• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Unikatowe zdjęcia z sierpnia 1980 roku. Od teraz każdy może z nich bezpłatnie korzystać

Rafał Borowski
27 sierpnia 2015 (artykuł sprzed 8 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Milion złotych na remont fontanny przy ECS
  • Mieszkańcy Gdańska zgromadzeni przed historyczną Bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina w oczekiwaniu na ogłoszenie podpisania Porozumień Gdańskich
  • Brama nr 3 Stoczni Gdańskiej im. Lenina podczas strajku
  • Mury Stoczni Gdańskiej im. Lenina z widocznymi hasłami strajkowymi: "Niech żyje MKS (Międzyzakładowy Komitet Strajkowy)", My z ludem lud z nami / my stoczniowcy się nie damy".
  • Dekoracje strajkowe na Bramie nr 2 stoczni Gdańskiej im. Lenina; widoczny portret Jana Pawła II
  • Dekoracje strajkowe na Bramie nr 2 stoczni Gdańskiej im. Lenina; na pierwszym planie solidaryzujący się ze strajkującymi mieszkańcy Gdańska
  • Wnętrze Sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina, obrady Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego; przemawia Lech Wałęsa, obok stoi Bogdan Lis. Na stole prezydialnym widać wyeksponowaną makietę Pomnika Poległych Stoczniowców, którego budowa była jednym z żądań strajkujących.
  • Drewniany krzyż, ustawiony przez strajkujących w miejscu, gdzie zginęli stoczniowcy w grudniu 1970 roku. Jednym z żądań strajkowych była budowa Pomnika Poległych Stoczniowców, który został odsłonięty w grudniu 1980.
  • Tłum mieszkańców Gdańska zgromadzony przed Bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Brama nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina z dekoracjami strajkowymi. Na drugim planie tłum mieszkańców Gdańska podczas mszy świętej odprawianej na terenie stoczni.
  • Strajkujący pod tablicą z przekreśloną nazwą Rada Zakładowa (reżimowych związków zawodowych)
  • Wóz konny z transportem żywności dla strajkujących wśród tłumu pod Bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Tablice z 21 postulatami Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego umieszczone na budynku portierni przy Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Mieszkańcy Gdańska zgromadzeni przed Bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina w oczekiwaniu na ogłoszenie podpisania porozumienia strajkujących z rządem i zakończenia strajku
  • Strajkowa straż stoczniowa na murach Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Lech Wałęsa i Anna Walentynowicz, za nimi Romuald Kukołowicz (w okularach) podczas mszy świętej celebrowanej na terenie Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Tłum mieszkańców Gdańska zgromadzony przed Bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Strajkujący podczas mszy świętej celebrowanej na terenie Stoczni Gdańskiej im. Lenina. W głębi widoczny nieistniejący obecnie budynek szpitala stoczniowego.
  • Hasła strajkowe na murach Stoczni Gdańskiej im. Lenina: "Niech żyją Wolne Związki Zawodowe", "Trzymajmy się razem", "My stoczniowcy się nie damy bo kraj cały jest za nami!", "Niech żyje sprawiedliwość!". Lewa cz. panoramy
  • Hasła strajkowe na murach Stoczni Gdańskiej im. Lenina: "Wolność dla politycznych!", "Strajk solidarności trwa nadal", "Nasz rząd mysli i się łudzi, że stoczniowcom to się znudzi", "Niech żyje sprawiedliwość!". Środkowa cz. panoramy
  • Hasła strajkowe na murach Stoczni Gdańskiej im. Lenina: "Nasz rząd myśli i się łudzi, że stoczniowcom to się znudzi", "Strajkować nie przestaniemy, póki swego nie dopniemy!". Prawa cz. panoramy
  • Podczas strajku trwała zbiórka środków na budowę Pomnika Poległych Stoczniowców 1970. Przed wejściem do Biura Projektowo-Konstrukcyjnego Stoczni Gdańskiej im. Lenina stała kaseta na pieniądze, za nią szkic pierwotnego projektu Pomnika autorstwa inżyniera Bogdana Pietruszki.
  • Mieszkańcy Gdańska czytają ulotki pod murami Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Widoczne hasła strajkowe na murach: "Niech żyją wolne i niezależne związki zawodowe i pokój na całym świecie", "Sprawiedliwość i równość dla całego narodu", "Strajk trwa"
  • Przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego Lech Wałęsa w Sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Delegacja strony rządowej w składzie: Mieczysław Jagielski - wicepremier rządu, Klemens Gniech - dyrektor Stoczni Gdańskiej im. Lenina oraz Tadeusz Fiszbach - I sekretarz komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku udaje się do Sali BHP na rozmowy z przedstawicielami MKS
  • Drewniany krzyż, ustawiony przez strajkujących w miejscu, gdzie zginęli stoczniowcy w grudniu 1970 roku. Jednym z żądań strajkowych była budowa Pomnika Poległych Stoczniowców, który został odsłonięty w grudniu 1980. W głębi Brama nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
  • Strajkujący stoczniowcy
  • Rozmowy strajkujących z bliskimi przez ogrodzenie Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Strajkujący i strajkowe dekoracje murów Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Delegaci strajkujących zakładów pracy w Sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Brama nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Codzienność strajkowa
  • Hasło na dachu hali stoczniowej: "Człowiek rodzi się i żyje wolnym"
  • Hasło odnoszące się do postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego: "21 x TAK" oraz plakat ze znakiem "Solidarność" zaprojektowany przez Jerzego Janiszewskiego
  • Ksiądz Henryk Jankowski, proboszcz stoczniowej parafii pw.św. Brygidy w Gdańsku podczas wspólnej modlitwy ze strajkującymi w Stoczni Gdańskiej im. Lenina
  • Widok z góry na Bramę nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina i tłumy solidaryzujących się ze strajkującymi mieszkańców Gdańska

Europejskie Centrum Solidarności postanowiło udostępnić w internecie część swoich zbiorów fotograficznych. Kolekcja 35 fotografii przedstawia strajk w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku. Zdjęcia zostały udostępnione na zasadzie wolnej licencji, dzięki czemu każdy może nieodpłatnie i bez żadnych ograniczeń korzystać z nich.



Czy odwiedziłeś już Europejskie Centrum Solidarności?

W sierpniu mija 35. rocznica epokowych wydarzeń Sierpnia 1980 roku. Długofalowym skutkiem strajków robotników na Wybrzeżu oraz towarzyszących im narodzin "Solidarności" było obalenie komunizmu nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie Środkowej i Wschodniej. To w Gdańsku, a nie w Berlinie, jak uważa wielu zachodnich Europejczyków, narodził się ruch, który rozsadził komunizm od Łaby po Kamczatkę.

Z tej okazji Europejskie Centrum Solidarności postanowiło udostępnić kolekcję 35 zdjęć, dokumentujących strajk w ówczesnej Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Fotografie zostały opublikowane w internecie na zasadzie wolnej licencji. Oznacza to, że każdy zainteresowany może całkowicie bezpłatnie i niemal bez żadnych ograniczeń z nich korzystać, np. zamieścić je na swojej stronie internetowej czy w publikacji książkowej. Jedynym zastrzeżeniem jest obowiązek podania autora i źródła zdjęcia.

Opublikowany zestaw 35 kolorowych i czarno-białych zdjęć dokumentuje codzienne życie podczas strajku, stocznię w czasie wydarzeń sierpniowych, członków MKS, rodziny stoczniowców oraz mieszkańców Gdańska solidaryzujących się ze strajkującymi. Ta unikatowa pamiątka jest kompilacją zdjęć aż jedenastu autorów.

Każdy może bez ograniczeń korzystać ze zbiorów

Komplet zdjęć, wraz ze szczegółowym opisem, trafił również na Wikipedię. W ten sposób ECS dołączyło do inicjatywy GLAM-Wiki, której celem jest publiczne prezentowanie oraz powszechne udostępnianie wiedzy i osiągnięć kultury jak najszerszej rzeszy odbiorców. Z tej formy promocji zbiorów korzystają już m.in. warszawska Zachęta, Muzeum Sztuki w Łodzi czy British Museum w Londynie.

- Wprowadzenie polityki otwartościowej to naturalny krok na drodze do otwierania instytucji publicznych. Wciąż nie jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że utrzymywane przez obywateli instytucje powinny upowszechniać efekty swojej pracy tak dalece, jak jest to możliwe, w sposób bezpłatny i jak największej rzeszy odbiorców. Czynimy to zarówno poprzez naszą stronę internetową, jak i we współpracy np. z Wikipedią, która cieszy się ogromną międzynarodową popularnością i aktywnie pomaga rozpowszechniać nasze zasoby na świecie - mówi dr Jacek Kołtan, zastępca dyrektora ECS ds. naukowych.
Zbiór ponad 40 tys. zdjęć

W tym miejscu warto wspomnieć, że zbiory fotograficzne ECS są ogromne i ciągle powiększają się dzięki darowiznom spływającym z kraju i z zagranicy. Na koniec lipca liczba wstępnie skatalogowanych zdjęć wyniosła aż 43 110. Do tego należy doliczyć tysiące zdjęć, które oczekują na weryfikację. Dla porównania - w marcu 2009 roku zbiory fotografii ECS wynosiły zaledwie... 800 zdjęć.

ECS zamierza stopniowo udostępniać na zasadzie wolnej licencji nie tylko kolekcje swoich zdjęć, ale również publikacje książkowe, a także zapisy wykładów czy konferencji.

Od wydarzeń utrwalonych na kolorowych i czarno-białych kliszach mija właśnie 35 lat. Niemal nie do poznania zmieniły się niektóre miejsca, które były scenerią wydarzeń z sierpnia 1980 roku. I nie chodzi wyłącznie o szyldy z nazwiskiem Lenina oraz towarzyszące im Ordery Sztandaru Pracy, które zniknęły ze stoczniowych bram wraz ze zmianą ustroju.

Po wielu stoczniowych budynkach nie ma dziś śladu

Po wielu stoczniowych budynkach, widocznych na załączonych fotografiach, nie ma dziś najmniejszego śladu. Wyburzono m.in. dawny szpital stoczniowy oraz stołówkę, zlokalizowane tuż obok historyczne bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej. W wyniku pożarów (jednym z nich była tragedia, do jakiej doszło podczas koncertu zespołu Golden Life w 1994 roku) likwidacji uległy obie hale stojące niegdyś wzdłuż ul. Jana z Kolna.

Ten sam los spotkał zaledwie trzy lata temu tzw. Wzorcownię, czyli budynek dawnego Biura Projektowego, który również stał przy ul. Jana z Kolna. Sama ul. Jana z Kolna również wygląda dziś zupełnie inaczej niż 35 lat temu - próżno szukać pokrywającego ją niegdyś bruku.

Przez postoczniowe tereny wiedzie dzisiaj tzw. ulica Nowa Wałowa, zwana obecnie ul. ks. Jerzego Popiełuszki. W przyszłości trasa ta ma stanowić obwodnicę Śródmieścia Gdańska. Przy okazji pierwszego etapu budowy drogi zburzono również kamienice stojące na skrzyżowaniu ul. Jana z Kolna i ul. Nowomiejskiej. Co ciekawe, miejsce po nich aż do dziś pozostaje niezagospodarowane.

Plac Solidarności, symbol zwycięstwa

Plac u zbiegu ul. Jana z Kolna i ul. Doki nosi dziś nazwę "Solidarności". Nazwę ruchu, który narodził się niemalże w tym miejscu. Pośrodku placu, na miejscu widocznego drewnianego krzyża stoi dziś Pomnik Poległych Stoczniowców 1970, zwany potocznie przez gdańszczan pomnikiem Trzech Krzyży. Obok pomnika, na tyłach budynku Dyrekcji Kolei buduje się nowoczesny biurowiec Tryton. Warto wspomnieć, że w konstrukcji budynku znajduje się specjalny otwór, dzięki któremu pomnik na pl. Solidarności będzie widoczny również z wiaduktu Błędnik.

Wreszcie, między historycznymi bramami stoczni wznosi się potężny gmach Europejskiego Centrum Solidarności.

Wielkimi krokami zbliżają się uroczystości rocznicowe podpisania Porozumień Sierpniowych. Szkoda, że nie wszyscy czołowi działacze "Solidarności", którzy dawniej ramię w ramię walczyli z komunistycznym reżimem, nie są w stanie dzisiaj nie tylko wspólnie świętować, ale nawet podać sobie wzajemnie ręki.

Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku stale zbiera pamiątki, w tym fotografie, związane z okresem PRL oraz wszelkimi ruchami wolnościowymi i demokratycznymi w innych krajach. Osoby, które są w posiadaniu tego rodzaju przedmiotów, są proszone o przekazanie ich na rzecz instytucji. Ofiarodawcy powinni skontaktować się z ECS drogą mailową pod adresem archiwum@ecs.gda.pl lub złożyć wizytę w siedzibie instytucji przy pl. Solidarności 1.

Miejsca

Opinie (97) 4 zablokowane

  • Widze Jarka, ukrainke i obrazy, tego co bronil pedofilii.

    • 1 0

  • Niepomni

    Krystian Medard Manteuffel

    Niepomni

    ( ) lecz jaki czas o nas się dopomni
    nie wywołanych z klisz historii?
    Jerzy Tomaszkiewicz (1944-2001)
    Romantyczny buntownik dzisiaj

    ...jest nie tak, jak być miało,
    na białym sztandarze rozsypane,
    niegdyś spójnie krwią wypisane litery.
    Głosu Boga nie słychać w kakofonii fałszów.
    Więdną bukiety poezji pisanej na świadectwo prawdy.

    Z roztrzaskanych luster wyławiamy twarze
    tamtych z własnej zatraconych pychy,
    dopisując im chwałę i czynów miraże.

    Kajamy się, by z sybillińskich źródeł czerpać słodkie soki,
    płynące z krynicy, w którą chcemy wierzyć
    nie bacząc, że brodzimy w błotnistej kałuży.

    Lecz jaki czas o nas się dopomni?
    Niepomni historii w fatum niezgody od Boga czekamy
    na podanie ręki, by podniesieni znów oddać się waśniom;
    za późno strach nas przenika i chce się nie klękać lecz zakląć...

    czerwiec 2017

    • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 (1 opinia)

(1 opinia)
20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

Sprawdź się

Sprawdź się

Która uczelnia ma najdłuższe tradycje w Trójmieście?

 

Najczęściej czytane