- 1 Idź na spacer śladem linii Gdynia - Kokoszki (53 opinie)
- 2 30 lat od tragedii autobusowej w Kokoszkach (215 opinii)
- 3 Był las i błoto, dziś jest 6 mln pasażerów (307 opinii)
- 4 O morderstwie na jachcie i upartej nudystce (36 opinii)
- 5 Największe starcie gdańskiej "Gry o tron" (31 opinii)
- 6 Pozostałości baterii mającej bronić portu (73 opinie)
Białe autobusy ze Szwecji niosły pomoc na Pomorzu
Mało kto pamięta, że po II wojnie światowej Szwecja udzieliła Trójmiastu i Pomorzu olbrzymiej pomocy humanitarnej. Białe autobusy szwedzkich organizacji przez długi czas były u nas symbolem bezinteresownej pomocy.
Nasi północni sąsiedzi, choć mimo teoretycznej neutralności współpracowali podczas II wojny światowej gospodarczo z Niemcami, nie byli obojętni na los Polaków. Dali u siebie schronienie polskim marynarzom, a szwedzkie organizacje szybko zaczęły organizować paczki i pomoc, głównie dla polskich dzieci. Paczki trafiały także do polskich więźniów obozów koncentracyjnych.
W 1945 roku hrabia Folke Bernadotte, przewodniczący Szwedzkiego Czerwonego Krzyża, rozpoczął rozmowy z Niemcami w sprawie ewakuacji więźniów obozów koncentracyjnych, głównie więzionych w nich skandynawskich Żydów. Naziści, przede wszystkim Heinrich Himmler, traktowali skandynawskich więźniów jako kartę przetargową w ewentualnych negocjacjach z aliantami. Postępy sojuszniczych wojsk sprawiły jednak, że pod koniec wojny Szwedom pozwolono na ratowanie więźniów praktycznie już bez żadnych warunków.
Rozpoczęła się wielka akcja humanitarna. Do portu w Lubece zaczęły przyjeżdżać kolumny białych autobusów z czerwonymi krzyżami i w barwach Szwecji. Według różnych źródeł udało się pomóc między 19 a 30 tysiącom osób, w tym dużej liczbie kobiet i dzieci. Wycieńczeni ludzie trafiali do szwedzkich, a także duńskich ośrodków.
Był to jednak dopiero początek wielkiej akcji, na którą Szwedzi przeznaczyli miliony koron. Bo po zorganizowaniu pomocy dla swoich obywateli, nie wrócili do domu, lecz zostali w zniszczonej Polsce.
- Gdańsk jedne gruzy. Smród do nieba, bo pod gruzami dużo trupów leżało. I pierwszy raz, kiedy mieliśmy odwagę wyjść z piwnicy i tak trochę się rozglądać po gruzach, spotkałam Helgę G. Ucieszyłyśmy się, że przeżyłyśmy. Ja trochę lepiej jak ona bo ją Rosjanie zgwałcili i ona była w ciąży. Ale to załatwili Szwedzi. Bardzo prędziutko przyjechali tutaj, urządzili szpital. Wszędzie były ogłoszenia: "Kobiety i dziewczyny mają się zgłosić do ośrodka na badania. Bo były i w ciąży, i zarażone jakimiś chorobami wenerycznymi. Szanuję Szwedów do dzisiaj, że tak po cichutku tę sprawę załatwili. Ani jedno dziecko się nie urodziło w całym Gdańsku. A zgwałcone były prawie wszystkie - opowiadała w roku 2000 miesięcznikowi "30 dni" Inge M., dawna mieszkanka Gdańska.
Powojenne Pomorze, a nawet Mazowsze, stało się głównym beneficjentem szwedzkiej pomocy. W zniszczonych miastach szerzyły się choroby i panował głód. Oprócz doraźnej pomocy w postaci np. paczek z lekarstwami czy polowych ambulatoriów, szwedzkie organizacje zajęły się również budową szpitali i dostarczaniem dla nich wyposażenia.
Jedną z największych organizacji zaangażowanych w pomoc Polsce był Szwedzki Komitet Pomocy Międzynarodowej. Z końcem sierpnia 1945 do portu w Gdyni wpłynął pierwszy statek z pomocą. W ładowniach "Grippena" znajdowały się ubrania, rozdzielone potem między dzieci pracowników portowych.
Gdynia stała się bazą dla szwedzkiej kolumny transportowej. Stacjonowało w niej 88 samochodów oznaczonych żółtym krzyżem na błękitnym polu i napisem "Sweden". Obsługiwało je ok. 100 Szwedów.
Szwedzi wyposażyli pokoje biurowe Akademii Lekarskiej w Gdańsku, drukowali też podręczniki szkolne i uniwersyteckie. W 1945 i 1946 roku w Gdyni szwedzcy wolontariusze dożywili 14 tysięcy dzieci. Kompletnie wyposażyli też w łóżka, pościel, leki czy instrumenty Szpital Miejski w Gdyni. Darowali też sprzęty dla ośrodków dziecięcych w Gdańsku, Oliwie i Sopocie. To tylko jedne z wielu przykładów prawie czteroletniej działalności i ofiarności Skandynawów. Ich pracę często opisywała prasa na Wybrzeżu.
- Działalność Szwedów była na naszym terenie nawet bardziej znana niż słynnej UNRRA [międzynarodowa organizacja niosąca pomoc krajom zniszczonym przez wojnę - red]. Mój mąż, jako młody chłopiec, pojechał po wojnie na obóz zorganizowany przez szwedzką organizację. Był tam intensywnie dożywiany, a smak szwedzkiego masła wspominał przez długie lata - opowiada Henryka Flisykowska, córka dowódcy obrony Poczty Polskiej w Gdańsku.
Nowe, komunistyczne władze Polski początkowo doceniały ofiarność i zaangażowanie Szwedów. Nagradzano ich, a hrabiego Bernadotte uroczyście goszczono na Pomorzu.
Z czasem zaczęto jednak niechętnie patrzeć na działalność zachodnich organizacji. W 1948 roku szwedzka pomoc praktycznie się zakończyła. Jej koniec przypieczętowały nie tylko względy polityczne, ale i kryzys ekonomiczny, jaki w tym czasie zagrażał Szwecji.
Szwecja nie zapomniała jednak o Polsce. Ponownie była liderem pomocy Polsce w czasie stanu wojennego. Już od 20 grudnia 1981 do naszego kraju zaczęły trafiać charytatywne transporty z lekami, odzieżą czy sprzętem medycznym.
- Dlaczego akurat Szwedzi tak zaangażowali się w pomoc Polakom? Nie tylko z tego powodu, że jesteśmy sąsiadami "przez morze". Ich bezinteresowna pomoc i ofiarność skierowana jest zawsze tam, gdzie jest najbardziej potrzebna. To zasady, jakimi kieruje się protestancka społeczność - mówi prof. Arnold Kłonczyński z Wydziału Historycznego Uniwersytetu Gdańskiego.
Artykuł powstał m.in. na podstawie badań i publikacji prof. dr. hab. Arnolda Kłonczyńskiego z UG. W tekście wykorzystano również: "Gdańsk 1945" oraz "30 dni", nr 3/marzec 2000.
- Marek Gotardm.gotard@trojmiasto.pl
Opinie (135) ponad 10 zablokowanych
-
2015-11-15 20:01
gdzie nasze złote zęby??? (3)
- Pamiętasz Jose gdzie położyłem złote zęby uciekając przed Hitlerem?
- Tak zostały chyba w Sztokholmie Abe.
Szwedzkie serca, trochę smutne, tak samo jak remonty U botów w szwedzkich stoczniach- 13 12
-
2015-11-15 20:03
(2)
Norwegia też nie święta...
A my zawsze kopy w d*pę.- 9 3
-
2015-11-15 20:44
(1)
Nie ma co minusować tylko zapoznać się z prawdziwą historią, byle nie na GW itp.
- 8 3
-
2015-11-15 21:29
i byle nie na prawicowych portalach, bo tam też nie znajdziesz pradziwych historii
- 5 5
-
2015-11-15 20:03
Całe szczęście, że obrońców życia wtedy nie było...
Mielibyśmy dzisiaj całą masę skośnookich gdańszczan.
- 36 6
-
2015-11-15 20:09
maciej (3)
i teraz Szwecja mogła by nam pomóc . Mozecie mnie adoptowac lub darowac troche koron. Pomocy potrzebuje Polska nauczcie nas jak żyć.
- 7 22
-
2015-11-15 20:22
Macie IKEA'e, Volvo i Alfa Laval to sie uczcie.... (2)
- 2 2
-
2015-11-15 22:50
szwecja (1)
wybieram Ikea i Szwecką pensje
- 2 2
-
2015-11-16 16:01
Szwedzka a nie szwecka durny Maciusiu.
- 2 0
-
2015-11-15 20:10
Dziękuję! (3)
Szwedom!
- 27 8
-
2015-11-15 20:28
(2)
Czy ja wiem...
Nie sztuka pomagac komus bez ponoszenia ryzyka.
Jakoś we 39 i 45 nie było komu pomóc.
I tak zostaliśmy Bangladeszem Europy.- 4 4
-
2015-11-15 21:41
widocznie nie chcieli narażać siebie na desteukcyjną wojnę (1)
Nie możesz im mieć tego za złe. Zapewne też chcielibyśmy uniknąć tej wojny, gdybyśmy mogli
- 5 0
-
2015-11-16 17:22
moglismy,alesmy mieli durnych politykow ktorzy zawsze chetni walczyc za cudza sprawe a wlasciwie chetni przelewac krew narodu za cudza sprawe bo sami bezpiecznie pochowani poza granicami.
- 3 0
-
2015-11-15 20:38
Szwedzi zabili tysiace nienarodzonych dzieci !!! (7)
Popelnili grzech smiertelny i jeszcze sie tym chwala. A te Gdanszczanki tez nie lepsze-jak mozna zabic plod powstaly w wyniku gwaltu ! Hanba !!!
- 10 60
-
2015-11-15 20:42
(4)
Rozumem, że próbujesz być sarkastyczny i niby zabawny...ale robisz z siebie debila, tzn. jesteś nim.
Ale sprawdź co się działo z dziećmi w Szwecji.
Zupełnie obiektywnie- 20 2
-
2015-11-15 21:24
Masz problemy ze zrozumieniem-chyba jestes uposledzony (3)
1-co mam sprawdzic co sie dzialo z dziecmi w Szwecji-chodzi tobie o wikingow czy moze o czasy wojen polnocnych ? Bo nijak nie moge zrozumiec co masz na mysli. A moze chodzi ci o dzieci czlonkow zespolu ABBA-sprawdzilem,nie maja dzieci.Reasumujac jestes niedorozwiniety umyslowo bo piszesz i nie wiesz oczym piszesz. 2-Czy usuniecie ciazy to grzech smiertelny wedlug Kosciola-tak czy nie ?
- 2 14
-
2015-11-15 21:30
tak, według kościoła (1)
Nie - według zdrowego rozsądku. Jak wiemy kościół nie ma z rozsądkiem nic wspólnego
- 7 6
-
2015-11-15 21:53
Czy jestes ochrzczony,byles u spowiedzi,u komunii ?
Czy twoja odpowiedz bedzie brzmiala-tak,wedlug kosciola -nie-wedlug zdrowego rozsadku.To znaczy ze ty i twoi rodzice nie maja zdrowego rozsadku.
- 1 11
-
2015-11-15 22:41
Udowodniłeś tylko, że jestes debilem wychowanym na TVN i FB.
Książek za wiele w życiu nie przeczytałeś - nawet telefonicznej.
Ale, ok... jak dla debila:
Sprawdź - Szwecja - przymusowa sterylizacja- 7 2
-
2015-11-15 22:27
marna prowokacja
sarkastycznie można podjąć każdy temat
- 3 1
-
2015-11-16 18:02
szwedzi
glupia babo chcialabyc takie dziecko? Bylam dzieckiem ale nie rozumiejac pomagalam mojemu rodzenstwu mame ukryc. Sasiadki zostaly zgwalcone nie ktore na oczach meza,koczmar przezywaly. Od Szwedow dostawalysmy mleko w proszku i nieco do ubrania wiecej sobie nie moge a w szkole na cos nas zaczepiono ma jeszcze znak.
- 9 0
-
2015-11-15 20:51
(8)
Przepraszam ale może napiszecie o POTOPIE SZWEDZKIM - żadna inna wojna nie zniszczyła/ zrujnowała naszego kraju jak ta w latach 1650-1655. Do dziś w muzeach szwedzkich są dzieła sztuki zagrabione z terenu Rzeczpospolitej - do kraju nic wróciło nic, chociaż Szwedzi byli zobligowani do zwrotu dóbr kultury w ramach traktatu pokojowego, podpisanego nomen omen w Oliwie.
Według przepowiedni pewnego wizjonera to właśnie Szwedzi zwrócą się do nas o pomoc w walce z mniejszościami (już niedługo to Szwedzi będą w mniejszości) narodowymi.
Warto również wspomnieć iż Szwecja zachowując neutralność wobec III Rzeszy, miała w tym interes gospodarczy - tak naprawdę zmieniła front, kiedy było już wiadomo, iż hitlerowskie Niemcy ogłoszą kapitulację.
Zatem nie zakłamujcie historii jacy to Szwedzi są super i w ogóle - poza jasną karnacją to taki sam zakłamany naród jak nasi najwięksi, odwieczni wrogowie.
Oddadzą to co nasze - to zmienię zdanie.- 28 19
-
2015-11-15 20:55
ten art. to na zlecenie (1)
każą pismaczyć teraz o tym jak nam wszyscy pomagali?
to zamówienie polityczne czy poprawność?
wolę już cenzurę prewencyjną- 8 8
-
2015-11-15 21:34
nie - ten artykuł to po prostu artykuł o historii
Nie doszukuj się propagandy
- 7 5
-
2015-11-15 21:03
Przecież my mamy złe historie (3)
ze wszystkimi sąsiadami. Taka jest historia Europy.
Myślisz że rozwiązaniem jest wypominanie sobie wojen sprzed 500 lat.
Szwedzi wiedzą że mają rzeczy zdobyte u nas. Zrobili kilka lat temu wystawe i nawet można było wrzucać kartki czy jesteś za zwrotem czy przeciw. Eksponaty były nie tyko zagrabione w Polsce ale i innych krajach, bo Szwedzi plądrowali sporą część Europy a nie tylko Nasz Kraj Mlekiem I Miodem Płynący.
Nie da się ukryć że w czasach PRLu Polacy znajdowali schronienie w Szwecji.- 11 3
-
2015-11-15 21:33
dokładnie tak - nie ma co rozdrapywać historii (2)
Osobiście mam bardzo dobrą opinię o Szwedach. Są trochę nudni, ale to w większości bardzo porządni ludzie
- 7 2
-
2015-11-16 09:32
(1)
Spytaj sie Duńczyków albo Norwegów co myslą o Szwedach ;)
- 3 0
-
2016-01-05 10:46
spytaj Szweda co mysli o Norwegach, Norwegoa co mysli o
dunczykach, polakach, Nimeca co mysli o Polakach, ruskich co mysli o Polakach. Polacy maja najgorsza opinie na swiecei obok Bulgarow, Cyganow, Rumunow, Ukraincow i Ruskich.
- 0 0
-
2015-11-16 00:52
o ja cie...
- 3 0
-
2015-11-16 07:22
.wróć jeszcze do 5000 lat przed naszą erą.
- 3 1
-
2015-11-15 20:58
błąd (2)
"kościół szwedzki przy ul. Władysława IV w Nowym Porcie czy ostatni już barak przy ul. Jana z Kolna w Gdyni."
Czytaj więcej na:
http://historia.trojmiasto.pl/Biale-autobusy-ze-Szwecji-niosly-pomoc-na-Pomorzu-n96280.html?strona=1#opinie#tri
to chyba wkradł się błąd: kościół szwedzki mieścił się przy ul. Jana z Kolna w Gdyni - na pewno nie jest to barak- 2 4
-
2015-11-15 21:49
W 1938 roku przy ul. Władysława IV 13 b w Nowym Porcie wzniesiono budynek, w którym prowadzono działalność duszpasterską wśród szwedzkich marynarzy. Swoją misję Szwedzi przez jakiś czas kontynuowali także po II wś.
Przy ul. Jana z Kolna w Gdyni stoi już ostatni z baraków, w którym Szwedzi prowadzili działalność charytatywną i nie chodzi tu o kościół.- 3 0
-
2015-11-16 16:07
Co wlasciwie dzieje sie z tym Szwedzkim
kosciolem Svenska Sjomanskyrkan w Gdyni na Jana z Kolna. Pytam bo juz dawno w Gdyni nie bylem.
- 1 0
-
2015-11-15 21:20
Może teraz Szwecji dopomoże Zielony Półksiężyc? (1)
Może teraz Szwecji dopomoże Zielony Półksiężyc?
- 11 4
-
2015-11-15 22:16
ale pomaga cały czas
nie zauważyłeś ??
- 3 0
-
2015-11-15 21:46
Chętnie bym poczytał o Sjomanskyrkan czyli szwedzkim kościele marynarzy. (1)
wiem że przed wojną był w Nowym porcie a potem się przeniósł do Gdyni, gdzie kilka lat temu się zamknął. jaka była jego historia?
- 11 0
-
2015-11-16 16:17
Historia to nie wiem, ale chodzilem tam na msze
Doslownie po kilka osob co tydzien.
Mysle, ze temat umarl smiercia naturalna.- 2 0
-
2015-11-15 22:04
Szwedzi pomogli nam bezinteresownie (3)
a PiS nie chce pomóc uchodźcom.
- 7 32
-
2015-11-15 22:17
kto Ci takich głupot naopowiadał ??
- 7 1
-
2015-11-15 22:29
pomóż
udostępnij swoje mieszkanie , daj przykład
- 15 0
-
2015-11-15 23:08
PIS chce pomóc uchodźcom
dokładnie tam, gdzie należy im pomóc czyli na ich własnym terenie oraz w obozach dla uchodźców. PIS nie zamierza bezmyślnie przyjmować wszystkich jak leci do Polski, to po pierwsze, po drugie uchodżcy jakoś się sami do Polski nie garną.
- 11 2
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.