Nowy krzyż Virtuti Militari na Westerplatte

Katarzyna Moritz

8 grudnia 2010 (artykuł sprzed 13 lat)

Opinie (47)

Nowy krzyż Virtuti Militari zaprojektował rzeźbiarz Bogusław Szycik. Wykonany jest z żeliwa sferoidalnego, odpornego na uderzenia.

Cmentarz Westerplatczyków w okolicy zniszczonej we wrześniu 1939 roku Wartowni Nr 5 doczekał się godnej oprawy. Po latach starań, we wtorek zamontowano tam nowy krzyż Virtuti Militari, a historyczny krzyż z 1946 roku wrócił w swoje dawne miejsce.

Betonowy krzyż Virtuti Militari został zdemontowany. Zostanie przekazany do Muzeum II Wojny Światowej.

Zdjęcie z 1961 roku pokazuje krzyż w pierwotnym miejscu. Rok później, z okazji planowanej wizyty Nikity Chruszowa, usunięto go. Wrócił na historyczne miejsce pod koniec października tego roku.

Czołg T34 zniknął ostatecznie z Westerplatte w 2007 roku.

- Od kilku lat porządkujemy przestrzeń historyczną i symboliczną w tym miejscu. Wcześniej dochodziło tu do wielu przekłamań. Jedno z nich to czołg, który pojawił się tu w latach 60. Wcześniej go tu nie było, ale ktoś uznał, że będzie stanowić tzw. scenografię historyzującą - wyjaśnia Grzegorz Boros, specjalista ds. pomników w Zarządzie Dróg i Zieleni w Gdańsku.

Historia godnego uhonorowania bohaterów Westerplatte jest tak pogmatwana, jak historia naszego kraju. W 1946 roku, po powrocie z niemieckiej niewoli, kpt. Franciszek Dąbrowski, został dowódcą jednostki, która przygotowywała kadry dla Marynarki Wojennej. Wtedy też poprosił portowców by w miejscu, gdzie zginęło najwięcej Westerplatczyków, postawić krzyż i zrobić cmentarzyk.

- Jednak krzyż zdemontowano w 1962 roku, gdy w Gdańsku planowano wizytę Chruszczowa. Wtedy też pojawił się tu czołg. Do wizyty nie doszło, bo Chruszczow musiałby przyznać że wojna wybuchła na Westerplatte. Krzyż został przeznaczony na śmietnik, a potem trafił na cmentarz do Nowego Portu - relacjonuje Czesław Nowak, prezes stowarzyszenia Godność.

Po sierpniu 1980 roku m.in. portowa "Solidarność" upomniała się o powrót krzyża na Westerplatte. Historia krzyża była też zadrą dla żyjących Westerplatczyków.

- Po rozmowach z władzami zadecydowano, że czołg zostanie przeniesiony na placyk obok. Krzyż wrócił na Westerplatte 30 sierpnia 1981 r. Z jakiegoś powodu po 1989 r. przestawiono krzyż z boku mogił. Chcieliśmy to zmienić na 70 rocznicę wybuchu wojny, ale się nie udało - wyjaśnia Czesław Nowak.

Udało się to kilka tygodni temu i krzyż wreszcie trafił na pierwotne miejsce z 1946 roku. Podczas prac znaleziono pod nim buteleczkę z aktem erekcyjnym z 1981 roku. We wtorek, w ramach aranżowania cmentarzyka, na granitowej podstawie przed urną z prochami mjr Henryka Sucharskiego, ustawiono nowy krzyż Virtuti Militari.

Ten betonowy z 1962 roku, z orłem bez korony, został wcześniej zdemontowany. Latem tego roku krzyż uległ dewastacji, zerwano z niego wszystkie litery. Podobnie było z krzyżami nagrobnymi. W 2006 roku z krzyży zerwano wszystkie tabliczki w formie nieśmiertelników, na których są nazwiska poległych Westerplatczyków.

Zarówno dawny betonowy krzyż Virtuti Militari i nieśmiertelniki, które kiedyś zostały zerwane zostaną za pół roku przekazane Muzeum II Wojny Światowej.

- Wykonane prace zamykają okres porządkowania przestrzeni historycznej Westerplatte, był to proces długotrwały. Często zatracane są elementarne znaki rozpoznawcze na mapie naszych dziejów, a niewątpliwie takim znakiem jest Westerplatte. Niedługo cały teren przejmie Muzeum II Wojny Światowej - zapowiada Grzegorz Boros.

Koszt prac na cmentarzyku wyniósł około 50 tys. zł. Zostały one w większości sfinansowane przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Warszawie.

Katarzyna Moritzk.moritz@trojmiasto.pl

Miejsca

Wartownia nr 1 na Westerplatte Gdańsk, mjr. Henryka Sucharskiego
Gdański Zarząd Dróg i Zieleni Gdańsk, Partyzantów 36
Muzeum II Wojny Światowej Gdańsk, Władysława Bartoszewskiego 1

Zobacz także

Zdewastowano krzyż Virtuti Militari na Westerplatte

6 sierpnia 2010 (232 opinie)

Krzyż Virtuti Militari (2)

Opinie (47) 4 zablokowane

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 14:40

ahh (3)

i co im ten czołg tam przeszkadzał ? tak jak ten w Gdańsku i w Wejherowie , było nie było jest to kawałek historii i nieważne czy tej pozytywnej czy mniej , każdą powinniśmy znać

13 lat
- 10 6
Twoja opinia

Zmień treść

i co im ten czołg tam przeszkadzał ? tak jak ten w Gdańsku i w Wejherowie , było nie było jest to kawałek historii i nieważne czy tej pozytywnej czy mniej , każdą powinniśmy znać
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-12-08 15:44
  
  właśnie chodziło o historię (2)
  
  o to, żeby dzieci nie myślały, że załoga Westerplatte chroniła się przed armatami Schleswiga Holsteina w czołgach T-34.
  
  13 lat
  - 3 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  o to, żeby dzieci nie myślały, że załoga Westerplatte chroniła się przed armatami Schleswiga Holsteina w czołgach T-34.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2010-12-08 16:34
    
    o jaką historie? (1)
    
    ktoś wzioł w łapę, aby go na żyletki pociąć, taki czołg to jako złom kupa pieniędzy, bo to ciężkie żelaztwo.
    
    x
    13 lat
    
    3 4
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    ktoś wzioł w łapę, aby go na żyletki pociąć, taki czołg to jako złom kupa pieniędzy, bo to ciężkie żelaztwo.
    Regulamin dodawania opinii
    - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
      
      2010-12-08 21:21
      
      zmień dilera, bo twój ci sprzedaje kiepski szajs
      
      Nikt tego czołgu nie pociął, to był bardzo cenny egzemplarz i dlatego trafił do jednego z najlepszych w kraju, wyspecjalizowanych muzeów.
      
      13 lat
      
      2 0
      
      Twoja opinia
      
      Zmień treść
      
      Nikt tego czołgu nie pociął, to był bardzo cenny egzemplarz i dlatego trafił do jednego z najlepszych w kraju, wyspecjalizowanych muzeów.
      Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 18:39

Nowy krzyż Virtuti Militari zaprojektował rzeźbiarz Bogusław Szycik (3)

a co tu było do projektowania? Virtuti Militari to Virtuti Militari. Tak jakbym chciał zaprojektować Orła Białego...

Ritchie Blackmoore
13 lat
- 10 1
Twoja opinia

Zmień treść

a co tu było do projektowania? Virtuti Militari to Virtuti Militari. Tak jakbym chciał zaprojektować Orła Białego...
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-12-08 19:24
  
  (1)
  
  trzeba jakoś zaksięgować wypływ kasy z budżetu miasta:)
  
  slowik
  13 lat
  - 4 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  trzeba jakoś zaksięgować wypływ kasy z budżetu miasta:)
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2010-12-08 20:09
    
    ...
    
    do kieszeni...
    
    QpiQbooś
    13 lat
    
    2 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    do kieszeni...
    Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-12-19 17:33
  
  Rzeżbiarz wykonał model krzyża Virtuti Militari , a pewnie jakiś dziennikarz napisał zaprojektował
  
  j.n.
  13 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Rzeżbiarz wykonał model krzyża Virtuti Militari , a pewnie jakiś dziennikarz napisał zaprojektował
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 20:41

Warto sprawdzić czy na Westerplatte znajdziemy informację z KIM wojowali (1)

dzielni polscy żołnierze w 1939 roku. Znając szajkę Tuska przypuszczam, że wojnę rozpętali bliżej nieokreśleni naziści.

dynamis
13 lat
- 6 2
Twoja opinia

Zmień treść

dzielni polscy żołnierze w 1939 roku. Znając szajkę Tuska przypuszczam, że wojnę rozpętali bliżej nieokreśleni naziści.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2010-12-08 21:22
  
  na pewno sprowokowały ich krwiożercze watahy
  
  Kartofel, Ziobro, Macierewicz i Fotyga
  
  13 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Kartofel, Ziobro, Macierewicz i Fotyga
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 22:14

>>> Przyjmuję zakłady : - jak długo pozostanie "nietknięty".... :)

Chetni mogą sie już wpisywać. A hoj.

zyczliwy
13 lat
- 0 1
Twoja opinia

Zmień treść

Chetni mogą sie już wpisywać. A hoj.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2010-12-08 22:55

ciekawy jestem o jakim kraju autorka mówi: "Historia godnego uhonorowania bohaterów Westerplatte jest tak pogmatwana, jak historia naszego kraju."?

historia mojej Ojczyzny Polski jest bardzo prosta w XVIII wieku odwieczni jej wrogowie (niemcy i rosja) rozpoczęli długofalowy proces depolonizji i eksterminacji ludności Najaśniejszej Rzeczypospolitej, proces który z przerwą na 20-lecie miedzy wojenne trwa niemal do dziś

dlatego pytam o jakim kraju tu się mówi, bo ja w tej histori nie widzę nic pogmatwanego

widzę głupków sasów i agentów ościennych krajów w tychze czasach, widzę ruskich carskich i prusko niemieckich zbrodniarzy a to pastwiących się nad dziećmi a to zsyłających ludzi na sybir czy inną kołymę i wreszcie widzę ludobójców i zwyrodnialców z ZSRR i NIEMIECKIEJ rzeszy którzy planowo i maszynowo mordowali Polaków ci pierwsi nawet ustawili tu swoje marionetki których nie rozliczono do dziś

co tu skomplikowanego czy pogmatwanego?

13 lat
- 3 0
Twoja opinia

Zmień treść

ciekawy jestem o jakim kraju autorka mówi: "Historia godnego uhonorowania bohaterów Westerplatte jest tak pogmatwana, jak historia naszego kraju."? historia mojej Ojczyzny Polski jest bardzo prosta w XVIII wieku odwieczni jej wrogowie (niemcy i rosja) rozpoczęli długofalowy proces depolonizji i eksterminacji ludności Najaśniejszej Rzeczypospolitej, proces który z przerwą na 20-lecie miedzy wojenne trwa niemal do dziś dlatego pytam o jakim kraju tu się mówi, bo ja w tej histori nie widzę nic pogmatwanego widzę głupków sasów i agentów ościennych krajów w tychze czasach, widzę ruskich carskich i prusko niemieckich zbrodniarzy a to pastwiących się nad dziećmi a to zsyłających ludzi na sybir czy inną kołymę i wreszcie widzę ludobójców i zwyrodnialców z ZSRR i NIEMIECKIEJ rzeszy którzy planowo i maszynowo mordowali Polaków ci pierwsi nawet ustawili tu swoje marionetki których nie rozliczono do dziś co tu skomplikowanego czy pogmatwanego?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2011-03-28 09:26

Muzeum na wodzie

Poniżej zamieszczam link do koncepcji - wizji Doroty Kunickiej-Pawlickiej, autorki projektu na co dzień mieszkającej w Gdyni. Oto najlepszy pomysł na muzeum o jakim kiedykolwiek ktoś w Polsce pomyślał.
Zachęcam do obejrzenia
http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Gdynia-Pomysl-na-historie-n34591.html?strona=16&vop=w
Rewelacja na skale Europy i świata. Gdyby ono powstało w torpedowni Babie Doły byłoby "muzeum na wodzie" i perełką, którą szczycilibyśmy się w UE.

Sen
13 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Poniżej zamieszczam link do koncepcji - wizji Doroty Kunickiej-Pawlickiej, autorki projektu na co dzień mieszkającej w Gdyni. Oto najlepszy pomysł na muzeum o jakim kiedykolwiek ktoś w Polsce pomyślał. Zachęcam do obejrzenia http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Gdynia-Pomysl-na-historie-n34591.html?strona=16&vop=w Rewelacja na skale Europy i świata. Gdyby ono powstało w torpedowni Babie Doły byłoby "muzeum na wodzie" i perełką, którą szczycilibyśmy się w UE.
Regulamin dodawania opinii