizją Desantową, miały w przypadku wybuchu kolejnego konfliktu zbrojnego wziąć udział w operacji opanowania Cieśnin Duńskich i Kanału Kilońskiego.

Chociaż dziś scenariusz takich działań wydaje się fantastyczny, w ówczesnych czasach był całkiem poważnie rozważany przez polskich i radzieckich sztabowców. Przed polskimi "piechurami morskimi" postawiono zadanie opanowania umocnień nadmorskich oraz zabezpieczenia terenu do czasu lądowania głównych sił. Na szczęście do takiej sytuacji nigdy nie doszło...

W październiku 1963 roku proces zmian został zakończony, a 23. Dywizję Desantową oficjalnie przemianowano na 7. Łużycką Dywizję Desantową. Można tu śmiało zaznaczyć, że była to elitarna jednostka, a dostać się w jej szeregi mogli wyłącznie najlepsi. W jej skład wchodził najnowocześniejszy wówczas sprzęt, m.in. pływające transportery Topas, czy też czołgi PT-76. Miejscem stacjonowania dywizji były koszary we Wrzeszczu.

Od samego początku jednostka przechodziła intensywne szkolenia tak krajowe (m.in. desanty wykonywane na plażach Ustki i Jelitkowa), jak i w ramach wojsk Układu Warszawskiego (m.in. Odra-Nysa-69, Braterstwo Broni czy też Sojusz-81).

W roku 1967, za sprawą toczącej się na Bliskim Wschodzie tzw. wojny sześciodniowej, polscy sztabowcy ponownie powrócili do pomysłu sformowania Korpusu Szybkiego Reagowania, w skład którego miały wejść obok 7. ŁDD także siły z 6. Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej z Krakowa oraz 15. Dywizja Zmechanizowana z Olsztyna. Przygotowania ruszyły pełną parą, a wszystkie jednostki, które miały wejść w skład Korpusu postawiono w stan gotowości. Na planach jednakże się skończyło, a pomysł powołania Korpusu Szybkiego Reagowania z czasem również odłożono na półkę.

Zobacz dlaczego powstały koszary we Wrzeszczu i kim byli Czarni Huzarzy

Kolejne lata "polskim marines" upływały na ćwiczeniach i współpracy z okrętami desantowymi Marynarki Wojennej. 2 sierpnia 1986 roku jednostkę przeformowano na 7. Łużycką Brygadę Obrony Wybrzeża.

Zmiany zachodzące na przełomie lat 80. i 90. nie ominęły również i wojska. Nowe władze podjęły decyzję o rozformowaniu Brygady. Decyzją szefa Sztabu Generalnego z 27 października 1993 roku jednostkę ostatecznie rozwiązano. Smutnym faktem, który trzeba odnotować, są również zmiany jakie dotknęły jednostki współdziałające z niebieskimi beretami - Brygadę Okrętów Desantowych również rozwiązano, a jednostkom, które pozostały w linii, wyznaczone zadania transportowo-minowe.

Dziś w polskich silach zbrojnych nie ma już piechoty morskiej. Niektórzy mogą tu co prawda wskazać na 7. Pomorską Brygadę Obrony Wybrzeża, która co prawda często współpracuje z nasza flotą, ale nie dysponuje sprzętem, by wykonać zadanie stawiane wcześniej przed "polskimi marines".

Zobacz co dziś dzieje się w dawnych koszarach wojskowych przy ul. Słowackiego we Wrzeszczu.

Michał Lipkam.lipka@trojmiasto.pl

Opinie (332) ponad 20 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-08-28 20:01

za komuny to polska robiła manewry swoim nakładem a teraz?

polska organizuje a obcokrajowcy korzystają i testują swoje sprzęty.
Przykład był kilka lat temu w Drawsku gdzie zginęło kilku żołnierzy ostrzelanych przez swoich

10 lat
- 10 0
Twoja opinia

Zmień treść

polska organizuje a obcokrajowcy korzystają i testują swoje sprzęty. Przykład był kilka lat temu w Drawsku gdzie zginęło kilku żołnierzy ostrzelanych przez swoich
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-08-28 19:21

Chodziliśmy do nich co roku w odwiedziny jako uczniowie 39-tki na Obywatelskiej (1)

W dzień LWP włazilismy na czołgi i wozy bojowe,żołnierze zaś przyjaźnie odpowiadali na nasze pytania ,dawali nałozyć czapkę,czasem darowali plakietkę-emblemat ich dywizji.Na koniec roku szkolnego zaś w Zawiszy(kino) dawali taki muzyczno-estradowo-komandoski pokaz umiejętności sztuk walk i śpiewu("...służba zasadnicza zasadniczo prosta -bywa czasem trudna gdy jej trzeba sprostać...".Było wesoło.Choć co roku podobnie.Właściwie Stara Słowackiego ma tak zdewastowany asfalt po bokach,pofalowany i z dziurami bo zawsze kilka razy w roku czołgi i transportery jeździły na poligon na ćwiczenia co w nas młodzieńcach wzbudzalo spore zainteresowanie.Była jeszcze strzelnica na Niedźwiedniku i okresowe pukanie z karabinów.My zaś potem szliśmy "na łuski"
Stare to dzieje-dziś koszary puste, porozbijane okna ,ploty,deweloper słabo dba o obszar jakim zawiaduje,o kinie i kasynie z obiadami pozostał już tylko ślad we wspomnieniach.Słowackiego i okolice zmienily się i ten proces będzie postępował dalej jak sądzę...

zee
10 lat
- 29 1
Twoja opinia

Zmień treść

W dzień LWP włazilismy na czołgi i wozy bojowe,żołnierze zaś przyjaźnie odpowiadali na nasze pytania ,dawali nałozyć czapkę,czasem darowali plakietkę-emblemat ich dywizji.Na koniec roku szkolnego zaś w Zawiszy(kino) dawali taki muzyczno-estradowo-komandoski pokaz umiejętności sztuk walk i śpiewu("...służba zasadnicza zasadniczo prosta -bywa czasem trudna gdy jej trzeba sprostać...".Było wesoło.Choć co roku podobnie.Właściwie Stara Słowackiego ma tak zdewastowany asfalt po bokach,pofalowany i z dziurami bo zawsze kilka razy w roku czołgi i transportery jeździły na poligon na ćwiczenia co w nas młodzieńcach wzbudzalo spore zainteresowanie.Była jeszcze strzelnica na Niedźwiedniku i okresowe pukanie z karabinów.My zaś potem szliśmy "na łuski" Stare to dzieje-dziś koszary puste, porozbijane okna ,ploty,deweloper słabo dba o obszar jakim zawiaduje,o kinie i kasynie z obiadami pozostał już tylko ślad we wspomnieniach.Słowackiego i okolice zmienily się i ten proces będzie postępował dalej jak sądzę...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2013-08-28 19:57
  
  Ziomal
  
  Mieszkałem przy ulicy Słowackiego i tak jak Ty chodziłem do 39-tki w latach 65-73.Szkoła była pod patronatem LWP,a Niebieskie Berety "opiekowały" się szkołą.Notabene szkoła powstała dla dzieci wojskowych zamieszkałych przy Partyzantów i Obywatelskiej.Jak na ironię służyłem też niechlubnie w JW 1995 w latach 79-82 kiedy to w stanie wojennym wystawiono nas na ulice Gdańska.Były szef sztabu jednostki planował wtedy pacyfikację Stoczni Gdańskiej,a był nim obecny gen.Głowienka.
  
  soldat
  10 lat
  - 8 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Mieszkałem przy ulicy Słowackiego i tak jak Ty chodziłem do 39-tki w latach 65-73.Szkoła była pod patronatem LWP,a Niebieskie Berety "opiekowały" się szkołą.Notabene szkoła powstała dla dzieci wojskowych zamieszkałych przy Partyzantów i Obywatelskiej.Jak na ironię służyłem też niechlubnie w JW 1995 w latach 79-82 kiedy to w stanie wojennym wystawiono nas na ulice Gdańska.Były szef sztabu jednostki planował wtedy pacyfikację Stoczni Gdańskiej,a był nim obecny gen.Głowienka.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-08-28 16:20

Za to mamy jakieś 6 pięknych jednostek desantowych

Co za id..ta zainwestował w nie kasę, zamiast inwestować w łodzie podwodne, lotnictwo i wojska rakietowe - czyli to co jest skuteczne na kałuży zwanej bałtykiem.

asd
10 lat
- 10 19
Twoja opinia

Zmień treść

Co za id..ta zainwestował w nie kasę, zamiast inwestować w łodzie podwodne, lotnictwo i wojska rakietowe - czyli to co jest skuteczne na kałuży zwanej bałtykiem.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-08-28 16:12

A trzeba było drogi budować, a nie wygłupoty jakieś...

60 lat do tyłu
10 lat
- 9 9
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2013-08-28 14:08

no

oczywiście Godziki 2S-1 na Łąkowej

t
10 lat
- 28 1
Twoja opinia

Zmień treść

oczywiście Godziki 2S-1 na Łąkowej
Regulamin dodawania opinii