- 1 Jak sprawa Amber Gold zmieniła prawo (112 opinii)
- 2 Piękne werandy odtworzone w kamienicy (64 opinie)
- 3 Lody Miś były serwowane na ruinach zamku (129 opinii)
- 4 Siedem pchnięć, dziura w głowie od kuli i złamana ręka (24 opinie)
- 5 Szukają szczątków legionisty na Westerplatte (81 opinii)
- 6 Po 80 latach dzwony wróciły do Gdańska (193 opinie)
Wille Trójmiasta: Bajkowa willa z Jaśkowej Doliny
Bajkowa willa z Jaśkowej Doliny stoi przy ul. Stanisława Pawłowskiego 2.
Bajkowa willa w Jaśkowej Dolinie - to z całą pewnością jedna z najbardziej charakterystycznych willi położonych w tej dzielnicy. Willa Henkenhafa (Villa Henkenhaf) - bo o niej mowa - swoim wyglądem przypomina dom z bajek. W cyklu "Wille Trójmiasta" opiszemy więcej takich zabytkowych obiektów w Gdyni, Sopocie i Gdańsku.
- Willa Henkenhafa w Jaśkowej Dolinie
- Działalność Henkenhafa w Badenii i Niderlandach
- Dzieła Henkenhafa w Gdańsku i na Helu
- Upamiętnienie wybitnego, polskiego geografa
- Willa Henkenhafa - jedna z ikon Jaśkowej Doliny
Willa Henkenhafa w Jaśkowej Dolinie
Willa swoją nazwę zawdzięcza pierwszemu mieszkańcowi, a jednocześnie właścicielowi, inwestorowi i projektantowi w jednej osobie - Johannowi Friedrichowi Henkenhafowi (1848-1908). Nowy, okazały dom z charakterystyczną, zakończoną spiczastym hełmem wieżyczką został zbudowany w latach 1899-1900.
Działalność Henkenhafa w Badenii i Niderlandach
Architekt działał początkowo przede wszystkim na terenie Badenii i Niderlandów, gdzie razem ze wspólnikiem Friedrichem Ebertem (1850-1914) prowadził firmę architektoniczną, a później także budowlaną Henkenhaf&Ebert. Do bodaj najważniejszych, a na pewno najsłynniejszych ich realizacji (razem z Jakobem Henkenhafem, jednym z młodszych braci) należy zaliczyć okazały Hotel Dom Zdrojowy w Scheveningen (1884-1885), dzielnicy Hagi. Poza tym zaprojektował (ze wspólnikiem lub sam) synagogę w Bruchsal pod Karlsruhe (1881) i Hotel Victoria w Amsterdamie (1890), którego zresztą był krótko pierwszym dyrektorem.
Dzieła Henkenhafa w Gdańsku i na Helu
Po pobycie w Berlinie (zamieszkał tam w 1892 r.), w 1896 r. Henkenhaf przeprowadził się do Gdańska. Zanim wprowadził się do tytułowej willi, mieszkał na obecnej ul. Matki Polki we Wrzeszczu.
Jedna z hipotez zakłada, że Henkenhaf zaprojektował budynek nowej elektrowni miejskiej na Ołowiance (1897-1898), który obecnie służy za siedzibę Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. Niewykluczone więc, że właśnie dlatego zdecydował się osiąść w mieście nad Motławą (otworzył tu zresztą swoje nowe biuro architektoniczne, na Wyspie Spichrzów).
Henkenhaf zaprojektował także kamienicę na Dolnym Mieście (na ul. Łąkowej 5) oraz nowy Dom Zdrojowy (Kurhaus) w Helu (1898-1899). W okresie międzywojennym, kiedy Hel należał do Polski, był to Dom Zdrojowy Hotel "Polonia", gdzie stałym gościem był m. in. pisarz Stefan Żeromski. Budynek został zniszczony w 1945 r.
Z mniejszych realizacji warto wspomnieć o jednym z pawilonów we wspomnianym już parku Jaśkowej Doliny, który powstał w celu upamiętnienia zmarłego w 1899 r. lokalnego aktywistę Ottona von Rozynskiego. Pawilon niestety także nie przetrwał do naszych czasów.
Upamiętnienie wybitnego, polskiego geografa
Willa stanęła nie przy samej dzisiejszej ul. Jaśkowa Dolina, ale nieco w głębi, przy nowo wytyczonej w 1899 r. Parkweg, czyli Parkowej (pod numerem 2). Pierwotna nazwa była oczywiście nawiązaniem do znajdującego się wokół parku Jaśkowej Doliny.
Dziś to ulica Stanisława Pawłowskiego (1882-1940). Powojenna nazwa upamiętnienia wybitnego, polskiego geografa, profesora Uniwersytetu Poznańskiego, członka Polskiej Akademii Umiejętności i Międzynarodowej Unii Geograficznej. Jako polski uczony, aktywista społeczny i autorytet naukowy został przez Gestapo aresztowany i rozstrzelany w Forcie VII w Poznaniu,
Willa Henkenhafa - jedna z ikon Jaśkowej Doliny
Dom zaprojektowany przez Henkenhafa niemal natychmiast stał się jedną z najchętniej portretowanych - początkowo na pocztówkach, następnie zdjęciach - willi w okolicy. I trudno się temu dziwić. Urody budynkowi nie można odmówić.
Tytułowa willa szczęśliwie przetrwała nie tylko II wojnę światową, ale także okres powojenny, kiedy niejedna zabytkowa budowla popadła w ruinę z powodu braku należytej uwagi (i środków) na jej renowację. Obecnie znajduje się w prywatnych rękach. Tak jak w przeszłości tak i dziś niezmiernie cieszy oko.
O autorze
Jan Daniluk
- doktor historii, adiunkt na Wydziale Historycznym UG, badacz historii Gdańska w XIX i XX w., oraz historii powszechnej (1890-1945).
Opinie (157) ponad 10 zablokowanych
-
2023-11-19 16:36
Syn rudego mieszka vis a vis tej kamienicy (4)
- 9 12
-
2023-11-19 18:58
(2)
Chyba coś słyszałeś a nie wiesz skad. Mieszkał dwa domy dalej ale rok temu- juz się wyprowadził
- 6 1
-
2023-11-19 20:01
Tatuś znowu bedzie Plemielem :) to synek dostał nowe lokum (1)
- 6 4
-
2023-11-20 09:57
Zazdrość brzydka rzecz. Polityka nie lepsza, zwłaszcza jak się przez jej pryzmat widzi całe swoje otoczenie. Artykuł o willi, a ty tylko widzisz fakt, że czyjś syn mieszka obok.
- 2 2
-
2023-11-20 10:18
a ty cigle siedzisz matce na grzbiecie
- 1 2
-
2023-11-19 16:50
Cały urok ul. Jaśkowa dolina został zniszczony przez nowovzesne wstawki budowane za komuny jak i potem !!!!!!!!!!!!!!
Duża część zabytkowej zabudowy zniknęła już po wojnie wielka szkoda !!!!!!!
- 38 6
-
2023-11-19 16:58
Ta dzielnica - mowa o Wrzeszczu - powinna zostać w całości objęta ochrona jako zabytek !!!!!!!!!!
Obecnie próbuje się zniszczyć dwie zabytkowe ulice - Do Studzienki i Bohaterów Getta Warszawskiego poprzez nikomu niepotrzebna linę tramwajowa !!!!!
- 21 9
-
2023-11-19 17:39
A to drzewo na środku ulicy zupełnie, jak gdzieś ostatnio opisywano.
- 7 0
-
2023-11-19 21:54
Ciekawy artykuł
- 8 0
-
2023-11-20 08:52
Prosimy o więcej informacji
Artykuł ciekawy ale niepełny. Jakie były losy willi po wojnie? Słyszałam, że była tam restauracja albo dom uciech. Kto obecnie mieszka? Wystarczy zapukać, popytać i byłoby o niebo ciekawiej.
- 9 0
-
2023-11-20 08:57
Helanin.
J.F.Henkenhaf został wybrany do zaprojektowania Cypla Helskiego.
Powstał Kurhaus Ostseebad Hela.Perełka architektury ,baseny z podgrzewaną wodą morską do kąpieli i rehabilitacji .
Pochowany został w grobie dla bezimiennych w Gdańsku.
Stare księgi wieczyste ujawniają ciekawe rzeczy.- 9 0
-
2023-11-20 08:58
Willa po wojnie
W latach 60-tych było chyba przedszkole, ale faktycznie warto prześledzić losy budynku...
- 6 0
-
2023-11-20 10:20
A potem
Przyszła komuna i przerobiła willę na mieszkania z czym wiążą się różne niedogodności, a lokale mają bardzo zróżnicowane standardy....
- 5 0
-
2023-11-20 12:18
Niestety włodarze tego miasta pozwolili na wybudowanie zwykłych bloków i Jaśkowa Dolina straciła już swój charakter
ale co tam, lepiej sprzedać deweloperom i niech robią co chcą... nawet betonowego płotu vis a vis strzelnicy nie można usunąć, a deweloper śmieje się z gminy.
- 4 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.