• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Poznaj historię Starego Przedmieścia

Rafał Borowski
12 czerwca 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 
O dziejach dzielnicy będzie można dowiedzieć się także podczas bezpłatnych spacerów edukacyjnych (16 czerwca, kolejne jesienią), wykładów (również jesienią) oraz publikacji naukowej, która ukaże się w marcu 2019 r. O dziejach dzielnicy będzie można dowiedzieć się także podczas bezpłatnych spacerów edukacyjnych (16 czerwca, kolejne jesienią), wykładów (również jesienią) oraz publikacji naukowej, która ukaże się w marcu 2019 r.

Stare Przemieście to jedna z najstarszych dzielnic Gdańska, a jej początki sięgają XIV wieku. Już od soboty, 16 czerwca, obok Szkoły Podstawowej nr 67 ul przy ul. Żabi Kruk 5 zobacz na mapie Gdańska stanie plenerowa wystawa poświęcona dziejom tego zakątka Gdańska. Tego samego dnia odbędzie się również bezpłatny spacer historyczny. To kolejna inicjatywa w ramach projektu Historie Gdańskich Dzielnic.



Czy interesujesz się historią dzielnicy, w której mieszkasz?

Stare Przemieście to jedna części gdańskiego Śródmieścia. Obejmuje obszar, którego granice wyznaczają Podwale Przedmiejskie od północy, pasmo dawnych fortyfikacji z Bramą Nizinną od południa, wody Motławy od wschodu oraz Kanał Raduni od zachodu.

- Dzielnica formowała się już w XIV wieku. Zaczątkiem osadnictwa był tu ośrodek stoczniowy nad Motławą budujący statki na zlecenie Holendrów, Anglików i Flamandów. W 1430 r. obszar zamieszkiwało ok. 2 tysiące osób (na prawie 400 posesjach). Dzielnica odgrywała coraz większą rolę gospodarczą; m.in. dlatego w latach 1463-1490 powstał tu długi na ponad 1 km ciąg murów. W XVII stuleciu teren dzielnicy został powiększony, a fosa oddzielająca Stare Przedmieście od Głównego Miasta zasypana. W tym czasie został wyodrębniony m.in. Plac Wałowy - opowiada Katarzyna Kurkowska z Muzeum Gdańska.
Wbrew pozorom, obecna nazwa tej części miasta jest stosunkowo nowa. I nie chodzi tu wcale o powojenne tłumaczenie niemieckiej nazwy. W latach 1420-1454 - a więc w okresie przynależności Gdańska do Państwa zakonu krzyżackiego - dzielnica nosiło miano Nowego Miasta (niem. Neustadt). Następnie zostało ono wyparte przez określenie Przedmieście (niem. Vorstadt), które funkcjonowało do 1949 roku. Wtedy właśnie dodano do niego przedrostek "stare".

Jeden z najpiękniejszych zakątków Starego Przedmieścia na historycznym zdjęciu. Targ Maślany z widoczną po lewej stronie fontanną Wintera (nie przetrwała II wojny światowej). W tle gmach ówczesnej Naddyrekcji Poczty Królewskiej. Rok 1878. Jeden z najpiękniejszych zakątków Starego Przedmieścia na historycznym zdjęciu. Targ Maślany z widoczną po lewej stronie fontanną Wintera (nie przetrwała II wojny światowej). W tle gmach ówczesnej Naddyrekcji Poczty Królewskiej. Rok 1878.

Już za kilka dni miłośnicy historii będą mieli okazję w nietypowy sposób zgłębić historię tej dzielnicy. W sobotę, 16 czerwca, o godz. 13, obok budynku Szkoły Podstawowej nr 67 przy ul. Żabi Kruk 5 zostanie bowiem udostępniona wystawa plenerowa poświęcona dziejom Starego Przedmieścia. Będzie ona dostępna do końca sezonu letniego, czyli do końca sierpnia.

Otwarciu wystawy będzie towarzyszyć spacer historyczny po ulicach dzielnicy, który poprowadzą przewodnicy Dorota KucharczykKlaudiusz Grabowski. Spacer rozpocznie się pół godziny później, czyli o godz. 13:30, zbiórka przy tablicach ekspozycji. Udział w nim jest bezpłatny i nie wymaga wcześniejszej rejestracji.

Wystawa poświęcona Staremu Przedmieściu to kolejna odsłona projektu pod hasłem "Historie gdańskich dzielnic", realizowanego wspólnie przez dwie instytucje: Muzeum Gdańska oraz Biuro Rozwoju Gdańska, we współpracy z radami poszczególnych dzielnic. W ramach każdej odsłony projektu są organizowane plenerowe wystawy planszowe, spacery edukacyjne i wreszcie publikacja naukowa o danej dzielnicy.

Gmach Szkoły Podstawowej nr 67 wkrótce po oddaniu do użytku. Rok 1963. Gmach Szkoły Podstawowej nr 67 wkrótce po oddaniu do użytku. Rok 1963.

- Premierowa odsłona projektu w 2017 r. dotyczyła dziejów gdańskiego Chełma. Wystawę można było zobaczyć w trzech lokalizacjach dzielnicy w miejscach uczęszczanych przez mieszkańców. O dzielnicy opowiadali także historycy z Uniwersytetu Gdańskiego. W marcu 2018 r. Muzeum wydało pierwszy tom publikacji naukowej, której nakład rozszedł się w niespełna trzy miesiące - mówi dr Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Gdańska.
W przypadku Starego Przedmieścia kolejne spacery z przewodnikami opowiadających o dzielnicowych ciekawostkach odbędą się jesienią tego roku. Wtedy również odbędzie się seria wykładów, organizowanych w różnego rodzaju placówkach. Natomiast w marcu przyszłego roku ukaże się publikacja naukowa.

- Historie Gdańskich Dzielnic to niezwykle ważne i perspektywiczne przedsięwzięcie, które ma na celu budowanie tożsamości gdańszczan w miejscach ich zamieszkania. Obserwując rozwój przestrzenny i architektoniczny Gdańska mamy świadomość, że dziejące się zmiany modyfikują albo zacierają historyczne walory dawnej przestrzeni, dlatego między innymi w zeszłym roku podjęliśmy decyzję, aby opowiedzieć o Chełmie. W tym roku zapraszamy do zapoznania się z historią Starego Przedmieścia - dodaje prof. Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska.

Miejsca

Opinie (104) 3 zablokowane

  • Kacper zmieni nazwe na "pisu nowe przedmiescie" (9)

    W ten sposób zmieni historie i dokona finalnego szlifu tak bardzo pożądanego w partii prezesa

    • 71 48

    • o już lewak trzęsie tyłkiem ze strachu przed przegraną- wszędzie widzą Kacpra- to już panika przed przegranymi wyborami (7)

      • 16 41

      • obserwator,kibla w pisuarze

        • 3 0

      • Płacą mu 30gr za wpis, to jest pod każdym artykułem (3)

        Pewnie myśli, że to się wcale nie rzuca w oczy...

        • 18 10

        • Piszesz o kolesiu, który codzienie wypisuje te same bzdety nt. niejakiego Kacpra? (1)

          • 3 11

          • niejakiego czy nijakiego?

            • 13 0

        • robotę w enerdze by mu załatwili za 20k. a nie cieciuje na forum od samego rana

          za miskę ryżu

          • 14 4

      • Nie mogę, turbolewak wyzywa normalnych ludzi od lewaków.

        Zapomoga 500+ już przyszła?
        Przyda się na paliwo po 6 pln.

        • 13 4

      • Tak lewak, lewak. Tak, potwierdzam, lewak.

        I musi trząść tyłkiem. Oni tacy są. Po prostu trzęsą tyłkami. Czytałem w internecie. Szczególnie często na tym portalu.

        • 24 5

    • A moim zdaniem to Paranoja i Schiozofrenia

      • 15 0

  • (7)

    W Toruniu też jest Stare i Nowe miasto. Nowe dostało prawa miejskie 200 lat przed formowanie się Gdańska. O Starym nie wspomnę... Torunianie mogą być dumnie z pochodzenia. My ",gdanszscanie" przyjęliśmy czyjąś spuściznę w 1945 roku wyjeżdżając tu na ruskich czolgach jak BIALORUSIN PAWEL A.

    • 2 27

    • (6)

      Panie Marku, jesteś przekonany, że piszesz o Toruniu ? Przecież to miasto zostało założone przez Krzyżaków ponad 300 lat po po tym jak o Gdańsku pisano „urbs gyddanyzc”. Tak z ciekawości, jaka jest spuścizna Waszmości ?

      • 13 1

      • (5)

        Gdańsk przywilej lokacyjny 1346 Toruń 1224 rok. Coś się tu nie zgadza z tym 300 lat. Gdańsk to kaszubska wioska rybacka jak Gdynia.

        • 0 13

        • Stare Miasto 1223 na prawie lubeckim także pozdrów swojego ojca... dyrektora ;)

          • 2 0

        • (3)

          Nie masz pojęcia o czym piszesz:)

          • 11 0

          • (1)

            Boli....A minusy to potwierdzają. Bądźcie sobą!!!!!

            • 0 11

            • Prawda Cię wyzwoli. Zamiast pisać banialuki, wpierw trochę poczytaj.

              • 8 0

          • Oczywiście. Masz rację. A teraz spójrz w lustro i zobacz podobieństwo do ludów wschodnich. Tego nie zmienisz a kradzież czyjejś histori to największa zbrodnia.

            • 0 12

  • Kiedyś architekt to był artysta. (2)

    Teraz architekt to imbecyl budujący z klocków.

    • 28 2

    • Kiedyś "człowiek" brzmiało dumnie.

      Dzisiaj to synonim braku miary i poczucia piękna co widać również w architekturze.

      • 0 1

    • Gdańsk dostał przywilej lokacyjny na jakim prawie i w którym roku? Wszystko już wiadomo. Toruń dostał w 1224roku na prawie chełmińskie. Pozdrawiam.

      • 1 7

  • Mam takie marzenie o Planu Wałowym (3)

    Aby kiedyś na przykładzie np metamorfozy ul. Wajdeloty zrewitalizować całą tamtą okolicę. Tyle że to miejsce w porównaniu z Wajdeloty ma o wiele więcej do zaoferowania, przede wszystkim autentyczne bezcenne zabytki (na Wajdeloty, nie oszukujmy się są tylko bardzo ładne kamienice, ale nic po za tym). Można by pięknie zrewitalizować park z fontanną, w dawnym lombardzie otworzyć hotel, w starych kamienicach restauracje, kawiarnie, puby w piwnicach. We wnętrzach bastionu św. Gertrudy jakiś klub np. W bramie Nizinnej już mamy Zejmana więc jest od czego zacząć. Taki nasz gdański krakowski Kazimierz :)
    Tak piękne autentyczne miejsce miało niesamowite szczęście w czasie ostatnie wojny (może poza zbrojownią i białą basztą) a jest tak zaniedbane :(

    • 21 0

    • ++++++++¥

      • 0 0

    • O Bramie Nizinnej już napisano wcześniej, to kolejna rzecz która miała czymś być a stało się jak stało i gdyby brać to na wzór, to moim zdaniem jak najdalej od takich pomysłów.
      A bastiony niech zostaną jak są, same w sobie są atrakcją i nawet lepiej że nikt nie chce zajmować się tamtejszymi kazamatami, bo kasa poszłaby okrutna a efekt byłby niewielki.
      Co do Placu Wałowego, to juz były śmiałem koncepcje i co prawda zostały one odrzucone ale skoro już ktoś coś w temacie kręcił, to pewnie parol zagięty już został i raczej róbmy zdjęcia tego co jest, póki jeszcze jest, bo za lat 10 może już nie zostać nic z tego co mamy.

      • 1 2

    • Zejman to Pan Bramy Nizinnej - kto na to pozwolił?

      Niestety na co dzień nie zwiedzisz Bramy Nizinnej, bo Zejman traktuje ją jak prywatną posesję, a wstęp mają tylko osoby powiązane z tym klubem. Wielka Strata.

      • 2 2

  • Tak czy inaczej, bardzo dobrze, że się mówi o takich miejscach - to powinno być początkiem działań idących w kierunku przywracania piękna Gdańska, jego wyjątkowej atmosfery. Wszystkim nam powinno na tym zależeć!

    • 9 0

  • Gdansk

    Szkoda że teraz za daleko mieszkam. Mieszkając tyle lat w gdańsku nie dowiadiwałam się tyle dobrych wiadomości jak teraz i to tylko przez internet.Żałuje ze nie mogę tą wystawę zobaczyć.

    • 3 0

  • (5)

    Historia smutna bo dziś Stare Przedmieście wygląda jak zapuszczone blokowisko a do 1945 było równie ładne jak Główne Miasto. Za to już odpowiadają błędy powojennej pseudo odbudowy.

    • 42 6

    • a może jednak winny jest brak pieniędzy na pełną odbudowę miasta (4)

      zniszczenia w śródmieściu były ogromne i trzeba było się na coś zdecydować
      i tak powinniśmy się cieszyć że zdecydowali się na odbudowę głównego miasta, bo mogliśmy mieć blokowisko z lat 50-tych zamiast starówki

      • 13 1

      • Adamowicz też wolał g*wna budowac typy stadion. (1)

        • 3 3

        • A na starym miescie co za g...o stawia kolo heweliusza

          • 0 2

      • Nie o pieniądze chodziło tylko o decyzję polityczną co do rekonstrukcji co do zabudowy blokowej.

        • 2 0

      • O jakim braku pieniędzy piszesz? Zawsze można było doszukiwać.

        • 3 4

  • (1)

    stare przedmieście.Cudowne dolne miasto..to zakątki,gdzie czuje sie historię,gdzie mury są autentyczne i nie nowe jak na starowce...kamienice piękne..chodz troche zaniedbame..ale widać mieszkańcy odnawiają..jest co..uwielbiam tam właśnie bywać...pamietaam -uroku dodawały dawne latarnie gazowe...zmrok się zbliżał...i pan na rowerze z długim kijem zapalał o odpowiedniej godzinie wszystkie lampy gazowe na Dolnym mieście...szkoda,ze czas komuny zniszczył podworka i ich ogrodzenia...metalowe...ale myślę ,ze wroci wszystko do stanu na jaki w pełni zasługuje...całe stare przedmieście..

    • 17 0

    • Mniej czytania starych historii

      a więcej pobytu w opisywanych miejscach, bo tekst mocno trąci chciejstwem a nie prawdą.

      • 3 2

  • Tam - Przed małą Zbrojownią - wygląda na rynek jakiegoś dawnego miasta, domki malownicze jak do filmu. (4)

    Trochę zaniedbane, ale i to zaniedbanie dodaje uroku, patyny temu miejscu.
    Miliony ludzi odwiedzą Forum Radunię i nigdy nawet nie zajrzą tam czy chociażby na jeszcze bliżej leżącą Biskupią Górę...

    Kiedyś była tam pod murem jednego z budynków pijalnia piwa zwana " POD ZRĘBEM " a były to czasy kiedy musiałeś kupić jakieś danie do konsumpcji, by nabyć 2 butelki piwa... Fasolka po Bretońsku chociażby.
    Znajduje się tam też budynek dawnej drukarni, gdzie przez kraty i siatki pracownicy podawali nam stosiki naklejek np do piw z Gdańskiego Browaru, gdy wracaliśmy z pobliskich kąpielisk.
    Ciekawe czasy was ominęły :p

    • 41 0

    • Dawna drukarnia (2)

      A nikt już pewnie nie wie, że w tym budynku jeszcze przed drukarnią, mieścił się tam dawny gdański lombard.

      • 7 0

      • Dokładniej to nie gdański a Miejski Lombard, bowiem chodziło by osoby o chwilowo trudnej sytuacji materialnej miały szansę odzyskać zastawione rzeczy a nie by je traciły bezpowrotnie oraz by w przypadku sprzedaży uzyskiwały godną cenę a nie najniższą z możliwych. Ot taki MOPS inaczej.

        • 7 0

      • Z tym, nikt, to troszkę przesadziłeś. Co najmniej raz w roku odbywa się w tej okolicy spacer z udziałem kilkuset Gdańszczan. Żaden z przewodników nie zapomina opowiedzieć o tym obiekcie.

        • 8 0

    • rzeczywiście ciekawe czasy nas omineły. panie za komuny to było lepej

      • 1 9

  • Stare Przedmieście (8)

    Tu jeszcze najbardziej czuć autentyczny przedwojenny Gdańsk..
    W każdym razie nie wparowały tu jeszcze na masową skalę devy aby "poprawić" wizerunek.
    Plac Wałowy, Brama Nizinna, Bastiony kościoły gotyckie i stare brukowane uliczki mają niezwykły klimat...

    • 43 2

    • Fontanna Wintera (4)

      Powinna być odtworzona w ściśle historycznym kształcie

      • 35 3

      • (1)

        Mysle ze Adamowicz odrzuci ten pomysl przed poranna kawa,

        • 5 6

        • Zawsze jest BO

          Głosowałbym na to :)

          • 1 2

      • Będzie rura z Castoramy.

        • 5 2

      • Według mnie była dość kiczowata ale to sprawa gustu. Z jednym się zgadzam im więcej fontann w mieście tym lepiej.

        • 10 3

    • (1)

      Zmień dostawcę zioła

      • 4 3

      • A co?

        • 1 1

    • I bloki z okresu PRL. Sam urok :)

      • 10 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym roku powstało Towarzystwo Przyrodnicze w Gdańsku?

 

Najczęściej czytane