Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Stawowie. Zabytkowy pałacyk z parkiem, który popada od lat w ruinę

Piotr Weltrowski
11 marca 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (131)
Najnowszy artykuł na ten temat Nietypowa willa prezesa banku ponad miastem

Od blisko 20 lat niszczeje i popada w ruinę, wciąż jednak może być wart małą fortunę, a właściciel chce go sprzedać za ponad 30 mln zł. Przedstawiamy historię sopockiego pałacyku w StawowiuMapka, miejscu, w którym istniał kiedyś szpital, a kilkanaście lat temu planowano stworzyć hotel.





Dworek wybudowany na miejscu gospody



Co powinno powstać w pałacyku na terenie Stawowia?

Sam dworek, który - w nieco zmienionej formie - istnieje do dziś, powstał prawdopodobnie w 1856 r.

Wtedy to całą posiadłość, na terenie której wcześniej znajdowała się popularna gospoda wybudowana pod koniec XVIII w, nabył Heinrich Theodor Behrend, przedsiębiorca z Oliwy, który majątek zdobył, m.in. prowadząc odlewnię żelaza i fabrykę maszyn.

Zburzył on stary budynek, a na jego miejscu postawił neorenesansowy dworek, w którym stworzył coś w rodzaju kulturalnego domu otwartego. Progi pałacyku gościły np. młodego Johannesa Brahmsa, gdy ten przybył do Gdańska na koncert. Sam właściciel domu - mecenas kultury - udostępnił mu zresztą na występy własny fortepian.

Stawowie w latach 30. XIX wieku, na kilkanaście lat przed budową pałacyku. Stawowie w latach 30. XIX wieku, na kilkanaście lat przed budową pałacyku.

Stawowie w latach 30. XIX wieku, na kilkanaście lat przed budową pałacyku.

fot. fotopolska.eu

Wokół pałacyku Behrend założył park, wykorzystując malownicze położenie terenu. Udało mu się spiętrzyć wody okolicznego strumienia i stworzyć trzy stawy, wokół których powstały ścieżki spacerowe. W parku wybudowano także ozdobny belweder z tarasem.

Ogłoszenia.trojmiasto.pl – Trójmiejskie nieruchomości za ponad 30 mln zł

Duża działka inwestycyjna przy Stadionie w Letnicy
Duża działka inwestycyjna przy Stadionie w Letnicy 38 000 000 zł
Gdańsk, Młyniska
37266 m2
Pałac z przeznaczeniem na hotel w Sopocie.
Pałac z przeznaczeniem na hotel w Sopocie. 32 900 000 zł
Sopot
44393 m2
Gdańsk Letnica 3,7 ha Marynarki Polskiej przy stadionie Arena
Gdańsk Letnica 3,7 ha Marynarki Polskiej przy stadionie... 40 000 000 zł
Gdańsk, Letnica
37266 m2
Więcej w serwisie Ogłoszenia (6)


Sam Behrend popadł jednak w kłopoty finansowe i bardzo szybko - bo już w 1863 r. - sprzedał wybudowaną przez siebie willę wraz z parkiem. W kolejnych latach posiadłość zmieniała zresztą właścicieli dość często - przez niecałą dekadę było ich aż czterech.

Stawowie: od cegielni po miejsce wypoczynku dla wojskowych



Kolejną kluczową datą dla posiadłości okazał się 1874 r., kiedy to do wsi Sopot dołączono okoliczne osady. To wtedy właśnie Stawowie (o którym pierwsze pisemne wzmianki pochodzą aż z XII w) stało się częścią Sopotu.

W 1893 r. kolejnym właścicielem Stawowia został Arthur Dittrich (a wedle innych źródeł Paul Dittrich), który założył na północnej części działki cegielnię, a na południowej - gospodarstwo ogrodnicze. To on też wybudował domek stojący niedaleko bramy prowadzącej na posesję.

Tuż przed I wojną światową pałacyk trafił we władanie pruskiej armii. Tuż przed I wojną światową pałacyk trafił we władanie pruskiej armii.

Tuż przed I wojną światową pałacyk trafił we władanie pruskiej armii.

fot. fotopolska.eu

Z kolei w 1905 r. posiadłość zakupiły pruskie władze wojskowe i urządziły w dworku miejsce odpoczynku i rekonwalescencji dla XVII Korpusu Armijnego, który stacjonował w tym czasie we Wrzeszczu.

Stawowie jako szpital, sierociniec i oddział położniczy



Kilkanaście lat później, po zakończeniu I wojny światowej, pałacyk wraz z parkiem stał się własnością Wolnego Miasta Gdańska. To właśnie wtedy powstał tu po raz pierwszy szpital, a konkretnie Oddział Ozdrowieńczy Szpitala Mariackiego.

To właśnie na potrzeby szpitala powstało w 1933 r. nieproporcjonalnie duże, nowe południowe skrzydło budynku. Wtedy też przed samym dworkiem stworzono istniejący do dziś taras.

Stawowie w okresie międzywojennym. Stawowie w okresie międzywojennym.

Stawowie w okresie międzywojennym.

fot. fotopolska.eu

Po II wojnie światowej w Stawowiu mieściło się Pogotowie Opiekuńcze dla dzieci wyswobodzonych z niemieckich obozów, a także sierociniec. Zamknięto go jednak w 1953 r. Wtedy też ponownie dworek zaczął pełnić funkcję szpitala. I to nie byle jakiego, bo położniczego.

To właśnie w dworku na terenie Stawowia urodziły się te nieliczne osoby, które dziś mogą się wciąż pochwalić wpisem o urodzinach w Sopocie. Ostatecznie jednak w 1961 r. oddział zlikwidowano, a na jego miejsce powołaną inną jednostkę - tym razem zajmującą się głównie chorobami układu oddechowego, w szczególności gruźlicą.

To na potrzeby tego właśnie szpitala w 1975 r. dobudowano do budynku drugie piętro oraz taras na dachu południowego skrzydła pałacyku.

Choroby płuc leczono w tym miejscu do 2004 r., kiedy to władze województwa postanowiły pozbyć się posiadłości.

Stawowie. Plany budowy hotelu, spór o plany miejscowe



Luksusowy zespół hotelowy ze spa, salami konferencyjnymi, salą koncertową i podziemnym parkingiem chciała wybudować na terenie Stawowia firma Baltic Apartaments, która w 2008 r. kupiła kompleks od samorządu województwa za 16 mln zł.

Lata 70. XX wieku, Stawowie jako szpital chorób płuc. Lata 70. XX wieku, Stawowie jako szpital chorób płuc.

Lata 70. XX wieku, Stawowie jako szpital chorób płuc.

fot. fotopolska.eu

Niemal od razu po dokonaniu transakcji nowy właściciel wystąpił do sopockiego magistratu z wnioskiem o dokonanie zmian w planie zagospodarowania tego terenu. Głównie chodziło o zwiększenie gęstości zabudowy i zapis umożliwiający postawienie na działce jeszcze jednego budynku.

Sprawa była od początku dość kontrowersyjna, bo wcześniej, jeszcze przed sprzedażą działki, z wnioskiem o zmiany wystąpił do Sopotu także samorząd województwa. Wtedy jednak miejscy radni odmówili. Po wniosku od prywatnego inwestora procedurę zmiany planów wszczęto... ale planów nigdy nie zmieniono.

Ogłoszenia.trojmiasto.pl – Najdroższe nieruchomości w Sopocie

Od ręki* Niskie oplaty*Centrum*Nowa cena
Od ręki* Niskie oplaty*Centrum*Nowa cena 1 295 000 zł
Sopot, Górny Sopot
3 pokoje 79 m2
Apartament w Sopocie - 120m od plaży
Apartament w Sopocie - 120m od plaży 3 300 000 zł
Sopot, Dolny Sopot
4 pokoje 87.5 m2
Unikalny i funkcjonalny apartament w Sopocie
Unikalny i funkcjonalny apartament w Sopocie 3 599 000 zł
Sopot, Dolny Sopot
6 pokoi 142 m2
Więcej w serwisie Ogłoszenia (580)


Dlaczego? Negatywnie projekt inwestora zaopiniowała - i to dwukrotnie - Miejska Komisja Urbanistyczno-Architektoniczna, motywując to m.in. zbyt dużą skalą inwestycji oraz brakiem odpowiednich rozwiązań komunikacyjnych.

Rozwiązania komunikacyjne (konkretnie planowane przez inwestora wyjazdy z kompleksu) skrytykował też gdański magistrat (Stawowie znajduje się na granicy Gdańska i Sopotu). Podobną opinię wydał również zarząd województwa.

Pozytywną opinię wydał za to pierwotnie Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Później jednak wycofał się z tego i odmówił uzgodnienia projektu planu.

Ostatecznie więc plan spalił na panewce, a sam budynek zaczął popadać w coraz większą ruinę.

Próby sprzedaży dworku Stawowie. Cena? 32 900 000 zł



W grudniu 2021 r. w naszym portalu pojawiło się ogłoszenie, z którego wynika, że obecny właściciel pałacyku planuje jego sprzedaż. Ogłoszenie to wciąż jest aktualne, a cena za całą posesję to 32 mln 900 tys. zł.

Warto przy tym pamiętać, że teren ten wciąż obejmują plany miejscowe uchwalone w 2001 r.

Wedle ich zapisów teren przeznaczony może być na funkcje usługowe z zakresu ochrony zdrowia i opieki społecznej z dopuszczeniem rozbudowy obecnego obiektu szpitala, budowy hospicjum lub innych obiektów, gdzie prowadzona jest działalność związana z ochroną służby zdrowia lub opieką społeczną.

Katalog.trojmiasto.pl - Trójmiejskie szpitale i placówki zdrowia

więcej
Dodatkowo budynek został w 1983 r. wpisany do rejestru zabytków.

Krótko mówiąc, wszystko to w dość dużym stopniu ogranicza możliwości ewentualnego nowego inwestora.

Zobacz także

Stare wille, pałacyki i dwory Trójmiasta (19)

Opinie (131) 8 zablokowanych

  • 2023-03-11 18:24

    podzieli los zajezdni tramwajowej w Oliwie (1)

    inwestorowi nie spina się projekt, przy obecnych warunkach, więc skończy jak ruina

    1 rok

    • 21 0

    • 2023-03-11 18:57

      Ja bym nie nazywał zajezdni "inwestycją" - to były jakieś operacje przejęcia przez fundacyjkę

      Inwestora z planem finansowym wtedy nie było, raczej jakieś układy.

      leon

      1 rok

      • 3 0

  • 2023-03-11 18:44

    Na teren pałacu da się wejść z tyłu od lasu. Czasem tam wchodzę napić się dobrej wody, bez posmaku żelaza z "lisiego źródełka", które ładnie otoczyłem kamieniami. Źródło nazywam tak, od czasu gdy po raz pierwszy je odkryłem. Wtedy po napiciu się wody z pod wzgórza, po mnie odrazy napił się lis, następnie ciągle za mną szedł aż do Pałacu na dole, wtedy nie wiedziałem że teren jest pod ochroną, na szczęście przeskakując bramę pałacową, ochroniaż spał obok w samochodzie z odpalonym silnikiem :) Cały potok powinien być odsłonięty, aż do ujścia w morzu.

    Białostoczanin, znawca wszystkich źródeł i wież widokowych w Pol

    1 rok

    • 11 0

  • 2023-03-11 18:53

    Kupił, a nie miał dojścia

    tu się płaci

    leon

    1 rok

    • 10 1

  • 2023-03-11 18:59

    Palac? (4)

    To taki pałac jak Karnowski demokrata. To miejsce nigdy nie powinno być sprzedane przez Gdańsk. Najlepsze co mogą zrobić to zbudować duże nowoczesne centrum pogodnej starości z uwzględnieniem wszystkich etapów przemija. Do czasu przekopu pachołka i zbudowaniu tunelu od tego miejsca do Gdyni wszelkie decyzje powinny być odłożone.

    Sąsiad

    1 rok

    • 84 48

    • 2023-03-11 23:21

      Świadomy wyborca

      Sam się przekop!

      Poprostu

      1 rok

      • 11 5

    • 2023-03-12 01:30

      A może willa plus na fundację Obrońcy Rzeczpospolitej i np Cypru czy czus

      1 rok

      • 14 3

    • 2023-03-12 09:29

      Duże, nowoczesne i pogodne ? To chyba za 7 tys. zł miesięcznie obecnie. Jeszcze zaskórniaków sobie zostaw 400 zet

      Kto po waloryzacji ma emerytury 7400 zł miesięcznie, co? Połowa jeszcze nie wie, ile finalnie dostaną. Przypomnę, że emerytowana sędzia, z emeryturą 6k dwa lata temu, by się nie kwalifikowała. Bo teraz to zdaje się będzie miała 6840 zł miesięcznie. Czyli i tak "pod kreską" nawet, jeśli kieszonkowe 400 zł/mies. dodawałyby jej dzieci.

      1 rok

      • 3 4

    • 2023-03-16 23:59

      Co Gdańsk ma do Sopockiego objektu.

      Jak zwykle wpis abderyty nasłanego przez pisuar.

      1 rok

      • 1 0

  • 2023-03-11 19:09

    Budynek coś nie ma szczęścia od początku. Może przez te pobliskie stawy, zapewne wylegarnie komarów (1)

    1 rok

    • 7 1

    • 2023-03-11 21:56

      Zresztą tych stawów od dawna chyba nie ma, ale za to las jest obok, to może tam komary mieszkają ?

      I traktowały lokatorów tej nieruchomości jako swe miejsce stałego wyżywienia?

      1 rok

      • 1 0

  • 2023-03-11 19:20

    na Pomorzu Zachodnim takie posiadlosci

    Chodza po bance...

    1 rok

    • 7 0

  • 2023-03-11 19:48

    (1)

    po tylu latach,a panstwo polskie ma problemy z wlasnoscia,dlatego nie dziwota ze szwaby i ruskie maja nas za durni!!!!!!

    1 rok

    • 5 3

    • 2023-03-11 19:50

      Ciebie napewno

      1 rok

      • 1 1

  • 2023-03-11 19:50

    W Gdansku by sie pewnie zapalił

    1 rok

    • 7 1

  • 2023-03-11 20:16

    Sprzedaje

    Bo nieda sienic tu wybudowac geodezja 30 lat szpital gruzliczy teren skazony , na kolejne 50 lat, podobne obiekty europa usa , stoja i nic nawet cztery kondygnacje w dol wykop nic nie daja

    Dzieciak

    1 rok

    • 0 8

  • 2023-03-11 20:31

    Podziemia

    Podobno pod tym pałacem są bardzo ciekawe podziemne tunele

    1 rok

    • 3 6

2
3
4
5
6

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer
maj 1-5
g. 10:00, 13:00, 16:00
Gdańsk, Pomnik Poległych Stoczniowców
20 zł
ulgowy 15 zł
Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer
maj 4
sobota, g. 11:00 - 16:00
Gdańsk, Hevelianum
Wstęp wolny
Gdynia wielu narodowości Gdynia wielu narodowości

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład
maj 16
czwartek, g. 17:30
Gdynia, Biblioteka Wiedzy
Wstęp wolny
więcej (3)

TV Filmy

1352

Garnizon Gdańsk pod dowództwem Kristofera von Hagelsberg (1)

więcej (1569)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Ile przetrwała linia tramwajowa z Wrzeszcza przez ul. Chrobrego do Brzeźna?

 

Najczęściej czytane