W czasie wojny było tu jednobudynkowe getto, o czym od dziś przypomina tablica pamiątkowa. Przy ul. Owsianej 7
w Gdańsku nie ma dziś śladu po budynku, w którym kilkadziesiąt lat temu funkcjonowało getto. Wiedzieli o tym głównie historycy, przewodnicy turystyczni i pasjonaci historii miasta.
tak, ale nie widziałe(a)m gdzie dokładnie
11%
Uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej budynek dawnego getta żydowskiego w Gdańsku odbyła się przy
ul. Podwale Przedmiejskie, w pobliżu ul. Owsianej.
Dzisiaj przebiega tędy droga, którą codziennie przemierzają tysiące aut. Kilkadziesiąt lat temu znajdował się tu spichlerz "Czerwona Mysz", w którym od połowy 1940 r. funkcjonowało getto przeznaczone dla gdańskich Żydów. Budynek spłonął w 1945 r.
O historii jednobudynkowego gdańskiego getta pisaliśmy jesienią ub. roku.
Historia jednobudynkowego getta w Gdańsku
Tablica pamiątkowa w czterech językach
Tablica informuje o istnieniu budynku getta w języku polskim, hebrajskim, angielskim i niemieckim. Podczas jej uroczystego odsłonięcia przewodniczący
Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Gdańsku dziękował za inicjatywę upamiętnienia tego miejsca.
- Jako społeczność żydowska jesteśmy wdzięczni, że pamięć o mieszkańcach Gdańska, chociaż z tak tragicznych czasów, znalazła upamiętnienie. Odznaczając to miejsce oddajemy im cześć. To jest też symbol tego, co nie powinno mieć miejsca w przyszłości. To jest też bardzo ważne, że nienawiść, nietolerancja prowadzą do zniszczenia ludzi - to jest główne przesłanie tej uroczystości - mówił Michał Samet, przewodniczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Gdańsku.
W 1940 r.do getta przeniesiono kilkuset Żydów. Ze względu na rotację ich liczba się zmieniała.
- Miejsce, w którym znajdowało się gdańskie getto, codziennie mija wielu gdańszczan, ale tylko nieliczni wiedzą, jak dramatyczne były losy ludzi, którzy mieszkali przez kilka lat w tym miejscu. Niech tablica, którą dziś odsłaniamy, stanie się kolejnym krokiem ku upowszechnianiu wiedzy o dziejach żydowskiej społeczności w naszym mieście - mówiła podczas uroczystości prezydent Gdańska, Aleksandra Dulkiewicz.
Otwarty budynek, ale cel ten sam: oddzielenie od reszty społeczeństwa
Getto w Gdańsku ograniczało się jedynie do spichlerza - nie była to dzielnica wydzielona murem, a sam budynek był otwarty. Niemniej samych mieszkańców getta obowiązywały ograniczenia i restrykcje.
Chodziło o to, by skupić Żydów w jednym miejscu i odizolować ich od reszty społeczeństwa.
Już wcześniej odbierano im majątki, wysiedlano, nie mogli przebywać w miejscach publicznych i korzystać z komunikacji miejskiej. Ograniczano im racje żywnościowe, możliwość robienia zakupów, dostęp do pomocy lekarskiej czy możliwość podjęcia pracy zarobkowej.
Żydzi musieli regularnie meldować się na posterunkach policji. Uaktualniano ich listy, by mieć nad nimi kontrolę. We wrześniu 1941 r. wprowadzono obowiązek noszenia gwiazdy Dawida na ramieniu.
W chwili wybuchu wojny w Gdańsku mieszkało ok. 1,4 tys. gdańskich Żydów (obywateli Wolnego Miasta Gdańska).
Zakurzona historia i walka o pamięć
O upamiętnienie getta działającego w Gdańsku zabiegał m.in. gdański poeta i muzyk
Grzegorz Kwiatkowski i dziennikarka
Dorota Karaś.
Jak przypomniał historyk,
Jan Daniluk, publikujący regularnie w Trojmiasto.pl, ćwierć wieku temu gdańskie getto zostało dobrze opisane w wydanej drukiem rozprawie doktorskiej
Grzegorza Berendta, dziś dyrektora
Muzeum II Wojny Światowej. Książka
"Żydzi na terenie Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920-1945 (działalność kulturalna, polityczna i socjalna)" nie jest łatwo dostępna, a jej nakład dawno się wyczerpał.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy
