• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

150 lat temu otworzył się największy gdański browar

Michał Brancewicz
22 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (330)
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.

24 stycznia 1873 roku zakończył się pierwszy etap budowy Gdańskiego Browaru na terenie dworskiego parku Kuźniczki we WrzeszczuMapka. 100 lat później, w czasach PRL-u, poza warzenie piwa rozlewano tu także Pepsi-Colę. Dzisiaj jest tu osiedle, ale też browar restauracyjny, który działa w historycznym budynku dawnej warzelni.



Jakie są twoje ulubione napoje gazowane?

Browar powstał na terenach, gdzie od XVIII wieku istniał niewielki drewniany budynek z prawem do wyszynku i warzenia piwa.

Lokalizacja była nieprzypadkowa. Teren we Wrzeszczu leżał nad Strzyżą i niedaleko stawu, co zapewniało dobre zaopatrzenie w wodę przemysłową i lód.

Dodatkowo, w 1870 roku, uruchomiono linię kolejową Słupsk-Wejherowo-Gdańsk (Wrzeszcz). A na potrzeby browaru, od strony ul. Kilińskiego, została doprowadzona bocznica kolejowa.

22 423 talarów, 1 srebrny grosz i 8 fenigów



Właścicielem browaru była spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei (DAB; Gdański Browar Akcyjny), która odkupiła Dwór Kuźniczki od wdowy po poruczniku Carlu Wilhelmie Auguście von Rhade za 22 423 talary, 1 srebrny grosz i 8 fenigów.

Otwarcie nastąpiło 24 stycznia 1873 roku, czyli lada dzień przypadnie 150. rocznica tego wydarzenia.

Budynki browaru na grafice z początków XX wieku. Budynki browaru na grafice z początków XX wieku.
Piwo rozpoczęto sprzedawać cztery miesiące później - 20 maja 1873 roku. Zdolności produkcyjne wynosiły wówczas ok. 30 tys. hektolitrów rocznie.

Browar otrzymał telefon z numerem 1



Co ciekawe, gdy w grudniu 1883 roku oddano do użytku pierwszą centralę telefoniczną w Gdańsku, telefon z numerem 1 otrzymały biura browaru we Wrzeszczu. Pierwsza rozmowa dyrekcja - browar odbyła się 2 stycznia 1884 roku.

Najwięcej piwa w dziejach browaru wyprodukowano w 1913 roku - było to 130 tys. hektolitrów, co stanowiło 3/4 możliwości zakładu, w którym pracowało wówczas 188 osób.

W latach 20. i 30. produkcja w browarze spadła do ok. 50 tys. hektolitrów, co stanowiło połowę mocy produkcyjnych. Również okres II wojny światowej nie sprzyjał rozwojowi. Wytwarzanie piwa było zmniejszone z uwagi na trudności surowcowe.

Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w. Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w.
Cały zakład wyszedł z pożogi wojennej prawie nienaruszony. Uszkodzeniu uległa tylko część dachów i 40-metrowy komin.

Rekordowe 498 tys. hektolitrów w 1977 r.



W 1945 roku został upaństwowiony pod nazwą Zjednoczone Państwowe Browary - Państwowy Browar nr 1 w Gdańsku-Wrzeszczu. Był zarazem pierwszym w Gdańsku zakładem przemysłowym, który rozpoczął produkcję.

W 1971 roku, na 10 lat, połączono go z browarem w Elblągu. W tamtym okresie, a dokładnie w 1977 roku, osiągnął najwyższą w swych dziejach produkcję - 498 tys. hektolitrów.

Wytwórnia pepsi-coli kosztowała 31 mln zł



Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu. Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu.
Wtedy też, niemal równo 100 lat po otwarciu, browar zaczął produkować pepsi-colę. Trwało do 23 lata, między 1973 a 1996 rokiem. Budowa wytwórni dla napoju z zachodu kosztowała ówczesne 31 mln zł.

Pod koniec lat 80. zakład otrzymał imię Jana Heweliusza, a po przemianach gospodarczych w Polsce nazwano go Hevelius Brewing Company. W 1991 roku Australijczycy i Holendrzy pozyskali bowiem większość udziałów. Po kilku latach browar został całkowicie sprywatyzowany, po czym nastąpił szereg zmian wśród właścicieli udziałów.

Ostatnia partia piwa wyprodukowana w styczniu 2001 roku



Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002. Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002.
Do gry włączyły się Grupa Żywiec i Heineken, których działania doprowadziły do zamknięcia browaru, a tym samym likwidacji konkurencji. Ostatnią partię piwa wyprodukowano we Wrzeszczu 2 stycznia 2001.

Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000 Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000
Dzisiaj, w odnowionym budynku dawnej warzelni działa Nowy Browar Gdański. Budynek znajduje się w centralnej części osiedla Browar Gdański wybudowanego przez Przedsiębiorstwo Budowlane Górski.

Wnętrza dawnego browaru we Wrzeszczu. Film z 2014 roku


Miejsca

Opinie (330) ponad 50 zablokowanych

  • Nie wiem po co ten artykuł

    Żyją jeszcze byli pracownicy, Żyją gdańszczanie, którzy pamiętają browar, pamiętają ostatnie lata niszczenia...I w końcu wyburzenia.

    Coś co przynosiło jakieś zyski zastąpiono osiedlem mieszkaniowym- jak urzędnicy dbali i dbają o to miasto.
    Pokaż głupoty w czystej postaci!

    • 1 0

  • PLatformy osiągnięcia to : (16)

    browar
    mleczarnia
    czekolada
    eltor transbud
    elmor
    hydroster
    zremb
    rzeżnia
    stocznia gdańska
    stocznia radunia
    stocnia jachtowa
    stocznia stogi
    mechanika precyzyjna
    naprawa taboru kolejowego
    naprawa samochodów ciężarowych
    polmozbyt
    telekomunikacja
    sklepy
    gs
    spolem
    wphw
    szpital stoczniowy
    szpital na łakowej
    szpital porodówka
    szkoły
    i tak można wymieniać co zostało zlikwidowane dzięki geniuszom ekonomicznym

    • 54 11

    • Zakłady Rybne

      • 2 0

    • Koleje losu - a ludzie ci sami. Podziękuj Tuskowi i jego kolegom za takie osiągnięcia

      Ludzie od prywatyzacji, kld. ud, uw. po, ko

      • 3 1

    • ci wielcy geniusze z głębokich kaszub niszcza wszystko co zobacza bo nie potrafia tym zarzadzać

      • 3 0

    • o jeszcze (2)

      unimor
      zakłady poligraficne
      zaklady papiernicze
      kokoszki
      centrostal
      cefarm
      wetfarm
      agroma
      wzgs
      sklady opałowe
      uwentus
      gdańsk turist
      gromada

      • 8 4

      • hydrobudowa

        • 1 0

      • A gdzie

        Bimet, przes robot drogowych, zaklady miesne, biuro proj kolejowych

        • 3 0

    • Ty jesteś geniuszem ekonomicznym? (1)

      Ja odpowiadam na temat szpitali. Są przeniesione do nowych budynków szpitala GUMed UCK. Pokoje są dwuosobowe,
      Mają klimatyzację, w każdym jest łazienka.

      • 4 6

      • niedawno spedzilem tak kilka nocy...

        Nie zauwazylem tych dwuosobowych pomieszczen ani klimatyzacji... Na sale operacyjna jechalem goly pod fizelinowa narzutka. W styczniu...

        • 5 0

    • Skiba płaci, Skiba wymaga kłamstw

      A te firmy zostały sprywatyzowane przez liżących się z PiSem solidaruchów.

      • 3 8

    • Jeszcze amber gold, oszczędności niektórych osób zlikwidowano.

      • 3 4

    • siarkopol fosfaty wojsko

      • 5 1

    • W 3mieście gospodarka produkcja przemysł i handel wszystko zlikwidowali - to co daje pieniądze i zyski to zlikwidowali

      sprzedać można raz a jak masz kure to masz i jaja codzdziennie

      • 4 3

    • do tego (1)

      spółdzielnie inwalidów w kilku lokalizacjach
      spłódzielnie szklarz
      rzemiosło
      cepelia
      piekarnie piecki
      piekarnie rogalik
      piekarnie oliwskie
      i td itp
      ponad 10 zakłdów poszło w kocioł a ludzie na bezrobocie i brak jedzenia

      • 12 4

      • Cała Gdynia w czasah PRL Morska Potęga Polski a dzisiaj Gdynia to miasto upadłe

        Gdynia tu się wszystko likwiduje i gdynia tu się wszystko zamyka i wszyscy uciekają za chlebem a kiedyś tu wszyscy przyjeżdzali

        • 8 1

    • Tysiąc, blisko tysiąc firm zostało doprowadzonych do bankructwa i sprzedanych za ułamek wartości za ich rządów.

      Wpływy z tej prywatyzacji? 44 mld złotych. To roczny przychód Orlenu. Tak samo mieli się pozbyć KGHM

      • 10 2

    • tylko wczasie rzadów PO POwcy sprzedali 1500 zakladów Polskich polskich firm i spólek nikt nigdy wczesniej tyle nie potrafił

      togo dokonac tak szybko zostały przejete przez zachodnie firmy albo zlikwidowane po sprzedaży Lotos juz dano był by Ruski gdyby nie Opozycja wtedy ale teraz dopraowadzili i zmusili do sprzedaży 30% lotosu!!

      • 9 3

  • Dziwne.

    Nikt już nie pamięta ale w momencie pierwszej prywatyzacji ówczesny Prezes forsował zmiany które miały doprowadzić do przekształcenia Browaru w spółkę pracowniczą !!! . Dziwnym trafem jednak zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w wypadku drogowym jadąc do W-wy na negocjacje . Potem sprawa się rozmyła i historia dalszych losów Browaru Gdańskiego jest znana.

    • 7 0

  • Browar we Wrzeszczu istniał 130 lat. (37)

    Powstał pod pruskim zaborem, przetrwał dwie wojny światowe i czasy Wolnego Miasta Gdańska.Dobrze prosperował w czasach PRL. Zakończył działalność w wolnej Polsce. Heineken kupił browar tylko po to aby go zlikwidować. Podobnie sporo później było z zakładem SM Maćkowy.

    • 303 3

    • I dodajmy dla jasności (32)

      Takie rzeczy tylko pod panowaniem i parasolem platformy obywatelskiej. Prezydentów , rad miasta i ich poparcia

      • 64 37

      • Nie kłam (6)

        Platformy jeszcze nie było

        • 5 10

        • PiS też nie, a tu taki jeden fanatyk mendzi coś o Jamrożu, którego wtedy już sądzili. (4)

          Żywiec przejął browar w 1997 i miasto miało już G do gadania, bo 1995 pozbyli się udziałów. w 97 to Jamroż już chyba nawet siedział.

          • 3 1

          • Za Jamroża, w 1991 roku pakiet kontrolny został sprzedany Brewpole B.V. (2)

            Wtedy Jamroż siedział, ale na stołku prezydenta. Brewpole B.V. to była spółka celowa Heinekena. I w ramach tej grupy były przetasowania własnościowe. Ja wiem, że Strefa Hejtu wszystko co złe chciałaby przypisać Adamowiczowi, ale sprzedaż browaru Holendrom w 1991 roku przesądziła o jego losie.

            • 3 4

            • Tak było

              właścicielem Brewpole, było 3 panów: H. M. i Cz. akcjariuszy, którzy potem odsprzedali akcje jednemu M. i ten założył spółkę w Holandii, a potem sprzedał ją Heinkekenowi i wówczas już był Adamowicz.

              • 1 0

            • W '91 prywatyzował Skarb Państwa

              ty jeł*opie powski. Śmierdzi od ciebie ratuszem

              • 3 1

          • z gpecem tez ic nie mogli?

            • 0 0

        • koledzy

          ale ci sami ludzie potem byli w PO.....m a dzisiaj tworzą KO

          • 2 0

      • Żywiec (Heineken) zamknął browar we Wrzeszczu zanim powstała Platforma Obywatelska (5)

        .. to tak dla ścisłości. Bo komentowany komentarz jednak nie jest ani prawdziwy, ani mądry.

        • 15 9

        • Koledzy , partie

          Powiem tka koledzy z KLD - Kongresy Liberalno Demokratycznego, potem po połączeniu się z Unią Wolności powstała Platforma Obywatelska....

          • 1 0

        • Ja, ja herr rozgarniienty (2)

          a KLD powstało za nasze niemieckie marki, a nie za nic nie warte złotówki, więc czyje interesy mieli pilnować? Potem było jeszcze UDecja i razem z nich UW. Z tego powstały AWSy i Platformy. Ciągłość była, w tym ciągłość naszych ja, ja niemieckich interesów. Nazwy nie są istotne. Ferstehen?

          • 13 5

          • Oprócz tego herr i Fertehen coś jeszcze z niemca potrafisz, czy w domu z białoruska zaciągacie? (1)

            • 3 5

            • Z ruska. Nawet nazwisko ruskie - Ługin

              • 1 2

        • A jakie ma znaczenie pod jaką nazwą działają ci ludzie?

          Było UD, UW jest PO. Było PC jest PUS. A ludzie ci sami. No owszem. Następuje powoli wymiana pokoleniowa i to wszystko.

          • 10 3

      • Jamroż był z Platformy? (6)

        Nie, to zatwardziały pisowiec

        • 23 15

        • Browar likwidowano za Adamowicza z Platformy Obywatelskiej. (2)

          • 18 7

          • Zrobiły to spółki giełdowe z pozyskanym za Jamroża pakietem kontrolnym (1)

            • 5 4

            • juz nie sciemniaj

              gpec tez adamowicz sprzedal.

              • 5 1

        • dla nich Piotrowicz to opozycjonista (1)

          • 8 7

          • przestan nudzic

            bo olejnik ogladasz owsiaka i cala reszte postkomuny

            • 5 3

        • Jamroż to zatwardziały pierdzipasiak

          Jedyne miasto w Polsce, którego prezydent trafił za kraty...

          Niestety, wykształcił następców, którzy jego błędów nie powtórzyli...

          • 26 1

      • te mądra a co powiesz o sprzedazy Lotosu? (8)

        też wina Tuska i Platformy?

        • 47 38

        • Rafineria jest, tylko pod inną nazwą. (1)

          Browaru nie ma. Nie widzisz różnicy ?

          • 8 6

          • tylko duren nie widzi.

            • 1 1

        • Lotos ma sie lepiej niz za Tuska. (1)

          • 12 13

          • genau / dokladnie

            a co z browarem z innymi punktami miasta? nie istnieja.

            • 1 1

        • czy tu rozmawiamy (2)

          o Lotosie?

          Tak, to też ich wina, bo mogli pociągnąć za sznurki, aby UE nie żądała parcelacji.

          • 22 13

          • A w lotosie pobudowano betonowe klocki deweloperskie?

            To co tu porownujesz symetrysto.

            • 1 1

          • ale oni pociagneli za sznurki w Brukseli dlatego na ich wniosek nakazali sprzedarzy czesci lotosu

            • 16 12

        • Pogodzę Was-POPIS

          • 18 7

      • Zerknij w Wikipedii kto kiedy rządził. (2)

        Największe szkody były po upadku PRL-u gdzie za prawie darmo rozprzedali wszystko koncernom z zachodu. aws, uw, sld, psl. ci z PO mieli wtedy guzik do powiedzenia

        • 17 11

        • "aws, uw, sld, psl. ci z PO mieli wtedy guzik do powiedzenia"

          Przecież to wszystko to jedni i ci sami. W co ty wierzysz?

          • 14 3

        • Ale teraz ługinowcy zarabiają na życie na pisaniu tych kłamstw

          Skiba płaci

          • 3 9

    • Wstyd!!! chwalic cos co zostalo skasowane w wolnej Polsce (1)

      Ten artykuł to krzyk i wstyd dla tych, ktorzy doprowadzili do jego upadku i likwidacji. Wstydu nie macie

      • 6 1

      • wlasnie

        • 0 0

    • Byłem tam na praktyce

      poznałem całą linię technologiczną, ale to było dawno, potem go załatwiono w białych rękawiczkach. Dziękuję Janowi z Wajdeloty za konkretną informację. Jano ma rację, tak było.

      • 5 0

    • Deweloperka rządzi

      • 10 5

  • Porozymienie Centrum sprzedało (4)

    Prywatyzację zrobiły władze na czele z prezydentem Francuszkiem J. z Porozumienia Centrum teraz PiS.
    Nic dziwnego.

    • 29 24

    • Niekorzystna

      Jamroż był tylko w zarządzie spółki, kiedy Miasto sprzedawało browar. kasę wziął i sprywatyzował Janusz Lewandowski.
      EB już buło w rękach australijskich, a tylko kwestią czasu było jak ZP w Gdańsku zostaną sprywatyzowane.

      Pozostaje sprawa tego jaka umowę podpisano.... Tu już są jaja. Aport, kasa itp. nic tylko prokurator, ale sprawa była wałkowana wiele lat w gdańskim sądzie i nic.... nie wykazało... ciekawe.... Sami sobie odpowiedzcie.

      • 2 0

    • żeby tradycji stało się zadość to potem PIS sprzeał stocznię

      a na koniec Lotos

      :O)

      • 7 6

    • (1)

      Hahaha zaPOmnialeś misiu o Lewandowskim,ten ma dopiero "zasługi"

      • 14 4

      • Ługin, odwracasz kota ogonem

        Twoje łgarstwa na "Strefie", jako "Janusz Ch" czy u "Gdańskiego komisarza" to tylko kłamstwa taniego propagandzisty

        • 0 5

  • trudna sprawa (5)

    duży browar produkujący dobre piwo, w sposób klasyczny, ale żeby wychodziło opłacalnie. Niemniej Grupa Żywiec nic tu nie chciała próbować, tylko niszczyć

    • 152 6

    • Grupa Żywiec nie miała wiele do gadania (2)

      Bo w tym czasie była już pod kontrolą Heinekena.

      • 14 6

      • Ten browar cały czas od 1991 roku był pod kontrolą Heinekena (1)

        • 0 1

        • Tak było

          W 1991 roku jeszcze nie, ale pan Myers wiedział co zrobi za jakiś czas, bo założył spółę w Holandii i wówczas wiedział, że sprzeda udziały w nich Heinekenowi. Proces trwał 2-3 lata zanim stało się jasne. Co na ten temat wie były udziałowiec pan Jan Cz. i osoby które siedziały przy stole ś.p. Zdzisław Bogusz, ś.p. Edward Zawartka oraz inni w tym i jak....

          • 1 0

    • nie "Grupa Żywiec"

      tylko jej zarząd z prezesem, nie Polakiem , ale obywatelem Holandii, bynajmniej nie z polskim, ani holenderskim nazwiskiem.

      • 6 0

    • Konkurencja.

      Udało się im to zrobić, niedługo sami polegną.

      • 12 2

  • (9)

    Czy Wam też przeszkadza ta wszechobecna betonoza? Wszystko likwidowane aby postawić kolejne bloki tu na przykładzie browar, Bałtyk, za chwilę okolice deptaka przy Jana Pawła (tam gdzie spalone ranczo - już są plany żeby to zabetonować). Zdaję sobie sprawę, że dla miasta to jest korzyść ale gdzieś jest ta granica smaku i przyzwoitości. Beton na betonie a potem lament że miasto zalane przy pierwszej lepszej ulewie.

    • 128 9

    • Tak było...

      W 1991 roku wiadomo było, że powstanie tam osiedle mieszkaniowe.... Andrzej mi to powiedział, a jak powtórzyłem to Duńczykom to się wkurzyli i donieśli Toniemu i było niewesoło. Obróciłem to w żart, ale św. pamięci Dyrekto Edward Kaciński obronił mnie...

      • 0 0

    • A ty mieszkasz w szałasie w lesie? (2)

      • 5 12

      • (1)

        Nie wiem czy jesteśmy na ty ale ok.
        Nie musisz mnie odrazy atakować, polecam wszystkim sceptykom zobaczyć na czym polegają 15to minutowe miasta a następnie udzielać się w temacie.

        • 10 6

        • W internecie każdy jest "na ty".

          • 2 1

    • (1)

      W Gdańsku to chleb powszedni niestety ;)
      Ciekawe co na Gedanii wybudują.

      • 8 2

      • Zapytaj Kacpra, on wie najlepiej

        O wybudowanie czego w tym miejscu walczył

        • 2 10

    • Żebyś miał gdzie wynająć. Przyjedzie taki farszawiak, kupi i wynajmie. Wiecej zarabiają to ich stać na wykup tego co powinno należeć do mieszkańców miejscowych. A potem ty bez zdolności kredytowej będziesz utrzymywał farszawiaka który i tak odprowadza podatek w farszawie. Całe Pomorze traci.

      • 9 2

    • (1)

      Dokładnie, tak , przeszkadza ale zauważ że wszystko jest budowane pod 15minutowe miasta czyli chodzi o upchanie ludzi na jak najmniejszej powierzchni. Wygogluj sobie na jakiej zasadzie mają działać 15 minutowe miasta.

      • 12 4

      • Ja nazywam ich pięciominutowcami.

        Bódójąc takie osiedla nikt się nie martwi o żłobek, przedszkole, szkołę, przychodnie lekarską, czy inne obiekty użyteczności publicznej. Dla pięciominutowców wystarcza Żabka z obficie zaopatrzonym regałem alkoholowym , jedzenie dostawa na telefon.

        • 8 4

  • Artus - klasa piwo (2)

    • 39 3

    • Piwo marki Artus :)

      Artus to Gdańskie z kwasem askorbinowym.....

      • 0 2

    • Pierwsze moje piwo to był właśnie Artus.

      • 3 3

  • Młodzi ludzie!!

    Tak wyglądała prywatyzacja i przekształcenia własnościowe za czasów Balcerowicza,i specjalisty od przekształceń własnościowych Lewandowskiego!!! I Tuska!!!

    • 12 0

  • dobre piwo

    Gdański browar odszedł do historii wraz ze swoimi unikalnymi markami których na próżno dziś szukać u innych.
    Szkoda :(

    • 6 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

Jak obecnie nazywa się dawny węzeł Leningradzki w Gdańsku?

 

Najczęściej czytane