• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nieistniejące centra handlowe Trójmiasta

Rafał Borowski
9 marca 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 

W latach 90. były codzienne odwiedzane przez tysiące klientów, którzy zaopatrywali się tutaj w przeróżne towary. Po większości z nich nie ma dzisiaj żadnego śladu, pozostałe zostały zaadaptowane do zupełnie nowych funkcji. Przypominamy najpopularniejsze centra handlowe, które w ostatniej dekadzie bezpowrotnie zniknęły z mapy Trójmiasta.



Czy pamiętasz zaprezentowane w artykule obiekty?

Jedną z najbardziej widocznych oznak przemian ustrojowych na przełomie lat 80. i 90. był gwałtowny rozwój handlu. Dzięki Ustawie z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej - zwanej potocznie ustawą Wilczka, od nazwiska ówczesnego ministra przemysłu - nastąpiło bowiem przejście z gospodarki planowej do gospodarki wolnorynkowej.

Innymi słowy, prawo umożliwiło każdemu podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej na równych prawach. Jak grzyby po deszczu zaczęły wyrastać drobne przedsiębiorstwa, w tym właśnie różnego rodzaju sklepy.

W większych aglomeracjach, w tym także w Trójmieście, pojawiło się również wiele centrów handlowych, zwanych czasem domami handlowymi. Warto przypomnieć młodszym czytelnikom, że w ówczesnych realiach powszechnie stosowanym wabikiem na klientów było reklamowanie przez wielu sprzedawców swoich towarów - od odzieży i obuwia, przez artykuły spożywcze i zabawki, na chemii i kosmetykach kończąc - jako sprowadzonych bezpośrednio z zagranicy, niemal we wszystkich przypadkach z Niemiec. Towary bez polskich napisów, z kodem kreskowym rozpoczynającym się najczęściej od cyfry "4" były symbolem niedostępnej wcześniej jakości "z Zachodu".

Czytaj również: Galerie handlowe międzywojennego Gdańska

Powolny zmierzch wielu centrów handlowych lat 90. nastąpił już w pierwszej dekadzie obecnego stulecia. Przestarzałe obiekty o niezbyt przestronnych wnętrzach, których część sklepowa była podzielona na tzw. boksy, zostały wyparte z rynku przez kolejne wcielenie "świątyń" handlu, nazywanych galeriami handlowymi.

Warto również wspomnieć, że niemal wszystkie sklepy w dawnych centrach handlowych działały pod szyldem drobnych, lokalnych przedsiębiorców. Natomiast większość sklepów we współczesnych galeriach to tzw. sieciówki, czyli oddziały ogólnopolskich czy globalnych przedsiębiorstw.

Poniżej przedstawiamy naszą subiektywną listę najpopularniejszych centrów handlowych w Trójmieście, które od kilku lat możemy oglądać jedynie na archiwalnych fotografiach.

1. Gildia

zobacz na mapie Gdańska


  • W miejscu Gildii znajdują się obecnie zabudowania Forum Gdańsk.
  • W miejscu Gildii znajdują się obecnie zabudowania Forum Gdańsk.
  • W miejscu Gildii znajdują się obecnie zabudowania Forum Gdańsk.
  • W miejscu Gildii znajdują się obecnie zabudowania Forum Gdańsk.

Znajdowała się w zachodniej części Targu Siennego, tuż przy kanale Raduni. Jej nazwa pochodziła od zrzeszenia handlujących tu przedsiębiorców - Stowarzyszenie Kupców Gdańskich "Gildia". Powstała w miejscu placu po dawnym dworcu PKS. Składała się z dwóch pawilonów o łącznej powierzchni ponad 3 tys. m kw., w których funkcjonowało ok. 200 stoisk. Pierwszy pawilon został oddany do użytku w kwietniu 1993 roku, drugi w październiku 1994 roku.

Pawilony, w których mieściła się Gildia, zostały rozebrane niecałą dekadę temu. Pierwszy zniknął we wrześniu 2011 roku, drugi w lutym 2012 roku. Część kupców dawnej Gildii kontynuuje swoją działalność w nowo wybudowanej hali na Zaspie, przy al. Rzeczypospolitej 33B.

Nie tylko działka, na której się znajdowała Gildia, ale również jej najbliższe otoczenie zmieniło się do nie poznania. W tym miejscu znajduje się obecnie Forum Gdańsk - jedna z największych galerii handlowych w Trójmieście.

2. Galeria Centrum

zobacz na mapie Gdyni


  • W miejscu Galerii Centrum znajduje się obecnie biurowiec Neptun.
  • W miejscu Galerii Centrum znajduje się obecnie biurowiec Neptun.
  • W miejscu Galerii Centrum znajduje się obecnie biurowiec Neptun.
  • W miejscu Galerii Centrum znajduje się obecnie biurowiec Neptun.
  • W miejscu Galerii Centrum znajduje się obecnie biurowiec Neptun.

Znajdowała się przy al. Grunwaldzkiej 107-109 we Wrzeszczu, przy placu obok skrzyżowania z ul. Klonową. Jej siedziba oddana do użytku w grudniu 1951 roku już od samego początku służyła celom handlowym. Do początku lat 90. funkcjonował tu bowiem Powszechny Dom Towarowy Neptun, zwany potocznie Pedetem. Było to nie tylko pierwsze, ale również największe, przez cały okres Polski Ludowej, centrum handlowe w Gdańsku.

Czterokondygnacyjna Galeria Centrum była tłumnie odwiedzana przez klientów do końca lat 90. Jej unicestwienie zapoczątkowało otwarcie odległego o zaledwie kilkaset metrów Centrum Handlowego Manhattan w 2004 roku. Gwoździem do trumny okazało się otwarcie kolejnego, znacznie większego konkurenta - również zlokalizowanej na wrzeszczańskim odcinku al. Grunwaldzkiej Galerii Bałtyckiej w 2007 roku. W tym samym roku Galeria Centrum została zamknięta.

Ceglany gmach Galerii Centrum został wyburzony na przełomie 2011 i 2012 roku. Na jego miejscu wybudowano wkrótce jeden z najwyższych budynków w całym Trójmieście. Warto wspomnieć, że liczący 19 kondygnacji, przeszklony biurowiec nazywa się Neptun, co nawiązuje do dawnych tradycji handlowych tego miejsca.

3. Dom Handlowy Wielki Młyn

zobacz na mapie Gdyni


  • Wielki Młyn jest obecnie adaptowany na siedzibę Muzeum Bursztynu.
  • Wielki Młyn jest obecnie adaptowany na siedzibę Muzeum Bursztynu.
  • Wielki Młyn jest obecnie adaptowany na siedzibę Muzeum Bursztynu.
  • Wielki Młyn jest obecnie adaptowany na siedzibę Muzeum Bursztynu.

Pochodząca z XIV wieku, ceglana budowla góruje nad ulicą - nomen omen- Wielkie Młyny na Starym Mieście. W okresie średniowiecza była największym obiektem przemysłowym w całej Europie. Po odbudowie ze zniszczeń wojennych w połowie lat 60. wykorzystywano go m.in. na cele wystawiennicze, magazynowe, dyskotekę, miejsce spektakli teatralnych, salon gier czy Pewex.

Na początku lat 90. Wielki Młyn został przejęty przez Zrzeszenie Prywatnego Handlu i Usług w Gdańsku. Po przeprowadzonej na jego zlecenie przebudowie, jego wnętrze przystosowano na potrzeby centrum handlowego, które zostało otwarte w lutym 1994 roku. Na trzech piętrach o powierzchni ok. 2300 m kw. pojawiły się 72 stoiska.

Ostatni kupcy wyprowadzili się z Wielkiego Młyna we wrześniu 2016 roku. Wspomniane wcześniej zrzeszenie przekazało klucze do obiektu Muzeum Historycznemu Miasta Gdańska, które planuje przenieść tutaj z Zespołu Przedbramia - zwanego potocznie Katownią - siedzibę Muzeum Bursztynu. Prace adaptacyjne już trwają.

4. Manhattan zobacz na mapie Gdańska oraz Centra Handlowe Sukces i Sukces-Bis zobacz na mapie Gdańska



  • W miejscu bazaru Manhattan stoi obcenie centrum handlowe o tej samej nazwie.
  • W miejscu bazaru Manhattan stoi obcenie centrum handlowe o tej samej nazwie.
  • W miejscu bazaru Manhattan stoi obcenie centrum handlowe o tej samej nazwie.
  • W miejscu centrów handlowych Sukces oraz Sukces-Bis znajdują się obecnie apartamentowce Quattro Towers.
  • W miejscu centrów handlowych Sukces oraz Sukces-Bis znajdują się obecnie apartamentowce Quattro Towers.
  • W miejscu centrów handlowych Sukces oraz Sukces-Bis znajdują się obecnie apartamentowce Quattro Towers.

Choć mowa aż o trzech centrach handlowych, ze względu na zlokalizowanie ich po sąsiedzku, można było traktować je jako jedną całość. Znajdowały się w samym sercu Wrzeszcza, czyli kwartale wyznaczonym al. Grunwaldzką oraz ulicami Jaśkowa Dolina i Partyzantów. Manhattan powstał w roku 1990 roku i w gruncie rzeczy był targowiskiem. Jednak w odróżnieniu od tradycyjnych bazarów, znajdujące się tutaj stoiska mieściły się w parterowych, murowanych pawilonach. Ich liczna wynosiła 60. Targowisko zostało zlikwidowane na początku pierwszej dekady XXI wieku, wraz z budową wspomnianego wcześniej centrum handlowego, które "przejęło" nazwę Manhattan.

Centrum Handlowe Sukces znajdowało się tuż obok, przy ul. Partyzantów, w budynku dawnej zajezdni tramwajowej. Zostało otwarte w 1991 roku. Kilka lat później, do gmachu dobudowano kolejną część, która nosiła nazwę "Sukces-Bis". Obie części zostały zburzone w 2006 roku. Obecnie w ich miejscu znajduje się zespół 16-kondygnacyjnych wieżowców mieszkalnych Quattro Towers.

5. Centrum Gemini

zobacz na mapie Gdyni


  • W miejscu Centrum Gemini powstanie hotel, powierzchnie konferencyjne, SPA oraz obiekty użyteczności publicznej, w tym kino wielosalowe.
  • W miejscu Centrum Gemini powstanie hotel, powierzchnie konferencyjne, SPA oraz obiekty użyteczności publicznej, w tym kino wielosalowe.
  • W miejscu Centrum Gemini powstanie hotel, powierzchnie konferencyjne, SPA oraz obiekty użyteczności publicznej, w tym kino wielosalowe.
  • W miejscu Centrum Gemini powstanie hotel, powierzchnie konferencyjne, SPA oraz obiekty użyteczności publicznej, w tym kino wielosalowe.

Centrum Gemini - w ostatnich latach pod nazwą Centrum Waterfront - znajdowało się w jednym z najbardziej reprezentacyjnych miejsc w Gdyni, u zbiegu al. Jana Pawła II i ul. Waszyngtona. Choć obiekt zapisał się w świadomości mieszkańców Trójmiasta przede wszystkim jako siedziba pierwszego w naszej aglomeracji multipleksu - czyli nowoczesnego, wielosalowego kina, wielokrotnie wykorzystywanego na potrzeby organizacji Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych - znaczną część powierzchni zajmowała również przestrzeń handlowa.

Prezentowany obiekt legitymował się znacznie młodszą metryką, niż wszystkie zaprezentowane dotychczas centra handlowe. Centrum Gemini zostało uroczyście otwarte dopiero w lipcu 2000 roku. Jednak zaledwie niecałe dwie dekady wystarczyły, aby obiekt został uznany za przestarzały. W związku z tym, zostało ono zburzone na przełomie ubiegłego i obecnego roku. Na zwolnionej działce zaplanowano hotel, powierzchnie konferencyjne, SPA oraz obiekty użyteczności publicznej, w tym kino wielosalowe.

Opinie (470) ponad 10 zablokowanych

  • (3)

    buractwo z podlasia nie kojarzy ,

    • 10 7

    • Warmia to nie Podlasie

      • 1 0

    • A zwiedziłeś kiedykolwiek podlasie bucu kartoflany..? (1)

      Zapewne nie, twój wypierdziany po niemieckim emerycie passat tdi by tam nie dojechał... A polecam. Naprawdę piękny zakątek Polski.

      • 3 9

      • Zamilcz słoiczku

        • 6 3

  • (8)

    W komentarzach zrobił się zlot starych dziadów, którym tęskno do młodości xD

    • 7 70

    • (1)

      Mam 44 lata i za nic nie chcialbym powrotu tamtego handlu. Zeby kupic cokolwiek trzeba bylo sie nachodzic po calym miescie. Odstac czasem kilka godzin w kolejkach. Czasem zmoknac albo zmarznac. A i jeszcze moglo byc tak, ze towar skonczyl sie przed nosem. W latach 90tych bylo juz lepiej, ale nadal wieksze zakupy oznaczaly wedrowki po miescie. Teraz w pierwszej lepszej galerii zrobie zakupy w jednym suchym miejscu, nie zmarzne, a na koniec wszystko wozkiem zawioze prosto do samochodu. Jak mi sie zachce to jeszcze zjem obiad, pojde do fryzjera, dorobie klucze, itp. Podkreslam raz jeszcze, pod jednym dachem, nie marznac, nie moknac, nie wedrujac po calym miescie z torbami w rekach, nie goniac tramwajow.

      • 3 8

      • A teraz nie trzeba się nachodzić. Bo teraz doskonale wiadomo,

        że ten sam szajs jest wszędzie. Jak potrzebujesz cokolwiek niestandardowego, to kupujesz w internecie. Pytanie, co nam po kilkunastu galeriach handlowych, skoro w każdej są te same sieciówki? "Pójdę do fryzjera" - oho, chyba nam się rockefeler odezwał. Fryzjerzy sieciowi biorą 70zł za męskie strzyżenie. Dorabiałem też ostatnio klucze w Manhattanie - 40zł od sztuki. To jest porażka handlowa, a nie rozwój.

        • 1 0

    • (1)

      Tez bedziesz kiedys starym dziadem. Myslisz ze jakis niesmiertelny jestes i pojecie czasu cie nie dotyczy? Ludzie to chyba Jezus odezwal sie na forum?

      • 28 2

      • Nasz rację! Szybciej zdziadzieje od tego jazgotu na bliźnich, niż mu się wydaje!

        • 6 1

    • Mam 39 lat, jestem starą babcią. Mimo to pamięć mam lepszą jak wielu dzisiejszych młodych, bo pamiętam wszystkie te miejsca.

      • 7 0

    • Chłopcze mam 38lat a przeskocze 3/4 dwudziestolatków w każdej kategorii.

      • 12 2

    • średni wiek 40 lat.. dziada idz sobie na cmentarz ukop

      fakolec dla Ciebie

      • 19 1

    • Do lekcji!

      • 10 1

  • w Młynie nigdy nie było nic ciekawego (16)

    za to w Sukces-Bis praktycznie wszystko tak samo jak w bazarze Manhattan

    • 176 16

    • Co dalej z budynkiem Młyna? Oby jak najszybciej został jakoś ciekawie zaadaptowany.

      • 0 0

    • Bezedury piszesz "gdańszczanin".

      To tam chodziło się po szkole pograć na jednorękich bandytach,zjeść zapiekankę albo zagrać w "bingo". Do Pewexu zachodziło się,żeby "liznąć" markowych produktów - pamiętam pół litra Żytniej za 99 centów,czy Levis'y po 20 dolków,a na półkach kolorowe telewizory. Na tamte czasy super rozrywka na szare dni.

      • 1 0

    • (4)

      Po buciki do Łysego się chodziło :D

      • 16 3

      • :)

        A gdzie teraz Łysy?

        • 2 1

      • (2)

        Oj bucików sportowych to był w Młynie naprawdę dobry wybór.
        Teraz niestety przez neta zamawiam.

        • 5 2

        • bucików?! (1)

          a może po prostu BUTÓW?
          Buciki to dla małych dzieci...

          • 7 10

          • Dzięki Ci, że mnie uświadomiłeś. Twój komentarz odmieni moje życie. Jeszcze raz dziękuję ;)

            • 14 4

    • Był świetny sklep ze stanikami

      Żałuję, że go nie ma....a w nim Konrad, Kinga i inne fajne polskie marki

      • 4 0

    • Sukces/bis

      Tam byl sklep z oryginalnymi Martensami i fajny sklepik gdzie u kolesia zamawialam czerwona farbe do włosów. Kosztowala wtedy duzo za duzo ;)))))

      • 10 0

    • Nieprawda, jeszcze w 2014 kupiłem tam xbox one, a na początku lat 2000 kupowałem skate ciuchy

      u Henrego.

      • 4 0

    • nieprawda

      była perfumeria :)

      • 2 1

    • Pewex

      Był Pewex obity płyta g-k :-)

      • 6 0

    • Sklep Twoje Granie

      Chodziło się kupować gry na konsole lub wymieniać. Bogaty wybór. Sklep istnieje tylko internetowo chyba obecnie.

      • 8 1

    • (2)

      W młynie był big star i buty sportowe. Pamiętam jak Tata mi kupił tam skóre pilotke chyba w 1996 miałem najlepszą kurtke wśród znajomych.Świetne czasy.

      • 32 2

      • Skóra pilotka? (1)

        Rzeczywiście oryginalne nakrycie głowy.

        • 5 25

        • Autorowi najprawdopodobniej chodziło o skórzaną krótką kurtkę tzw 'pilotkę'

          • 31 0

  • gildia .. to już nie ma tego sklepu kolo lotu ??

    ?

    • 0 1

  • Victus

    Sięgnijmy dalej. Kto pamięta jedyny, powtarzam jedyny sklep, w którym było wszystko. Kolejka po koszyki dwa rzędy lub jeden zawijas na zewnątrz. Słodycze, owoce "zachodnie", alkohole... Jeszcze za komuny, a zjeżdżało się całe trójmiasto. Ciekawe czy ktoś dysponuje zdjęciem?

    • 3 1

  • (2)

    "Sprawa Dantona" Stanisławy Przybyszewskiej w reżyserii Andrzeja Wajdy w Wielkim Młynie. Niezapomniane wrażenie.

    • 35 4

    • Nie pamiętam.

      • 0 0

    • przepiękne przedstawienie w tym klimacie, nie do podrobienia!!!

      • 3 0

  • Plac Kaszubski

    Zielona hala na Placu Kaszubskim w Gdyni

    • 0 0

  • (3)

    Na Manhatanie kupiłam Nike, które musiałam reklamować i był wielki problem z otrzymaniem zwrotu pieniędzy.

    • 13 8

    • Jesteś pewna, że nie były to Nlke?

      • 0 0

    • Kupiłaś Najki z Samotrajki?

      • 0 0

    • Pewnie była to równowartość 2 Dolarów
      Uspokój się

      • 5 10

  • e u r o m a r k i e t

    • 1 0

  • pan redaktor zpomniał (3)

    1. Targowisko Batory - no ale tu nie ma się czym chwalić bo po nim został dziurawy i wstrętny parking - nie jest to wizytówka miasta
    Po TB boksy zostały przeniesione w dwa punkty:
    - za blok mieszkalny po drugiej stronie ulicy Wł IV - ale zniknęły z krajobrazu ul. Batorego - teren parkingu
    - druga lokalizacja to teren przy Płk. Dąbka na Pogórzu Górnym - mini targowisko istnieje
    2. Centrum Handlowe przy Placu Kaszubskim - nie pamiętam jaka była jego nazwa - ale chyba też się nie ma czym chwalić bo teren został sprzedany i powstał budynek biurowy
    (pamiętam była w tym budynku TelePizza)
    3 . Nnajwiększe Targowisko w Orłowie - Giełda samochodowa i warzywna - teren dzisiejszego CH "KliF"

    panie redaktorze Borowski nie popisał się pan

    • 14 15

    • Plac kaszubski

      To centrum handlowe na Placu Kaszubskim nazywane było "zieloną halą" istniało wydaje mi sie do 2002r

      • 1 0

    • A Euromarket ??? Pytam sie ja

      • 0 0

    • gielda, to byly zakupy :) inny swiat

      • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

Majówkowe zwiedzanie Stoczni vol.7 (2 opinie)

(2 opinie)
20 zł
spacer

Gdynia wielu narodowości

spotkanie, wykład

Sprawdź się

Sprawdź się

Na którym cmentarzu spoczywa Anna Walentynowicz?

 

Najczęściej czytane