• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Niezwykła mapa dawnej Wyspy Spichrzów

Michał Stąporek
27 stycznia 2024, godz. 12:00 
Opinie (77)
Graficznego odtworzenia dawnego wyglądu Wyspy Spichrzów w okresie, gdy była zabudowana spichlerzami, podjął się Dariusz Kuchta. Graficznego odtworzenia dawnego wyglądu Wyspy Spichrzów w okresie, gdy była zabudowana spichlerzami, podjął się Dariusz Kuchta.

Fachowiec powie: to plan aksonometryczny. Laik: to takie historyczne Google Street View. Dzięki niemu możemy na własne oczy przekonać się, jak wyglądała Wyspa SpichrzówMapka w latach 20. XX wieku.



Twoja ulubiona część Trójmiasta to:

Jesienią 2022 r. informowaliśmy, że grupa miłośników historii Gdańska, związana ze stowarzyszeniem Fotomemoria, postanowiła wykonać nowy plan miasta w formie rzutu aksonometrycznego, w oparciu o zmodyfikowany plan Buhsego.

Czym jest plan aksonometryczny? To plan odwzorowujący przestrzeń i znajdujące się w niej budynki z wykorzystaniem perspektywy.

Dziś takie plany są codziennością, a w przypadku Gdańska można je obserwować np. na stronie gdansk.ukosne.pl.

Kiedyś jednak plany aksonometryczne były rzadkością, ich wykonanie było trudne i pracochłonne. Mimo to Gdańsk miał taki właśnie plan, który powstał na początku XVII wieku. Nazywano go Planem Sztokholmskim.

Plan Sztokholmski z początku XVII wieku



Plan Sztokholmski to wykonany piórem rysunek aksonometryczny Gdańska, który powstał w latach 1600-1601. Jest na tyle precyzyjny i obfitujący w szczegóły, że do dziś wykorzystywany jest przez historyków i popularyzatorów historii Gdańska do opisywania codzienności miasta sprzed ponad 400 lat.

Plan Sztokholmski Gdańska z lat 1600-1601. Jego precyzja pozwala na poznanie kształtu i lokalizacji budynków, które wieki temu zniknęły z przestrzeni miasta. Plan Sztokholmski Gdańska z lat 1600-1601. Jego precyzja pozwala na poznanie kształtu i lokalizacji budynków, które wieki temu zniknęły z przestrzeni miasta.
Ponieważ plan zrabowali Szwedzi podczas Potopu i do tej pory znajduje się on w zbiorach sztokholmskiego archiwum, utarło się nazywać go "Planem sztokholmskim".

Nowy Plan Sztokholmski Gdańska



Kiedy w 2022 r. informowaliśmy o pracach przy nowym planie aksonometrycznym Gdańska, Dariusz Kuchta ze stowarzyszenia Fotomemoria, deklarował:

- Odtworzymy Główne Miasto, następnie Stare Przedmieście, Dolne Miasto i Wyspę Spichrzów. Dążymy do odtworzenia stanu zabudowy do momentu zagłady miasta w 1945 r. Dzięki temu, w przyszłości, będziemy wykonywać rekonstrukcje wsteczne sięgające np. XVII wieku - zapowiadał wówczas.
Zrekonstruowane przez pasjonatów nieistniejące już gdańskie budynki umiejscowione na planie Buhsego. Zrekonstruowane przez pasjonatów nieistniejące już gdańskie budynki umiejscowione na planie Buhsego.
Po graficznej rekonstrukcji ponad 600 budynków, przede wszystkim Głównego Miasta, przyszedł czas na aksonometryczne odtworzenie Wyspy Spichrzów.

120 zdjęć spichrzów z lat 20. XX wieku



Podczas tworzenia modeli poszczególnych spichlerzy autorzy opierali się przede wszystkim o zachowanie zdjęcia. Ich skarbnicą jest monografia pt. "Die Speicherinsel von Danzig" ("Wyspa Spichrzów w Gdańsku") autorstwa Friedricha Volkholza. Zawiera ona ok. 120 fotografii, z których ok. 80 wykonał sam autor.

Widoczne na zamieszczonych poniżej fotografiach polskie i niemieckie nazwy spichrzów pochodzą z opracowania Tadeusza Domagały, byłego pracownika Politechniki Gdańskiej.

  • Najsłynniejsze, bo najbardziej wyeksponowane spichlerze na Wsypie Spichrzów: Długa droga I i II, Król Dawid, Sokół, Sarnia głowa, stały bezpośrednio <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-17.38,212.07/map/-16.41,214.36,5,b,0;1;24;37">przy nabrzeżu Motławy</a> na północnym cyplu Wyspy Spichrzów.
  • Najsłynniejsze, bo najbardziej wyeksponowane spichlerze na Wsypie Spichrzów: Długa droga I i II, Król Dawid, Sokół, Sarnia głowa, stały bezpośrednio <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-17.38,212.07/map/-16.41,214.36,5,b,0;1;24;37">przy nabrzeżu Motławy</a> na północnym cyplu Wyspy Spichrzów.
  • Spichlerze Węgier, Książę i Czerwony stały przy ul. Chmielnej, na <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-15.89,212.82/map/-14.71,213.25,5,b,0;1;24;37">północnym cyplu Wyspy Spichrzów</a>.
  • Spichlerze Węgier, Książę i Czerwony stały przy ul. Chmielnej, na <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-15.89,212.82/map/-14.71,213.25,5,b,0;1;24;37">północnym cyplu Wyspy Spichrzów</a>.
  • Spichlerze Kamienny Gołąb i Fryda stały przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-16.11,215.16/map/-16.1,215.73,6,b,0;1;24;37">ul. Ciesielskiej</a>, ten drugi <a target=_blank href= "https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-15.27,215.3/map/-16.1,215.73,6,b,0;1;24;37">na rogu Ciesielskiej i Motławskiej</a>.
  • Spichlerze Kamienny Gołąb i Fryda stały przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-16.11,216.28/map/-16.1,215.73,6,b,0;1;24;37">ul. Ciesielskiej</a>, ten drugi <a target=_blank href= "https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-15.27,215.3/map/-16.1,215.73,6,b,0;1;24;37">na rogu Ciesielskiej i Motławskiej</a>.
  • Spichlerze Stary Testament, Wiśniowe Drzewo, Dziki Kocur i  Złoty pies stały u zbiegu <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-20.24,221.64/map/-19.88,220.06,6,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej i dziś nieistniejącej Brandgasse (Zarzewie)</a>.
  • Spichlerze Stary Testament, Wiśniowe Drzewo, Dziki Kocur i  Złoty pies stały u zbiegu <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-20.24,221.64/map/-19.88,220.06,6,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej i dziś nieistniejącej Brandgasse (Zarzewie)</a>.
  • Spichlerz Madonna stał u zbiegu <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-17.97,217.31/map/-16.37,215.91,5,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej i Spichrzowej</a>.
  • Spichlerz Madonna stał u zbiegu <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-17.97,217.31/map/-16.37,215.91,5,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej i Spichrzowej</a>.
  • Spichlerz Czerwony krzyż stał na rogu <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-18.74,218.4/map/-16.37,215.91,5,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej i Żytniej</a>.
  • Spichlerz Czerwony krzyż stał na rogu <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-18.74,218.4/map/-16.37,215.91,5,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej i Żytniej</a>.
  • Spichlerze Złoty pelikan, Czarny niedźwiedź oraz Przemysł stały przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-16.07,217.04/map/-16.37,215.91,5,b,0;1;24;37">ul. Stągiewnej</a>.
  • Spichlerze Złoty pelikan, Czarny niedźwiedź oraz Przemysł stały przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-16.07,217.04/map/-16.37,215.91,5,b,0;1;24;37">ul. Stągiewnej</a>.
  • Płaskorzeźba zdobiąca fasadę spichlerza Samson, który stał przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-22.05,224.69/map/-19.68,222.65,5,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej 57</a>.
  • Płaskorzeźba zdobiąca fasadę spichlerza Samson, który stał przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-22.05,224.69/map/-19.68,222.65,5,b,0;1;24;37">ul. Chmielnej 57</a>.
  • Spichlerz Niklowy stał przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-18.17,219.92/map/-16.46,216.92,5,b,0;1;24;37">ul. Pszennej</a>.
  • Spichlerz Niklowy stał przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-18.17,219.92/map/-16.46,216.92,5,b,0;1;24;37">ul. Pszennej</a>.
  • Spichlerz Podrzutek stał przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-19.4,222.44/map/-16.57,219.49,5,b,0;1;24;37">ul. Owsianej</a>.
  • Spichlerz Podrzutek stał przy <a target=_blank href="https://mapa.trojmiasto.pl/#/location/-19.4,222.44/map/-16.57,219.49,5,b,0;1;24;37">ul. Owsianej</a>.

Opracowanie Volkholza było jednocześnie jego rozprawą doktorską, którą obronił w 1922 r. na Politechnice Gdańskiej.

Pierwsza strona maszynopisu pracy doktorskiej Friedricha Volkholza pt. "Die Speicherinsel von Danzig", obronionej na Politechnice Gdańskiej w 1922 r. 

Pierwsza strona maszynopisu pracy doktorskiej Friedricha Volkholza pt. "Die Speicherinsel von Danzig", obronionej na Politechnice Gdańskiej w 1922 r.
Ponieważ praca Friedricha Volkholza jest dziś trudno dostępna, stowarzyszenie Fotomemoria chciałoby doprowadzić do wydania jej reprintu.

- Osoby zainteresowane wsparciem tej inicjatywy proszę o kontakt (dariusz.kuchta@fotomemoria.pl) - deklaruje Dariusz Kuchta.


Od zdjęć do rekonstrukcji graficznej budynków i pierzei



Zdjęcia spichlerzy posłużyły jako baza do wykonania ich graficznego odwzorowania.

- Na podstawie dostępnej ikonografii, wykonałem rekonstrukcję poszczególnych obiektów. Zrekonstruowane budynki zostały następnie naniesione na plan Buhsego - opowiada Dariusz Kuchta.
Rekonstruktorom udało się także odtworzyć duże fragmenty pierzei poszczególnych ulic, w tym przede wszystkim Chmielnej, głównej ulicy Wyspy Spichrzów, ciągnącej się przez całą jej długość.



Straże Wyspy Spichrzów: czym były  i jak działały Straże Wyspy Spichrzów: czym były i jak działały

Projekt "Nowy Plan Sztokholmski - Wyspa Spichrzów" powstał przy wsparciu miasta Gdańska w formie stypendium kulturalnego w wysokości 10,8 tys. zł.

Opinie (77) 4 zablokowane

  • To jest to. Gratulacje

    • 24 3

  • (5)

    Wspaniale ryciny I mapki...teraz zamiast spichlerzy apartamenty bez ładu i składu.Ale miejmy nadzieję że nowy włodarz zacznie ogarniać tą betonową krainę.

    • 28 18

    • Odbudowa wyspy jest okropna a zapowiadało się naprawdę dobrze (1)

      Od remontu budynku w którym był dawny Cefarm i pierwszej inwestycji przy Toruńskiej. To co potem postawili wyglada jakby ktos po kresce to planował. O ile jakoś zadbali o estetykę tego co stoi od strony północnej, o tyle to co postawili na stronie południowej to kpina robiona najniższym kosztem byle więcej wyciągnąć z metra. Tam nic do siebie nie pasuje, nawet kolory, pokręcony rozkład ulic, które pomimo 15 lat prac na tym terenie sa w stanie w jakim były w 1999, czyli gorzej niż dojazd do PGR. Tandeta jakich mało, która wali po galach każdego turyste, który tu przyjeżdża. Wiecie co wzbudza w turystach tutaj podziw w okolicy? Zabudowa Targu Maślanego i odnowiona kamienica, dawne zjarany budynki rzeźni, budynek NBP, budynek przy 3 Maja, dawna zabudowa stoczni i żurawie. To chyba jasny sygnał jak to powinno wyglądać.

      • 6 4

      • Słoiki rządzące zachwycone

        • 1 2

    • obecna tzw."odbudowa" w niczym nie przypomina oryginału (2)

      • 3 1

      • Wciskano nam, że wysokość nowych budynków (1)

        wzdłuż Motławy jest taka jak przed wojną. Z planu widać, że Deo Gloria była wyjątkiem, jeśli chodzi o wysokość, a posłużyła jako pretekst do budowy wysoko i równo. Czy to ten stary-nowy konerwator za to odpowiada?

        • 0 0

        • Hmm No tak za forum i bastion Walowa tez

          • 0 0

  • (17)

    Kiedyś bajeczna kompozycja spichlerzowej zabudowy. Obecnie apartamenty na godziny dla pijanych turystów, do tego kłująca oczy architektura. Brawo!

    • 133 35

    • Kiedyś cudowne magazyny przemysłowe z wiecznie pylącym towarem - cudo! (11)

      • 27 17

      • (10)

        To już lepszy pył niż turystyczne wymiociny i szczytny...

        • 18 18

        • z tym, że pylica jest długotrwałą śmiertelną chorobą (9)

          a szczyny i wymiociny są jeno śmierdzące ;)
          poza tym: im więcej turystów tym więcej pieniędzy w kasie miasta

          spróbuj sam wyciągnąć wnioski co jest lepsze dla miasta i jego mieszkańców

          • 13 21

          • (8)

            A co z turystycznymi kosztami, które muszą ponosić mieszkańcy? Nie widzę ich w tej błyskotliwej kalkulacji...

            • 18 13

            • Mieszkańcy lepiej niech przeprowadzą się na obrzeża miasta. (3)

              To jest miasto t u r y s t y c z n e, sorry taki mamy klimat.

              • 7 32

              • Czy w pakiecie wziąć kredyt i zmienić pracę? Jak mawiał pewien wybitny myśliciel?

                • 14 4

              • to nie jest miasto turystyczne

                Postaw sobie miasteczko jak w westernu i rob "turystyke" ale nie kosztem mieszkancow polmilionowego miasta.

                • 20 9

              • Słoik przyjechał do Trójmiasta, polansował się w kilku kretyńskich klubach i już dostał małpiego rozumku, żeby miasto nie było dla mieszkańców. Coś ci wyjaśnię chłopczyku. Wyp...laj do siebie zarazo z Warmii czy tam innych Kujaw. Żadni skorumpowani betoniarze będący tutaj u koryta nie zmienia mojego zdania, że zrobienie z miasta folwarku na wynajem dla motłochu, to zabójstwo miasta.

                • 16 15

            • Panie "błyskotiwy" (3)

              A jakie ja niby turystyczne koszty ponoszę.
              Mieszkam na G.M. od dawna i dobrze mi tu.
              To wy słoje i portalowe trolle tworzycie legendy jak tu nam tu źle.

              Mieszkaniec

              • 11 11

              • Pracowałem na Długiej

                Latem nie można było okien uchylić, bo hałas uniemożliwiał skupienie.
                O gustach ponoć się nie dyskutuje, ale wiemy, że są one różne...
                Czasem egzotyczne.
                To powiedzenie o pomarańczach znasz?

                • 4 6

              • (1)

                Ja pier...le. Ile ty masz lat? 20? Czy może IQ banana? Turystyka masowa w najgorszym wariancie(jaka z uporem rozwijają miłośnicy patodeweloperki w Gdańsku), to zysk bardzo wąskiej grupy osób, rozliczających podatki w innych miastach. "Nagroda" dla społeczności lokalnej to praca śmieciowa, korki, menele i patoturyści, awantury, drożyzna i opanowanie rynku nieruchomości przez spekulantów. Równiez rozchamianie się najgorszych deweloperow. Podpalenia, wycinki, wałki i korupcja. Coś jeszcze?

                • 18 10

              • Gdyby było inaczej niektórzy z pracy na państwowym

                Raczej 13 mieszkań by nie kupili

                • 2 3

    • Najwyższy czas zauważyć ze świat idzie do przodu , nie czeka na PKS , Kioski Ruchu , czy budki telefoniczne. (1)

      • 8 12

      • do przodu??!

        Jestes pewien??!

        Ja mam powazne watpliwosci...

        • 14 4

    • sztucznie otwarta gofrownia z plackami w kształcie penisa za 10 zł sztuka juz nie istnieje? Co Dotacje na tej wyspie sie (1)

      Czy mieli tylko kase wyprac?
      Ta wyspa została sprzedana za grosze cwaniakom a oni potem prali forse i zrobili jak republika deweloperów!!

      • 6 7

      • WTF??

        • 2 1

    • Tak, bajeczna od razu

      Zwykłe magazyny, często w złym stanie technicznym. Też nie podoba mi się obecna zabudowa, brzydka, przeskalowana i wyłącznie pod turystów oraz żałuję, że nie zbudowano tam czegoś ciekawego architektonicznie oraz dla wszystkich, ale to nie powód do nostalgii za spichlerzami. Dla mnie jest to równie niezrozumiałe co postulaty za odbudową Danziger Hofu, równie przeskalowanego i wstrętnego jak obecna zabudowa na wyspie

      • 7 8

  • W takim kunszcie to powinna być makieta Gdańska sprzed 1945 roku to raz a dwa błędem władz miasta było nie zachować wszystkich pozostałości po tamtych czasach, które można by wyeksponować. Jak np w centrum gdzie jest gruzowisko z napisem "kaffe coś tam" czyli pozostałość pewnie po jakiejś kawiarni Freie Stadt Danzig.

    • 12 10

  • Ciekawe rzeczy z forum Gdańsk siẹ działy (1)

    Miasto weszło w konsorcjum z prywatnym podmiotem aby za bonifikate 100 mln zĺ centrum hadlowe forum zrobiło pod siebie przejscia podziemne drogẹ pożarową przystanek . Złoty biznes

    • 29 16

    • Ja niecierpliwie czekam aż zburzą ten betonowy koszmar. Znak czasów...

      • 5 3

  • Dom popielników czy to był tez spichlerz?

    • 1 2

  • Zabawa dla plebsu (4)

    Polacy się zachwycą.

    • 3 17

    • dla plebsu to jest obecna postac zabudowy tego miejsca... (3)

      Dzieki tej pracy mozemy sie dowiedziec, co stracono... Bo przeciez nie moze byc wyspy podobnej do hamburskiej...

      • 6 2

      • Dokładnie. Wygrało takie najbardziej sztampowe disco-polo architektury, byle mzoa bylo wycisnąć jak najwięcej m2.

        • 3 0

      • Naprawdę na Wyspie Spichrzów postawiłbyś to co jest w Hamburgu ? (1)

        Chyba Elbphilharmonie widziałeś tylko na obrazku.
        Ten kolos ma 25 pięter (110 m wysokości),
        a koszt jego budowy, bagatela... 866 mln Euro.

        No ale dla takiego światowca jak ty...

        • 0 2

        • Filharmonia w Hamburgu jest akurat z tego samego nurtu co i obecna zabudowa gdanskiej wyspy

          Za to pozostalosci Hanzy, do ktorego oba miasta nalezaly, to co innego...

          Podobnie jak tunel pod Laba, ktory moglby byc dobrym wzorcem dla turystycznego skomunikowania brzegow Motlawy zamiast przasnych i klopotliwych kladek. Ale to przerasta budzety i wyobraznie deweloperow.

          • 1 1

  • Ja to bym powiedzial ze ładny rusunek na lekcje techniki haha

    • 3 10

  • Świetne wykonanie

    • 11 1

  • super, wrzucę na stronę (4)

    Często daję zdjęcia z Wyspy Spichrzów.

    • 20 5

    • Zapraszam na fb (2)

      Strona

      • 7 0

      • Danke! (1)

        Jawohl!

        • 2 2

        • inteligencja bezobjawowa napisała

          • 0 1

    • panie kolego, nie rzucaj pereł przed wieprze

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Kim był Jean Georg Haffner?

 

Najczęściej czytane