• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Czy Dąbrowszczacy znikną z mapy Gdańska?

Rafał Borowski
14 lutego 2017 (artykuł sprzed 7 lat) 
Dąbrowszczacy składają przysięgę na wierność rządowi Republiki Hiszpańskiej. Dąbrowszczacy składają przysięgę na wierność rządowi Republiki Hiszpańskiej.

Czy ul. Dąbrowszczaków zobacz na mapie Gdańska na Przymorzu zmieni swoją nazwę? Wnioskuje o to Stowarzyszenie Federacja Młodzieży Walczącej, której członkowie uważają, że nie powinno się gloryfikować żołnierzy walczących po stronie wojsk republikańskich w wojnie domowej w Hiszpanii w latach 1936-1939. Propozycja podzieliła zarówno historyków, jak i mieszkańców ulicy.



W grudniu ubiegłego roku do Rady Miasta Gdańska wpłynął wniosek dotyczący propozycji zmiany nazw trzech ulic: Ludwika Waryńskiego zobacz na mapie Gdańska we Wrzeszczu, Dąbrowszczaków zobacz na mapie Gdańska na Przymorzu oraz Mariana Buczka zobacz na mapie Gdańska na Chełmie. Jego autorem jest Stowarzyszenie Federacja Młodzieży Walczącej, kultywujące tradycje młodzieżowej organizacji opozycyjnej z okresu PRL.

Autorzy wniosku argumentują, że wskazani patroni podlegają zapisom uchwalonej w kwietniu 2016 roku ustawy o dekomunizacji przestrzeni publicznej. Zgodnie z jej treścią, nazwy ulic i placów nie mogą upamiętniać osób, organizacji, wydarzeń czy dat, które symbolizują komunizm lub inny ustrój totalitarny.

- Nazwy ulic, placów, skwerów noszących imiona zniesławionych działaczy komunistycznych nadal przypominają o czasach, w których gwałcono prawa jednostki w imię "jedynych i słusznych" ideałów. Gdańsk jest miastem szczególnym i wyjątkowym, który położył fundamenty pod nową rzeczywistość Polski. Mając na uwadze prawdę historyczną i absolutną konieczność oddania hołdu bohaterom tych czasów nie godzi się (...) kultywować i upamiętniać osoby niegodne tego miana - widnieje w uzasadnieniu wniosku.
Czytaj także: Muszą zniknąć ostatnie nazwy ulic z czasów PRL

Na nowych patronów gdańskich ulic FMW proponuje Annę Walentynowicz (w miejsce Waryńskiego), Ryszarda Kuklińskiego (w miejsce Dąbrowszczaków) i Antoniego Browarczyka (w miejsce Buczka). Wnioskodawcy proszą, aby w razie odrzucenia ich propozycji, nadać imiona zaproponowanych osób innym ulicom.

Mieszkańcy ul. Dąbrowszczaków w Gdańsku nie chcą zmiany patrona



Dotychczas największe kontrowersje wywołała propozycja zmiana nazwy ul. Dąbrowszczaków. Kim byli Dąbrowszczacy? To ok. 5 tys. Polaków tworzących XIII Brygadę Międzynarodową im. Jarosława Dąbrowskiego, którzy walczyli w czasie wojny domowej w Hiszpanii w latach 1936-1939 po stronie rządu republikańskiego przeciwko faszystowskiej rebelii pod dowództwem gen. Francisco Franco.

Czy warto zmienić nazwę ulicy Dąbrowszczaków?

Mieszkańcy ul. Dąbrowszczaków w większości są przeciwni usunięciu z szyldów dotychczasowych patronów i planują wystosować w tym celu petycję do władz Gdańska i wojewody pomorskiego.

- Większość sąsiadów, z którymi rozmawiałem, jest przeciwna propozycji. Z różnych względów. Jedni uważają, że Dąbrowszczacy walczyli w słusznej sprawie i tym samym zasługują na upamiętnienie. Inni nie chcą ponosić kosztów związanych z ewentualną zmianą, tj. wymiany dokumentów, pieczątek czy przemalowania elewacji. Jeszcze inni po prostu przyzwyczaili się do obecnej nazwy - mówi Marcin Gajewski, mieszkaniec ul. Dąbrowszczaków.
Wspomnianą petycję przygotowują działacze trzech organizacji: partii Razem, stowarzyszenia Lepszy Gdańsk oraz Ruchu Sprawiedliwości Społecznej Piotra Ikonowicza. W ubiegłym tygodniu zorganizowali oni także otwarte spotkanie w osiedlowym klubie "Piastuś", podczas którego przekonywali mieszkańców Przymorza, że pomysł zmiany nazwy ul. Dąbrowszczaków jest niesłuszny.

- W naszej opinii, Dąbrowszczacy nie podlegają pod zapisy ustawy dekomunizacyjnej, bo po prostu nie propagują ustroju totalitarnego - przekonuje Przemysław Kmieciak ze Stowarzyszenia Lepszy Gdańsk. - Na całym świecie żołnierze Brygad Międzynarodowych, w tym i Dąbrowszczacy, są powszechnie postrzegani jako osoby, które walczyły z faszyzmem. Nigdzie na świecie nie ma ustawowego zakazu nazywania ulic imieniem żołnierzy Brygad Międzynarodowych. Proponowany w Polsce zakaz byłby ewenementem prawnym na skalę międzynarodową. Poza tym, żołnierze brygady Dąbrowskiego służyli w armii hiszpańskiej i nie mogą być kojarzeni z ustrojem totalitarnym, który panował wówczas w Związku Radzieckim. Hiszpania lat 30. nie była państwem totalitarnym.
Obrońcy Dąbrowszczaków powołują się na szereg fachowych historyków, którzy podzielają ich opinię. Wśród nich znajdują się prof. Paweł Machcewicz, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku czy prof. Andrzej Paczkowski.

Przy ul. Dąbrowszczaków na Przymorzu mieszka ponad 2 tys. osób. Przy ul. Dąbrowszczaków na Przymorzu mieszka ponad 2 tys. osób.

Historia Dąbrowszczaków dzieli historyków



Odmienne zdanie na temat Dąbrowszczaków reprezentuje Instytut Pamięci Narodowej, który opublikował we wtorek oficjalne oświadczenie na temat ich historii. Zdaniem historyków IPN-u, Dąbrowszczacy walczyli o przekształcenie Hiszpanii na modłę stalinowską.

- Uważamy, że Dąbrowszczacy nie zasługują na formę upamiętniania (bądź uhonorowania) jaką jest patronowanie ulicy. Dąbrowszczacy w czasie wojny domowej w Hiszpanii (1936-1939) walczyli o budowę państwa stalinowskiego. Z ich szeregów wywodzili się aktywiści komunistyczni (m. in. Bolesław Mołojec, Eugeniusz Szyr, Karol Świerczewski) działający na szkodę polskiej niepodległości i demokracji. Żadne argumenty relatywizujące ich działalność (np. że nie wszyscy byli komunistami) nie zmienią faktu, że jako grupa służyli zbrodniczej ideologii komunistycznej - napisano w oświadczeniu IPN.
Lewica nie zgadza się na stosowanie odpowiedzialności zbiorowej

Działacze lewicowi potwierdzają, że wśród Dąbrowszczaków byli komuniści i agenci radzieckiego wywiadu, ale nie zgadzają się na stosowanie wobec wszystkich polskich ochotników XIII Brygady Międzynarodowej im. Jarosława Dąbrowskiego odpowiedzialności zbiorowej.

- Oczywiście, wśród Dąbrowszczaków byli komuniści, łącznie ok. 40 proc. Ale oprócz komunistów były tam również osoby z innych środowisk, np. działacze związkowi, socjaliści, działacze organizacji żydowskich, byli tam nawet członkowie organizacji sanacyjnych. Były to najprzeróżniejsze środowiska, które łączyła niechęć do faszyzmu i chęć obrony republiki przed tym zagrożeniem. Piętnowanie 5 tys. żołnierzy za czyny i postawę garstki z nich jest stosowaniem niesprawiedliwej odpowiedzialności zbiorowej - ripostuje Kmieciak.
Dąbrowszczacy po bitwie pod Gudalajara. Dąbrowszczacy po bitwie pod Gudalajara.

Zbrodni wojennych nie udowodniono, ale paszporty odebrano



Pomimo 70 lat wnikliwych badań na temat historii wojny domowej w Hiszpanii, do dziś nie udowodniono Dąbrowszczakom udziału w żadnej zbrodni wojennej.

- Nie ma ani jednego przypadku w historii wojny hiszpańskiej, co więcej - nie ma nawet poszlak wskazujących, że Dąbrowszczacy mogli jako formacja uczestniczyć w jakichkolwiek zbrodniach wojennych w Hiszpanii. Należy jasno to podkreślić, że 70 lat badań nad historią wojny hiszpańskiej i dotąd nie znaleziono ani jednego takiego przypadku. Oczywiście, wojna hiszpańska była pełna różnego rodzaju zbrodni i masakr, ale w ani jednym z tych wydarzeń nie brali udziału Dąbrowszczacy - zapewnia Kmieciak.
Historycy IPN zwracają z kolei uwagę na to, że wielu Dąbrowszczaków wzięło później udział w budowaniu systemu komunistycznego nad Wisłą oraz iż II Rzeczpospolita pozbawiła ich obywatelstwa polskiego. Warto jednak wspomnieć, że mimo tego niektórzy Dąbrowszczacy wzięli później udział w Kampanii Wrześniowej czy wstąpili do Polskich Sił zbrojnych na Zachodzie.

- Rzeczpospolita Polska pozbawiła ich obywatelstwa polskiego (...). W latach wojny jako tzw. "hiszpanie" stali się zapleczem kadrowym dla powstających w centralnej Polsce oddziałów komunistycznej Gwardii Ludowej PPR. Jej pierwszym dowódcą był "hiszpan", przeszkolony w ZSRS dywersant Bolesław Mołojec - jeden z dowódców Brygady im. Dąbrowskiego w 1938 roku. Jako "dąbrowszczacy" stali się częścią propagandowego mitu w okresie PRL, głoszącego, iż komuniści w różnych krajach świata walczyli o wyzwolenie "narodowe i społeczne", przy pełnym przemilczeniu ich dążeń do rozszerzenia systemu stalinowskiego i zasięgu totalitarnego ZSRS na inne kraje Europy - napisano w dalszej części wtorkowego oświadczenia IPN.

Władze Gdańska dystansują się od pomysłu zmiany nazwy ulicy Dąbrowszczaków



Szanse na usunięcie Dąbrowszczaków z przestrzeni publicznej Gdańska i zastąpienia ich gen. Ryszardem Kuklińskim są niewielkie. Władze miasta z dystansem odnoszą się do inicjatywy Stowarzyszenia Federacji Młodzieży Walczącej.

- Jeśli chodzi o moją wstępną opinię, to chciałbym zauważyć, że oceny historyków na temat tego, kim byli Dąbrowszczacy, są rozbieżne i niejednoznaczne, a ich czyn zbrojny cieszy się uznaniem Hiszpanów. Argumentuje się, że wśród nich byli nie tylko komuniści, a nie można stosować odpowiedzialności zbiorowej. Mieszkańcy są zdecydowanie przeciwni zmianie nazwy ulicy, a jeśli już miałaby nastąpić zmiana nazwy, to chcą nazwy neutralnej, niezwiązanej z żadną z osób historycznych - informuje Marek Bumblis, przewodniczący Komisji Kultury i Promocji w Radzie Miasta Gdańska.

Dąbrowszczaków Gdańsk - głosowanie w ciągu najbliższych miesięcy



Los Dąbrowszczaków rozstrzygnie się w tym roku. Władze Gdańska nie precyzują jednak, kiedy dokładnie radni przeprowadzą głosowanie w tej sprawie.

- Dalsza procedura wynika bezpośrednio z istniejącej uchwały Rady Miasta Gdańska z dnia 27 marca 2014 roku ws. zasad stosowanych przy nadawaniu nazw ulicom, placom i innym terenowym obiektom publicznym oraz drogom zewnętrznym w Gdańsku. Przewodniczący RMG skierował wniosek do prezydenta Miasta Gdańska do zaopiniowania. O to samo na styczniowym posiedzeniu poprosiła komisja kultury RMG. Wnioski będą rozpatrywane bez pośpiechu w tym roku - dodaje Bumblis.

Opinie (354) ponad 20 zablokowanych

  • Traugutta (1)

    Dlaczego jest jeszcze w gda Traugutta nikt tego nie chce zmienic??

    • 3 3

    • bo to patron Lechii

      • 0 0

  • Co to za organizacja bez pełnej wiedzy

    Ryszard Kukliński - to chyba jakiś żart. To był oficer PRL-owskich służb mimo iż kapował dla USA. W moich oczach człowiek niepewny, dwulicowy.

    • 2 5

  • oby (30)

    walka trwa!

    • 65 92

    • Stowarzyszenie Młodzieży sr*...jącej raczej... (2)

      Bo z wyskrobanymi przez Kościół mózgami to jest jedyne co w tych pustych czerepach się może zmieścić

      • 5 4

      • Dziękujemy za mądry głos oPOzycji (1)

        • 3 3

        • Nie ma za co ... małpko

          • 2 3

    • na " topie" (1)

      Ul. Amerykanskiego Szpiega Kuklinskiego.
      Pasuje?

      • 0 7

      • Dekownika JK

        pasuje?

        • 1 2

    • trzeba zmienic nazwe na jakąsc ciekawa co sie bedzie mieszkancom podobac (8)

      najlepiej jakaś wesoła nazwę .

      • 12 8

      • ul. Ofiar Smoleńska 2010 (1)

        • 1 4

        • Mieszkamy nad zatoka

          To może ul. Zatoka Świń kwiczących ?

          • 2 2

      • San Escobar mnie sie podoba wesoła nazwa tylko czy mieszkancy beda ją chcieli?:)

        • 6 1

      • Proponuje Romka, Tomka i Atomka (1)

        • 9 2

        • Petru i Asi z Madery

          • 9 3

      • Słoneczne Peru (2)

        • 13 6

        • Ul. imienia przyjaźni dwóch potęg światowych Polski i San Escobar. (1)

          • 8 4

          • Ul.Eurokouchozu

            • 4 5

    • (1)

      dyskusja, dyskusją ale jak Polak może się podpisać Legion Condor .....znasz chłopcze/dziewczyno kim byli ci "dzielni" wojacy

      • 17 2

      • Bohaterami?

        • 1 1

    • ale na zakupy wspólnie. (8)

      do Galerii Forum.

      • 9 6

      • to ta ulica gdzie najwiecej dawnych milicjantow i wojskowych dostalo mieszkania w PRLu?

        • 10 3

      • Ul. Bigosowa (5)

        • 12 1

        • Euromatolka (4)

          • 5 3

          • ul.tow.Balbina (2)

            • 5 3

            • tusk to nie Balbina (1)

              • 3 2

              • tow.Tusk to Oskar

                • 3 5

          • Dla mnie nawiększą pomyłką było podzielenie tej ulicy na dwie części

            kto nie jest zorientowany może sobie zobaczyc na mapie jaka tam jest pomyłka organizacyjna...

            • 4 2

      • mieszkam na ul. DĄBROWSZAKÓW 6 C

        Jestem za zmianą nazwy tej ulicy

        • 15 20

    • No pasaran! (2)

      • 8 6

      • Han pasado! (1)

        jak nie przejdzie to przejedzie

        • 0 1

        • Buenos Ajres senior siarra

          • 1 1

    • zmienić nazwe

      • 7 8

    • To takie dzisiejsze PO

      Precz!

      • 8 12

  • kto to poleciał ongiś do Chile złożyć hołd gen. Pinochetowi?

    Onże 23 sierpnia 1973 roku został awansowany przez prezydenta Salvadora Allende na stanowisko Komendanta Głównego Armii. 11 września 1973 roku, Pinochet (zdrajca) przeprowadził zamach stanu w którym obalił demokratyczny rząd socjalisty Allende. Od początku ustanowiona przez niego junta rozpoczęła brutalne represje opozycji. Według różnych źródeł zabito od 1,2 tys. do 3,2 tys. osób, 80 tys. internowano, a 30 tys. poddano torturom, wśród tych osób znalazły się kobiety i dzieci.

    • 6 0

  • Zmiana ulic (1)

    Jeżeli zmieniać nazwy ulic to tylko na gatunki zwierząt, przyrodnicze itp.!!!!!!!!!!!!!

    • 0 1

    • najlepiej na te, ktore już wyginęły (tur)

      albo właśnie wyginają* (białe lwy).

      * - propozycja językowa

      • 0 1

  • (4)

    ,,W naszej opinii, Dąbrowszczacy nie podlegają pod zapisy ustawy dekomunizacyjnej, bo po prostu nie propagują ustroju totalitarnego - przekonuje Przemysław Kmieciak ze Stowarzyszenia Lepszy Gdańsk''

    Proponuje sie doksztalcic czym byly wojska ,,republikanskie''i kto nimi kierowal a co do ustroju totalitarnego to prosze sobie wyszukac czym byl komintern.Ludzie ci zostali w IIRP jako zdrajcy pozbawieni obywatelstwa a to co z nich zostalo po czystce stalina tworzylo kadry w poczatkach prl czyli w najmroczniejszym okresie funkcjonowania tego zbrodniczego systemu.

    • 9 3

    • zacznijmy od tego ze lepszy Gdańsk to organizacja dawnej SLD!!Która zmieniła nazwę !! (1)

      Bo została wywalona z rady miasta!!

      • 1 1

      • Coś ci się synku pomyliło.

        Po pierwsze z rady miasta się nie "wywala", tylko się kończy kadencja. Po drugie SLD funkcjonuje i ma się świetnie. W zasadzie nie świetnie, ale raczej do d*py, ale jednak funkcjonuje. Ulica Kosynierów. Można sprawdzić.

        • 1 1

    • A o Dąbrowszczakach spod Narwiku słyszałeś?

      Czy całą wiedzę czerpiesz od "historyków" z IPN?

      • 0 0

    • Bzdury pleciesz

      Zostali pozbawieni obywatelstwa na podstawie przepisów ogólnych - równie dobrze mogli służyć w US Army. Hiszpańska Republika była demokracją parlamentarną - do samego końca.

      • 2 1

  • Kolejna bzdura propagandowa którą portal publikuje by sobie nabic postów! (6)

    Wmawia ludzi tak jak te oszołomy ze ludzie beda płacić za wymianę dokumentów!

    Wymiana dokumentów przy zmianie nazwy ulicy koszty ponosi urząd miasta !!!

    Nikt niebedzie płacił za wymiane dokumentów.A wszystkie dokumenty bedą wazne do momentu ich terminu waznosci.!!

    • 12 8

    • z debiliami takimi jak wy sie niedyskutuję !!! Bo to czas stracony

      Zdjecie w dowodzie wymieniac niemusisz ,podobnie jak niemusisz zmieniac danych w banku i innych miejscach! bo wszystkie dokumenty cymbbale są wazne!!
      Wiele ulic zostało zmienionych za czasów PO PRLu i nkt twedy nie protestował ale tutaj chodzi tylko i wyłacznie o robienie politycznego szumu przez debilów takich jak wy!!
      Hipokryci doskonale pamietacie jak zmienianio nazwy ulic kilka lat wczesniej !!
      Ale wtedy siedzieliście cicho!!

      • 0 2

    • za jakie dokumenty?

      za dowody rejestracyjne też? a za czas zmarnowany na odkręcenie wszystkich danych w bankach, gazowni i innych instytucjach?

      • 3 0

    • Kto za co zapłaci

      Miasto zapłaci za :
      - wymianę dowodów i prawo jazdy, a dla przypomnienia miasto to my, czyli my wszyscy zapłacimy.

      Ludzie zapłacą zaś za :
      - zdjęcia
      - czas zmarnowany w urzędach (czyli będą musieli wziąć wolne)
      - będę musieli się udać do banków, Energi, Operatorów komórkowych, Operatorów Telewizji i Internetu itd. (czyli czasu zmarnują sporo).

      Wspólnoty i spółdzielnie zapłacą za :
      - zmianę szyldów
      - zmiany w umowach bankowych i innych umowach.

      Firmy
      - pieczątki, dokumenty rejestracyjne itd.

      Ogólnie taka wymiana to spore koszty dla każdego.
      Gdy dotyczy to małego miasto to nie jest problem, ale gdy już jest to w dużym mieście to jest to problem.

      • 8 1

    • Za dokumenty nie zapłacą. Zapłacą za to za malowanie elewacji. (1)

      I za wymianę tabliczek. Nie wspominając o kosztach, które poniosą zarejestrowane na Dąbrowszczaków firmy (szyldy, pieczątki, reklamy itd.)

      • 5 2

      • za zdjęcia ci nie zwrócą

        a to też koszt a nie licząc czasu który też jest kosztem. w banku za zmianę nie zapłaci się a trza wystać i procedurę przejść bo kasa w kosmos pójdzie jak się nie odstoi

        • 3 2

    • sam jestes oszolom, ale odnies sie do tresci a sie nie podniecaj !!!

      to normalka dla podniecajacych sie bez potrzeby, tylko w slusznej sprawie !!!
      Torun to tez twoj kierunek ? kretynie ?

      • 2 3

  • wszystko zmieniać!

    Ulice: Sojowa, Kwiatowa, Konwaliowa - toż to nazwiska sowieckich utrwalaczy systemu.

    • 5 2

  • Tak już bywa (1)

    Widzę że, boli was komuchy to że, tracicie wpływy, prawda wychodzi na jaw i coraz więcej osób dostrzega to kim i czym naprawdę jesteście.Uważam że ulica Antoniego Browarczyka to dobry pomysł.
    GNLS

    • 7 7

    • Ulica Browarczyka

      Bardzo słaby pomysł. Szkoda chłopaka, ale bez przesady z tą nazwą ulicy.

      • 1 2

  • Dąbrowszczaków na zawsze !!! (4)

    Na pohybel nazi wszczechpolskiej młodzieży

    • 170 77

    • Ewa (1)

      A jaką mieli opcję wówczas? Chcieli walczyć o wolność.Czy ich krew jest gorsza?Zastanówmy się

      • 5 6

      • Walczyli o wolność Polski???

        • 1 0

    • Jw

      Zaśpiewaj sobie miedzynarodówkę ;)

      • 2 3

    • Błyskotliwa merytorycznie opinia...

      ...która zebrała 94 polubienia. Poziom - dno.

      • 7 7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaki jest najstarszy budynek w Gdyni?

 

Najczęściej czytane