• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Niewielki budynek w centrum Wrzeszcza. Jedyny, który przetrwał do dziś

Michał Brancewicz
29 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (235)
Przesuń aby
porównać

Niewielki budynekMapka w centralnej części dawnego rynku wrzeszczańskiego powstał ponad 100 lat temu. Służył żołnierzom pełniącym wartę w garnizonie, potem funkcjonował jako szalet, a od lat działa tam kantor. Po dawnej zabudowie wokół byłego rynku nie ma dzisiaj praktycznie śladu, a niepozorny budyneczek nadal stoi.



Wiedziałeś, że budynek kantoru powstał ponad 100 lat temu?

Na prostokątnym placu w centrum wsi Wrzeszcz handlowano już pod koniec XVIII wieku. Na rynku krzyżowały się drogi do okolicznych wsi i majątków. Przebiegał tamtędy też główny szlak handlowy, którym kupcy wędrowali między Gdańskiem a Oliwą.

Nic zatem dziwnego, że z czasem to miejsce, wchłonięte przez Gdańska zaczęło przeobrażać się w jego handlową dzielnicę, a na początku XX wieku wiejską zabudowę zastąpiły kamienice.

Wrzeszczański rynek (Marktplatz) po ukończonej w 1909 r. przebudowie na pocztówce wydanej ok. 1913 r. Z prawej strony dostrzec można niczym niewyróżniający się budynek, który przetrwał do naszych czasów, jako jedyny w całej okolicy. Wrzeszczański rynek (Marktplatz) po ukończonej w 1909 r. przebudowie na pocztówce wydanej ok. 1913 r. Z prawej strony dostrzec można niczym niewyróżniający się budynek, który przetrwał do naszych czasów, jako jedyny w całej okolicy.
W 1909 roku, na skrzyżowaniu dzisiejszej al. Grunwaldzkiej i Jaśkowej DolinyMapka, powstał budynek, w którym urządzono Dom Towarowy Waltera Edelsteina (widoczny w głębi starej fotografii). Przez lata zmieniał nazwy i właściciel. W PRL-u w jego miejsce powstał Domu Kupca.
Dom Kupca - zapomniana świątynia handlu we Wrzeszczu Dom Kupca - zapomniana świątynia handlu we Wrzeszczu

Mniej więcej od początku XX wieku istniał już niczym niewyróżniający się budyneczek przy wjeździe na dzisiejszą ul. Partyzantów. Powstał jako odwach, czyli pomieszczenie dla żołnierzy pełniących wartę. Potem pełnił rolę toalety publicznej.

Dzisiaj wokół dawnego wrzeszczańskiego rynku nie ma już dawnych kamienic, a Dom Kupca od dawna nie istnieje w ludzkiej świadomości. Zachodnią pierzeję rynku zastąpiło Centrum Handlowe Manhattan.

A niewielki budyneczek stoi nadal. Od lat mieści się w nim kantor.

Centra handlowe w Trójmieście

Opinie (235) ponad 20 zablokowanych

  • Cała historia powojennego PRL w tym miejscu - bony, dolary kupię :)))

    • 18 5

  • Po głębszej analizie stwierdzam... (4)

    że na tym zdjęciu sprzed 100 lat wszystko bez wyjątku jest ładniejsze

    • 109 1

    • Oj tak (1)

      Chciałabym żyć w takim miasteczku właśnie z takimi kamienicami.... A dzisiaj? Apartamenty inwestycyjne pod najem krótkoterminowy wszędzie!!

      • 19 0

      • W tych kamienicach to żyli co bogatsi Prusacy i przede wszystkim żydzi, bo to skrzyżowanie handlowe. I taki charakter okolicy.

        Obawiam się, że moi przodkowie, to tam co najwyżej świnie pod miastem mogli paść.

        • 1 1

    • .

      .

      • 0 3

    • 3 do 5 sekund wystarczy aby ocenić że wszystko

      było tak jak mówisz. Nawet to zdjęcie samo w sobie wygląda ładniej, bardziej artystycznie.

      • 1 0

  • Powinno się to odbudować!

    • 31 4

  • Bardzo fajnie, że wszystko dookoła zostało zabudowane nijaką zabudową :) (1)

    • 26 10

    • socrealizm

      • 9 0

  • Się bywało :) (4)

    Do toalety. przynajmniej męskiej, schodziło się po schodach do piwnicy. Po prawej czarna "ściana płaczu", po lewej zabytkowe kabiny . Całość pamiętała historię. Jako papier toaletowy służył jeden płatny wycinek gazety 10 x 10 cm. Używanie to była gehenna, skutek mizerny ale za to lektura za darmo.

    • 34 0

    • Byłam dzieckiem w tamtych czasach ale pamiętam i tak dobrze, że pogniecenie gazety staranne więc takie jej zmechacenie i (3)

      a przy tamtym grubym, szorstkim papierze, dawało niezwykle... hmmm... praktyczny efekt. :D Zdaje się że starczało.
      Kolejni do rozważań, proszę! Wystarczył taki kawałek gazety?

      • 1 1

      • Jestem innego zdania

        Wg mnie szary, szorstki papier dobrze zbierał.

        • 6 1

      • Napiszcze (1)

        która gazeta najlepiej się nadawała:
        Dziennik Bałtycki czy Wieczór Wybrzeża? A może inna?

        • 1 0

        • Obie . Nie nadawały się śliskie i kolorowe : )

          • 2 0

  • I pomyśleć że w tej chwili rosjanie robią dokładnie to samo (12)

    z ukraińskimi miastami co 2 wojna z naszym miastem . No i oczywiście pamiętamy przez kogo zostało spalone po wojnie
    Słabo .XXI w . Ludzie niby wszystko wiedzą jest internet i wolny kraj Scenariusz się jednak powtarza albo nawet gorzej I Ukraińcy nie mają się gdzie wycofać, Niemcy mimo podziału aż tak dużo nie starciu po II w sw. Czy Ukraina przetrwa nie wiem

    • 47 14

    • i jeszcze będą musieli zapłacić za Broń od wuja sama. Jankesi nie robią noc za darmo. (1)

      • 4 5

      • Nikt

        Nie robi nic za darmo.Ukraina nic nie wniosła do Świata.A gdzie ukraińskie bogacze? Skorumpowani politycy i inne gady?Tydzień przed zadymą zwinęli się i majątki.A po wojnie naiwniacy ze Świata odbudują,zasponsorują.A oni? Oni powrócą na gotowe fortunki zbijać.

        • 1 0

    • (5)

      Naszym? To miasto nie było nasze ale niemieckie, z kilkoma procentami polskiej mniejszości, nie powielaj proszę PRLowskiej propagandy.

      • 10 16

      • Cóż, to miasto było i jest nasze (2)

        Jego przejściowa przynależność do innych potencji niczego nie zmienia. Powstało jako polskie, dzięki Polsce się rozwijało, nawet zachowując dużą autonomię i zostało słusznie na powrót wcielone do Polski, kiedy Niemcy (przejściowo) upadły. Nie należy powielać niemieckiej (ani uprawianej dziś w Polsce) kosmopolitycznej propagandy.

        • 16 9

        • I tak dla przypomnienia, dla tych którzy mają problem z historią (1)

          W XVI wieku Gdańsk był najbogatszym miastem Polski

          • 11 3

          • Miastem bogatym

            i niemieckojęzycznym

            • 0 1

      • Naszym bo MY teraz tu mieszkamy . (1)

        Ja się tu urodziłem i dbam jak o swoje . Szanuję niemiecką obecność historię tych miejsc ale teraz jest i będzie to polska ziemia . Apropo rosjan którzy nie zasługują na nic więcej niż nazywanie ich rosyjscy faszyści - raszyści . To samo co zrobili z tysiącletnim Gdańskiem zrobili potem w Aleppo - zniszczyli do zera historycznie syryjskie miasto. A za zniszczenie Mariupola będą smażyć się w piekle . A ty jesteś "fewfw (..) " przeklętym ruskim trollem którego jak spotkam na ulicy to gołymi rękami zatłukę . " rosja gwarantem stabilinosci.." - wypierdl znasz takie słowo na "W" ?

        • 9 2

        • A co robi USA?

          Na bliskim wsch też wymordowali niedawno setki tyś cywilów.Wszędzie walka o wpływy,walczy min.Rosja i Stany.Na jednych ziemiach godzą się,dzielą interesami.Na innych walczą.Morze Kaspijskie,warto spojrzeć jaki tam dopiero jest podział i jaka kłótnia o gaz i ropę.Ukraina ... syn Bidena jednym z oligarchów...Dlatego tam tak ładują.To ,że Rosja poszĺa by dalej to jest wymysł i strach Ukrainy,aby inni wspomagali.Kto nie wie o co chodzi,to napiszę:o pieniążki,miliony euro czy dolce.Szkoda tylko ofiar postronnych.

          • 0 0

    • rosjanie bronią sie (2)

      przed faszystami

      • 3 7

      • wsadz te opinie psu pod ogon

        • 3 2

      • niech się bronią w Moskwie przed swoimi pijackimi urojeniami, pół mliona chłopakow wyksztalconych uciekło od Putina

        jak ci pasuje to zaciągnij się u Putina na czołgistę,

        • 1 2

    • Ukraińcy

      W czasie drugiej Wojny Światowej ryzali Polaków,tak jak teraz ryza ich Rosja.Warte uwagi...

      • 0 0

  • i niech ktoś mi powie ze kiedyś Wrzeszcz nie był piekny

    a dziś burzą, stawiaja klocki, szklane domy które nijak nie pasują do historii i klimatu dzielnicy. Podziekujmy włodarzom

    • 63 3

  • (9)

    Powinno się zburzyć kawałek tego gniota Manhattanu i odbudować te kamienice a najlepiej z restauracją "Pod kominkiem" Się chodziło, Cristal, Newska, Tip Top. Łza się w oku kręci.

    • 60 2

    • a później "boginki" z TipTop (Akwarium) przeniosły się na Olimp :):):)

      • 4 0

    • Pozwole sobie na uwage, ze Tip Top, to najpierw byla dosc elegancka restauracja, z calonocnym dansingiem. Nazywala sie Akwarium, na dole bylo fajne kolo, parkiet do tanczenia. To byly czasy. Pozdrawiam.

      • 12 0

    • Restauracja "Pod Kominkiem" była w parterowym budynczku (był na całej długości Manhattanu) (1)

      Ten budyneczek powstał po wojnie, w miejscu wyburzonych w czasie wojny kamienic, tych ze zdjęcia nr 2

      • 6 1

      • Merlot

        Wyburzino tylko górne kondygnacje.Parter pozostał i tam była restauracja(potem sklep z butami Braci Kulczyckich),fryzjer,sklep z farbami i meblowy.

        • 0 0

    • Restauracje

      A gdzie lokal To To na tej liście

      • 0 0

    • Kominek

      To tylko tęsknota za byciem młodym.

      • 1 0

    • Akurat Newskiej nikt nie wyburzył...

      ...bo mieściła się w PRL-owskim budynku, który stoi nadal i dobrze się ma.
      Padła, bo stała się skansenem trącącym myszką. Pod koniec bywali tam tylko wytrwali nostalgicy.

      • 2 0

    • Akurat Manhattan z tych wszystkich handlowych molochów...

      ...jest jeszcze najlepszy. Nieprzegięty, nieprzeskalowany, dobrze siedzi w tym miejscu.

      • 2 0

    • Z sentymentem się wspomina tamte czasy. Pozdrawiam

      • 1 0

  • Morał

    Czasami nie warto rzucać się w oczy!

    • 26 0

  • A tam nie było przed wojną stacji benzynowej? (4)

    Może mi sie coś pokręciło, dawno temu to było

    • 5 21

    • Stacja była jakieś 200 m bliżej ul. Słowackiego.

      • 6 0

    • była

      w drugiej połowie lat 40. była taka z ręczną pompą dystrybutora 2 razy po 5 litrów'

      • 7 1

    • Oczywiście,że była stacja benzynowa,jedna z pierwszych w Gdańsku,zanim powstały te przy Słowackiego i Bohaterów Getta Warszawskiego.Jeszcze w latach 90-tych ,na chodniku od strony wejścia do szaletu były metalowe płyty,to właśnie pozostałość po dystrybutorach do paliwa.Autor mógłby się lepiej przygotować.Na kilku fotografiach z tego okresu łato dostrzec ,że to stacja benzynowa.Na szczęście zachowało się sporo zdjęć.

      • 6 0

    • Czyli jednak dobrze kojarzę :)

      Ciekawe co za głąby ały łapki w dół.

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7

20 zł
spacer

Vivat Gdańsk! Rekonstrukcje historyczne na Górze Gradowej

pokaz, spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Na którym cmentarzu spoczywa Anna Walentynowicz?

 

Najczęściej czytane