• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Suchanino - blokowisko z ciekawą historią

Patryk Toczyński
13 stycznia 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Dzielnica Suchanino widziana z lotu ptaka. Zdjęcie z 2012 roku. Dzielnica Suchanino widziana z lotu ptaka. Zdjęcie z 2012 roku.

Pierwsza wzmianka o dzielnicy pochodzi z XIV wieku. Jeszcze do lat 70. ubiegłego stulecia Suchanino zobacz na mapie Gdańska posiadało typowo wiejski charakter, potem rozpoczęła się budowa bloków. Obecnie na terenie jednej z najmniejszych dzielnic Gdańska mieszka blisko 11 tys. osób.



Znasz historię dzielnicy, w której mieszkasz?

Suchańska (Cygańska) Góra ukształtowała się jako morenowe wzgórze w okresie zlodowaceń kilka tysięcy lat p.n.e. Z tego okresu pochodzi również istniejący obecnie polodowcowy staw przy ul. Cygańska Góra zobacz na mapie Gdańska.

Na terenie dzielnicy odkryto również groby urnowe starożytnych mieszkańców tych ziem datowane na okres od połowy II wieku p.n.e. do początku I wieku n.e. Stanowiska te zostały odkryte w miejscu, w którym dziś znajduje się Galeria Morena zobacz na mapie Gdańska oraz Gdański Park Naukowo-Technologiczny zobacz na mapie Gdańska.

Polodowcowy staw sprzed kilku tysięcy lat na terenie Suchanina. Polodowcowy staw sprzed kilku tysięcy lat na terenie Suchanina.
Drugie miejsce w okolicach Suchanina, gdzie odkryto ślady starożytnego osadnictwa to "Pogańska Góra" naprzeciwko Diabełkowa (jest ona oddzielona wąwozem ul. Jarowej od Szubieniczej Góry). W tym miejscu odkryto groby skrzynkowe datowane na VI wiek naszej ery.

Na wzgórzu zachował się również owalny nasyp (pierścień), mogący stanowić niegdyś wał obronny (grodzisko) z głazami narzutowymi służącymi prawdopodobnie jako miejsce kultu.

Pierwsza wzmianka pisemna o dzielnicy pochodzi z XIV wieku, kiedy odnotowano, że Zakon Krzyżacki nadał w zarząd tereny wsi Suchanino dwóm braciom spod obecnego Wejherowa.

Krzyżacy zostali wypędzeni z Gdańska w 1454 r. Zarząd nad wsią przejęło wówczas miasto Gdańsk, które wydawało uchwały prawne (daw. wilkierze) dotyczące wsi oraz z jego ramienia wsią zarządzali sołtysi, do których najważniejszych zadań należało dbanie o porządek oraz zbieranie podatków.

Suchanino - wiadomości z dzielnicy



Teren ówczesnego Suchanina był bardzo rozległy, w jego skład wchodziły tereny obecnie wymieniane jako Królewska Dolina, Diabełkowo oraz Aniołki. Co ciekawe na terenie obecnych Aniołek znajdował się kościół ze szpitalem pod wezwaniem Wszystkich Bożych Aniołów wraz z cmentarzem (okolica parku im. Steffensów - tam, gdzie stoi dziś czołg T-34 zobacz na mapie Gdańska) . Od nazwy nieistniejącego kościoła wzięła się współczesna nazwa dzielnicy Aniołki.

Wieś Suchanino była uboga w zakłady produkcyjne czy rzemieślnicze - wiadomo, że w rejonie dzisiejszych Aniołek znajdowała się cegielnia. Znajdowała się ona za kompleksem wspomnianego szpitala oraz kościoła - mniej więcej w dzisiejszej okolicy torów kolejowych i terenów stoczniowych przy ul. Jana z Kolna. Na tym terenie znajdował się również skład drewna przywożonego przez flisaków i sprzedawanego gdańszczanom.

W latach 1768-1770 na ówczesnym terenie Suchanina zasadzono Wielką Aleję Lipową dzięki staraniom burmistrza Gdańska Daniela Gralatha I oraz jego żony Doroty Julianny. Za kwotę 100 tysięcy guldenów sprowadzono drogą morską z Niderlandów 1400 lip holenderskich, tworzących cztery rzędy alei.

W 1772 roku nastąpił pierwszy rozbiór Polski, w wyniku którego wieś Suchanino została włączona w granice Państwa Pruskiego. Gdańsk pozostał dalej własnością Korony Polskiej do drugiego rozbioru Polski, który nastąpił w 1793 r.

Zabytkowy dom szachulcowy na Suchaninie z przełomu XIX i XX wieku stojący między blokami. Zabytkowy dom szachulcowy na Suchaninie z przełomu XIX i XX wieku stojący między blokami.
W 1807 roku, kiedy Francuzi zdobywali miasto Gdańsk, tereny Suchanina były również miejscem walk. Pozycje wojsk napoleońskich znajdowały się na Szubieniczej Górze zobacz na mapie Gdańska oraz na terenie Suchanina. Ciekawostką jest, że o Cygańską Górę stoczył się również zacięty bój żołnierzy francuskich z broniącymi miasta oddziałami pruskimi - wzgórze stanowiło atrakcyjne stanowisko dla artylerii francuskiej.

W 1814 roku prusacy powrócili do Gdańska. Przez cały XIX wiek trwał okres rozbudowy terenów Suchanina (na terenie dzisiejszych Aniołek). Powstała linia tramwajowa łącząca Gdańsk z Wrzeszczem, szkoła powszechna przy ul. Smoluchowskiego (istnieje do dziś) oraz zbudowane zostało osiedle mieszkaniowe w okolicach ul. Wroniej i Orzeszkowej.

W 1902 roku Suchanino stało się dzielnicą Gdańska. Został również oddzielony teren zaliczany obecnie do dzielnicy Aniołki, który był związany z dzielnicą Wrzeszcz.

Przedwojenna zabudowa jednorodzinna na Suchaninie. Przedwojenna zabudowa jednorodzinna na Suchaninie.
W latach 30. XX wieku powstały, z przeznaczeniem dla robotników, rzemieślników oraz stoczniowców, obecne do dziś domki jednorodzinne w ciągu ulic Beethovena, Schuberta, Mozarta, Wagnera i Schumanna. W czasie drugiej wojny światowej na terenie dzielnicy znajdowały się baterie przeciwlotnicze armii niemieckiej, broniące miasta przed aliantami.

Po zakończeniu wojny dzielnica początkowo nazywana była Cygankami. Następnie powrócono do nazwy z XIV wieku. Niemieckojęzyczne nazewnictwo "Zigankenberg" (Cygańska Góra) było przekręceniem językowym słowiańskiego (polsko-kaszubskiego) określenia "Suchanke".



Do lat 70. XX wieku dzielnica zachowała swój wiejski charakter. Na jej terenie pasły się krowy, hodowano również kury. Na polanach można było także spotkać konie. Wszystko zmieniła zabudowa bloków na Suchaninie, która jest obecnie bardzo dobrze widoczna z wielu miejsc w Gdańsku.

Jako pierwszy oddano do użytku czteropiętrowy blok przy ul. Kurpińskiego 8 zobacz na mapie Gdańska. Jako ostatnie w 1978 r. - bloki mieszkalne przy ul. Powstańców Warszawskich. Po okresie transformacji ustrojowych w 1991 powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa "Suchanino". W latach 2005-2008 w ciągu ul. Noskowskiego SMS rozbudowała się o pięć dodatkowych bloków mieszkalnych (208 mieszkań). Kolejna rozbudowa nastąpiła w latach 2008-2012 w rejonie ul. Czajkowskiego, gdzie wybudowano cztery bloki (121 mieszkań). W czerwcu 2018 roku SMS zarządzała 3100 mieszkaniami w 49 budynkach.

Sama dzielnica jest jednakże bardzo słabo kojarzona przez mieszkańców Gdańska i postrzegana jako "sypialnia" miasta. Wielu uważa, że historia tej dzielnicy zaczyna się w latach 70. XX wieku wraz z wybudowaniem bloków przez Gdańską Spółdzielnię Mieszkaniową. Jednakże historia tego miejsca jest bogata i niezwykle ciekawa.

Więcej można dowiedzieć się z książki "Zarys Dziejów Suchanina" wydanej w grudniu 2018 roku, jako e-book. Jest ona do pobrania za darmo z bloga Niezwykłe Suchanino.

Patryk Toczyński - radny Dzielnicy Suchanino pierwszej kadencji 2016-2019 r. Absolwent studiów podyplomowych gedanistyki na Uniwersytecie Gdańskim. Autor oraz prowadzący bloga o historii Suchanina oraz najbliższej okolicy - Niezwykłe Suchanino. Pomysłodawca oraz przewodnik spacerów historycznych po dzielnicy. Autor książki "Zarys Dziejów Suchanina".
Patryk Toczyński

Co Cię gryzie - artykuł czytelnika to rubryka redagowana przez czytelników, zawierająca ich spostrzeżenia na temat otaczającej nas trójmiejskiej rzeczywistości. Wbrew nazwie nie wszystkie refleksje mają charakter narzekania. Jeśli coś cię gryzie opisz to i zobacz co inni myślą o sprawie. A my z radością nagrodzimy najciekawsze teksty biletami do kina lub na inne imprezy odbywające się w Trójmieście.

Opinie (136) 8 zablokowanych

  • KLub Osiedlowy Kultury - Burdl Pamietne czasy, ktore zniszczyly wladze miasta za Adamowicza. (2)

    Yach Paszkiewicz. Teatr, przeglady filmowe. Dawne zaklady Unimor i Zaklady papiernicze.
    Dzis zniszczone przez centrum technologiczno-europejskie. Brak pracy na Suchaninie.

    Kto tam dorastal widzi jak wiele stracilo Suchanino. Mimo to i tak jest jeszcze milych wspomnien i jeszcze kilka tajemnic do odkrycia. Szkoda 43 i 42. Walki miedzy tymi szkolami na wiadukcie nad ul Powstaców Warszawskich. Wycieczki na ul Zakosy i Kartuská

    Zapamietajmy nasza przeszlosc. Jak powstawaly bloki na Cyganskiej Gorze. Jak w stawku ze zdjecia znaleziono utopionego dziadka-kloszarda. JAk topilo sie tam marzanne. JAk poznawalo sie piekne dziewczyny.

    Sam wawóz i jezyny w lesie. Konie na Polanie i wzgórzu sucheskim. Boskie miejsce to bylo.

    • 25 12

    • zniszczenie Burdla to jedna z wielu zbordni Budynia na kulturze

      • 3 5

    • w burdlu wiele znanych kapel zaczynalo badz stawialo swoje pierwsze kroki :) miejsce unikatowe jednak czas sie nie cofa i zmiany dopadly to miejsce. Teraz pol odpowiednikiem oklicy jest Tropeda na morenie ale to juz inna para kaloszy

      • 6 1

  • Dziurawe drogi

    Suchanino jest dobrym miejscem, dobra komunikacja, blisko do centrum jak i do Wrzeszcza. Ale stan dróg na tym osiedlu to jakaś dramat. Już od wjazdu z Powstańców Warszawskich dwie wielkie dziury, dalej tylko gorzej. Paderewskiego dziury. A Liszta najgorzej. Dziura na dziurze. Nie da się przejechać. Spółdzielnia kasę bierze ale nic nie robi, od czasu do czasu załatają byle jak jedną dziurę. Mieszkam na samym końcu Liszta i codziennie dobijam samochód na tych dziurach. Powinna być położona całą nowa nawierzchnia ale spoldzielnia ma to gdzieś. Tak samo jak brak miejsc parkingowych, kiedyś może było spoko ale nie dziś, ulice pozastawiane z każdej strony, krawężniki też. Jak przyjedzie się pod wieczór to już można zapomnieć żeby postawić normalnie, kto pierwszy ten lepszy. Jeszcze mając samochód o dość niskim zawieszeniu nie wszędzie na się wjechać. Nikogo to nie obchodzi. Może gdyby ktoś ze spółdzielni mieszkał na Liszta to dopiero by się tym zajęli. Dramat. Odechciewa się tu mieszkać.

    • 20 5

  • windy, windy, windy

    Życie przy ul.Kurpińskiego w sumie dla młodych, zdrowych i sprawnych to dobre miejsce. Jednak osiedle się starzeje, dużo starszych ludzi, rodzin. Ludzie wyprowadzają się z tego powodu, że są to bloki czteropiętrowe a wchodzenie na 3 i 4 piętro to spory problem dla starszych, niepełnosprawnych oraz z małymi dziećmi. Ciężko jest tym ludziom. Przydałyby się więc windy w blokach na ul. Kurpińskiego.

    • 13 8

  • Przecież tam nic kompletnie nie ma.

    żadnych praktycznie usług, gastronomi, sklepów..... pełno palących domków. Brak dostępu do tramwaju. Dojazd to tylko jedna ulica. Ta dzielnica to bardziej wieś niż miasto.

    • 9 16

  • Suchanino (3)

    Na Suchaninie na deptaku na ul. Kamieńskiego między blokami 5 i 9 mieści się pawilon-rudera. Kiedyś był tam butik, potem pub, a później mieszkali w opłakanych warunkach budowlańcy budujący bloki przy ul. Noskowskiego. Straszy swoim wyglądem. Podobno jest teraz własnością spółdzielni. Trzeba go albo wyremontować i zrobić np. Dom Sąsiedzki, gdzie odbywały by się zajęcia dla seniorów dzieci, i młodzieży albo rozebrać. Suchanino jest pustynią kulturalną i tylko w Bibliotece czasami się coś dzieje, ale to za mało. Wielki ukłon dla Pań Bibliotekarek za zaangażowanie.
    W Pawilonie Handlowym przy ul. Paderewskiego niezagospodarowane wielkie powierzchnie po Lawaro i Golibrodzie. Kiedyś odbywały się tam wieczorki taneczne dla seniorów i zjeżdżali się na nie seniorzy z całego miasta.

    • 21 3

    • (1)

      jak byś chodził na zebrania spółdzielni wiedziałbyś że będzie zrównane wszystko z ziemią i będzie tam blok.

      • 2 3

      • oby juz nie

        • 4 1

    • Ah ten "Piwny"...

      Pamiętam jak się tam latało po lody wodne w upalne dni lata :)))

      • 4 2

  • Dom (1)

    Suchanino to mój dom od 40 lat

    • 13 5

    • Dom

      Na Kurpińskiego znałem fajne dziewczyny, Aldonę i jej koleżankę Gośkę. Równe kumpele, ale to było ponad 30 lat temu.:) Ciekawe co u nich słychać, pewnie już tam nie mieszkają.

      • 1 0

  • Gdańszczanin

    Bardzo ciekawy i interesujący artykuł na temat Suchanina. Wyrazy uznania dla autora, widać profesjonalizm.

    • 12 6

  • Moja dzielnia. (1)

    Mieszkałem na Kurpińskiego. Suchanino to świetnie położona dzielnica, bardzo dobrze skomunikowana z Wrzeszczem i Śródmieściem. Wszystkie nowe dzielnice pod tym względem są daleko w tyle.

    • 20 1

    • zaminusowałem. Kurpińskiego tak, ale to nie całe Suchanino. Kamieńskiego, Powstańców, Paganiniego to zwykłe, beznadziejne blokowisko. Ulica Otwarta jest ładna, Liszta cicha. Ulice "muzyczne" są bardzo klimatyczne. Świetnie skomunikowana to może jest Zaspa, Żabianka na przykład, trzy rodzaje pub. środków transp. i rowery.

      • 0 0

  • Nie należy zapomnieć, że na Suchaninie

    zlikwidowano największą plantację maryhy w Gdańsku. Moja codzienna droga do SP 43 z przystankiem w małym sklepiku na przeciw kaplicy. Tam kupowało się oranżadkę w proszku :-) Świetna do lizania :-). Poza tym staw między suchnikiem i Moreną na którym odbywały sie pontonowe walki "morskie". :-)

    • 10 6

  • Wszędzie wpakowano te obrzydliwe blokowiska!

    • 8 6

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Wielki astronomiczny zegar wykonany przez Hansa Düringera w XV w. można podziwiać w kościele:

 

Najczęściej czytane