• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Sensacyjne odkrycie w Bramie Wyżynnej

Katarzyna Moritz
8 grudnia 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Brama Wyżynna: piękna z zewnątrz i od środka
Po zakończeniu remontu Brama Wyżynna zmieni się w centrum informacji turystycznej całego Pomorza. Po zakończeniu remontu Brama Wyżynna zmieni się w centrum informacji turystycznej całego Pomorza.

Choć wcześniejsze badania niczego takiego nie zapowiadały, okazało się, że Brama Wyżynna ukrywała unikatowy w skali Polski zabytek. Podczas trwającego remontu odkryto fragmenty konstrukcji mostu zwodzonego.



Drewniana konstrukcja odkryta w bramie to unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego mechanizmu podciągania mostu zwodzonego. Drewniana konstrukcja odkryta w bramie to unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego mechanizmu podciągania mostu zwodzonego.
Nic nie zapowiadało, że w Bramie kryją się jakieś niespodzianki. Wydawało się, że podczas prac prowadzonych w latach 70. została ona dobrze zinwentaryzowana. Tymczasem podczas prowadzonych właśnie prac remontowych na piętrze, odkryto sosnowe belki, będące elementami mechanizmu mostu zwodzonego.

Sześć belek poprzecznych, jedna wzdłużna i dwie ukośne, zostało umieszczonych pod dawnymi otworami na łańcuchy bądź sznury. W belkach zachowały się też otwory i gniazda na czopy innych elementów.

- Może to świadczyć o tym, że zachowane belki są częścią konstrukcji, służącej do podciągania mostu zwodzonego. Most zwodzony pierwotnie był złożony z trzech kładek: jednej przeznaczonej dla pojazdów i dwóch dla pieszych - wyjaśnia w opinii konserwatorskiej Katarzyna Darecka, konserwator zabytków z Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, do którego należy Brama Wyżynna.

Zachowana konstrukcja stanowi unikatowy przykład dawnego, prawdopodobnie renesansowego, inżynieryjnego systemu, służącego do podciągania mostu zwodzonego. Dziś trudno stwierdzić, jak dokładnie wyglądały kołowroty lub bębny, służące do nawijania łańcuchów.

- Jesteśmy bardzo podekscytowani tym znaleziskiem. To unikat w skali Polski. Jedyna taka konstrukcja jest zachowana w Czechach - emocjonuje się Marcin Tymiński, rzecznik Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. - Wydana została już decyzja o zachowaniu i zakonserwowaniu belek. Projekt remontu bramy trzeba będzie dostosować do znaleziska. Nie wydawaliśmy decyzji o ewentualnej ekspozycji - dodaje.

Dlaczego wcześniej tych elementów nie odkryto?

- Brama została przebudowana w 1835 roku, po roku 1870 likwidowano fosę, prawdopodobnie w tym okresie belki zostały przykryte podczepianym sufitem, który zasłonił je na lata - wyjaśnia Mariusz Lewandowski, dyrektor ds. ekonomicznych MHMG. - Mimo że konstrukcja została wykonana metodą stosowaną w XVII wieku, to badania drewna pokazały, że pochodzi ono z XIX wieku.

MHMG podjęło decyzję, że zgodnie z zaleceniem konserwatora belki będą zakonserwowane, jednak nie będą eksponowane. Na piętrze, gdzie je odkryto, będzie m.in. sala konferencyjna. Znalezisko nie opóźni prac remontowych.

Remont Bramy Wyżynnej ruszył w lipcu tego roku. Do końca 2011 roku brama zmieni się z wieszaka na banery reklamowe w nowoczesne Centrum Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego.

Brama Wyżynna w czasach, gdy stanowiła jedyne wejście do Gdańska od zachodu. Brama Wyżynna w czasach, gdy stanowiła jedyne wejście do Gdańska od zachodu.
Historia Bramy Wyżynnej

Swój ostateczny kształt otrzymała w 1588 roku. Przy jej budowie gdańska Rada Miejska zatrudniła Wilhelma van den Blocka.

Wzorowana była na ówczesnych bramach miejskich miast niderlandzkich i włoskich. Brama Wyżynna była początkiem Drogi Królewskiej, która ciągnęła się przez Długi Targ do nabrzeży Motławy. Pełniła rolę głównego wjazdu do miasta. To przez nią wjeżdżali królowie Rzeczpospolitej, odwiedzający Gdańsk. Pośród kilku herbów, znajdujących się na budowli, na wyróżnienie zasługuje symbol Rzeczpospolitej.

Pierwotnie po prawej i lewej stronie Bramy Wyżynnej stały mury, a przed nią fosa. Układ ten zmieniono w dziewiętnastym wieku. Jest jedną z niewielu nowożytnych budowli w Gdańsku, które przetrwały II wojnę światową.

Miejsca

Opinie (116) ponad 10 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • przez 40 lat nikt tam nie wchodził? (5)

    • 186 4

    • (1)

      nie, bo klucz im zginął w 1945 r
      pewnie Ruscy zabrali ?

      • 25 4

      • I na złom pewnie dali

        jak wszysytko wtedy

        • 0 0

    • brama należała do MHMG, to wiele wyjaśnia

      • 10 2

    • (1)

      Pytam: Gdzie byli rodzice?

      • 23 2

      • W Stalingradzie

        • 20 1

  • A na zdjęciu wciąż widać ... (1)

    plakaty wyborcze pewnego, leniwego kandydata. ;) Jakie podejście do zdjęcia tych plakatów, taka sama efektywności i zapału do pracy w organie, do którego kandydował.

    • 5 0

    • plakat wyborczy zostanie odkryty za 50 lat podczas remontu i będzie stanowił sensacyjne odkrycie

      • 1 0

  • Opinia wyróżniona

    Czytajcie ze zrozumieniem (2)

    Jak można było nie zauważyć? oczywiście, że można było, nikt normalny, wchodząc do pomieszczenia, nie zaczyna oględzin od zrywania sufitu. A znalezisko, o którym mowa w tekście, znajdowało się nad podwieszonym sufitem, teraz zdjętym ze względu na remont kapitalny zabytku.
    Belki pochodzą z XIX wieku ale na pewno nie umieszczono ich tam w 1870, tylko wtedy, kiedy jeszcze funcjonował most zwodzony (do 1878 - daty umieszczone w wypowiedzi pana Lewandowskiego to jakieś nieporozumienie). Natomiast "renasansowość" konstrukcji to moim zdaniem tylko hipoteza, która będzie moim zdaniem trudna do potwierdzenia. Chyba, że ktoś odnajdzie oryginalne rysunki projektowe z czasów Van den Blocke'a.

    • 8 1

    • a ten podwieszany sufit (1)

      to tez w XIX wieku skonstruowali? tak pytam z ciekawosci. bo jesli powstal pozniej, chyba powinno sie gdzies takie informacje zamiescic. mysle tu o dokumentacji budynku

      • 0 0

      • W tekście jest o tym mowa

        Według dyr. Lewandowskiego - już w XIX wieku (według moich informacji, most zwodzony w 1878 został zlikwidowany i zastąpiony groblą). Zresztą patrząc na zdjęcia w artykule mam wątpliwości, czy to był sufit, czy może raczej podłoga. A co do dokumentacji, to zapewniam, bywały różne historie i nawet wiele prac z lat siedemdziesiątych XX wieku (nie mówiąc już o tych z okresu powojennej odbudowy) nie zostało praktycznie wcale udokumentowanych

        • 0 0

  • Co za sensacja! (6)

    polscy archeolodzy mysleli ,ze wjezdzajacy do Gdanska skakali przez fose o tyczce!

    • 109 6

    • Co prawda to prada. Wystarczy trochę pomyśleć.

      • 0 0

    • archeolodzy??? (3)

      a co mają wspólnego archeolodzy z konstrukcją, która znajduje się na pierwszym piętrze bramy???

      • 2 8

      • czyli archeolog nie ma czego szukac w egipskiej (2)

        piramidzie,jesli znajduje sie w jej czesci ponad powierzchnia ziemi?
        Widzisz roznice miedzy pojeciem geolog,gornik a archeolog?

        • 8 1

        • ??? (1)

          a co ma piernik do wiatraka?

          • 1 3

          • z pewnością mniej niż archeolog z pracą na ziemi, a nie pod lub w wykopie. "a co mają wspólnego archeolodzy z konstrukcją, która znajduje się na pierwszym piętrze bramy???" autor tego komentarza myśli chyba, że archeolog to taki ktoś, kto siedzi pod ziemią i szuka kości :)

            • 0 0

    • stolica skansenu 2016

      no tak dzieki temu odkryciu nagrode stolica skansenu 2016 ma gdansk w kieszeni.

      • 1 0

  • "Trakt królewski" to bujda (1)

    Wjazd był dużo bardziej skomplikowany bo po przejechaniu B.Wyżynnej trza było omijać Katownię. A to zdjęcie było już na portalu w artykule z sierpnia tego roli (link masz pod tekstem)

    • 2 0

    • jak trza to trza

      • 0 0

  • Matko Święta, jaki piękny był budynek tam, gdzie teraz LOT. Gdańsk potrzebuje masowych (3)

    wyburzeń, celem przywrócenia prawidłowego wyglądu.

    • 8 2

    • ? (2)

      było by byczo!!!!! ale skąd na to pieniądze i dobrej woli???

      • 3 0

      • Na początek nie głosować na Budynia. Wszyscy tak deklarują nie lubienie go, a głosują. (1)

        Więc wcześniej odstawić dopalacze.

        • 0 0

        • no a może nie glosowali,tylko ktos tak glosy liczyl,no ..wlasnie tak..

          • 1 0

  • a co z .... (1)

    a co z tym budynkiem koło dworca pkp się dzieje?? tam podobno miał powstać hotel, a na razie od dłuższego czasu jest przykryty wielkimi "billboardami" i nie widać aby tam postępowały jakieś prace :)

    • 3 0

    • No jak to? Rozbiórka. Tylko to potrafią ci co wybraliście demokratycznie

      Bo nie w moim imieniu.

      • 3 0

  • Jak można nie zauważyć czegoś tej wielkości?

    "Nic nie zapowiadało, że w Bramie kryją się jakieś niespodzianki. Wydawało się, że podczas prac prowadzonych w latach 70. została ona dobrze zinwentaryzowana."

    Ja rozumiem, że można nie znaleźć igły w stogu siana, ale jakby tym sianem przykryty był traktor, to naprawdę trzeba być bystrym, żeby go nie zauważyć...

    • 1 1

  • Jak byłam dzieckiem uwielbiałam obserwować Bramę

    była dla mnie tajemnicza i chciałam do niej wejść.
    Mam nadzieję, że to " nowoczesne Centrum Informacji Turystycznej Województwa Pomorskiego" nie zasłoni jej zagadkowego charakteru.

    • 3 0

  • co z hanzą?

    ruski rozwaliły gdańsk jak mogli - prusacy przebudowywali a teraz ochyda nowych budowli tylko kontynuuje te tradycje , kogo obchodzi jakiś klimat miasta , jaki był przed wojną 2 i 1 - wszą ,w XVI, XVII, XVIII w.Liczy się tylko grunt pod zabudowę , kasa i to żeby tłuszcza mogła iść tylko do hipermarketu, muliti wytłoczyn kultury masowej, żarła ,pracowała ipłaciła ile wlezie za to!!!!!

    • 4 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Który ze statków został zbudowany jako pierwszy w powojennej Polsce?

 

Najczęściej czytane