• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

150 lat temu otworzył się największy gdański browar

Michał Brancewicz
22 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (330)
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.

24 stycznia 1873 roku zakończył się pierwszy etap budowy Gdańskiego Browaru na terenie dworskiego parku Kuźniczki we WrzeszczuMapka. 100 lat później, w czasach PRL-u, poza warzenie piwa rozlewano tu także Pepsi-Colę. Dzisiaj jest tu osiedle, ale też browar restauracyjny, który działa w historycznym budynku dawnej warzelni.



Jakie są twoje ulubione napoje gazowane?

Browar powstał na terenach, gdzie od XVIII wieku istniał niewielki drewniany budynek z prawem do wyszynku i warzenia piwa.

Lokalizacja była nieprzypadkowa. Teren we Wrzeszczu leżał nad Strzyżą i niedaleko stawu, co zapewniało dobre zaopatrzenie w wodę przemysłową i lód.

Dodatkowo, w 1870 roku, uruchomiono linię kolejową Słupsk-Wejherowo-Gdańsk (Wrzeszcz). A na potrzeby browaru, od strony ul. Kilińskiego, została doprowadzona bocznica kolejowa.

22 423 talarów, 1 srebrny grosz i 8 fenigów



Właścicielem browaru była spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei (DAB; Gdański Browar Akcyjny), która odkupiła Dwór Kuźniczki od wdowy po poruczniku Carlu Wilhelmie Auguście von Rhade za 22 423 talary, 1 srebrny grosz i 8 fenigów.

Otwarcie nastąpiło 24 stycznia 1873 roku, czyli lada dzień przypadnie 150. rocznica tego wydarzenia.

Budynki browaru na grafice z początków XX wieku. Budynki browaru na grafice z początków XX wieku.
Piwo rozpoczęto sprzedawać cztery miesiące później - 20 maja 1873 roku. Zdolności produkcyjne wynosiły wówczas ok. 30 tys. hektolitrów rocznie.

Browar otrzymał telefon z numerem 1



Co ciekawe, gdy w grudniu 1883 roku oddano do użytku pierwszą centralę telefoniczną w Gdańsku, telefon z numerem 1 otrzymały biura browaru we Wrzeszczu. Pierwsza rozmowa dyrekcja - browar odbyła się 2 stycznia 1884 roku.

Najwięcej piwa w dziejach browaru wyprodukowano w 1913 roku - było to 130 tys. hektolitrów, co stanowiło 3/4 możliwości zakładu, w którym pracowało wówczas 188 osób.

W latach 20. i 30. produkcja w browarze spadła do ok. 50 tys. hektolitrów, co stanowiło połowę mocy produkcyjnych. Również okres II wojny światowej nie sprzyjał rozwojowi. Wytwarzanie piwa było zmniejszone z uwagi na trudności surowcowe.

Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w. Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w.
Cały zakład wyszedł z pożogi wojennej prawie nienaruszony. Uszkodzeniu uległa tylko część dachów i 40-metrowy komin.

Rekordowe 498 tys. hektolitrów w 1977 r.



W 1945 roku został upaństwowiony pod nazwą Zjednoczone Państwowe Browary - Państwowy Browar nr 1 w Gdańsku-Wrzeszczu. Był zarazem pierwszym w Gdańsku zakładem przemysłowym, który rozpoczął produkcję.

W 1971 roku, na 10 lat, połączono go z browarem w Elblągu. W tamtym okresie, a dokładnie w 1977 roku, osiągnął najwyższą w swych dziejach produkcję - 498 tys. hektolitrów.

Wytwórnia pepsi-coli kosztowała 31 mln zł



Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu. Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu.
Wtedy też, niemal równo 100 lat po otwarciu, browar zaczął produkować pepsi-colę. Trwało do 23 lata, między 1973 a 1996 rokiem. Budowa wytwórni dla napoju z zachodu kosztowała ówczesne 31 mln zł.

Pod koniec lat 80. zakład otrzymał imię Jana Heweliusza, a po przemianach gospodarczych w Polsce nazwano go Hevelius Brewing Company. W 1991 roku Australijczycy i Holendrzy pozyskali bowiem większość udziałów. Po kilku latach browar został całkowicie sprywatyzowany, po czym nastąpił szereg zmian wśród właścicieli udziałów.

Ostatnia partia piwa wyprodukowana w styczniu 2001 roku



Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002. Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002.
Do gry włączyły się Grupa Żywiec i Heineken, których działania doprowadziły do zamknięcia browaru, a tym samym likwidacji konkurencji. Ostatnią partię piwa wyprodukowano we Wrzeszczu 2 stycznia 2001.

Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000 Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000
Dzisiaj, w odnowionym budynku dawnej warzelni działa Nowy Browar Gdański. Budynek znajduje się w centralnej części osiedla Browar Gdański wybudowanego przez Przedsiębiorstwo Budowlane Górski.

Wnętrza dawnego browaru we Wrzeszczu. Film z 2014 roku


O autorze

autor

Michał Brancewicz

Gdańszczanin od urodzenia. Nie ukryje się przed nim żadna nowa inwestycja w mieście. Gra w piłkę nożną, jeździ na snowboardzie i rowerze. Próbuje swoich sił w scenariopisarstwie.

Miejsca

Opinie (330) ponad 50 zablokowanych

  • Gdańskie

    Oj jak bym wypił Gdańskie lub Heveliusa..to były bardzo dobre piwa, wielki żal ze już ich ani Browaru Gdańskiego nie ma...

    • 4 0

  • u niemców byłoby to niemożliwe !!!!

    • 4 0

  • mieliśmy perłke zabytkowy browar i park , a mamy gó.....e osiedle oczywiście zamknięte !!!!!!!!!!!

    • 2 0

  • (1)

    całe przedszkole wzdłuż płotu browaru chodziłam ze kijkiem i grałam na płocie . Ale pewnego dnia brama była otwarta i wyskoczył na mnie rudy duży pies . Zawsze będę pamiętać browar ,płot i pies !!!

    • 20 4

    • Rudy.

      A już myślałem że ten rudy na dwóch nogach pokąsał cię. Mnie pogryzł czarny i milicja zastrzeliła go, za komuny nie cackali się z agresywnymi psami.

      • 0 0

  • gbdtfbh

    był browar i go nie ma....ale są bloki jak wszędzie w tym mieście. wielki żal że zniszczono taki zakład

    • 7 0

  • to było tak (2)

    Koncern Żywiecki wykupił browar Gdański pod warunkiem zmodernizowania go miał wydać 5 mln. złotych i modernizacja była ale bardziej opłacalnie było zlikwidować browar niż mieć konkurencję a co najleprze Żywiec przejął recepturę browaru gdańskiego

    • 11 1

    • Mocno upraszczasz (1)

      Holendrzy z Heinekena powołali sobie spółkę, Brewploe B.V., która przejęła cztery browary (między innymi Gdańsk i Elbląg). Następnie ta spółka skonsolidowała te browary jako jeden podmiot (EB Company). Gdy Heineken kupił Żywca - EB Company zostało wcielone do tej grupy.

      • 2 0

      • uzupełnienie

        dzięki za info to proszę opisać dokładnie na forum jak naprawdę było .bo większość pisze bzdury.

        • 0 0

  • Deweloperzy, które rządzą Gdanskiem wykupiły za grosze, zburzyły, zniszczyły, wybudowały tam osiedle dla bogaczy.

    • 6 2

  • Najłatwiej sprzedać.

    Przez zamknięcie browaru i sprzedaży terenu deweloperowi zniszczono część gdańskiej histori.To nie jeden przykład działania gdańskich skorumpowanych i pazernych na kase włodarzy.Gdzie był konserwator zabytku że pozwolił na takie działania.Zapewne część finansowych kożyści też z tego uzyskał.Jak cała reszta bandy korupcyjnej.

    • 8 1

  • I tak oto platforma zniszczyła kawał historii miasta !! nie wsPOmne o stoczniach !! (7)

    • 69 33

    • Platforma Obywatelska (2)

      powstała 24 stycznia 2001. Decyzja o zamknięciu browaru zapadła w 2000 . Zadecydował prezes Żywca, obywatel Holandii.

      • 4 3

      • A co ma nazwa do tego? Zdrajcy okrągłostołowi -> KLD+UD->UW->Platforma.

        • 4 1

      • Poczytaj o procesach sądowych w tej sprawie i ile miasto było w plecy

        konsekwencje zbycia swoich udziałów. 400 poszło na bruk

        • 2 1

    • Andrzej Jaworski jest w PO? Czy Tadeusz Rydzyk ze swoimi cegiełkami? (3)

      • 15 8

      • Jaworski przyszedł jak już było POzamiatane, nieuku. (2)

        • 6 11

        • Tak ci Holecka wmawia z ekranu telewizora? (1)

          • 8 6

          • Nie, mój stary który w stoczni robił.

            • 5 4

  • (4)

    Piwo Morskie w" granatach" , to był najgorszy produkt tej firmy.

    • 22 10

    • morskie to nie bylo piwo

      To smakowalo jak mieszanina piwa z woda morska

      • 0 0

    • Szukało się "elbląskiego" w latach osiemdziesiątych.

      Gdańskie było podłe, Morskie ciężko było nazwać piwem.

      • 2 0

    • Ha ha,a ile sie w kolejce stało,ile bitwy bylo by nawet te szczyny kupić (1)

      potem Patrycjusz to zastąpil,byl do Morskiego niczym śmietana-kolega pamięta?

      • 5 0

      • Pić się chciało jak w żniwa, to i Morskie było jak śmietana.

        • 6 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Jak nazywało się powojenne kino, które mieściło się w Gdyni przy ulicy Świętojańskiej?

 

Najczęściej czytane