Zawinęli negatywy w koszulę i schowali na strychu. Prawie 70 lat temu

Marek Gotard

18 lipca 2014 (artykuł sprzed 9 lat)

Opinie (97)

Dzięki tej koszuli znalezionej przez Macieja Sekietę, negatywy wykonane w latach 40. ubiegłego wieku dotrwały do naszych czasów.

Gdy mieszkańcy domu przy Torgauer Weg w dawnym Langfuhr w pośpiechu chowali rodzinne pamiątki pomiędzy strychowe belki, nie podejrzewali, że migawki z ich życia odnajdą się dopiero po 69 latach.

Jeden z odnalezionych negatywów.

Marek Gotard/Trojmiasto.pl
Prawdopodobnie dawne mieszkanki domu przy ul. Karłowicza.

Repr. P. Matuszewski
Niewykluczone, że pozujący z książką mężczyzna, to dawny główny lokator szeregowca.

Repr. P. Matuszewski

Takie historie przeważnie zaczynają się w ten sam sposób. W czasie remontów starych domów, których czas dzieli się na ten "przed" i "po" II wojnie światowej, przemieszane z gruzem i pyłem pojawiają się też różne ciekawostki. Spod framug drzwi i okien można wyciągnąć stare gazety czy plakaty. Czasem wyobraźnię mieszkańców rozpalają ukryte skrytki czy ślady po "zakopywaniu czegoś" w piwnicy. Nieraz lokatorom przy takich przypadkowych znaleziskach dopisuje szczęście...

Obecni mieszkańcy szeregowca przy ul. Karłowicza zobacz na mapie Gdańska

we Wrzeszczu (to właśnie dawna Torgauer Weg) przystępując do kompleksowego remontu budynku, nie liczyli, że znajdą w nim pamiątki po dawnych lokatorach. Tymczasem wśród stropowych desek w samym rogu strychu tkwiła zwinięta koszula. Zaś w koszuli kilkadziesiąt czarno-białych negatywów.

- Zdecydowana większość tutejszej zabudowy mieszkalnej w tej okolicy Wrzeszcza, z wyjątkiem ulicy Szymanowskiego (dawna An der Kurve) powstała na przełomie lat 20. i 30. XX wieku - opowiada Jan Daniluk, historyk i badacz dziejów Wrzeszcza. - Te okolice Strzyży możemy nazwać nawet "resortowym" osiedlem, ze względu na procent mieszkańców pracujących w służbach mundurowych. Większość zbudowanych tam mieszkań przeznaczono dla gdańskich policjantów, celników, strażaków czy urzędników.

Mieszkańcy domu wraz z zaprzyjaźnionym historykiem zeskanowali wszystkie negatywy. Na części z nich widać niemieckich żołnierzy pozujących przed budynkiem koszar szkoły podoficerskiej Abwehry w Trzebiatowie, w woj. zachodniopomorskim (niegdyś Treptow an der Rega).

- Najciekawsze oczywiście są te, które zrobiono w naszym domu - mówi Maciej Sekieta, znalazca zdjęć. - Dowiedzieliśmy się z nich m.in., że drzewo wiśni, które do dziś rośnie w naszym ogrodzie, pielęgnowali też poprzedni lokatorzy.

Kim byli? Księgi adresowe Gdańska z roku 1939 i 1942 informują, że w domu zajmowanym dziś m.in. przez pana Macieja mieszkali sekretarz powiatu oraz starszy sekretarz celny. Być może to właśnie któryś z nich został wcielony do wojska. Na większości zdjęć pozuje w mundurze. W wojsku służył także młodszy z mężczyzn, pozujący na tle zabudowań Wrzeszcza. To prawdopodobnie syn starszego pana ze zdjęć.

- Koszula, w którą zawinięto negatywy, należała do członka gdańskiego SA (oddziałów szturmowych NSDAP), świadczy o tym niebieska lamówka wokół kołnierzyka koszuli - wyjaśnia Mirosław Piskorski, gdański kolekcjoner.

Nietrudno domyślić się, w jaki sposób negatywy znalazły się w prowizorycznym schowku na strychu. Gdy zbliżał się front, mieszkańcy Gdańska masowo uciekali, chowając cenne dla nich pamiątki, często w prowizorycznych skrytkach. Liczyli, że po zakończeniu działań wojennych, będą mogli wrócić do swoich domów. Większość nigdy ich już jednak nie zobaczyła.

Pierwsi polscy mieszkańcy domu przy ul. Karłowicza zamieszkali w nim w 1946 roku. Zameldowano w nim trzy rodziny. Rozpoczął się zupełnie nowy okres życia tej kameralnej i niezwykle urokliwej uliczki Wrzeszcza.

Marek Gotardm.gotard@trojmiasto.pl

Opinie (97) 8 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 14:55

Wczoraj znaleźliśmy mandat z 82r

na 5000 zł! który dostał wujek
za co? jak jest napisane: Za noszenie znaczka zdelegalizowanej organizacji Solidarność !

:) 5000zł w 82r to całkiem spora sumka chyba.

john
9 lat
- 9 1
Twoja opinia

Zmień treść

na 5000 zł! który dostał wujek za co? jak jest napisane: Za noszenie znaczka zdelegalizowanej organizacji Solidarność ! :) 5000zł w 82r to całkiem spora sumka chyba.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 14:49

Fajna sprawa. Dzis zaczynam remont u siebie, kto wie co sie znajdzie ! :)

9 lat
- 7 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 14:36

Kolesia w koszuli..

..też trzymali na strychu? :>

kor
9 lat
- 7 0
Twoja opinia

Zmień treść

..też trzymali na strychu? :>
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 11:06

(3)

Taka koszula to marzenie każdego hipstera.
Świetnie by się komponowała z brodą,rajbanami, białymi słuchawkami i kubkiem starbaks...no i rurkami

9 lat
- 60 0
Twoja opinia

Zmień treść

Taka koszula to marzenie każdego hipstera. Świetnie by się komponowała z brodą,rajbanami, białymi słuchawkami i kubkiem starbaks...no i rurkami
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-07-18 14:33
  
  rurki?
  
  chyba w getrach o_O
  
  mik
  9 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  chyba w getrach o_O
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-07-18 12:29
  
  (1)
  
  Brunatna koszula i hipsterskie rurki? trochę to zgrzyta
  
  9 lat
  - 2 6
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Brunatna koszula i hipsterskie rurki? trochę to zgrzyta
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2014-07-18 13:19
    
    Jak najbardziej pasuje! Do tego na słomiany kapelusz zakupiony na jarmarku w Kartuzach, na nogach klasyczne gumofilce i w ręku aparat fotograficzny Zorka 11 z 1964 roku.
    
    100% hipster
    9 lat
    
    8 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Jak najbardziej pasuje! Do tego na słomiany kapelusz zakupiony na jarmarku w Kartuzach, na nogach klasyczne gumofilce i w ręku aparat fotograficzny Zorka 11 z 1964 roku.
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 14:18

To byli Niemcy czy Naziści?
Bo ostatnio zacząłem się gubić...

9 lat
- 10 0
Twoja opinia

Zmień treść

To byli Niemcy czy Naziści? Bo ostatnio zacząłem się gubić...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 14:02

to jest nasza, gdańszczan niekiedy z konieczności bo wygnanych ze swoich ziem historia,

nie możemy mieć tamtej to mamy to co jest

Jola
9 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

nie możemy mieć tamtej to mamy to co jest
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 13:50

Czy to koszula SA?

Pytam całkiem poważnie. To by tłumaczyło dlaczego ją schowano.

9 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

Pytam całkiem poważnie. To by tłumaczyło dlaczego ją schowano.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 13:46

wrzeszcz

przypomina mi to zbieg ul. Legionów i Hynka ale głowy nie dam...

xyz
9 lat
- 0 2
Twoja opinia

Zmień treść

przypomina mi to zbieg ul. Legionów i Hynka ale głowy nie dam...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 13:32

:)

bardzo się cieszę, że wreszcie po paru miesiącach temat został ujawniony:)

Mikołaj Sobczak
9 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

bardzo się cieszę, że wreszcie po paru miesiącach temat został ujawniony:)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-07-18 10:27

lustrzane odbicie (3)

zastanawiają mnie zimowe zdjęcia mężczyzn, któreś z nich zostało moim zdaniem odwrócone, ale które? Rozpoznajecie to miejsce?

Piotr
9 lat
- 9 0
Twoja opinia

Zmień treść

zastanawiają mnie zimowe zdjęcia mężczyzn, któreś z nich zostało moim zdaniem odwrócone, ale które? Rozpoznajecie to miejsce?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2014-07-18 11:39
  
  (2)
  
  Marynarki męskie zapina się na stronę prawą, stąd można wnioskować, że zdjęcie mężczyzny w marynarce jest wywołane nieprawidłowo. Prawidłowe ustawie nie budynków jest na zdjęciu następnym - człowieka w swetrze. Też mnie zastanawia które to bloki..
  
  Art
  9 lat
  - 6 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Marynarki męskie zapina się na stronę prawą, stąd można wnioskować, że zdjęcie mężczyzny w marynarce jest wywołane nieprawidłowo. Prawidłowe ustawie nie budynków jest na zdjęciu następnym - człowieka w swetrze. Też mnie zastanawia które to bloki..
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2014-07-18 13:03
    
    to nie jest widok terenu Gedanii? dzisiaj sobie wydrukuję i objadę rowerem.
    
    9 lat
    
    3 2
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    to nie jest widok terenu Gedanii? dzisiaj sobie wydrukuję i objadę rowerem.
    Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2014-07-18 12:50
    
    Wydaje mi się, że to budynki, które stoją pomiędzy ulicami: Głogowska, Abrahama, Stwosza.
    ;-)
    
    Art
    9 lat
    
    1 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Wydaje mi się, że to budynki, które stoją pomiędzy ulicami: Głogowska, Abrahama, Stwosza. ;-)
    Regulamin dodawania opinii