• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Remont posadzki w Bazylice Mariackiej zbliża się do końca

Rafał Borowski
29 marca 2020 (artykuł sprzed 4 lat) 
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.

Renowacja posadzki we wnętrzu Bazyliki Mariackiej w Gdańsku dobiega końca. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z harmonogramem, inwestycja powinna zakończyć się w kwietniu. To kolejny etap trwającego od kilku lat kapitalnego remontu świątyni.



Czy zamierzasz zobaczyć efekty remontu posadzki?

Posadzkę Bazyliki Mariackiej tworzy kilkaset płyt nagrobnych. Zgodnie z tradycją składano pod nimi szczątki znamienitych i zasłużonych mieszkańców Gdańska. Większość płyt pochodzi z XVII i XVIII stulecia. Najstarsza z nich pochodzi z 1411 r. i została wykonana jako oznaczenie miejsca pochówku burmistrza Konrada Leczkowa, podstępnie zamordowanego przez Krzyżaków. Najmłodsza pochodzi z 2007 roku i została poświęcona pamięci admirała Arendta Dickmanna, który zginął w trakcie polsko-szwedzkiej bitwy morskiej pod Oliwą w 1627 r. Oryginalna płyta ku czci admirała nie zachowała się do czasów współczesnych.

Większość płyt w bazylice została wykonana ze zbitego wapienia, zwanego potocznie i nie do końca poprawnie marmurem. Kamienne elementy pochodzą z różnych złóż i dzięki temu tworzą wielobarwną mozaikę. Odwiedzający świątynie mogą zobaczyć pod swoimi stopami odcienie czerni, czerwieni, różu, szarości i bieli. Szeroka paleta kolorów to nie jest jedyny walor estetyczny. Polerowane płyty wapienne nabierają delikatnego połysku w promieniach światła.

Pierwszy taki remont od kilku dziesięcioleci



Ostatni, kapitalny remont posadzki został wykonany kilka lat po wojnie, ok. 1950 r. Warto podkreślić, że ówczesne prace miały na celu przede wszystkim jej odtworzenie po zniszczeniach wojennych. W wyniku nalotów bombowych i ostrzału artyleryjskiego Gdańska wiosną 1945 r. większość sklepień świątyni runęła i poważnie uszkodziła posadzkę.

Po upływie prawie siedmiu dekad posadzka świątyni znów została poddana kapitalnemu remontowi. Rozpoczął się on w maju ubiegłego roku i przeprowadza go ok. 20 pracowników Gdańskiej Pracowni Konserwatorskiej L.B. Brzuskiewicz. Prace są już na ukończeniu i są elementem trwającej od kilku lat szeroko zakrojonej renowacji Bazyliki Mariackiej. Dotychczas udało się zakończyć m.in. wymianę okien, naprawę i oczyszczenie całej elewacji oraz odnowić dach. Całkowity koszt inwestycji to 21,6 mln zł, z czego 18 mln zł pochodzi z dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej. Pozostałe środki pochodzą z budżetu Gdańska oraz środków własnych parafii.

  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.

Większość płyt była rozkawałkowana



Prace przy renowacji posadzki Bazyliki Mariackiej obejmują nie tylko oczyszczenie i ponowne ułożenie płyt, ale także ich zabezpieczenie przed ścieraniem, sklejenie połamanych płyt - które stanowią zdecydowaną większość - i uzupełnienie ich ubytków, a także usunięcie ahistorycznych wypełnień między płytami i zastąpienie ich płytkami z rewalskiego wapienia i wreszcie wzmocnienie gruntu pod posadzką. Niektóre płyty powrócą na swoje pierwotne miejsce. Mowa o płytach znajdujących się do niedawna pod wieżą, dokąd trafiły z nawy głównej w trakcie budowy posoborowego ołtarza w latach 60.

- Byliśmy firmą, która zdejmowała płyty w prezbiterium nawy głównej w kościele św. Jana. Miało to związek z wykonywanym ok. 2000 r. wzmocnieniem filarów kościoła. Zdejmowane przez nas płyty rozpadały się na setki kawałków. Wyjmowaliśmy je niczym puzzle. W Bazylice Mariackiej mamy do czynienia z dużymi puzzlami. Płyty są wprawdzie pokawałkowane, ale na o wiele większe fragmenty. Tu sytuacja nie była tak tragiczna jak w kościele św. Jana - relacjonuje Barbara Brzuskiewicz, kierownik prac konserwatorskich.

Składanie gigantycznej układanki



Wszystkie kawałki połamanych płyt są do siebie pieczołowicie dopasowywane, następnie łączone poprzez sklejanie. Ku zaskoczeniu ekipy konserwatorskiej niektóre z kawałków były zagrzebane pod powierzchnią posadzki. Przestrzenie pomiędzy płytami są wypełniane na dwa sposoby: przy użyciu już istniejących wypełnień, np. tzw. płyt mozaikowych, lub zupełnie nowych płytek posadzkowych, wykonanych z wapienia ze złoża w okolicach Rewala w województwie zachodniopomorskim. Co ciekawe, z tego samego złoża została wykonana część płyt nagrobnych w bazylice.

- Jeżeli chodzi o uzupełnienia, to podczas powojennej odbudowy było sporo płyt, których nie sposób było wówczas złożyć. Zostały one zniszczone w wyniku runięcia sklepień bazyliki pod koniec wojny. Z tych "połamańców" złożono swego rodzaju mozaiki. Dopasowywano je do siebie w kształt kwadratu lub prostokąta i łączono zaprawą cementową. W posadzce znajdowały się także wypełnienia zwykłymi płytkami posadzkowymi i innym materiałem kamiennym, częściowo pochodzącym spoza bazyliki i przeniesionym do niej po wojnie - opowiada pani konserwator.
Zachowało się pismo z drugiej połowy lat 50., w którym ówczesne władze zabroniły dalszego umieszczania w posadzce kamiennych elementów z innych budowli. Dlaczego? W ówczesnych realiach były one towarem deficytowym i uznano, że są bardziej potrzebne przy innych przedsięwzięciach związanych z odbudową Gdańska.

  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.

Butwiejące trumny osłabiły spoistość gruntu



Zniszczenia dokonane pod koniec II wojny światowej to niejedyny powód, dla którego posadzka była przed remontem rozklawiszowana. Grunt pod posadzką ulegał procesowi systematycznego zapadania się, gdyż po prostu znajduje się w nim gigantyczne cmentarzysko.

- Stan posadzki był dość kiepski, gdyż grunt utracił w wielu miejscach swoją spoistość. To wynika z różnych mechanizmów, ale przede wszystkim z tego, że pod posadzką znajdują się pochówki, które były kładzione warstwowo. Tłumacząc to w bardziej obrazowy sposób, sukcesywnie kładziono trumnę na trumnę, a następnie przykrywano je warstwą ziemi o grubości od 1,5 do 2 m, na której układano płyty nagrobne. Z biegiem czasu trumny się zapadały i normalną praktyką było przełożenie posadzki raz na ileś lat. Podczas naszej pracy natrafiliśmy na ślady, które wskazywały na to, że posadzka była wielokrotnie przekładana czy naprawiana miejscowo - mówi Brzuskiewicz.
Dementujemy pojawiające się pogłoski, jakoby pod posadzką bazyliki wykonano betonową wylewkę. Co do zasady wszelkie prace mające na celu wzmocnienia gruntu są wykonywane przy użyciu historycznych metod. Odstępstwa od tej zasady można spotkać jedynie tam, gdzie było to konieczne, np. przy wzmocnieniu zapadającego się zejścia do krypty.

  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.

Spowolnienie procesu ścierania płyt



Wszystkie płyty zostaną pokryte podwójną warstwą ochronną, które mają je zabezpieczyć przed ścieraniem. O tym, jak szybko ono postępuje, przekonano się podczas porównania dokumentów z inwentaryzacji części płyt, wykonanej w latach 60. Zadokumentowane wówczas inskrypcje, które znajdują się w najczęściej uczęszczanych miejscach, są dzisiaj ledwo czytelne albo nie sposób już ich odczytać.

Nasza rozmówczyni tłumaczy jednak, że zabezpieczenie może jedynie opóźnić ten proces, ale na pewno go nie powstrzyma. Co więcej, ścieranie płyt, a właściwie wyrytych na nich inskrypcji, ma swoje głębokie przesłanie, z czego doskonale zdawali sobie sprawę ich fundatorzy.

- Po połączeniu kawałków płyty i uzupełnieniu braków jej powierzchnia jest pokrywana specjalną mieszanką, składającą się z wosków, mikrowosków i wosku carnauba. Natomiast po zakończeniu prac cała posadzka zostanie dodatkowo pokryta substancją typu silikonowego. Takie zabezpieczenie mogłoby służyć nawet przez sto lat, gdyby te płyty wisiały na ścianach. Tworzą one jednak posadzkę, po której chodzi mnóstwo ludzi. Przy tak dużym natężeniu ruchu proces ścierania płyt będzie postępować. Nałożone na nie zabezpieczenia mogą to jedynie spowolnić. Ale pamiętajmy, że - zgodnie z biblijnym cytatem: "z prochu powstałeś, w proch się obrócisz" - ci, którzy kładli te płyty, byli na to przygotowani, że one z czasem się wytrą - tłumaczy Brzuskiewicz.

Zagadkowe płyty z innych cmentarzy



Wykonujący remont co rusz byli zaskakiwani różnego rodzaju odkryciami. Jednym z najciekawszych były piaskowcowe płyty, których w ogóle nie powinno być w świątyni. Pochodzą one bowiem z okresu po zakończeniu wojen napoleońskich, kiedy to pruskie władze Gdańska wprowadziły zakaz chowania zmarłych w kościołach oraz przykościelnych cmentarzach, znajdujących się w obrębie murów miejskich.

- Pod koniec prowadzonych prac natrafiliśmy na zagadkowy zespół płyt. Zostały wykonane z piaskowca w XIX wieku. Najprawdopodobniej trafiły tu z innych cmentarzy jako wypełnienie posadzki. Zleciliśmy już fachowcom, aby spróbowali ustalić pochodzenie tych płyt, przede wszystkim na podstawie zachowanych w Archiwum Państwowym w Gdańsku dawnych ksiąg cmentarnych. Piaskowcowe płyty stanowią pewien problem. Po pierwsze, one inaczej odbierają światło niż pozostałe płyty wapienne. Wapień ma lekki połysk, a piaskowiec nie odbija światła, jest matowy. Po drugie, brzegi tych płyt są wyprofilowane, obrobione, co tworzyło spore szczeliny w układanej posadzce - tłumaczy pani konserwator.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.
  • Renowacja posadzki w Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Zdjęcia zostały wykonane we wtorek, 24 marca.

Płyta z inskrypcjami po obu stronach



Kolejną niespodzianką - choć dla miłośników historii nie będzie ona zbytnim zaskoczeniem - było odnalezienie płyty, która jest świadectwem osobliwej praktyki, dotyczącej niegdyś wysłużonych płyt.

- Jedna płyta została opracowana po obu stronach. Z jednej strony dla jednej rodziny, z przeciwnej strony dla drugiej. Owszem, można to skwitować stwierdzeniem, że w literaturze zachowały się relacje, iż po zatarciu inskrypcji płyty były wykorzystywane po raz wtóry, ale tutaj mamy na to namacalny dowód - objaśnia Brzuskiewicz.

Remont powinien zakończyć się w kwietniu



Zgodnie z harmonogramem remont posadzki powinien zostać ukończony w ciągu najbliższych kilku tygodni. Proboszcz bazyliki liczy się jednak z ewentualnością, że terminu nie uda się dotrzymać z powodu epidemii koronawirusa.

- Pierwotnie koniec prac był przewidziany na kwiecień, prace cały czas posuwają się do przodu, ale mamy teraz w naszym kraju wyjątkowy czas. Podchodzimy do tego z pełnym zrozumieniem. Praca jest ważna, ale ona nie jest najważniejsza. Niczego nie przewidujemy, gdyż wszystko zależy od wielu czynników od nas niezależnych. W grę wchodzi przede wszystkim zdrowie pracowników i ich bliskich, ale także dostawa poszczególnych materiałów. Pragnę jednak podkreślić, że już teraz został wykonany ogrom pracy. To kolejny milowy krok w ratowaniu i konserwacji naszego kościoła - kończy ks. Ireneusz Bradtke, proboszcz Bazyliki Mariackiej.

Miejsca

Opinie (147) ponad 10 zablokowanych

  • w tym strasznym okresie kazdy powinien tam pójść i przy grobie prezydenta pomodlić się o łaske dla naszego miasta i ojczyzny. (5)

    mam nadzieję, że prezydent z góry czuwa nad Gdańskiem.

    • 38 96

    • "Wczoraj! Zawsze jest wczoraj, kiedy się umiera! I zawsze prochem są zaszczyty i złoto dla tego, kto tak bardzo pragnął stworzenia! I traci wszelki smak owoc, dla którego człowiek stawał się szalonym. Kobieta? Sakiewka? Władza? Nauka? Cóż z tego pozostaje? Nic! Tylko odpowiedzialność i sąd Boży,"

      • 0 0

    • Nie bądz blużniercą !!!!! (1)

      Budyń nigdy nie miał czystych rąk !!!!!. Aferzysta , truciciel Motławy .......

      • 7 7

      • nie lud tylko platny troll

        • 0 3

    • Prezydent Kaczyński (1)

      Rozumiem.no chyba nie nasz SP deweloper

      • 24 15

      • Powiedz to TW Balbinie.

        • 1 6

  • Unia dała pieniądze na remont Bazyliki Mariackiej, daje i na remonty innych kościołów (2)

    • 77 7

    • hm

      na zabytki tylko

      • 0 0

    • A akad unia ma kase?

      Takze od nas. Wiec ode ralusmy to co dajemy plus straty moralne.

      • 8 8

  • Ile juz miasto dolozylo do tego remontu (5)

    Sa potrzebniejsze wydatki

    • 23 78

    • koszt

      Całkowity koszt inwestycji to 21,6 mln zł, z czego 18 mln zł pochodzi z dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej

      latwo policzyc ile miasto dolozylo

      • 1 0

    • (1)

      Tak przelać kasę dla ciebie na kolejną winówkę !!! 500 już przepite ?

      • 2 1

      • zocha sama bierzesz siedem razy pincet

        • 0 0

    • Tak masz racje dofinansowanie do 10-tego bombelka w patologicznej rodzinie. I wakacje na zanzibarze a jak. (1)

      Chwała nierobom .

      • 11 2

      • O, to nie masz racji bo księża bardzo chcą dużo ,dużo dzieci z głupich rodzin

        bo cudownie się nimi manipuluje by w kosćiół forsę przynieśli

        • 3 4

  • (4)

    i zrzucili się na ten remont wierni.

    • 21 22

    • koszt

      Całkowity koszt inwestycji to 21,6 mln zł, z czego 18 mln zł pochodzi z dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej

      czytaj ze zrozumieniem

      • 1 0

    • ty jesteś wierny własnej głupoty

      • 3 1

    • Od 4 dostałeś łapkę w dół , to chyba znaczy że to niewierni a nie wierni się zrzucili .

      • 3 2

    • Miasto

      chodnikow, ulic nie ma zrobionych ale bazylika bedzie

      • 8 13

  • Dlaczego kler nie sprzedaje teraz swoich bogactw (10)

    zeby wspomoc słuzbe zdrowia w ratowaniu wiernych przed koranowirusem ?

    Leszek

    • 21 19

    • We Włoszech kilku kapłanów oddało respiratory, które były przygotowane dla nich - oddali swoje życie.

      • 2 1

    • Bo większość tego "majątku" to grunty i kościoły. Jak kupisz bazylikę (4)

      To może kasę przeznaczą. A ty czemu nie sprzedasz mieszkania i nie wspomożesz potrzebujących?

      • 13 6

      • Bo kościół chrzani od wieków o miłosierdziu

        więc teraz mają możliwość ucielesnic swe idee. Ale jednak kościołowi bliżej do filmu Kler

        • 4 3

      • Mają pełnow złota. Moga spokojnie je sprzedac.

        Karol

        • 4 3

      • ale biskupi limuzyny mogil by sprzedać (1)

        siedzą w swoich pałacach i zastanawiają się nas słowami: Wierzę w Boga Ojca wszechmogącego....... ? A może króluj nam wirus zawsze i wszędzie.... Dziś byłem na mszy i były 3 osoby.

        • 4 8

        • swoją Octavie na raty też możesz sprzedać

          • 5 1

    • Bo im wiecznie mało

      • 3 3

    • A ty co sprzedałeś?

      • 5 5

    • (1)

      Z koronawirusa damy sobie radę,Ty z obsesją do Kościoła nie dajesz rady.

      • 8 6

      • ty sobie nie dajesz rady bo po prostu nie potrafisz zwyczajnie ,logicznie myśleć

        księża mówią (Lepiej być niż mieć ) a są czy mają ?

        • 5 5

  • (10)

    Bardzo mnie cieszy, że ta piękna świątynia będzie jeszcze piękniejsza. To nasz skarb.

    • 97 9

    • Unia nam dała bo i my dajemy do Unii a ile kasy płynie za granicę z firm które tu powstały nie czrujmy się (1)

      • 5 8

      • w niemczech zaczyna sie recesja, okroja import od nas, zobaczymy czy ktokolwiek bedzie chcial kupowac to czego niemcy juz nie beda od nas brac

        • 0 0

    • (5)

      To był kiedyś moja parafia . Nigdy tego kościoła nie lubiłem , zimny ponury ze złym nagłośnieniem sprawiał wrażenie ze człowiek czuł się przytłoczony . Do tego kazania w tonie śmierci ....... zdecydowanie nie . Chodziłem tam do czasu kiedy trzeba było chodzić na religię a później bez żalu przeniosłem się do Dominikanów i naprzemiennie do Braci Mniejszych Kapucynów .Jedyna jasna postać tamtych czasów to ówczesny proboszcz ks płk Józef Zator Przytocki.

      • 6 2

      • totalitarystyczna gigantomania

        • 0 0

      • kościół musi przytłaczać byś pamiętał o śmierci ,a przed śmiercią mocherowe swoje dorobki (3)

        życia dają na kościół i moc datków , a co proboszcza co on takiego wielkiego zrobił by mówić o jego jasności

        • 1 8

        • (2)

          Dlaczego takiego wrażenia nie odnosiłem w Mikołaju czy u Jakuba . Co do ówczesnego proboszcza, miałem z nim religię i zapamiętałem go jako człowieka życzliwego , wyrozumiałego i ciepłego . Takiego Go zapamiętałem.

          • 7 1

          • ciepłego to masz rację hi,hi,hi (1)

            • 2 3

            • A twój dziadek czy babcia nie są ciepłymi ludźmi? A może nie zaznałeś takiego ciepła. Jeżeli tak to smutne i takie zimne to twoje życie .

              • 4 2

    • Nie nasz a protestantów.

      • 3 2

    • to skarby oszołomionych ludzi

      świątynia fikcji i ogłupiania

      • 4 6

  • pod posadzką często chowano ciała ofiar epidemii (4)

    może i tym razem będzie podobnie... :(

    • 11 7

    • Doucz aie

      Poza kosciolami zobacz św. Brygide i św. Jana

      • 0 0

    • Ofiary epidemii zawsze były chowane w masowych grobach poza murami kościołów.. (1)

      • 7 1

      • Dokładnie.

        • 1 1

    • Bzdura

      • 5 0

  • Komunikacja !!! (5)

    Niech mi ktoś powie?Skoro mamy siedzieć w domach i jest niedziela nie chandlowa to po jaki kij jeździ komunikacja miejska.

    • 5 23

    • pisz ze słownikiem (2)

      • 6 1

      • Nie kupi (1)

        Bo handel stoi.

        • 3 1

        • Jest w necie.

          • 0 0

    • widocznie twój mózg ma wolne w weekendy...

      wyobraź sobie, że są życie toczy się w weekendy również. Musi działać cała infrastruktura... szpitale, stacje benzynowe, oczyszczalnie, zakłady energetyczne, wodociągowe, gazowe... można wymieniać długo. A tam trzeba czymś dojechać...

      • 1 0

    • Do pracy

      • 4 0

  • Unia Europejska się rospadnie po zakończeniu Koronawirusu (2)

    Włósi
    Hiszpanie
    Francuzi
    i Inni

    • 9 4

    • Głupi jesteś dzieciaku.

      • 2 2

    • Może i masz rację.

      Bo po co nam twór, który zajmuje się ograniczeniami mocy odkurzaczy i opiekaczy do kanapek, który w czasie epidemii jest zupełnie bezużyteczny?

      • 8 3

  • UE przegrała z coronavirus i się schowała w pokrzywy (1)

    • 8 5

    • USA za to wygrywają. Lecz się, ale na coś innego!

      • 1 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

W jaki sposób zgodnie ze swoją wolą został pochowany lekarz Nathaniel Mateusz Wolf?

 

Najczęściej czytane