Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Historia zabytkowego dworu w Kiełpinie Górnym

Jakub Gilewicz
3 września 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
Opinie (57)

Dziurawy dach, brak jednej ze ścian i walący się strop - tak na początku lat 80. wyglądał zabytkowy dwór przy ul. Goplańskiej zobacz na mapie Gdańska w Kiełpinie Górnym. Zrujnowanym obiektem zainteresowały się jednak trzy rodziny z Trójmiasta i po trzech latach remontu przywróciły zabytkowi wiele z dawnej świetności.



Czy byłe(a)ś kiedykolwiek w Kiełpinie Górnym?

- Kładliśmy zaprawę i cegły, heblowaliśmy deski, obijaliśmy dach papą. Bardzo wiele rzeczy robiliśmy sami - wspomina pani Zofia siedząc na drewnianej werandzie, która powstała bez użycia gwoździ.
Trzy spokrewnione ze sobą rodziny porwały się z motyką na słońce. W 1982 r. postanowiły kupić zrujnowany dwór w Kiełpinie Górnym zobacz na mapie Gdańska i samodzielnie go wyremontować. XIX-wieczny zabytek miał walące się stropy, dziurawy dach i okna, przez które hulał wiatr, a nie miał choćby jednej ze ścian i drzwi wejściowych.

- Brat stwierdził, że to jest to miejsce. Był zdeterminowany, bo miał żonę i trójkę dzieci, i musiał wynajmować pokój, a szukał czegoś dla rodziny. Mnie to z kolei z początku przerażało - opowiada pani Zofia.
Jacek i Jolanta, Maciej i Zofia oraz Tadeusz i Ludmiła zabrali się do pracy. Z pomocą przyszła też bliższa i dalsza rodzina. Ojciec Zofii stracił nawet kciuk podczas heblowania. Poza tym pomógł konserwator zabytków.

- To były takie czasy, że nic nie można było kupić. Jedynie dzięki glejtowi od konserwatora można było w pierwszej kolejności dostać jakieś materiały budowlane. Bez tego nic byśmy nie zrobili. Choć i tak było co nie miara szukania na przykład tartaku, gdzie można było dostać drewno - wspomina mieszkanka XIX-wiecznego zabytku, który stoi na terenie dawnej posiadłości szlacheckiej Hoch Kelpin, położonej nieopodal Szadółek.
Zabójstwo, kradzież koni i przemyt

3
  • Tak dwór w Kiełpinie Górnym wyglądał latem 1982 r.
  • Tak dwór w Kiełpinie Górnym wyglądał latem 1982 r.
  • Tak dwór w Kiełpinie Górnym wyglądał latem 1982 r.

Tak dwór w Kiełpinie Górnym wyglądał latem 1982 r.

- Burzliwe były dzieje osady tudzież losy jej pełnych temperamentu mieszkańców. Na jednym z właścicieli majątku w 1545 roku zaciążył haniebny zarzut dokonania czynu napiętnowanego przez gdańszczan ze szczególną surowością. Chodziło o kradzież czterech koni - pisał prof. Jerzy Samp w książce "Gdańskie dwory i pałace".
Badacz dziejów Gdańska przytoczył też nieco późniejszą historię, którego bohaterami byli właściciele Kiełpina: Jan von Wysiecki oraz Adam von Klosiński.

- Obaj wypowiedzieli bezwzględną walkę mieszkańcom pobliskich Szadółek. Zaczęło się od przysłowiowego sporu o miedzę i przywileje, skończyło zaś zabójstwem w 1677 r. jednego z tamtejszych gospodarzy, gdy ten niefortunnie wdał się z Wysieckim w sprzeczkę. Winowajcy uszło to jakoś płazem, odnotowano bowiem, że kilka lat później tenże ze szwagrem, upiwszy się, dokonali zbrojnej napaści na dom gospodarza Wagnera z Szadółek - opisywał prof. Samp.
Z kolei później, bo w XIX wieku, właścicielem posiadłości był między innymi Karl Stanisław Gralath, syn burmistrza Gdańska Karla Friedricha Gralatha. Zresztą Karl posiadał nie tylko Kiełpino Górne, ale także wsie Sulmin, Otomin i Jasień.

3
  • Zrujnowanym zabytkiem zainteresowały się jednak trzy rodziny z Trójmiasta.
  • Zrujnowanym zabytkiem zainteresowały się jednak trzy rodziny z Trójmiasta.
  • Zrujnowanym zabytkiem zainteresowały się jednak trzy rodziny z Trójmiasta.

Zrujnowanym zabytkiem zainteresowały się jednak trzy rodziny z Trójmiasta.

Jak podaje Gedanopedia, w 1860 r. Kiełpino Górne wraz z przynależnymi doń przysiółkami Jakubowo (Jacobau) i Kolberg, liczyło 15 domów i 196 mieszkańców. Wśród nich było 115 katolików i 81 ewangelików. A poza tym we wsi funkcjonował browar i dwie karczmy.

- Karl Stanisław Gralath nie mieszkał jednak w Kiełpinie. Majątek ten traktował jako źródło dochodów. Natomiast Gralath jest prawdopodobnie twórcą zachowanego do dziś dworu i założenia gospodarczego, które jednak oparte jest na wcześniejszym układzie - ocenił Kamil Sobolewski, autor strony poświęconej historii m.in. Kokoszek, Bysewa i Kiełpina.
Przeczytaj też: Historia zrujnowanej stacji Kokoszki

Po I wojnie światowej, zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego, wieś znalazła się w granicach Wolnego Miasta Gdańska. Nieopodal Kiełpina, w Karczemkach, znajdowało się bowiem przejście graniczne. W pobliskich lasach kwitł przemyt żywności do miasta. Poza tym, jak podaje Sobolewski, w dwudziestoleciu międzywojennym powstała w Kiełpinie Górnym staroluterańska świątynia.

- Do 1945 r. właścicielami dworu była natomiast rodzina, która prowadziła w Gdańsku przy ulicy Tkackiej sklep z futrami. Rodzina mieszkała przy 3 Maja, a z posiadłości w Kiełpinie Górnym korzystała latem. Na co dzień w dworze mieszkał natomiast zarządca - opowiada pani Zofia, która utrzymuje kontakt z potomkami przedwojennych właścicieli.
Trzy lata remontu, aby przywrócić świetność dworowi

4
  • Remont zrujnowanego dworu zajął trzy lata. Pierwsza z trzech rodzin wprowadziła się do zabytkowego budynku w 1985 r.
  • Remont zrujnowanego dworu zajął trzy lata. Pierwsza z trzech rodzin wprowadziła się do zabytkowego budynku w 1985 r.
  • Remont zrujnowanego dworu zajął trzy lata. Pierwsza z trzech rodzin wprowadziła się do zabytkowego budynku w 1985 r.
  • Remont zrujnowanego dworu zajął trzy lata. Pierwsza z trzech rodzin wprowadziła się do zabytkowego budynku w 1985 r.

Remont zrujnowanego dworu zajął trzy lata. Pierwsza z trzech rodzin wprowadziła się do zabytkowego budynku w 1985 r.

Po wojnie, jak podał Sobolewski, dwór podzielono na dwie części - w jednej była szkoła oraz mieszkania nauczycieli. Po czym w latach 60. szkołę przeniesiono do innego budynku, a w 1973 r. Kiełpino Górne zostało przyłączone do Gdańska. Niszczejącym dworem zajęły się natomiast w 1982 r. trzy rodziny z Trójmiasta.

- Wykonywaliśmy sami bardzo wiele prac ogólnobudowlanych. Skorzystaliśmy jedynie z pomocy cieśli, dekarza, tynkarzy i hydraulika - wspomina pani Zofia.
Remont zabytkowego dworu trwał trzy lata. Pierwsza z trzech rodzin wprowadziła się latem 1985 r., kolejna po Bożym Narodzeniu, a ostatnia w 1986 r.

- Mieszkańcy ówczesnego Kiełpina Górnego widzieli, ile sił i pracy włożyliśmy, aby przywrócić świetność dworowi. Przyjęli nas bardzo miło do swojej społeczności - kończy pani Zofia.

Poznaj też historię Dworu I w Oliwie. Materiał z 2015 r.

Zobacz także

HISTORIA (1052)

Opinie (57) 2 zablokowane

  • 2017-09-03 10:53

    Dwór? Zwykła chałupa. (1)

    6 lat

    • 16 44

    • 2017-09-03 21:50

      "fachowiec"znawca architektury zabytkowej, pomiot fornala z czworaków się odezwał .

      6 lat

      • 6 2

  • 2017-09-03 19:37

    Teorie spiskowe debili

    Każdy zazdrosci. Ludzie po prostu kupili - totalna ruinę - i ja doprowadzili do stanu uzywalnosci. Ale spiskowcy spod znaku dobrej zmiany na pewno doszukaja się tu "dziadka z Wehrmachtu". Znam właścicieli, świetni i sympatyczni ludzie, którzy własnymi siłami odbudowali dworek w czasach, gdy w Kielpinie przysłowiowe psy d...ami szczekaly.

    czytelnick

    6 lat

    • 32 1

  • 2017-09-03 09:22

    :) (4)

    Piekny stary dworek:) zamieszkałabyn w takim :)

    pani billowa

    6 lat

    • 43 7

    • 2017-09-03 19:00

      Piękny.

      Janusz z Olszynki

      6 lat

      • 2 1

    • 2017-09-03 13:40

      Chory tak się spieszył z komentarzem z rana, że ZAMIESZKAŁABYN

      Poza tym to typ, więc zaburzenia osobowości z powodów oczywistych

      6 lat

      • 5 3

    • 2017-09-03 11:10

      a masz pieniądze na jego utrzymanie ?

      6 lat

      • 6 2

    • 2017-09-03 10:12

      To obejrzyj pierwszy sezon Rancza

      6 lat

      • 6 3

  • 2017-09-03 11:11

    Kiełpino film z lotu ptaka ? To jakiego ptaka zatrudniliście do lotu? Za co zgodził się na montaż kamery? :) (2)

    No jak mu wyznaczyliście trasę lotu ? Teraz wykorzystuje sie drony do latania ,ale wy macie jakaś specjalna technologie porozumiewanie się z ptakami.:)

    to bardzo ciekawe :)

    6 lat

    • 12 30

    • 2017-09-03 18:48

      to był dron

      a nazywał się ptak
      passe?

      ach

      6 lat

      • 4 0

    • 2017-09-03 13:34

      Nie wiem, czy miało to wyjść dowcipnie, ale ten komentarz sprawia wrażenie, że autor nie przepada za czytaniem, ma przez to uboższy zasób słów i nie zna nierzadko używanego określenia "z lotu ptaka" we własnym języku...

      6 lat

      • 13 2

  • 2017-09-03 14:07

    Bardzo milo.

    W latach 88-89 pracowalam u p G., swietna rodzina. Pan Jacek i pani Jola przemili ludzie, dzieci bardzo fajne, maly Mateusz. Swietny klimat rodzinno- domowy. Nie moglam uwierzyc, ze p. Jacek zmarl, byl jeszcze mlody. Dwor do tej pory mile wspominan. Stare dzieje. Pozdrawiam

    Anna

    6 lat

    • 22 0

  • 2017-09-03 13:56

    Sąsiadka

    Znam te rodziny osobiście.
    Wspaniali ludzie , zwłaszcza śp Pan Jacek.
    Sąsiadka.

    6 lat

    • 23 1

  • 2017-09-03 13:34

    szacunek - ale remont b. słaby

    to właściwie nowy budynek na metariałową modłę lat 80-tych. Zastanawia głębokość osadzonych okien. Jeżeli to nie styro to przynajmniej tak wygląda -> bardzo źle.

    kr

    6 lat

    • 2 16

  • 2017-09-03 12:42

    Nadhera, dom z dusza a nie puste bezduszne szklo i metal.

    6 lat

    • 8 0

  • 2017-09-03 12:13

    Kiełpino Górne jest w dobrym klimacie

    Kiedyś tam mieszkałem i naprawdę mogę powiedzieć że mieszkało się tam rewelacyjnie!
    Starsza cześć Kiełpina w górnej części i w dolnej nowe domy, gdzie kiedyś były fermy lisów, oraz małe oczko wodne nad samym lasem, gdzie kiedyś była hodowla ryb, polecam jako teren rekreacyjny!

    Obywatel

    6 lat

    • 26 3

  • 2017-09-03 10:46

    to Trójmiasto? ??

    6 lat

    • 6 22

1
2
3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości Gdynia wielu narodowości

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład
maj 16
czwartek, g. 17:30
Gdynia, Biblioteka Wiedzy
Wstęp wolny
więcej (1)

TV Filmy

3534

Willa Bliźniacza przy ul. Korzeniowskiego w Gdyni (77)

więcej (1570)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Na którym cmentarzu spoczywa Anna Walentynowicz?

 

Najczęściej czytane