• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Tysiące jeńców we Wrzeszczu. Największa akcja propagandowa w Gdańsku

Marek Gotard
20 lutego 2012 (artykuł sprzed 12 lat) 
Jeńcy rosyjscy wzięci do niewoli po bitwie pod Tannenbergiem. Uśmiechnięci jeźdźcy eskortujący kolumnę to młodzi "huzarzy śmierci" z wrzeszczańskiej jednostki. Jeńcy rosyjscy wzięci do niewoli po bitwie pod Tannenbergiem. Uśmiechnięci jeźdźcy eskortujący kolumnę to młodzi "huzarzy śmierci" z wrzeszczańskiej jednostki.

We wrześniu 1914 roku w Gdańsku miała miejsce jedna z największych akcji propagandowych w historii I wojny światowej. Jej dalekie echa możemy odnaleźć jeszcze dziś na pochodzących z epoki widokówkach.



Wrzesień 1914 roku w Gdańsku. Kiedy zrobiono to zdjęcie, w Gdańsku było wilgotno, ale dosyć ciepło. Obok pruskich mundurów możemy dostrzec mieszkańców w marynarkach i kostiumach. Panie trzymają parasole. Osoby zgromadzone na placu przed pomnikiem cesarza, który niegdyś stał przy Bramie Wyżynnej, pozują na tle zdobycznych rosyjskich armat. Dalej widać monumentalny budynek hotelu ”Danziger Hof”. 
Zdjęcie wykonał prywatny fotograf z Nowego Portu.
Wrzesień 1914 roku w Gdańsku. Kiedy zrobiono to zdjęcie, w Gdańsku było wilgotno, ale dosyć ciepło. Obok pruskich mundurów możemy dostrzec mieszkańców w marynarkach i kostiumach. Panie trzymają parasole. Osoby zgromadzone na placu przed pomnikiem cesarza, który niegdyś stał przy Bramie Wyżynnej, pozują na tle zdobycznych rosyjskich armat. Dalej widać monumentalny budynek hotelu ”Danziger Hof”. 
Zdjęcie wykonał prywatny fotograf z Nowego Portu.
Kolumna rosyjskich jeńców we Wrzeszczu, ciągnąca od strony Gdańska w kierunku Oliwy. To skrzyżowanie al. Grunwaldzkiej z dzisiejszą ul. Jaśkowa Dolina. Widoczne na zdjęciu zabudowania już nie istnieją.
Na pierwszym planie widać wąsatego żołnierza z karabinem na ramieniu. To prawdopodobnie telegrafista z jednostki nr 5 we Wrzeszczu.  Kolumna rosyjskich jeńców we Wrzeszczu, ciągnąca od strony Gdańska w kierunku Oliwy. To skrzyżowanie al. Grunwaldzkiej z dzisiejszą ul. Jaśkowa Dolina. Widoczne na zdjęciu zabudowania już nie istnieją.
Na pierwszym planie widać wąsatego żołnierza z karabinem na ramieniu. To prawdopodobnie telegrafista z jednostki nr 5 we Wrzeszczu.
Rok 1914 był wyjątkowy nie tylko dla świata, ale także dla Gdańska. To właśnie wtedy do miasta przyłączono Brzeźno Stogi, Sączki, Krakowiec, Górki Zachodnie, Wisłoujście, oraz część Zaspy i Młynisk. Wtedy też oddano do użytku długo oczekiwaną linię kolejową z Wrzeszcza - przez Kokoszki, do Kokoszek i Leźna.

Wcześniej, bo w połowie XIX wieku rząd pruski rozpoczął zamianę dawnej kupieckiej perły w polskiej koronie na typowe niemieckie miasto garnizonowe. Od tego momentu ton Gdańskowi zaczęli nadawać wojskowi.

Nic dziwnego, że tutejsza ludność z radością powitała wybuch wojny, która później została okrzyknięta jako "wielka", a jeszcze później jako "światowa". Fala patriotycznego uniesienia wzniosła się nad Gdańskiem, kiedy z koszar we Wrzeszczu wyjechała na "podbój" Paryża duma całego miasta - pierwsza przyboczna brygada huzarów. Ulubione wojsko samego cesarza.

Kilkanaście dni później entuzjazm nieco opadł za sprawą niespodziewanie skutecznej ofensywy Rosjan, którzy ruszyli z okolic Mławy na Prusy Wschodnie zajmując przy okazji Olsztyn i podchodząc pod Iławę. Gdańszczanie nie stracili jednak optymizmu. W ostatnim tygodniu sierpnia pierwsze strony gazet zaroiły się bowiem od relacji z pól walki wielkiej bitwy, jaka rozegrała się pod Tannenbergiem niedaleko Olsztynka.

- Było to zwycięstwo wyjątkowe. Zatrzymanie w wielkim stylu przez Hindenburga i Ludendorffa marszu armii rosyjskiej w głąb Prus Wschodnich, stało się dla pruskiej propagandy świętym powodem do ukucia teorii rewanżu za porażkę, jaką Krzyżacy ponieśli mniej więcej w tym samym miejscu w 1410 roku - mówi Krzysztof Grynder, kolekcjoner i wydawca książek historycznych. - Pod Tannenbergiem w ręce Niemców dostało się około 90 tysięcy żołnierzy rosyjskich i ponad 500 armat. Tak jeńcy jak i sprzęt zostali następnie podzieleni i wysłani w różne części Rzeszy, aby wziąć udział w niespotykanym dotąd przedsięwzięciu logistyczno - propagandowym. O jego rozmachu świadczą zachowane widokówki.

- Widoczne na pierwszym zdjęciu armaty to tak zwane "putiłówki". Całkiem nowoczesne i skuteczne. Stosowane przez wiele armii długo po wielkiej wojnie. To dosyć znana widokówka. Moim zdaniem ciekawsza jest druga, na której widzimy dużą kolumnę jeńców, prowadzoną dzisiejszą ulicą Grunwaldzką we Wrzeszczu - kontynuuje swoją opowieść Krzysztof Grynder.

Ulica w niczym nie przypomina dzisiejszej arterii przelotowej, znanej nam z codziennych podróży po mieście. Jeńcom prowadzonym przez wojskowych w suchy, słoneczny dzień przyglądają się rozentuzjazmowani wrzeszczanie. W powietrzu unosi się świąteczna atmosfera, podkreślana wszechobecnymi flagami. Pewnie nikt ze zgromadzonych nawet przez moment nie pomyślał, że przemarsz rosyjskich jeńców przez miasto zwiastował początek końca także dla wielkiego, niemieckiego cesarstwa.

Opinie (82) 6 zablokowanych

  • WOLNE MIASTO GDAŃSK (3)

    Zawsze Polskie!

    • 14 9

    • do Gdańszczanina (2)

      Gdybyś chodź trochę interesował się historią to wiedziałbyś ,że o statucie miasta i jego obywateli decydowała kultura społeczeństwa, która była przez większość akceptowana. Tam gdzie modlono się po niemiecku była ludność kultury niemieckiej natomiast gdzie modlono się po polsku lub kaszubsku tam była ludność kultury polskiej.Wpływ miało też bogactwo klasy rządzącej - więcej ludzi akceptowało kulturę ludzi bogatych niż odwrotnie.To była demokracja do czasu aż pojawili się naziści ze swoim szowinizmem i namieszali ludziom w głowach.

      • 17 0

      • mądre (1)

        słowa

        • 1 0

        • A teraz - nie lubimy obcych!!!

          • 2 0

  • :)

    Co to,terapia leczenia kompleksu!?

    • 4 2

  • ostatnie zdjęcie artykułu przedstawia Stary Rynek czyli plac pomiędzy starą fontanną (3)

    na rogu Jaśkowej Doliny a budyneczkiem odwachu czyli obecnego kantoru. W sieci jest nieco zdjęć Starego Rynku. Przy Starym Rynku wybudowano teraz dom Handlowy Manhattan.

    • 9 0

    • watar (1)

      I zburzono ten fragment starej zabudowy wrzeszcza , który ocalał po wypaleniach sowieckich w 1945 r . Teraz nasz wizjoner z ul. Nowe Ogrody 8 /12 burzy resztę . Po koszarach też niewiele pozostało i wielu innych ...

      • 7 1

      • a widziałeś zdjęcia płonącego Starego Rynku???

        nie było czego zbierać ... wizjoner niedługo całą resztę tego co zostało zamieni na szkło i beton

        • 2 0

    • Jola

      Bystra

      • 2 0

  • hahaha huzarzy śmierci

    raczej klawisze więzienni na zagłodzonych chabetach

    • 3 15

  • to był Hotel kiedyś Danziger Hof "Gdański Dwór" i jak weszli ruskie roz...li wsio i teraz stoi nie wiadomo co jakis zapyziały LOT a co do Wrzeszcza tam to były piękne kamienice vis a vis obecnego M...u

    • 17 2

  • Teraz mamy lepiej i bez armat w gdansku. (4)

    Sobieski jako pomnik na Drzewnym.

    • 7 3

    • i brzydsze (3)

      miasto,oraz wiecej chamstwa. Sobieski nie nasz tylko Lwowa.

      • 0 3

      • ...przestań się wygłupiać, bo z ciebie gdańszcznin jak z koziej d--py trąba. Przeszkadzał im nasz król to go oddali.

        • 4 0

      • (1)

        Sobieski, który jest w Gdańsku nejpierw był we Wiedniu

        • 1 1

        • moja opinia

          jak nie masz pojęcia o sprawie to daj se spokój bo się kompromitujesz,ten pomnik przed wojną stał we Lwowie.

          • 0 0

  • a w tym czasie w Gdyni pasły się krowy ,abose kaszubskie dzieci jadły surowe śledzie (5)

    • 41 6

    • To brzmi jak pochwała bardzo szybkiego tempa budowy Gdyni w 20-leciu międzywojennym. Dla porównania: w ostatnich 20 latach zbudowano (z wielkim krzykiem) linię tramwajową na Chełm i stadion piłkarski. Dla zrównoważenia tych wyczynów zamknięto dwie duże stocznie (reszta jeszcze dogorywa).

      • 5 13

    • Zgadzam sie zupelnie. Gdansk potrzebowal (2)

      1000 lat aby stac sie tym czym dzis jest. Natomiast Gdyni zabralo to niecale 90 lat. I to bez pomocy niemieckiej.

      • 8 12

      • (1)

        człowieku tych miast ne da się porównać pod względem wieku i rozwoju, zupełnie inna klasa

        • 6 5

        • Daj spokój, śledziki nigdy tego nie zrozumieją :)

          • 8 1

    • historyk

      a w 39 mieszkańcy dziękowali obrońcom Poczty Polskiej za obronę wyzywając zabijając .taki dumny Gdańsk i ich historycy

      • 2 0

  • Nie Husarze tylko Huzarzy (2)

    Husaria w tym okresie już nie istniała.

    • 13 1

    • jedna uwaga (1)

      taki z ciebie szlachcic jak z d trąba ,gdzie tam jest napisane husarze pod zdjęciem jak byk stoi huzarzy.

      • 0 1

      • bo zmienili...myślenie nie boli

        • 1 0

  • Gdyby nie II wojna światowa... heh Warszawka by mogła teraz jedynie zęzy/zenzy myć w Gdaśkich stoczniach! (1)

    • 10 3

    • sory Gdańskich!

      • 1 0

  • wspaniałe kamiennice, szkoda , że nie istnieją ...piękna secesja

    • 13 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

W którym roku trafił do Gdańska obraz "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga?

 

Najczęściej czytane