"Przodująco zelektryfikowana Gdynia"

Jarosław Kus

3 listopada 2017 (artykuł sprzed 6 lat)

Opinie (20)

Najnowszy artykuł na ten temat O morderstwie na jachcie i upartej nudystce

Pobyt wypoczynkowy prezydenta RP Ignacego Mościckiego w Gdyni. Nz. samochód prezydencki marki Cadillac na molo, w głębi statek "Gdynia" z prezydentem na pokładzie.

Mimo że listopad roku 1937 zaczął się bardzo pogodnie i "świętu umarłych sprzyjała piękna pogoda" to - jak czytamy w "Gazecie Gdańskiej" z 4 listopada - już następnego dnia powróciły jesienne szarugi: zrobiło się "pochmurno, mglisto" i zaczęły wiać "słabe wiatry". Kolejne listopadowe dni zapowiadały się "pogodniej", ale - mimo wszystko - miało być już "chłodniej".

Dobre warunki pogodowe zapewne cieszyły Kaszubów z Wejherowa, którzy wybierali się w trzydniową podróż do Warszawy z okazji święta niepodległości. Licząca dwieście osób delegacja zamierzała odwiedzić stolicę "celem złożenia hołdu i wręczenia Marszałkowi Polski Śmigłemu-Rydzowi dokumentu o nadaniu obywatelstwa honorowego miasta Wejherowa".

Kaszubi zamierzali uhonorować Naczelnego Wodza nie tylko "dyplomem obywatelstwa" - kaszubscy rolnicy sprawili "wspaniały róg, artystycznie rzeźbiony", w którym znajdowała się "tabaka mielona na sposób kaszubski", natomiast rybacy przygotowali "duży kuter z bursztynu" oraz "sieć rybacką szydełkowej roboty na srebrnych palikach i inkrustowanej, imitującej fale morskie płytce bursztynowej". Wśród darów znalazły się również: "wyroby rodzimej ceramiki kaszubskiej, hafty, rzeźby itp.".

O zbliżającym się święcie niepodległości myśleli także inni mieszkańcy wybrzeża, a wśród nich, m.in., członkowie Związku Powstańców i Wojaków w Orłowie, którzy zamierzali urządzić uroczystą akademię okolicznościową w Gimnazjum dr. Zegarskiego w Orłowie i wierzyli w "liczne przybycie miejscowego społeczeństwa".

Na razie jednak "miejscowe społeczeństwo" żyło sprawami bieżącymi: oto przed Sądem Okręgowym w Gdyni rozpoczęła się kolejna głośna rozprawa. Po sprawie "upiora z Grabówka", o której wspominaliśmy przed tygodniem, przyszedł czas na "wielki proces polityczny wytoczony 9-ciu prowodyrom robotniczym", którym zarzucano "działalność komunistyczną na terenie Związków Klasowych i Turu".

Oskarżeni mieli na zebraniach robotniczych oraz "za pomocą literatury wywrotowej szerzyć komunizm w masach robotniczych", prowokując robotników do "agresywnych wystąpień" i wywołując zamieszki (m.in. latem roku 1936 na Grabówku).

Być może niektórym czytelnikom tak surowe traktowanie członków ruchu komunistycznego wyda się przesadą, dowodzącą niedemokratycznego charakteru ustroju II Rzeczpospolitej i braku poszanowania dla podstawowych praw jej obywateli. Trzeba zatem wyjaśnić, że polscy komuniści, począwszy od roku 1918, byli zwolennikami rewolucji, która w ujęciu Komunistycznej Partii Polski (początkowo Komunistycznej Partii Robotników Polskich) oznaczała po prostu likwidację państwa polskiego i wcielenie go do Związku Radzieckiego, jako kolejnej republiki. Ponadto KPP była zależna od kontrolowanej przez Sowietów Międzynarodówki, a jej działacze gorliwie wykonywali wszelkie instrukcje nadsyłane z Moskwy. Władze II RP uznały więc partię komunistyczną za organizację antypaństwową i nielegalną na terenie Rzeczypospolitej od marca 1919 r. I nie ma w tym nic dziwnego, gdyż polscy komuniści nieustannie prowadzili działania propagandowe, szpiegowskie i sabotażowo-dywersyjne, skierowane przeciwko państwu polskiemu...

Oprócz komunistów, Gdynię nadzwyczaj często odwiedzali Niemcy. Co ciekawe, chociaż sukces i powodzenie Gdyni były stronie niemieckiej wybitnie nie na rękę, to bardzo chętnie przyjeżdżały tu kolejne delegacje. Tym razem do miasta zawitali "wyżsi urzędnicy ministerstwa komunikacji Rzeszy Niemieckiej", którzy z wielkim zainteresowaniem "zwiedzali urządzenia kolejowe", oraz "port i jego urządzenia".

Niemcy mieli okazję przekonać się, że Gdynia była miastem "przodująco zelektryfikowanym", co było niewątpliwie efektem licznych "wysiłków przyczyniających się do spopularyzowania elektryczności w użyciu domowym", czynionych przez miejscowe Miejskie Zakłady Elektryczne. Zatrudniono nawet specjalną instruktorkę "prowadzącą praktyczne kursy i pokazy gotowania przy użyciu elektryczności".

Co więcej, staraniem "pani instruktorki", zaczął ukazywać się dwutygodnik "Dobra Gospodyni", służący "propagandzie racjonalnego zelektryfikowania gospodarstw domowych". W czasie, gdy panie z wypiekami (również na twarzy...) śledziły "najlepsze sposoby użycia kuchenek elektrycznych w nowoczesnej kuchni", jak również "nowości z dziedziny mody, kosmetyki itd.", oczy wszystkich panów zwrócone były na ulicę Starowiejską...

...gdzie mieściła się firma "Auto-Centrala" B-cia Skwiercz, czyli "salon wystawowy", do którego właśnie "nadeszły", zajmujące "pomiędzy samochodami najwyższej kategorii jedno z najwyższych miejsc", Mercedesy. Z dużym prawdopodobieństwem i w Gdyni samochody te mogły "znaleźć wielu przyjaciół", pragnących "rozkoszować się swym samochodem, jako szczytem nowoczesnej techniki..."

Zapewne nie wszyscy gdynianie marzyli o własnym samochodzie, ale niewątpliwie byłby on wymarzonym "narzędziem pracy" wielu gdyńskich "ciemnych typów", takich jak ten, który strudzony dźwiganiem pakunków z fantami "w postaci skrzynki drewnianej zawierającej półtorej kopy jaj, kilkudziesięciu jabłek, dwóch poduszek, kurtki zimowej, prześcieradła i dwóch worków pustych", został zmuszony do porzucenia swych łupów tylko dlatego, że na swej drodze spotkał (pieszego) posterunkowego...

Źródło: "Gazeta Gdańska" nr 255 z 4 listopada 1937 r. Skany pochodzą z Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Jarosław Kusj.kus@trojmiasto.pl

Opinie (20) 5 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-11-03 23:32

(3)

Proces komunistyczny, dziadek kijowskiego, albo zandberga?

6 lat
- 6 7
Twoja opinia

Zmień treść

Proces komunistyczny, dziadek kijowskiego, albo zandberga?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-24 22:37
  
  jk to
  
  6 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  jk to
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-04 00:03
  
  Kaczki,
  
  poczytaj o jego wujku.
  
  6 lat
  - 5 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  poczytaj o jego wujku.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-03 23:38
  
  Nie, to dalsi krewni prezesa. Dzięki nim ojciec Słońca Narodu dostał willę na Żoliborzu zaraz po wojnie.
  
  6 lat
  - 9 6
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Nie, to dalsi krewni prezesa. Dzięki nim ojciec Słońca Narodu dostał willę na Żoliborzu zaraz po wojnie.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-11-03 12:35

Gdynię (3)

wizytowali "wyżsi urzędnicy ministerstwa komunikacji Rzeszy Niemieckiej", którzy z wielkim zainteresowaniem "zwiedzali urządzenia kolejowe", oraz "port i jego urządzenia" - dwa lata przed wojną - trudno dziwić się zainteresowaniu przyszłego agresora, dla którego zagadnienia funkcjonowania kolei i portu były kluczowe...

ono
6 lat
- 31 2
Twoja opinia

Zmień treść

wizytowali "wyżsi urzędnicy ministerstwa komunikacji Rzeszy Niemieckiej", którzy z wielkim zainteresowaniem "zwiedzali urządzenia kolejowe", oraz "port i jego urządzenia" - dwa lata przed wojną - trudno dziwić się zainteresowaniu przyszłego agresora, dla którego zagadnienia funkcjonowania kolei i portu były kluczowe...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-11 14:50
  
  Sojusz
  
  W tamtym czasie jeszcze nie było planów wojny z Polską, tylko sondowanie możliwości współpracy.
  
  Raptor
  6 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  W tamtym czasie jeszcze nie było planów wojny z Polską, tylko sondowanie możliwości współpracy.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-04 13:04
  
  A POlacy chętnie wsio POkazali.
  
  6 lat
  - 0 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  A POlacy chętnie wsio POkazali.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-03 23:56
  
  Wywiad gospodarczy.
  
  W tym "waszym Gdańsku" nie musieli tego robić, bo wówczas byli u siebie. Bose Antki zza Buga:-)
  
  6 lat
  - 3 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  W tym "waszym Gdańsku" nie musieli tego robić, bo wówczas byli u siebie. Bose Antki zza Buga:-)
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-11-03 17:40

(5)

Czy gość z Wejherowa zbudował replikę tego samochodu?

6 lat
- 0 3
Twoja opinia

Zmień treść

Czy gość z Wejherowa zbudował replikę tego samochodu?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-03 17:49
  
  Zbudował CWS-a. (4)
  
  6 lat
  - 5 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2017-11-03 19:30
    
    (3)
    
    A wsadził tdi?
    Jeśli nie to powinien stracic zameldowanie w Wejherowie
    
    6 lat
    
    5 3
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    A wsadził tdi? Jeśli nie to powinien stracic zameldowanie w Wejherowie
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2017-11-03 23:57
      
      (1)
      
      Człowiek, który zbudował replikę samochodu CWS T1, jest nie tylko pełen pasji, ale posiada także niezwykłe umiejętności - bo samochód zbudował praktycznie sam od podstaw i w technologii z lat 20-tych. Więc może warto darować sobie niewiele warte uwagi o "tdi"?
      
      6 lat
      
      7 2
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Człowiek, który zbudował replikę samochodu CWS T1, jest nie tylko pełen pasji, ale posiada także niezwykłe umiejętności - bo samochód zbudował praktycznie sam od podstaw i w technologii z lat 20-tych. Więc może warto darować sobie niewiele warte uwagi o "tdi"?
      Regulamin dodawania opinii
      - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
        
        2017-11-04 00:53
        
        Wyluzuj
        Gość jest wyjątkiem, a ogół w Wejherowie jest jaki jest
        
        6 lat
        
        2 1
        
        Twoja opinia
        
        Zmień treść
        
        Wyluzuj Gość jest wyjątkiem, a ogół w Wejherowie jest jaki jest
        Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2017-11-03 19:53
      
      He he he, dobre, dobre!
      
      Trw
      6 lat
      
      5 0
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      He he he, dobre, dobre!
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-11-03 18:02

W Gdyni. (4)

W Gdyni kiedys w latach 1919-1922 panowalo przekonanie, ze warto zagladac sobie w tzw. gacie. Wygladalo to podobno tak, ze szedl sobie ktos Starowiejska i nagle podchodzi do niego "gaciarz" (tak nazywano tych ludzi) i zaglada mu w spodnie i ocenia stan przyrodzenia. Czy ktos wie skad wzial sie ten zwyczaj?

jan
6 lat
- 2 15
Twoja opinia

Zmień treść

W Gdyni kiedys w latach 1919-1922 panowalo przekonanie, ze warto zagladac sobie w tzw. gacie. Wygladalo to podobno tak, ze szedl sobie ktos Starowiejska i nagle podchodzi do niego "gaciarz" (tak nazywano tych ludzi) i zaglada mu w spodnie i ocenia stan przyrodzenia. Czy ktos wie skad wzial sie ten zwyczaj?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-04 00:01
  
  Z pewnością było inaczej.
  
  "Wygladalo to podobno tak," - pod pierzynę wpełzł węglarz - minęło dziewięć miesięcy i się urodziłeś. Podobno;-)
  
  6 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  "Wygladalo to podobno tak," - pod pierzynę wpełzł węglarz - minęło dziewięć miesięcy i się urodziłeś. Podobno;-)
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-03 21:11
  
  To żart?
  
  Misio
  6 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  To żart?
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-03 19:32
  
  Tata cały czas to ci robi...
  
  6 lat
  - 8 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Tata cały czas to ci robi...
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2017-11-03 18:26
  
  myślę że to Kaszubi tak robili
  
  6 lat
  - 4 6
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2017-11-03 18:56

Fajnie sie czytalo dzieki za kolejny super artykul

A najciekawsze info z Mercedesem z tamtych lat!!
Typ 170.....
Dzieki za takie fajne wycinki!!!!!!!

Kolejny fajny artykul az sie chce czytac
6 lat
- 15 2
Twoja opinia

Zmień treść

A najciekawsze info z Mercedesem z tamtych lat!! Typ 170..... Dzieki za takie fajne wycinki!!!!!!!
Regulamin dodawania opinii