Kości w wykopie przy al. Zwycięstwa we Wrzeszczu

Rafał Borowski

20 lipca 2021 (artykuł sprzed 2 lat)

Opinie (136)

Najnowszy artykuł na ten temat Sprawa wycinki w parku Steffensów umorzona

W wykopie pod budowę przy al. Zwycięstwa we Wrzeszczu, tuż za pomnikiem-czołgiem, pojawiły się najprawdopodobniej ludzkie kości. Choć nie udało nam się zbyt wiele ustalić na ten temat, odkrycie samo w sobie nie jest niczym zaskakującym. Do początku XIX wieku funkcjonował w tym miejscu przykościelny cmentarz.

O znalezisku poinformował nas czytelnik w Raporcie z Trójmiasta

Czy wiesz, gdzie w Gdańsku znajdowały się zlikwidowane po wojnie cmentarze?

tak, znam wiele takich miejsc tak, ale najwyżej jedno, dwa takie miejsca nie, choć słyszałe(a)m o tym procederze nie, pierwsze słyszę

Przypomnijmy: w listopadzie 2017 r. została sprzedana miejska działka, która znajduje się w ciągu parków wzdłuż al. Zwycięstwa we Wrzeszczu, tuż za pomnikiem-czołgiem.

Została ona zakupiona za 7,8 mln zł przez spółkę Silver Rock One o amerykańskim kapitale. Inwestor zamierza wybudować w tym miejscu prywatny akademik oraz niewielki biurowiec.

Czytaj więcej: Akademik i biurowiec w parku za pomnikiem Czołgistów

Pierwsze kroki na drodze do ich powstania zostały poczynione na początku tego roku. I wywołały spore kontrowersje, o których szeroko rozpisywały się lokalne media.

Inwestor zlecił bowiem wycięcie dziesięciu blisko stuletnich drzew, co zdaniem konserwatora było niezgodne z prawem i zostało przez niego zgłoszone do prokuratury.

Spółka odpierała te zarzuty i zapewniała, że pozostawała w uzasadnionym przekonaniu, iż zlecenie wycinki odbyło się zgodnie z literą prawa.

Istotę sporu, jak i wyczerpujące stanowiska obu jego stron opublikowaliśmy w połowie marca w artykule "Wycięto stuletnie drzewa przy al. Zwycięstwa w Gdańsku. Tłumaczenie dewelopera".

Wizualizacja kompleksu, który ma powstać przy al. Zwycięstwa.

Dawniej był tu m.in. cmentarz

W niedzielę nasz czytelnik przesłał zdjęcia z terenu badań archeologicznych prowadzonych w miejscu inwestycji. W wykopie widać łącznie kilka kości.

Niemal z całą pewnością można stwierdzić, że to szczątki ludzkie, na co wskazuje ich wielkość i kształt.

To jednak niejedyna przesłanka, która prowadzi do takiego wniosku. Historia działki za pomnikiem-czołgiem jest dobrze znana historykom.

Do początku XIX stulecia znajdowały się na niej - pierwotnie katolickie, później luterańskie - kościół, szpital i cmentarz po wezwaniem Wszystkich Bożych Aniołów (niem. Aller Gottes Engel).

Kompleks został zniszczony w trakcie wojen napoleońskich. Warto wspomnieć, że dawny cmentarz został rozparcelowany, a znaczna jego część służyła jako miejsce pochówku jeszcze przez wiele dziesięcioleci.

- W części południowej [dawnego cmentarza Szpitala Wszystkich Bożych Aniołów - dop. red.] powstał Cmentarz Ubogich, część środkową zajęła po roku 1865 kawiarnia i cukiernia Cztery Pory Roku (niem. Vier Jahreszeiten), część północną, która sąsiadowała z placem ćwiczeń wojskowych (niem. Der Kleine Exerzierplatz), włączono do cmentarza Najświętszej Marii Panny - czytamy na stronach Gedanopedii, internetowej encyklopedii o historii Gdańska.
Niemal wszystkie relikty nekropolii, z wyjątkiem szpalerów drzew, zostały usunięte na przełomie lat 60. i 70. podczas likwidacji poniemieckich cmentarzy, które rozciągały się wzdłuż al. Zwycięstwa.

Czy kości nie należało zebrać?

W związku z tym dla osób zaznajomionych z historią nie był żadnym zaskoczeniem fakt, że podczas badań archeologicznych działki za pomnikiem-czołgiem odsłonięto fundamenty dawnego kompleksu.

I podobnie żadnym zaskoczeniem nie jest fakt, że archeolodzy natrafili tutaj na najprawdopodobniej ludzkie szczątki. Pojawia się jednak pytanie, czy pozostawienie kości "luzem" w wykopie jest właściwym sposobem postępowania? Czy nie należało je zebrać i złożyć w bardziej godnym miejscu?

Te i inne pytania próbowaliśmy skierować do osoby, która - jak poinformowano nas w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków - prowadzi nadzór nad wykopaliskami.

- Nie udzielam na ten temat żadnych informacji. Takie mam wytyczne od zamawiającego - ucina dyskusję archeolog Aleksander Kwapiński, który z ramienia inwestora prowadzi nadzór nad wykopaliskami.
Jak udało nam się nieoficjalnie ustalić, wszystkie szczątki ludzkie odnalezione podczas badań archeologicznych przy al. Zwycięstwa prędzej czy później zostaną złożone na którymś z gdańskich cmentarzy. Taki obowiązek spoczywa bowiem na inwestorze z mocy prawa.

Rafał Borowskir.borowski@trojmiasto.pl

Opinie wybrane

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-07-20 09:23

wycieli nielegalnie drzewa

to może niech ich teraz miejscy archeolodzy potrzymają kilka lat w niepewności ??

2 lata
- 90 7
Twoja opinia

Zmień treść

to może niech ich teraz miejscy archeolodzy potrzymają kilka lat w niepewności ??
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-07-22 17:10

sprzedaja dzialke, historyczny cmentarz inwestorowi,ktory otwarcie mowi co chce na niej wybudowac, a potem wielkie zdziwienie, ze drzewa musial wyciac i kosci sie znalazly? Pytam czy poinformowano inwestora otwarcie o tym, ze kupujac ta dzialke bedzie mogl sie na nia patrzec i ja utrzymywac?

2 lata
- 5 1
Twoja opinia

Zmień treść

sprzedaja dzialke, historyczny cmentarz inwestorowi,ktory otwarcie mowi co chce na niej wybudowac, a potem wielkie zdziwienie, ze drzewa musial wyciac i kosci sie znalazly? Pytam czy poinformowano inwestora otwarcie o tym, ze kupujac ta dzialke bedzie mogl sie na nia patrzec i ja utrzymywac?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-07-20 18:00

Dziękuję (5)

Dziękuję wszystkim za negatywne komentarze. kości na zdjęciu zostały wygrzebane z grobu który znajduje się powyżej. Autor zdjęcia już tego nie pokazał, bo sam je wygrzebał! A teraz mam pytanie do właścicieli piesków? Fajnie wyprowadza się swoje pupile na spacerek po dawnym cmentarzu, gdzie załatwiają się gdzie popadnie! To was kochani internauci nie denerwuje! Pozdrawiam serdecznie!

Pracownik archeo!
2 lata
- 24 16
Twoja opinia

Zmień treść

Dziękuję wszystkim za negatywne komentarze. kości na zdjęciu zostały wygrzebane z grobu który znajduje się powyżej. Autor zdjęcia już tego nie pokazał, bo sam je wygrzebał! A teraz mam pytanie do właścicieli piesków? Fajnie wyprowadza się swoje pupile na spacerek po dawnym cmentarzu, gdzie załatwiają się gdzie popadnie! To was kochani internauci nie denerwuje! Pozdrawiam serdecznie!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-07-20 19:12
  
  (3)
  
  z tej firmy co zostawia kości na hałdzie?
  
  2 lata
  - 3 4
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  z tej firmy co zostawia kości na hałdzie?
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2021-07-21 06:47
    
    (2)
    
    Mamy w Polsce setki tysięcy miejsc gdzie lezą kości Polaków pomordowanych w latach 1939 - 1945, przez niemców oraz przez mieszkańców niemieckiego Gdańska. Dziwne ale znajdowanie tych miejsc i kości pomordowanych Polaków jakoś nie robi wrażenia i zamętu medialnego w porównaniu do tych z Gdańska?
    
    2 lata
    
    1 3
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Mamy w Polsce setki tysięcy miejsc gdzie lezą kości Polaków pomordowanych w latach 1939 - 1945, przez niemców oraz przez mieszkańców niemieckiego Gdańska. Dziwne ale znajdowanie tych miejsc i kości pomordowanych Polaków jakoś nie robi wrażenia i zamętu medialnego w porównaniu do tych z Gdańska?
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2021-07-21 11:24
      
      (1)
      
      Czyli normalnym jest zostawienie ich w taki sposób po skończeniu badań?
      
      2 lata
      
      1 2
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Czyli normalnym jest zostawienie ich w taki sposób po skończeniu badań?
      Regulamin dodawania opinii
      - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
        
        2021-07-21 22:10
        
        Napisał wyraźnie,że autor zdjęcia je wykopsl
        
        2 lata
        
        0 0
        
        Twoja opinia
        
        Zmień treść
        
        Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2021-07-20 18:22
  
  Jaki ty archeo?
  
  2 lata
  - 4 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii