• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

150 lat temu otworzył się największy gdański browar

Michał Brancewicz
22 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (330)
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.

24 stycznia 1873 roku zakończył się pierwszy etap budowy Gdańskiego Browaru na terenie dworskiego parku Kuźniczki we WrzeszczuMapka. 100 lat później, w czasach PRL-u, poza warzenie piwa rozlewano tu także Pepsi-Colę. Dzisiaj jest tu osiedle, ale też browar restauracyjny, który działa w historycznym budynku dawnej warzelni.



Jakie są twoje ulubione napoje gazowane?

Browar powstał na terenach, gdzie od XVIII wieku istniał niewielki drewniany budynek z prawem do wyszynku i warzenia piwa.

Lokalizacja była nieprzypadkowa. Teren we Wrzeszczu leżał nad Strzyżą i niedaleko stawu, co zapewniało dobre zaopatrzenie w wodę przemysłową i lód.

Dodatkowo, w 1870 roku, uruchomiono linię kolejową Słupsk-Wejherowo-Gdańsk (Wrzeszcz). A na potrzeby browaru, od strony ul. Kilińskiego, została doprowadzona bocznica kolejowa.

22 423 talarów, 1 srebrny grosz i 8 fenigów



Właścicielem browaru była spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei (DAB; Gdański Browar Akcyjny), która odkupiła Dwór Kuźniczki od wdowy po poruczniku Carlu Wilhelmie Auguście von Rhade za 22 423 talary, 1 srebrny grosz i 8 fenigów.

Otwarcie nastąpiło 24 stycznia 1873 roku, czyli lada dzień przypadnie 150. rocznica tego wydarzenia.

Budynki browaru na grafice z początków XX wieku. Budynki browaru na grafice z początków XX wieku.
Piwo rozpoczęto sprzedawać cztery miesiące później - 20 maja 1873 roku. Zdolności produkcyjne wynosiły wówczas ok. 30 tys. hektolitrów rocznie.

Browar otrzymał telefon z numerem 1



Co ciekawe, gdy w grudniu 1883 roku oddano do użytku pierwszą centralę telefoniczną w Gdańsku, telefon z numerem 1 otrzymały biura browaru we Wrzeszczu. Pierwsza rozmowa dyrekcja - browar odbyła się 2 stycznia 1884 roku.

Najwięcej piwa w dziejach browaru wyprodukowano w 1913 roku - było to 130 tys. hektolitrów, co stanowiło 3/4 możliwości zakładu, w którym pracowało wówczas 188 osób.

W latach 20. i 30. produkcja w browarze spadła do ok. 50 tys. hektolitrów, co stanowiło połowę mocy produkcyjnych. Również okres II wojny światowej nie sprzyjał rozwojowi. Wytwarzanie piwa było zmniejszone z uwagi na trudności surowcowe.

Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w. Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w.
Cały zakład wyszedł z pożogi wojennej prawie nienaruszony. Uszkodzeniu uległa tylko część dachów i 40-metrowy komin.

Rekordowe 498 tys. hektolitrów w 1977 r.



W 1945 roku został upaństwowiony pod nazwą Zjednoczone Państwowe Browary - Państwowy Browar nr 1 w Gdańsku-Wrzeszczu. Był zarazem pierwszym w Gdańsku zakładem przemysłowym, który rozpoczął produkcję.

W 1971 roku, na 10 lat, połączono go z browarem w Elblągu. W tamtym okresie, a dokładnie w 1977 roku, osiągnął najwyższą w swych dziejach produkcję - 498 tys. hektolitrów.

Wytwórnia pepsi-coli kosztowała 31 mln zł



Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu. Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu.
Wtedy też, niemal równo 100 lat po otwarciu, browar zaczął produkować pepsi-colę. Trwało do 23 lata, między 1973 a 1996 rokiem. Budowa wytwórni dla napoju z zachodu kosztowała ówczesne 31 mln zł.

Pod koniec lat 80. zakład otrzymał imię Jana Heweliusza, a po przemianach gospodarczych w Polsce nazwano go Hevelius Brewing Company. W 1991 roku Australijczycy i Holendrzy pozyskali bowiem większość udziałów. Po kilku latach browar został całkowicie sprywatyzowany, po czym nastąpił szereg zmian wśród właścicieli udziałów.

Ostatnia partia piwa wyprodukowana w styczniu 2001 roku



Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002. Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002.
Do gry włączyły się Grupa Żywiec i Heineken, których działania doprowadziły do zamknięcia browaru, a tym samym likwidacji konkurencji. Ostatnią partię piwa wyprodukowano we Wrzeszczu 2 stycznia 2001.

Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000 Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000
Dzisiaj, w odnowionym budynku dawnej warzelni działa Nowy Browar Gdański. Budynek znajduje się w centralnej części osiedla Browar Gdański wybudowanego przez Przedsiębiorstwo Budowlane Górski.

Wnętrza dawnego browaru we Wrzeszczu. Film z 2014 roku


Miejsca

Opinie (330) ponad 50 zablokowanych

  • Browar jak historia Polski

    Za komuny nacjonalizowali a potem było ,,wrogie przejęcie". Tak było w całej Wschodniej Europie - kradła Bruksela wraz z miejscowymi złodziejaszkami spod ,,budki z piwem". Na Wschodzie kradną całe państwa.

    • 23 2

  • nie zapomniany smak ,,O Gdanski Ful"!.

    • 22 0

  • Wszyscy za to zapłacimy kiedy Chińczycy kiedyś postanowią wywołać wojnę - a ze to zrobią to tylko kwestia czasu, ze niszczenie własnych zakładów przemysłowych to autodestrukcja w czystej formie

    • 29 0

  • A Polacy takie zachwycone żywcem

    • 15 3

  • Trzeba bylo zlikwidować bo przeciez sa browary niemieckie. I w ogole się nie opłacało. Tu nic sie nie oplaca... (2)

    • 33 4

    • Masz pić jednyne słuszne piwo, czyli niemieckie.

      • 3 1

    • Żywiec

      coś ci to mówi?

      • 1 2

  • Browar we Wrzeszczu istniał 130 lat. (37)

    Powstał pod pruskim zaborem, przetrwał dwie wojny światowe i czasy Wolnego Miasta Gdańska.Dobrze prosperował w czasach PRL. Zakończył działalność w wolnej Polsce. Heineken kupił browar tylko po to aby go zlikwidować. Podobnie sporo później było z zakładem SM Maćkowy.

    • 303 3

    • I dodajmy dla jasności (32)

      Takie rzeczy tylko pod panowaniem i parasolem platformy obywatelskiej. Prezydentów , rad miasta i ich poparcia

      • 64 37

      • te mądra a co powiesz o sprzedazy Lotosu? (8)

        też wina Tuska i Platformy?

        • 47 38

        • Pogodzę Was-POPIS

          • 18 7

        • czy tu rozmawiamy (2)

          o Lotosie?

          Tak, to też ich wina, bo mogli pociągnąć za sznurki, aby UE nie żądała parcelacji.

          • 22 13

          • ale oni pociagneli za sznurki w Brukseli dlatego na ich wniosek nakazali sprzedarzy czesci lotosu

            • 16 12

          • A w lotosie pobudowano betonowe klocki deweloperskie?

            To co tu porownujesz symetrysto.

            • 1 1

        • Lotos ma sie lepiej niz za Tuska. (1)

          • 12 13

          • genau / dokladnie

            a co z browarem z innymi punktami miasta? nie istnieja.

            • 1 1

        • Rafineria jest, tylko pod inną nazwą. (1)

          Browaru nie ma. Nie widzisz różnicy ?

          • 8 6

          • tylko duren nie widzi.

            • 1 1

      • Jamroż był z Platformy? (6)

        Nie, to zatwardziały pisowiec

        • 23 15

        • Jamroż to zatwardziały pierdzipasiak

          Jedyne miasto w Polsce, którego prezydent trafił za kraty...

          Niestety, wykształcił następców, którzy jego błędów nie powtórzyli...

          • 26 1

        • dla nich Piotrowicz to opozycjonista (1)

          • 8 7

          • przestan nudzic

            bo olejnik ogladasz owsiaka i cala reszte postkomuny

            • 5 3

        • Browar likwidowano za Adamowicza z Platformy Obywatelskiej. (2)

          • 18 7

          • Zrobiły to spółki giełdowe z pozyskanym za Jamroża pakietem kontrolnym (1)

            • 5 4

            • juz nie sciemniaj

              gpec tez adamowicz sprzedal.

              • 5 1

      • Zerknij w Wikipedii kto kiedy rządził. (2)

        Największe szkody były po upadku PRL-u gdzie za prawie darmo rozprzedali wszystko koncernom z zachodu. aws, uw, sld, psl. ci z PO mieli wtedy guzik do powiedzenia

        • 17 11

        • Ale teraz ługinowcy zarabiają na życie na pisaniu tych kłamstw

          Skiba płaci

          • 3 9

        • "aws, uw, sld, psl. ci z PO mieli wtedy guzik do powiedzenia"

          Przecież to wszystko to jedni i ci sami. W co ty wierzysz?

          • 14 3

      • Żywiec (Heineken) zamknął browar we Wrzeszczu zanim powstała Platforma Obywatelska (5)

        .. to tak dla ścisłości. Bo komentowany komentarz jednak nie jest ani prawdziwy, ani mądry.

        • 15 9

        • Ja, ja herr rozgarniienty (2)

          a KLD powstało za nasze niemieckie marki, a nie za nic nie warte złotówki, więc czyje interesy mieli pilnować? Potem było jeszcze UDecja i razem z nich UW. Z tego powstały AWSy i Platformy. Ciągłość była, w tym ciągłość naszych ja, ja niemieckich interesów. Nazwy nie są istotne. Ferstehen?

          • 13 5

          • Oprócz tego herr i Fertehen coś jeszcze z niemca potrafisz, czy w domu z białoruska zaciągacie? (1)

            • 3 5

            • Z ruska. Nawet nazwisko ruskie - Ługin

              • 1 2

        • A jakie ma znaczenie pod jaką nazwą działają ci ludzie?

          Było UD, UW jest PO. Było PC jest PUS. A ludzie ci sami. No owszem. Następuje powoli wymiana pokoleniowa i to wszystko.

          • 10 3

        • Koledzy , partie

          Powiem tka koledzy z KLD - Kongresy Liberalno Demokratycznego, potem po połączeniu się z Unią Wolności powstała Platforma Obywatelska....

          • 1 0

      • Nie kłam (6)

        Platformy jeszcze nie było

        • 5 10

        • PiS też nie, a tu taki jeden fanatyk mendzi coś o Jamrożu, którego wtedy już sądzili. (4)

          Żywiec przejął browar w 1997 i miasto miało już G do gadania, bo 1995 pozbyli się udziałów. w 97 to Jamroż już chyba nawet siedział.

          • 3 1

          • Za Jamroża, w 1991 roku pakiet kontrolny został sprzedany Brewpole B.V. (2)

            Wtedy Jamroż siedział, ale na stołku prezydenta. Brewpole B.V. to była spółka celowa Heinekena. I w ramach tej grupy były przetasowania własnościowe. Ja wiem, że Strefa Hejtu wszystko co złe chciałaby przypisać Adamowiczowi, ale sprzedaż browaru Holendrom w 1991 roku przesądziła o jego losie.

            • 3 4

            • W '91 prywatyzował Skarb Państwa

              ty jeł*opie powski. Śmierdzi od ciebie ratuszem

              • 3 1

            • Tak było

              właścicielem Brewpole, było 3 panów: H. M. i Cz. akcjariuszy, którzy potem odsprzedali akcje jednemu M. i ten założył spółkę w Holandii, a potem sprzedał ją Heinkekenowi i wówczas już był Adamowicz.

              • 1 0

          • z gpecem tez ic nie mogli?

            • 0 0

        • koledzy

          ale ci sami ludzie potem byli w PO.....m a dzisiaj tworzą KO

          • 2 0

    • Deweloperka rządzi

      • 10 5

    • Wstyd!!! chwalic cos co zostalo skasowane w wolnej Polsce (1)

      Ten artykuł to krzyk i wstyd dla tych, ktorzy doprowadzili do jego upadku i likwidacji. Wstydu nie macie

      • 6 1

      • wlasnie

        • 0 0

    • Byłem tam na praktyce

      poznałem całą linię technologiczną, ale to było dawno, potem go załatwiono w białych rękawiczkach. Dziękuję Janowi z Wajdeloty za konkretną informację. Jano ma rację, tak było.

      • 5 0

  • Krzepkie,Artus,Hevelius

    To były piwa i marki!!!!
    Do pijących piwo i podniecających się Żywcem:
    To oni zgnoili i zrujnowali nasz browar,gdyż Hevelius miedzy innymi zagrażał im,zbierał wszelkie laury miedzynarodowe i stawal sie piwem nr 1 w Polsce!Zniszczyli i zrujnowali nasz browar,stary gdanski browar z tradycjami,resztę dokonała nasza platforma ze śp na czele i developerkami!
    Kolejną próbą żywca,było przejęcia i zniszczenie,browaru Amber,ostatniego dobrego i naszego lokalnego piwa,ale Amber nie dał się!Ż to dramat,pijcie i wspierajcie nasze,a jak spróbujecie,to zaskocdy Was to,że Amber to najlepsze piwo!No i nasze!

    • 39 3

  • ale bym się napił takiego taniego gdanskiego (1)

    • 29 1

    • Gdańskie nie było pasteryzowane.

      Wtedy byłem dzieckiem i widziałem jak kupujący obracali butelkę do góry dnem. Sprawdzali czy piwie nie ma fuzli.

      • 3 0

  • Podpis pod zdjęciem-błąd w dacie, w zdaniu pierwszym

    Treści artykułu literówka

    • 9 1

  • Ludzie!! Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego artykułu zastanowicie się dwa razy jeśli chcecie kupować za 4 zł puszkę "piwa" typu Zywiec lub psudoHaineken...

    Browar Wrzescz- pamiętamy...

    • 38 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Który klub sportowy powstał w Gdańsku jako pierwszy?

 

Najczęściej czytane