Lata 90. Złote czasy domorosłych fałszerzy amatorów

Michał Sielski

1 stycznia 2022 (artykuł sprzed 2 lat)

Opinie (126)

Podrobioną "dwudziestkę" trzeba było dobrze wygnieść, by przypominała sfatygowany oryginał.

Kontynuujemy cykl o drobnych cwaniaczkach z przełomu wieków. Pisaliśmy już o kombinatorach, którzy jeździli komunikacją bez biletów, o sposobach na darmowe rozmowy telefoniczne, a także o tych, którzy zajmowali się tzw. krojeniem i koceniem. Dziś wspominamy podrabiane w pokojach akademickich pieniądze i drukowane na domowym sprzęcie znaczki na bilety miesięczne. Takim "biznesem" zajmowały się nastolatki.

Czy kiedykolwiek próbowano ci zapłacić podrobionym banknotem?

tak, i dałe(a)m się oszukać tak, ale nie dałe(a)m się nabrać nie, ale słyszałe(a)m o takich przypadkach nie, nigdy

W latach 90. nikt jeszcze nie marzył o elektronicznych kartach, które będzie można ładować przez internet i bez wychodzenia z domu kupować dowolny bilet miesięczny czy semestralny. Młodzież i dorośli, którzy chcieli korzystać z biletów okresowych, musieli regularnie naklejać na nie znaczki - odpowiednie dla każdego miesiąca.

Znaczek na przeciętny bilet kosztował kilkadziesiąt złotych. Na dłuższych trasach były oczywiście najdroższe, a to zrodziło pokusę, której niektórzy szybko ulegli.

Znaczki na bilety miesięczne drukowali studenci?

Zawsze był ktoś, kto znał kogoś, kto znał... Im mniej "ktosiów" po drodze, tym cena była niższa i bardziej zbliżona do 50 proc. wartości biletu

Pocztą pantoflową szybko rozeszła się wieść, że bilety na znaczki miesięczne można kupić taniej "w okolicach akademików". Wprawdzie nikt nie chodził pod domy studenckie i nie wypytywał przypadkowo napotkanych studentów, czy mają może znaczki, ale - jak to w tamtych czasach - zawsze był ktoś, kto znał kogoś, kto znał... Im mniej "ktosiów" po drodze, tym cena była niższa i bardziej zbliżona do 50 proc. wartości biletu.

Działało to przez wiele miesięcy, ale im bardziej proceder stawał się powszechny, tym szybciej można było spodziewać się tego, że zostanie ukrócony. Kontrolerzy biletów zostali bowiem dokładnie poinstruowani, czym różnią się podróbki od oryginałów, i zaczęli je masowo zabierać, przy okazji wystawiając mandat i spisując dane osób nimi się posługujących. Kolejną konsekwencją było wezwanie na komendę policji przy Nowych Ogrodach, gdzie oczywiście większość zeznawała, że kupiła znaczek, czekając w kolejce na początku miesiąca. A warto wiedzieć, że w punkcie we Wrzeszczu na przełomie miesięcy kolejka miała nawet po kilkadziesiąt osób i oczywiście do każdej z osób na jej końcu podchodził(a) kobieta/mężczyzna w bliżej nieokreślonym wieku, proponując odsprzedanie tańszego znaczka na bilet, który przez pomyłkę został kupiony dwa razy przez męża/żonę.

Mitycznego małżeństwa oczywiście nigdy nie odnaleziono, a "wszyscy wiedzieli", że znaczki były drukowane w akademikach we Wrzeszczu. Czy tak było w rzeczywistości? Policja postawiła wtedy zarzuty tylko płotkom. Ale w efekcie szybko wprowadzono hologramy zamiast znaczków, więc nie dało się już ich drukować i wycinać na domowym sprzęcie.

Pieniądze ze zwykłej drukarki rodziców

Banknoty z domowych drukarek stały się w latach 90. plagą niemal w całej Polsce.

Znaczki to jednak czubek góry lodowej chałupniczej działalności poligraficznej w tamtych czasach. W latach 90. podrabiano też pieniądze. I pewnie niektórzy wyobrażają sobie teraz sceny z filmów sensacyjnych, w których zorganizowane grupy przestępcze wykradają specjalne bele papieru, mają nowoczesny sprzęt i koniecznie przekupionego byłego pracownika Mennicy Państwowej, który zna całą technologię i poprawia detale w skomplikowanej maszynerii, by uzyskać doskonały efekt "klawuchy", czyli podrobionej gotówki.

Banknoty 100-złotowe oczywiście dokładnie prześwietlano pod specjalnymi lampami. Ale 10- i 20-złotowych nikt nie sprawdzał

I może tak też było, ale swego czasu prawdziwą plagą były podrobione na... domowych drukarkach niższe nominały. Banknoty 100-złotowe oczywiście dokładnie prześwietlano pod specjalnymi lampami itd. Ale 10- i 20-złotowych nikt nie sprawdzał. To sprawiło, że młodociani spryciarze wpadli na pomysł, by drukować je na domowych drukarkach.

Ktoś miał nieco lepszy sprzęt i spróbował. Problemem był jednak odpowiedniej grubości i szorstkości papier, którego z oczywistych względów nie można było kupić w sklepach. Po odpowiednim wygnieceniu podrobione 20-złotówki praktycznie nie różniły się jednak od mocno zużytych oryginałów. Trzeba przy tym pamiętać, że sfatygowane pieniądze nie były wtedy niczym szczególnym, bo zdecydowaną większość transakcji - także dużych - dokonywano w gotówce. Dlatego nikt nie dziwił się, że zwykła dwudziestka jest podniszczona.

Do czasu, gdy ktoś przesadził z zaangażowaniem, bo przy zbyt mocnym miętoszeniu farba zaczynała odchodzić na zgięciach i banknot zaczynał wyglądać jak zabawka z planszowej gry Eurobiznes. Właśnie to spowodowało, że nastolatki je upłynniające zaczęły wpadać, gdy okazało się, że kolejne banknoty pojawiają się w osiedlowych sklepach, a nawet wśród sprzedawców jagód przy kaszubskich drogach.

Tym razem policjanci stanęli na wysokości zadania i po nitce do kłębka doszli do organizatorów tego niecnego procederu, a dokładnie zbrodni, bo taka jest kwalifikacja prawna podrabiania pieniędzy i nielegalnego wprowadzania ich do obiegu. Po wyważeniu drzwi wcześniej wytypowanego mieszkania okazało się jednak, że to nie wysłannicy sycylijskich rodzin, które chciały się osiedlić w Polsce, a... dwóch braci, uczęszczających do jednego z gdańskich liceów, którzy drukowali 20-złotowe banknoty na domowej drukarce niczego niewiedzących rodziców. Sprzedawali je głównie rówieśnikom - po 7 zł za sztukę.

Sąd był dla nich łaskawy. Po długim oczekiwaniu i zaskakująco szybkim procesie przyznali się do wszystkiego, wyrazili skruchę, a rodzice zapłacili sporą grzywnę (zapewne już prawdziwymi pieniędzmi). 17-latek i 18-latek dostali też jednak karę więzienia, którą zdecydowano się zawiesić na okres trzyletniej próby.

Bracia z Gdańska znaleźli jednak niejednego naśladowcę w całej Polsce...

Michał Sielskim.sielski@trojmiasto.pl

Opinie (126) 6 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-02 13:38

20 złotych otrzymałem jako resztę w...aptece.

2 lata
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

20 złotych otrzymałem jako resztę w...aptece.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-02 14:39

teraz są złote czasy! (2)

wystarczy kupić działkę od biskupa za grosze, a potem sprzedać za 14 milionów!

2 lata
- 12 3
Twoja opinia

Zmień treść

wystarczy kupić działkę od biskupa za grosze, a potem sprzedać za 14 milionów!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-01-03 07:53
  
  Ale trzeba było za te grosze kupić ją prawie 20 lat temu...
  
  Zresztą, na tym jak przez to 15-20 lat poszły ceny ziemi do góry to już nie jeden się dorobił.
  Cztery lata temu mój kuzyn opchnął dom z 2000 roku po wujku i cioci w Rumii, gdzie oni za całość z działką i budową łącznie dali trochę ponad 300 tys. wtedy za 920 tys. czyli 3 krotną przebitkę. Teraz, to patrząc po ofertach podobnych domów w Rumii to mógłby spokojnie ponad milion zarządać.
  
  2 lata
  - 0 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Zresztą, na tym jak przez to 15-20 lat poszły ceny ziemi do góry to już nie jeden się dorobił. Cztery lata temu mój kuzyn opchnął dom z 2000 roku po wujku i cioci w Rumii, gdzie oni za całość z działką i budową łącznie dali trochę ponad 300 tys. wtedy za 920 tys. czyli 3 krotną przebitkę. Teraz, to patrząc po ofertach podobnych domów w Rumii to mógłby spokojnie ponad milion zarządać.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-01-03 12:12
  
  Papiesz i kremówki
  
  Wadowice kontra depresje i smutki
  
  Bractwo szahady
  2 lata
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Wadowice kontra depresje i smutki
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-02 14:41

Bilety kolejowe

Blankiety biletów międzynarodowych (zielona okładka) wypisywane długopisem z docelową stacją np Barcelona, dla pewności warto było kupić legal bilet do granicy a później już za darmo.
Zwolnienia L4 - zwykła kartka papieru z pieczątką.
Świadectwa szkolne, indeksy, prawa jazdy, dowody rejestracyjne, książeczki żeglarskie, kursy zawodowe, wszystko można było kupić.

Miejscowy
2 lata
- 5 2
Twoja opinia

Zmień treść

Blankiety biletów międzynarodowych (zielona okładka) wypisywane długopisem z docelową stacją np Barcelona, dla pewności warto było kupić legal bilet do granicy a później już za darmo. Zwolnienia L4 - zwykła kartka papieru z pieczątką. Świadectwa szkolne, indeksy, prawa jazdy, dowody rejestracyjne, książeczki żeglarskie, kursy zawodowe, wszystko można było kupić.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-02 15:19

Fajny byłby artykuł o dawnych cinkciarzach (1)

i co teraz robią

2 lata
- 6 0
Twoja opinia

Zmień treść

i co teraz robią
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2022-01-02 20:49
  
  Siedzą codziennie do dziś ,w kawiarni na głównym mieście .nie cinkciarze ,najzwyklejsi oszuści ,bandyci ,na moich oczach podmieniali prawdziwe marki na pare kawałków gazet i niczego nie przeczuwających turystach ,) ,mówiąc szybko, szybko !!bo chyba ktoś nas obserwuje.w temacie artykułu: były lata 90-te,koncert Urszuli na długim targu,padał lekki deszcz,sprzedawałem piwo na ulicy ,wieczorem w domu przy liczeniu ,pare banknotów 20-to,złotowych puściło farbę,przez sekundę pomyślałem ,pewnie przez ten deszcz.potem,było zgłoszenie ,policja na piwnej i nie wykrycie sprawcy it.
  
  2 lata
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Siedzą codziennie do dziś ,w kawiarni na głównym mieście .nie cinkciarze ,najzwyklejsi oszuści ,bandyci ,na moich oczach podmieniali prawdziwe marki na pare kawałków gazet i niczego nie przeczuwających turystach ,) ,mówiąc szybko, szybko !!bo chyba ktoś nas obserwuje.w temacie artykułu: były lata 90-te,koncert Urszuli na długim targu,padał lekki deszcz,sprzedawałem piwo na ulicy ,wieczorem w domu przy liczeniu ,pare banknotów 20-to,złotowych puściło farbę,przez sekundę pomyślałem ,pewnie przez ten deszcz.potem,było zgłoszenie ,policja na piwnej i nie wykrycie sprawcy it.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-02 17:23

drobnych cwaniaczkach z przełomu wieków.....

Wypisz wymaluj politycy przy korycie od lat 90, którzy wymieniają się tylko stołkami

2 lata
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

Wypisz wymaluj politycy przy korycie od lat 90, którzy wymieniają się tylko stołkami
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-03 07:21

Logtem

Do dzisiaj mają takie ciśnienie na kasę

2 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Do dzisiaj mają takie ciśnienie na kasę
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-03 08:42

tez kiedys mi ktos wydał falszywa 20stke

chcialem na dwrocu zapalcic, nawet nie zauwazylem, tam sie kasjerka zorientowala i postraszyla policją

2 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

chcialem na dwrocu zapalcic, nawet nie zauwazylem, tam sie kasjerka zorientowala i postraszyla policją
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-03 21:08

A po co dzis drukowac banknoty wystarczy ze nbp

A po drukowac banknoty wystarczy ze NBP drukuje na skale masowa i rozdaje pis pieniadze

On
2 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

A po drukowac banknoty wystarczy ze NBP drukuje na skale masowa i rozdaje pis pieniadze
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-04 11:48

Też się robiło

Były czasy, teraz już nic nie zrobisz

Maniek
2 lata
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Były czasy, teraz już nic nie zrobisz
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2022-01-21 09:08

A Syn Prezydent Miasta Gdyni Marcin Cegielski

Panie redaktorze Sielski dlaczego nie pisze Pan w omawianym temacie o najwarzniejszych faktach przeciez w pełnej krasie na handlu podrabianymi banknotami został złapany zaręke Marcin Cegielski syn byłej prezydent Miastasta Gdyni Franciszki Cegielskiej który za ten czyn dostał kare warunkowego umorzenia ze wzgledu na małą szkodliwość czynu. i co ja mam czytać ten artykuł baranem nie jestem prawo sędziowe tego już niema bo jest stosowane tylko do karania określonych jednostek społecznych pozostali nie ważne co by nabroili pozostaną bezkarni.

valenrode
2 lata
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Panie redaktorze Sielski dlaczego nie pisze Pan w omawianym temacie o najwarzniejszych faktach przeciez w pełnej krasie na handlu podrabianymi banknotami został złapany zaręke Marcin Cegielski syn byłej prezydent Miastasta Gdyni Franciszki Cegielskiej który za ten czyn dostał kare warunkowego umorzenia ze wzgledu na małą szkodliwość czynu. i co ja mam czytać ten artykuł baranem nie jestem prawo sędziowe tego już niema bo jest stosowane tylko do karania określonych jednostek społecznych pozostali nie ważne co by nabroili pozostaną bezkarni.
Regulamin dodawania opinii