Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Unikatowy film z powojennego Westerplatte

Rafał Borowski
24 czerwca 2019 (artykuł sprzed 4 lat) 
Opinie (215)

Zobacz zapowiedź filmu dokumentalnego, który powstał z ujęć odnalezionego nagrania

Po ponad 50 latach ponownie ujrzał światło dzienne film z 1967 roku, pokazujący prace przy przenoszeniu budynku Wartowni nr 1 na Westerplatte. Oficjalna premiera nagrania odbędzie się w najbliższą sobotę, podczas uroczystości 45-lecia funkcjonowania Wartowni jako placówki muzealnej.



Czy kiedykolwiek odwiedziłeś Wartownię nr 1 na Westerplatte?

Podczas niemieckiego ataku na polską Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte w dniach 1-7 września 1939 roku Wartownia nr 1 była jednym z kluczowych punktów polskiej obrony. Prowadzony z budynku ostrzał uniemożliwiał Niemcom przedarcie się w głąb półwyspu. Gmach wartowni - choć pokiereszowany seriami z broni maszynowej i odłamkami pocisków - przetrwał wojnę w bardzo dobrym stanie.

To jeden z niewielu obiektów dawnej składnicy, który w ogóle przetrwał do czasów współczesnych.

Wartownia miała zostać wyburzona



Choć trudno w to uwierzyć, niewiele brakowało, a ten unikatowy świadek historii zostałby zburzony pod koniec lat 60. Wartownia nr 1 wadziła bowiem przy przebudowie nabrzeża portowego. Jej pierwotna lokalizacja znajdowała się na terenie obecnej bazy promowej.

Na szczęście, dzięki zaangażowaniu lokalnych pasjonatów historii, w tym ocalałych westerplatczyków, odstąpiono od tego zamiaru i zdecydowano o przesunięciu Wartowni nr 1 w głąb półwyspu Westerplatte.

Jak wyglądały przenosiny? W dużym uproszczeniu: pod fundamentami gmachu wykonano wykop, w którym ustawiono wózki używane na pochylniach stoczniowych do wodowania statków. Wózki zostały umiejscowione na specjalnie zbudowanym torowisku, dzięki czemu budynek został przesunięty kilkadziesiąt metrów od swojego pierwotnego położenia.

Przesuwanie wózków z ładunkiem ważącym kilkaset ton odbyło się 7 marca 1967 roku. Warto wspomnieć, że była to dopiero trzecia tego typu akcja w całej Polsce.

W czerwcu 1974 roku we wnętrzu wartowni powstała Izba Pamięci zorganizowana przez koło tzw. ZBOWiD-u (Związek Bojowników o Wolność i Demokrację) w Nowym Porcie, a w 1980 roku została przekształcona w istniejący do dziś oddział Muzeum Gdańska.

3
  • Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.
  • Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.
  • Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.

Zdjęcia dokumentujące przygotowania do akcji przesunięcia budynku Wartowni nr 1. Rok 1967.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP


Unikatowa pamiątka z przesuwania wartowni



Dwa tygodnie temu Muzeum Gdańska uzyskało informację, że zachował się film z przesuwania Wartowni nr 1. Muzealnicy skontaktowali się z dysponentem nagrania a ten zgodził się je przekazać placówce.

- Z przekazanych nam informacji wynikało, że film znajduje się na strychu pana Jana Markiewicza. Zwróciliśmy się do niego z zapytaniem, czy byłby skłonny przekazać nam ten film. Zgodził się. Nagranie - jak na swój wiek - zachowało się w naprawdę świetnym stanie. Trwa ok. sześciu minut, jest czarno-białe i zostało zarejestrowane bez dźwięku. Widać na nim akcję przesuwania, ale również przygotowania do niej - mówi dr Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Gdańska.
Nie mniej ciekawe są okoliczności, w jakich darczyńca sfilmował tę niezwykłą akcję.

- Można powiedzieć, że pan Jan filmował to niezwykłe przedsięwzięcie niejako z przypadku. W 1967 roku był pracownikiem Stoczni Gdańskiej, która zapewniła sprzęt i ludzi potrzebnych do akcji przesuwania budynku wartowni. Kierownictwo stoczni chciało mieć z tego pamiątkowy film, ale stoczniowy fotograf akurat nie mógł wykonać zlecenia. Pan Jan został poproszony o sfilmowanie akcji w zastępstwie fotografa. Warto wspomnieć, że miał już wprawę w posługiwaniu się kamerą, gdyż podczas pełnienia służby wojskowej był kamerzystą - opowiada dr Gierszewski.

Premiera w najbliższą sobotę



Odnalezione nagranie zostało zdigitalizowane, a jego cyfrowa kopia posłużyła muzealnikom do zmontowania filmu dokumentalnego o długości ok. 10 minut. Składa się on w większości z kadrów odnalezionego filmu, poprzeplatanych komentarzami prof. Andrzeja Januszajtisa - znawcy historii Gdańska, inż. Aleksandra Ślusarza - uczestnika akcji przesuwania budynku Wartowni nr 1 - oraz Jana Markiewicza. Ich komentarze przybliżą widzom zarówno okoliczności omawianej akcji budowlanej, jak i powstania filmu.

Oficjalne przekazanie odnalezionego nagrania oraz premiera wcześniej wspomnianego filmu dokumentalnego odbędą się w sobotę 29 czerwca o godz. 11, na placu przed Wartownią nr 1, w ramach uroczystości 45-lecia jej istnienia jako placówki muzealnej. Pracownicy Muzeum Gdańska zapowiadają, że wkrótce po premierze dokument zostanie bezpłatnie udostępniony w internecie, prawdopodobnie na platformie Vimeo.

Wartownia prawdopodobnie trafi do Muzeum Westerplatte i Wojny 1939



Prezentacja filmu może być jednym z ostatnich działań Muzeum Gdańska dotyczących Westerplatte. Przypomnijmy, że w Sejmie trwają prace nad powołaniem Muzeum Westerplatte i Wojny 1939, które stanie się oddziałem Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Ustawa, która ma ułatwić jego budowę zakłada, że tereny należące dziś do miasta Gdańska i będące w gestii Muzeum Gdańska zostaną wywłaszczone za odszkodowaniem. Więcej na ten temat pisaliśmy w ubiegłym tygodniu.

Czytaj również: W Sejmie debata o przyszłości Westerplatte

TV Filmy na ten temat

Pamiątki już niedługo pod pomnikiem (9)

1253

Samochód na alejce Westerplatte

1220

Światłocienie, mapping na koszarach Westerplatte (103)

więcej (8)

Wydarzenia

45-lecie Wartowni nr 1 45-lecie Wartowni nr 1

45-lecie Wartowni nr 1 (3 opinie)

(3 opinie)
uroczystość oficjalna, jubileusz
cze'19 29
sobota, g. 10:00 - 18:00
Gdańsk, Wartownia nr 1 na Westerplatte
Wstęp wolny

Miejsca

Miejsca

Zobacz także

Spór o Westerplatte (26)

Opinie (215) ponad 10 zablokowanych

  • 2019-06-24 16:10

    (5)

    Niedługo deweloperzy przejmą Westerplatte :( za dużo wolnego terenu

    Jasnowidz

    4 lata

    • 77 32

    • 2019-06-24 16:14

      Przejmie deweloper "Srebrna" (3)

      Wybudują obiekty "muzealne" za 150 mln zł (kwota szacunkowa - na start - przed rokiem mówili o 100 mln). Uwłaszczą przy tym przede wszystkim siebie samych, dlatego tak walczą. Przecież nie o pamięć Obrońców Westerplatte im chodzi :)))

      trw

      4 lata

      • 24 8

      • 2019-06-25 10:08

        na Westerplatte pod szyldem "Spragniony wrażeń? Zimny Lech!"

        ---

        4 lata

        • 0 0

      • 2019-06-24 16:42

        Płacą Ci za pisanie takich farmazonow? (1)

        4 lata

        • 8 13

        • 2019-06-24 16:47

          a ty ze skoków w Luksemburgu nadajesz?

          4 lata

          • 11 4

    • 2019-06-24 18:14

      ty nie Jasnowicz tylko Pisuar

      dert

      4 lata

      • 2 4

  • 2019-06-24 18:37

    Dziś Wolne Miasto Gdańsk-Frei Stadt Danzig ponownie po stronie Niemiec.. (5)

    Dr n.med

    4 lata

    • 27 19

    • 2019-06-24 18:49

      (2)

      no daj lepszą alternatywę ;)

      4 lata

      • 2 1

      • 2019-06-25 00:24

        (1)

        Nie ma dla Ciebie innej alternatywy? Może lewatywa?

        Lewatywa, to dobrze robi na głowę. Komorowski.

        4 lata

        • 3 1

        • 2019-06-25 09:10

          cieszę się, że lewatywa pomaga ci na nerwy dnia codziennego, ale z takimi zabiegami nie można przesadzać.

          4 lata

          • 0 0

    • 2019-06-25 07:31

      Cudowny odlot:)

      Stary, sam komponujesz składniki, czy masz zaufanego dostawcę?

      rodzimy odpowiedniku amerykańskiego bejsbola

      4 lata

      • 2 0

    • 2019-06-24 18:57

      czemu jesteś totalnym kretynem?

      lek. psychiatra

      4 lata

      • 6 0

  • 2019-06-24 20:51

    pytanie (1)

    co sie stało z Polakami skoro nawet w takiej sprawie swietym miejscu polskiej histori tak sobie skaczemy do oczu a wnukowie marynarzy z pancernika SH zacieraja rece

    pan da

    4 lata

    • 26 1

    • 2019-06-25 09:10

      dokładnie i dosadnie powiedziane

      my sami sobie gardła podcinamy - niestety

      70 rocznik - mówią że to dobry rocznik

      4 lata

      • 0 0

  • 2019-06-24 17:14

    Olka Fasolka odejdź i przestań niszczyć Gdańsk. (6)

    Gdańszczanie.

    4 lata

    • 51 26

    • 2019-06-24 17:51

      Powinna odejsc po tych kompromitacjach raz dwa...Krówka (3)

      Gosc

      4 lata

      • 7 10

      • 2019-06-24 18:51

        (2)

        no ba, Kacperek to po pańsku pewnie łiskacza doi.

        4 lata

        • 4 7

        • 2019-06-25 08:24

          Dotacja

          Bo ma za co. Przytulił dotacje na otwarcie działalności to jest i lycha

          Piss controll

          4 lata

          • 1 1

        • 2019-06-24 18:53

          przez smoczek...

          4 lata

          • 5 1

    • 2019-06-24 17:20

      won za Bug potomku buriatów i mongołów (1)

      4 lata

      • 11 4

      • 2019-06-25 06:25

        Piszesz o Prez. Adamowiczu? On też był zza Buga

        4 lata

        • 4 1

  • 2019-06-24 17:49

    Tak jak władze Gdanska zaniedbały ten teren to nie miesci sie w głowie. Szok... (2)

    UN

    4 lata

    • 48 22

    • 2019-06-24 22:22

      teraz będa odbudowane (1)

      budynki zbombardowane w 1939.
      A o historii opowiadać będą młodzi aktywiści

      4 lata

      • 4 2

      • 2019-06-25 08:13

        Dokladnie

        Odbudują, żeby pokazać przyszłym pokoleniom jakie ciężkie walki tutaj toczono. Odbudują by pokazać Westerplatte zrównane z ziemią. To jest logika obecnej władzy. Moim zdaniem powinni odbudować obóz koncentracyjny w Brzezince. Żeby pokazać ogrom machiny zagłady. Tam zostala jakaś 1/3 baraków.

        Bo tak!

        4 lata

        • 1 1

  • 2019-06-24 17:13

    Historia (3)

    Westerplatte należy do wszystkich Polaków

    Kaszub z gór

    4 lata

    • 51 3

    • 2019-06-24 18:58

      (1)

      Dlatego garstka bohaterów broniła go zawzięcie do końca,Armia Pomorze zamiast pomóc w 1939 r. miała pilniejsze zadanie niż obrona Gdańska wraz z placówką wojskową na Westerplatte.

      4 lata

      • 1 1

      • 2019-06-25 07:35

        Ignorant

        Owada

        4 lata

        • 0 0

    • 2019-06-24 18:33

      nikt nigdy tego nie negował

      ale jest pod zarządem miasta Gdańska bo leży w granicach administracyjnych miasta

      4 lata

      • 8 4

  • 2019-06-24 22:31

    Westerplatte powinno zostać w rękach (2)

    władz Gdańska. Można tam postawić tyle betonowych apartamentowców... Skoro można w otulinie TPK przy ZOO...

    Bigos

    4 lata

    • 5 16

    • 2019-06-25 07:29

      to usuń stamtąd wszystkie fabryki najpierw

      4 lata

      • 0 0

    • 2019-06-24 23:40

      Westerplatte nalezy do Polski a nie zadnego regionalnego miasta.

      Tam walczyli wszyscy Polacy a od ciebie zaloze sie ze nikt.

      Gdynianin

      4 lata

      • 4 0

  • 2019-06-24 17:53

    Westerplatte. To jedyne miejsce Gdańska gdzie zachowano starą nazwę. (1)

    Jest jeszcze ulica we Wrzeszczu.: Pestalozziego.

    Celina

    4 lata

    • 26 1

    • 2019-06-25 07:24

      nie jedyne trolu z wioski

      4 lata

      • 0 0

  • 2019-06-24 17:29

    Chichot historii! w 1919 p. Jałowiecki kupił Westerplatte, aby Senat Wolnego Miasta nie mógł blokować (4)

    Ta historia jest jeszcze mniej znana - polecamwygooglać wietny artykuł Barbary Madajczyk-Krasowskiej w DzB - tytuł mówi wszystko:
    "Mieczyslaw-Jałowiecki-czlowiek-ktory-kupil-dla-polskiego-rzadu-westerplatte!!!
    Tacy byli Polacy budujący z niczego Polskę po zaborach - z własnych pieniędzy i ofiarności tworzyli zręby państwowości, POrównajmy to z III RP i jej "prywatyzacjami"!

    A teraz Prezydent Gdańska rości sobie prawa do terenu, o który przez 30 lat nie dbano! WSTYD

    Waldan

    4 lata

    • 66 15

    • 2019-06-24 17:49

      dbano i dba sie ..to ma byc miejsce pamieci (2)

      a nie Disneyland z popcornem

      4 lata

      • 7 8

      • 2019-06-24 20:04

        Jak się dba?a, gdańszczanin ur. 1957 nie wiedziałem, że koszary zburzono już PO wojnie - w 1946 r. (1)

        Niech Pan wygoogla jak Amerykanie zagospodarowali Pearl Harbour - a u nas zamiast atrakcji na światową skalę, ściągającą miliony turystów mamy chaszcze, wysypiska śmieci i zero multimediów - co zrobiła jeszcze komuna to zostało...
        Zaszokowany widzę, że są na tym forum "lemingi" POmorskie, które na złośc PiSowi chwalą takie "osiągnięcia" - na złośc mamie odmrożę sobie rękę?

        Waldan

        4 lata

        • 6 2

        • 2019-06-25 07:24

          władza centralna tak zadecydowała, pod patronatem Stalina

          4 lata

          • 0 0

    • 2019-06-25 07:23

      kuhausy zamienione w budynki wojskowe odbudować z klocków lego? bo bokserowi mózg się zagotował?

      4 lata

      • 0 0

  • 2019-06-24 18:50

    (5)

    Przez kilkadziesiąt lat Westerplatte zarządzał Koperkiewicz. A gdzie teraz pracuje Koperkiewicz? A u Nawrockiego, jako doradca

    4 lata

    • 22 6

    • 2019-06-24 19:08

      (4)

      no właśnie, do ktorego roku był dyrektorem? 2014? 2015? przez tyle lat nic się nie dało zrobić?

      4 lata

      • 5 2

      • 2019-06-25 07:08

        No nie dało się. Zapewne wina Tuska.

        4 lata

        • 0 0

      • 2019-06-24 19:19

        (2)

        Ciekawe, co też on robi dla Nawrockiego
        Jedną z pierwszych decyzji Nawrockiego było utajnienie listy pracowników. Co najmniej jeden asystent Sellina z miejsca pracę dostał no i Koperkiewicz, jako - uwaga - doradca do spraw kontaktów międzynarodowych

        4 lata

        • 9 2

        • 2019-06-24 20:16

          (1)

          w kontaktach z którymi narodami tam doradza?

          4 lata

          • 5 0

          • 2019-06-24 20:42

            A kto to może wiedzieć?

            4 lata

            • 3 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 (2 opinie)

(2 opinie)
20 zł
spacer
maj 4-5
g. 10:00, 13:00, 16:00
Gdańsk, Pomnik Poległych Stoczniowców
20 zł
ulgowy 15 zł
Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer
maj 4
sobota, g. 11:00 - 16:00
Gdańsk, Hevelianum
Wstęp wolny
Gdynia wielu narodowości Gdynia wielu narodowości

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład
maj 16
czwartek, g. 17:30
Gdynia, Biblioteka Wiedzy
Wstęp wolny
więcej (3)

TV Filmy

1375

Garnizon Gdańsk pod dowództwem Kristofera von Hagelsberg (1)

więcej (1569)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Wolne Miasto Gdańsk tuż po utworzeniu znajdowało się pod protektoratem:

 

Najczęściej czytane