Powspominaj motoryzacyjną Orunię

Marek Gotard

8 stycznia 2012 (artykuł sprzed 12 lat)

Opinie (53)

Krzysztof Kosik, autor wspomnień z gdańskiej dzielnicy Orunia, ze swoim motocyklem - Zundappem KS 600

Gdańsk Orunia, 1958 rok. Mieszkaniec dzielnicy Wiesław Pietras i jego Citroen BL.

Motoryzacja to jeden z najciekawszych a zarazem najmniej znanych elementów historii trójmiejskiej metropolii. Stąd cieszy nas każdy nowy przyczynek przybliżający trójmiejską historię na dwóch i czterech kółkach. Najnowszym są motoryzacyjne wspomnienia, znanego orunianina, Krzysztofa Kosika.

Krzysztof Kosik to postać nietuzinkowa. Od dziecka mieszkaniec Oruni. Tamtejszy społecznik i radny, od lat niestrudzenie walczący o zachowanie zabytków i dziedzictwa tej wyjątkowej dzielnicy Gdańska. Pomysłodawca i twórca oruńskiego lapidarium, w którym zgromadził zagrożone kamienne artefakty z całej dzielnicy. Ostatnim dokonaniem Orunianina jest książka "Oruński Antykwariat", wydany przed świętami przez wydawnictwo "Bernardinum".

Wśród ponad pięćdziesięciu opowieści, składających się na nostalgiczną podróż po coraz bardziej odchodzącej, niegdyś niezwykle klimatycznej dzielnicy, znalazły się też dwie, dotyczące toruńskiej motoryzacji zaraz po wojnie.

Powojenną Orunię, zamieszkałą w większości przez przybyszów z Wileńszczyzny, motoryzowały głównie pojazdy, pochodzące "Od Niemca" i z demobilu. Po ulicach dzielnicy jeździł ciężarowy Hanomag na gaz drzewny, a także trzykołowy dostawczak typu "Goliath". Na ulicy sandomierskiej niejaki pan Cyran dysponował maluteńkim BMW Dixi z 1924 roku. Sporo było też przedwojennych Opli. Jednym z nich poruszał się kapitan drogówki, niejaki Sadowski.

Najszybszym samochodem tamtych lat był na dzielnicy ciemny Citroen BL 11, należący do pana Pietrasa z ulicy Żuławskiej. Pan Wołejszo, wileński Żyd, trzymał zaś w garażu prawdziwe rodzynki - polskiego FIAT-a 508, oraz słynną wojskową amfibię KDF Schwimmwagen. Przy Raduńskiej parkowało sportowe DKW pani Jasińskiej. Niedaleko zaś pan Zimny z ulicy Brzegi, pucował co niedzielę ekskluzywne BMW. Weterynarz Jezierski miał syrenę 101. Prawdziwym motoryzacyjnym baronem Był zaś pan Drop, który na Raduńskiej parkował najpierw Mercedesa 219, a potem pięknego Chryslera.

Zmotoryzowana Orunia to też oczywiście Skody Tudor, Fiaty 600, Wołgi, Ople Rekordy, Warszawy i Pobiedy, a także ciężarowe ZIS-y, czy Dodge i Lubliny. Wśród całej plejady motocykli, pojawiały się takie rodzynki jak Zundapp KS 600, Indian, angielskie BSA, Nortony, a także Harley-e Davidson-y, których ze względu na trudną obsługę, nikt specjalnie nie lubił.

Pierwszy warsztat samochodowy prowadził tu pan Stanisław Sienkiewicz. Samochody naprawiał też ślusarz Józef Jasiński z Raduńskiej 9. Warsztaty znajdowały się też na zapleczu Miejskiego Domu Kultury, przy Małomiejskiej i Brzegach. Najbardziej znany warsztat elektryczny prowadził zaś Kazimierz Tchórzewski. Rodzinną tradycję kontynuuje do dziś w tym samym miejscu jego syn, Andrzej. Niedaleko od jego warsztatu, na trakcie Św Wojciecha, stoi dziś duża stacja "Orlen". To najstarszy oruński CPN, gdzie paliwo pompowało się ręcznie.

Oruńska motoryzacja to nie tylko samochody i warsztaty, ale także sporty motorowe. Działający przy tutejszym Transbudzie "Auto Moto Klub Budowlani" to jedno z najbardziej zasłużonych pomorskich towarzystw motocrossowych i wielokrotny mistrz Polski. Z klubem związane były takie nazwiska jak Marian Zupa, Mirosław Zdanowicz, Ryszard Gancewski, czy Sebastian Wójcik. Mało kto wie, że to właśnie na Oruni powstało też pierwsze niezależne pismo motoryzacyjne na wybrzeżu, o nazwie "Moto", prowadzone przez Henryka Jezierskiego, (swoją popularność zdobyło jednak nie dzięki artykułom motoryzacyjnym, a rubryce "Pomorki", w której redaktor Jezierski wyrażał swoje dość kontrowersyjne poglądy polityczne).

- Dzisiejsza oruńska motoryzacja to tysiące samochodów wszystkich klas i modeli. Na szczęście są u jeszcze pasjonaci prawdziwych samochodów. Na Raduńskiej parkują Cadillaki. Pod "Lwim Dworem Chevrolet Impala". Jest tu też kultowy El Camino i MG. Prawdziwy duch motoryzacyjny więc na szczęście nie umarł - kończy Krzysztof Kosik.

Marek Gotardm.gotard@trojmiasto.pl

Opinie (53) 6 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-09 10:32

SUPRE !

a jeżdżący w tamtych czasach TADEUSZ ZALEWSKI po zakończeniu kariery zawodnika był wieloletnim wspaniałym mechanikiem w klubie BUDOWLANI-GDAŃSK

K.P
12 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

a jeżdżący w tamtych czasach TADEUSZ ZALEWSKI po zakończeniu kariery zawodnika był wieloletnim wspaniałym mechanikiem w klubie BUDOWLANI-GDAŃSK
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-09 11:07

zdjęcie kłamie... (1)

to zdjęcie z Podmiejska jest przerobione w fotoshopie.... tam zawsze są korki! a na zdjęciu nie ma....

ja
12 lat
- 1 4
Twoja opinia

Zmień treść

to zdjęcie z Podmiejska jest przerobione w fotoshopie.... tam zawsze są korki! a na zdjęciu nie ma....
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-01-09 13:11
  
  bo to w nocy robione było
  
  dlatego nie masz korków
  
  dj copia
  12 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  dlatego nie masz korków
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-09 11:31

A co z zawłaszczonym torem motocrosowym w Kamionce ??? - to był jeden z naturalnych i najpiękniejszych obiektów tego typu w (1)

świecie ? Tu jeszcze pare lat temu na zawodach eliminacyjnych jeżdzili najlepsi światowej klasy zawodnicy !, komu to przeszkadzało? ,kto personalnie tak zadecydował ? , kto się pod tym podpisał ? - czy potem był jakiś przetarg ???, czy to nie podobny przewał , jak z obiektami "Arki" przy Ejsmonda ?...

orłowianin
12 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

świecie ? Tu jeszcze pare lat temu na zawodach eliminacyjnych jeżdzili najlepsi światowej klasy zawodnicy !, komu to przeszkadzało? ,kto personalnie tak zadecydował ? , kto się pod tym podpisał ? - czy potem był jakiś przetarg ???, czy to nie podobny przewał , jak z obiektami "Arki" przy Ejsmonda ?...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-01-09 12:15
  
  Bo to Gdynia
  
  Tu się robi interesy
  
  estakada krauzego
  12 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Tu się robi interesy
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-09 11:39

Polecam bardzo książkę "Oruński Antykwariat"

gzech
12 lat
- 6 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-09 12:57

WSPOMNIEŃ CZAR, dawne czasy, kiedy to było ? (1)

pamietam jak po trójmiescie jeżdzily motocykle z koszami: Zundappy i BMW z napędem na kosz. masywne motory o duzej pojemności cylindrów i swoim wygladem zbudzaly zainteresowanie nas dzieciaków. Pamiętam z naszego podwórka Citroen C11( ten na zdjeciu) czarny,szeroki i solidny. jeżdził nim ojciec mojego kolegi. Po latach okazało się ,że był kierowcą- kurierem w Urzędzie Bezpieczęństwa i ta ,,cytrynką" woził dokumenty do i z Warszawy. Pozdrawiam wszystkich co grali w Zośkę, klipę do tysiąca i jezdzili na hulajnogach które zamiast kół miały łożyska z wymontowane z róznych pojazdów

Włodek z Sopot
12 lat
- 8 0
Twoja opinia

Zmień treść

pamietam jak po trójmiescie jeżdzily motocykle z koszami: Zundappy i BMW z napędem na kosz. masywne motory o duzej pojemności cylindrów i swoim wygladem zbudzaly zainteresowanie nas dzieciaków. Pamiętam z naszego podwórka Citroen C11( ten na zdjeciu) czarny,szeroki i solidny. jeżdził nim ojciec mojego kolegi. Po latach okazało się ,że był kierowcą- kurierem w Urzędzie Bezpieczęństwa i ta ,,cytrynką" woził dokumenty do i z Warszawy. Pozdrawiam wszystkich co grali w Zośkę, klipę do tysiąca i jezdzili na hulajnogach które zamiast kół miały łożyska z wymontowane z róznych pojazdów
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2024-01-08 09:58
  
  ubecy w cytrynach,zomowcy na zundappach,ormowcy w orzeszkach..to byly czasy.
  
  4 miesiące
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  ubecy w cytrynach,zomowcy na zundappach,ormowcy w orzeszkach..to byly czasy.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-09 15:21

oj !- Władek ,Władek , Ty to pewnie krótko przed osiemdziesiatką jesteś ! hmm! - pozdrawiam ,życze zdrówka !...

michałek
12 lat
- 1 2
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-09 21:11

Dobry Boże tam się urodziłem (1)

Na podmiejskiej chodziło się do sklepu Żyda Kuncewicza, na oranżadę do Sochali, albo na ćwiartkę chleba do Bigusa. Podstawówka 56 była super, pamiętam jeszcze Panią Animucką od polaka. Pierwsze randki, wypady do kina Kosmos, ech młodości gdzieś ty, ach gdzie.

Maciek
12 lat
- 18 0
Twoja opinia

Zmień treść

Na podmiejskiej chodziło się do sklepu Żyda Kuncewicza, na oranżadę do Sochali, albo na ćwiartkę chleba do Bigusa. Podstawówka 56 była super, pamiętam jeszcze Panią Animucką od polaka. Pierwsze randki, wypady do kina Kosmos, ech młodości gdzieś ty, ach gdzie.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2024-01-08 09:55
  
  A wiesz ze ten "żyd" Kuncewicz
  
  znał całego Pana Tadeusza na pamięć? Tak o nim mówili ale czy nim by?
  
  jarek
  4 miesiące
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  znał całego Pana Tadeusza na pamięć? Tak o nim mówili ale czy nim by?
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-10 09:11

a karting?

12 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

a karting?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-01-13 15:08

ULICA PODMIEJSKA?

CO NA TEJ NIBY STAREJ FOTOGRAFII ROBI NOWE AUTO DOSTAWCZE?

brixu
12 lat
- 1 3
Twoja opinia

Zmień treść

CO NA TEJ NIBY STAREJ FOTOGRAFII ROBI NOWE AUTO DOSTAWCZE?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-07-28 19:56

Krzysiek ale ty ładnie opowiadasz

AUGUST
8 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Krzysiek ale ty ładnie opowiadasz
Regulamin dodawania opinii