- 1 Kronika oblężenia Gdańska 1734. Część 3 (18 opinii)
- 2 Pozostałości baterii mającej bronić portu (73 opinie)
- 3 O morderstwie na jachcie i upartej nudystce (36 opinii)
- 4 Kronika oblężenia Gdańska w 1734 r. Część 2 (12 opinii)
- 5 Te zabytki otwierają się po remontach (88 opinii)
- 6 Nietypowa willa prezesa banku nad miastem (55 opinii)
Bzy św. Agaty. Zima 1936 r. na Pomorzu
Podczas dzisiejszej podróży w przeszłość cofamy się do lutego roku 1936, podczas którego zapanowała iście wiosenna aura. Tym razem przeczytamy m.in. o zwyczajach kaszubskich rybaków, coraz bardziej napiętej sytuacji politycznej w Wolnym Mieście Gdańsku czy obchodzonych w całym kraju, w tym na Pomorzu, urodzinach prezydenta Mościckiego.
Początek lutego nie zmienia zbyt wiele w zimowym krajobrazie roku 1936, bo mroźnej zimy jak nie było, tak nie ma: wprawdzie na Pomorzu nie kwitną jeszcze śliwy tak jak w Bułgarii, ale "tegoroczna zima ze swą iście wiosenną temperaturą, mimo częstych zapowiedzi śniegu i mrozu, płata nam rozmaite figle". Takie jak chociażby "zakwitnięcie białego bzu". Jedno pozostaje bez zmian - tradycyjne o tej porze roku "sztormy szalejące nad polskim morzem"...
...przed którymi - jak twierdzą Kaszubi - najlepszym zabezpieczeniem jest cudowne wstawiennictwo św. Agaty, doznającej "szczególnej czci wśród rybaków kaszubskich". Wszak jest najlepszą obroną w czasie "burz, powodzi lub naporu lodów z morza na ląd", głównie dzięki święconym w dniu 5 lutego (właśnie na św. Agatę) soli, chlebowi i wodzie.
Ale na przełomie stycznia i lutego świętują nie tylko Kaszubi: gdy gdańscy hitlerowcy hucznie obchodzą rocznicę "objęcia władzy", "nad gmachami urzędowemi powiewają chorągwie hitlerowskie", zaś "w szkołach odbywają się także obchody partyjne". I chociaż nie może zabraknąć przemówień okolicznościowych "prez. Senatu Greisera" i "gauleitera Forstera", to ponieważ liczą się nie słowa, a czyny, "kilku osobników umundurowanych i nieumundurowanych" napada na "mieszkanie redaktora dziennika socjalistycznego Danziger Volkstimme". A ulicę Żydowską (niem. Judengasse) - w duchu narodowego socjalizmu - przemianowuje się na "Śpichrzową" (Speichergasse). Dodajmy, że swoje małe święto obchodzi też pewien poseł Volkstagu, który chciał "chodzić z bronią", bo dzięki Sądowi Administracyjnemu Wolnego Miasta jego marzenie staje się rzeczywistością.
"W dniu imienin P. Prezydenta Rzeczpospolitej prof. Ignacego Mościckiego, które przypadają na 1 lutego", świętuje też cała Polska, a wraz z nią "wszystkie miasta i miasteczka pomorskie", które "w dniu imienin Prezydenta Rzplitej (...) przybrały uroczysty wygląd - ludność udekorowała domy chorągwiami o barwach narodowych, a wielu właścicieli sklepów witryny wystawowe portretami Dostojnego Solenizanta". Do tego dochodzą, jakżeż by inaczej, uroczyste msze z udziałem: "władz, społeczeństwa i tłumów młodzieży szkolnej". W Gdańsku w obchody imieninowe włącza się m.in. "młodzież polskich szkół handlowych" oraz uczniowie Gimnazjum Polskiego. A więc nad Wolnym Miastem powiewają już nie tylko hitlerowskie sztandary...
Nieco mniej powodów do świętowania mają w tym czasie mieszkańcy Orłowa Morskiego, od niedawna nowej dzielnicy Gdyni: bo czyż można spokojnie świętować, gdy najbliższa okolica przypomina nie "perłę Bałtyku", a "mongolską Bugstychudzę" lub jakąś inną "pipidówkę na głębokiej prowincji kresów wschodnich, gdzie świat zabity jest deskami, a diabeł - jak głosi fama - mówi dobranoc"?
Głowy do świętowania nie ma też zapewne kapitan Borkowski: słynny Szaman Morski*, który stojąc na bałtyckim brzegu (i ściskając w ręku "dojrzały pomarańcz" - prosto z rynku owoców!) spogląda na "mewią rafę" i myślami jest już w dalekiej Italii, gdzie czeka na niego "Batory". Nowy motorowiec ma już wkrótce dołączyć do innego polskiego "okrętu kabinowego" pływającego na linii północnoamerykańskiej. Znaczy "Piłsudskiego"...**
* Eustazy Borkowski (1887-1960) - kapitan żeglugi wielkiej, tytułowy bohater książki Karola Olgierda Borchardta "Szaman Morski"; wsławił się chyba najkrótszym w dziejach protokółem przekazania okrętu innemu oficerowi, który możemy przytoczyć w tym miejscu w całości: "Statek T.S.S. Kościuszko zdan Kapitanem Eustazym Borkowskim Kapitanu Mamertu Stankiewiczu W STANIE TAKIM, W JAKIM JEST."
** którego kapitanem był wspomniany Mamert Stankiewicz, bohater kolejnej książki Borchardta "Znaczy Kapitan"
Opinie (33) 2 zablokowane
-
2021-02-06 08:40
Artykuł jak zwykle ciekawy (2)
A wzmianka o kapitanie Borkowskim i anegdotka- perełka!
- 35 0
-
2021-02-06 16:59
Z Szamanem Morskim (1)
warto zapoznać się osobiście. Książki Borchardta to perełki.:)
- 3 0
-
2021-02-07 07:58
A forma przekazania statku "w stanie takim jakim jest" przypomina przedwojenny opis konia - "koń yaki jest każden widzi" :-)))
- 4 0
-
2021-02-06 08:44
"w dni imienin Prezydenta Rzplitej.." (3)
Co to za skrót?
- 7 9
-
2021-02-06 17:01
To skrót używany przed wojną... (2)
Rzplita od Rzeczpospolitej lub Rzeczypospolitej.
- 12 0
-
2021-02-07 12:02
Rzeczpospolita - w mianowniku (1)
i po staropolsku w pozostałych przypadkach - Rzeczypospolitej, Rzeczypospolitą, itd.
- 1 0
-
2021-02-07 16:20
Rzecząpospolitą
też można spotkać. Odmienia się przez przypadki, jak na rzeczownik przystało. Pamiętać należy - poza tym - że mowa zmienia się, w zależności od okresu historycznego :) Obecnie obowiązuje język literackim zwany, ale są też odmiany regionalne. Nie tylko w Polsce.
- 0 0
-
2021-02-06 10:58
Polak kochal narzekanie
Artykul splodzony w formie lamentu i skargi, bo brudno, mokro, niebezpiecznie.
- 3 20
-
2021-02-06 15:01
uczmy się z historii... jaka dzisiejsza partia jest najbardziej "narodowo-socjalistyczna"? odpowiedź jest prosta, *** (9)
- 30 15
-
2021-02-06 17:15
Socjalistyczne to na pewno PO, Lewica, PSL. (6)
Antynarodowe: PO, Lewica, PSL i Konfederacja.
- 13 19
-
2021-02-06 19:00
(5)
socjalistyczno-komunistyczna to PIS
- 20 9
-
2021-02-06 20:27
Koniec komunistycznej POpzpr. (1)
Koniec raz na zawsze.
- 10 10
-
2021-02-10 14:10
Kacperek P. Spadaj wchodzić w d.... śmierdzielowi z Żoliborza
- 0 0
-
2021-02-07 08:02
(2)
Narodowa w formie socjalistyczna w treści
- 6 2
-
2021-02-07 09:47
Raczej komunistyczna (1)
biorąc pod uwagę formy działania...
- 5 4
-
2021-02-07 12:20
brunatniejacy coraz bardziej pis
- 7 2
-
2021-02-07 12:46
Program pis to dyktatura proletariatu (1)
Skąd my to znamy? Dążenie do upaństwowienia gospodarki. Zaraz będą PGR-y i plan pięcioletni. Bolszewia-nacjonalistyczna. Wykluczanie całych grup społecznych, stygmatyzacja. Podporządkowanie całego aparatu sądowniczo-represyjnego celom partyjnym. Czy naród tego nie widzi?
- 11 2
-
2021-02-07 16:22
Naród widzi
ale każdy myśli, że jego to nie dotyczy...
- 5 1
-
2021-02-06 21:57
przy okazji polecam koniecznie ksiazki kpt. o.bordardta swietna literatura.niestety zapomniana.
- 7 2
-
2021-02-07 01:29
Pierwsze zdjęcie idealnie obrazuje jakiej wysokości powinna być obecnie nowa zabudowa na wyspie spichrzów.
- 9 2
-
2021-02-07 07:41
(2)
przeciez widac przy nabrzezu soldka,napewno to rok 1936 ?
- 1 13
-
2021-02-07 07:46
Gdzie ty tam Sołdka widzisz? (1)
Gdzie ty tam Sołdka widzisz?
- 7 0
-
2021-02-07 08:01
Dla niektórych każdy statek który stoi przy nabrzeżu to Sołdek nie wiedziałeś o tym?
- 7 0
-
2021-02-07 08:03
zdjęcie pierwsze
widoczny ss südsee, czyli parowiec zbudowany w 1898r w brytyjskiej stoczni Sutherland dla brytyjskiego armatora, jako ss harrison. pod niemiecką banderą od 1923, był własnością Wilhelma Schuchmanna - armatora z Hamburga, który będąc synem szewca dorobił się floty statków. Schuchmann zmarł w 1943, a statek po wojnie przejęty przez holendrów, zatonąl po wywroceniu się w 1948r. jako ss houtlaand
- 17 0
-
2021-02-07 08:58
(1)
Ten fragment o złym stanie dworca w Orłowie - to się akurat nie zmieniło od 80 lat...
- 16 0
-
2021-02-07 09:51
Zabytek :)
- 3 0
-
2021-02-07 12:35
Żydowska (1)
No i Spichrzowa po dziś dzień, usankcjonowano hitlerowska zmianę
- 6 2
-
2021-02-07 22:09
""Śpichrzową" (Speichergasse)" - brzmi tak samo?
- 0 2
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.