• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kwiaty i znicze na grobach gdańskich Polaków

Rafał Borowski
22 marca 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
  • Zdjęcia z urocztości na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.

W Wielki Piątek 22 marca 1940 roku, nieopodal obozu koncentracyjnego Stutthof, Niemcy dokonali egzekucji 67 działaczy działaczy Polonii Gdańskiej. Wśród zamordowanych znajdowali się m.in. obrońcy Poczty Polskiej w Gdańsku oraz księża Bronisław Komorowski i Marian Górecki. Na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu przy ul. Chrobrego 88 zobacz na mapie Gdańska na Zaspie - gdzie złożono po wojnie szczątki ofiar - odbyły się uroczystości upamiętniające 79. rocznicę tej zbrodni.



Czy znasz dzieje Gdańska i Pomorza Gdańskiego podczas II wojny światowej?

W uroczystościach, które odbyły się w piątkowe przedpołudnie wzięli udział przedstawiciele Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN Gdańsk wraz z dyrektorem prof. Mirosławem Golonem. Uczestnicy zapalili znicze na symbolicznych grobach pomordowanych Polaków i złożyli wieńce pod krzyżem, który góruje nad zaspiańską nekropolią.

- Dla gdańszczan-Polaków przez całą II wojnę światową każdy dzień był dniem dramatów: dniem śmierci lub więzienia. Dzień 22 marca 1940 roku, gdy zamordowano 67 bohaterów, poprzedzony masową egzekucją 22 gdańszczan z 11 stycznia 1940 roku, zawsze powinien zostać w naszej pamięci. Wspaniałych synów utraciła wtedy nasza ojczyzna. Tak wiele mogli dla niej jeszcze zrobić - mówi prof. Golon.
Przypomnijmy okoliczności, które doprowadziły do tragicznego losu Polaków w Gdańska.

Zdjęcie dokumentujące niemiecką Zbrodnię w Piaśnicy. Większość spośród 12-14 tys. ofiar stanowili przedstawiciele polskiej inteligencji Pomorza Gdańskiego, w tym Wolnego Miasta Gdańska. Zdjęcie dokumentujące niemiecką Zbrodnię w Piaśnicy. Większość spośród 12-14 tys. ofiar stanowili przedstawiciele polskiej inteligencji Pomorza Gdańskiego, w tym Wolnego Miasta Gdańska.

Polskie elity Wolnego Miasta Gdańska



Zamordowani przez Niemców zostali w większości osadzeni w obozie koncentracyjnym Stutthof już w pierwszych dniach po wybuchu II wojny światowej. Ich jedyną "winą" było to, że byli Polakami i aktywnie działali na rzecz polskiej społeczności w Wolnym Mieście Gdańsku.

Czytaj również: Życie Gdańska w pierwszych tygodniach wojny

- W styczniu 1940 r. na terenie KL [skrót od niem. Konzentrationslager - obóz koncentracyjny] Stutthof miało miejsce posiedzenie policyjnego sądu doraźnego - Standgericht. Skazano wówczas na karę śmierci kilkudziesięciu działaczy gdańskiej Polonii: urzędników, kolejarzy, nauczycieli, pracowników poczty. Pierwszej egzekucji dokonano 11 stycznia 1940 roku. Rozstrzelano wówczas 22 osoby, w tym ks. Franciszka Rogaczewskiego. Dwa miesiące później, 22 marca w Wielki Piątek, wykonano drugą egzekucję, podczas której rozstrzelano 67 osób - opowiada Jan Hlebowicz, rzecznik prasowy oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku.

Upokorzenie przed egzekucją



Mord poprzedziło udręczenie ofiar. Załoga niemieckiego obozu odizolowała je od reszty więźniów na kilka dni przed egzekucją, a następnie poddała głodzeniu czy tzw. karnym "zajęciom" sportowym.

Wśród zamordowanych znalazło się m.in. dziewięciu obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku oraz dwóch duchownych katolickich - ks. Bronisław Komorowski i ks. Marian Górecki - którzy oprócz pełnienia posługi duszpasterskiej wśród gdańskiej Polonii, byli jej aktywnymi działaczami.

Czytaj również: Dwaj księża, którzy walczyli o bardziej polski Gdańsk

- W czasie przerwy obiadowej, gdy inni odpoczywali, oni bez przerwy byli ćwiczeni, ganiani po placu, czołgali się. Było już ciemno, kiedy od strony lasu usłyszeliśmy strzały, cała serię z broni maszynowej. Z krzykiem pognano nas w tym kierunku. Biegliśmy przez las, gdy dobiegliśmy do miejsca oświetlonego reflektorami zobaczyliśmy wykopany duży rów. Szeroki na 3-4 metry, długi na 20 metrów. W rowie leżały przysypane trochę piaskiem trupy więźniów. Kazano nam ten rów zasypać. Słychać było jeszcze jęki, cały stos się ruszał nawet po całkowitym zasypaniu - wspominał były więzień obozu Tadeusz Masio.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.
  • Miejsce egzekucji 67 czołowych działaczy Polonii Gdańskiej, rozstrzelanych przez Niemców 22 marca 1940.

Jedna z wielu egzekucji



Marcowa egzekucja nieopodal obozu koncentracyjnego nie była ani ostatnią, ani największą masową egzekucją polskich działaczy z Wolnego Miasta Gdańska. Wystarczy wspomnieć choćby o zbrodni w Piaśnicy, zwanej również "Pomorskim Katyniem" czy "Kaszubską Golgotą". Wątek tej zbrodni został poruszony w filmie "Kamerdyner", który zdobył statuetkę Srebrnych Lwów na ubiegłorocznym Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Czytaj również: Zdjęcia z ekshumacji w Piaśnicy odnalezione

Pomiędzy październikiem 1939 roku a kwietniem 1940 roku funkcjonariusze SS i członkowie Selbstschutzu (pol. Samooobrona), paramilitarnej formacji złożonej z Niemców zamieszkujących Polskę przed wybuchem wojny - dokonali w lasach w pobliżu Wejherowa szeregu zbiorowych egzekucji, których ofiarami padło 12-14 tys. Polaków nie tylko z Wolnego Miasta Gdańska, ale szerzej Pomorza Gdańskiego.

Miejsca

Opinie (148) ponad 10 zablokowanych

  • Nacjonalizm prowadzi do zbrodni. (1)

    • 16 12

    • taka jest prawda o narodowcach. Chcą wojny i chcą być tacy jak Hitler i Mussolini.

      • 2 3

  • I pomyśleć, że w Polsce 90 lat po tych zbrodniach, są wielbiciele Hitlera i Mussoliniego (5)

    • 30 9

    • (1)

      Dlatego właśnie trzeba zdelegalizować wszystkie socjalistyczne, lewicujące partie i organizacje, tak bliskie przecież nauczaniu austriackiego malarza. Historia nie może się powtórzyć!

      • 2 5

      • To trzeba zdelegalizować i socjalistów międzynarodowych z Razem i socjalistów narodowych z PiS.

        • 3 1

    • (1)

      Wielbiciele i inscenizacja urodzin za pieniazki szczujni czyli TVNienawisci.

      • 1 4

      • Nie kłam. Organizatorzy urodzin Hitlera mają postawione zarzuty. Nikt z redakcji TVN takich zarzutów nie ma, ani nie toczy się

        Ile jeszcze będziecie klepać te kłamstwa?
        Czy złapana trójka faszystów z Gdyni, w tym córka znanego neonazisty i gangstera Olgierda, to też nie są narodowcy/faszyści? Też ustawka TVN? TVN płaci Olgierdowi i jego córce?

        • 3 1

    • widać to tylko jak TVNienawiść opłaci takie show!

      • 1 4

  • Takie to były czasy przyjaźni z Niemcami

    Dla przypomnienia włodarzom. Przez ponad rok nie postawiliście spalonego i następnie scietego krzyża.
    Wstyd i hańba.
    Dopiero przedwyborcze interwencjie przywrócił krzyż na cmentarz bohaterów.

    • 28 5

  • Ul. Chrobrego 88? (2)

    Dość niefortunny adres. U neonazistów 88 to HH (litera h jest ósma w alfabecie), czyli pozdrowienie "Heil Hitler!"

    • 11 15

    • Chrobry 88 , brzmi jak jakaś kapela RAC.

      • 3 0

    • odstaw dopalacze i amfę

      • 4 4

  • A narodowcy w swoich pismach próbują wybielać faszyzm i nacjonalizm (2)

    Zawsze się zastanawiam, jaki trzeba mieć wybiórczy umysł, by pogodzić zbrodnie niemieckich narodowców na Polakach, z zafascynowaniem tą ideologią.

    • 13 22

    • Twoj wpis swiadczy (1)

      O braku mózgu. Każdy narodowiec to z automatu antynazista/faszysta. Propaganda w tv wyprala Ci mózg.

      • 3 8

      • Skoro odwołują się do tradycji nazistowskiej i faszystowskiej, to jakie wygibasy umysłowe trzeba robić

        By nie uważać ich za neonaxistów?

        • 4 4

  • Najpierw niemieccy oprawcy bestialsko wybili elitę narodu, inteligencję, zrabowali kraj. Potem przyszła czerwona zaraza z gwałtem i ogniem.

    "Oto jak oddziały radzieckie, które zajmowały Pomorze Gdańskie, szczególnie Gdańsk i Sopot, charakteryzował polski oficer 1 Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte: „Północny front składał się ze zdziczałych oddziałów, które leżały w okopach od kampanii fińskiej: bez urlopu, bez kobiet, kontaktu z rodziną i cywilizacją - lub po dwóch latach wydostały się z leningradzkiego kotła. A że na niemieckich ziemiach wszystko im było wolno, więc jak drapieżniki wypuszczone z klatek rzucali się na wszystko, co się dało posiąść, gwałcili kobiety publicznie, zbiorowo, na ulicy, wyciągali z domów dziewczęta dla swoich dowódców, pili do nieprzytomności i tańczyli przy ogniskach, które palili w mieszkaniach eleganckimi meblami. Orgie te kończyły się pożarami, umyślnymi i nieumyślnymi, które pochłaniały najwspanialsze budynki i najpiękniejsze kwartały miast."

    • 28 1

  • (11)

    Nacjonaliści z Ruchu Narodowego chowają się w nowopowstałej Konfederacji z Korwinem i Braunem. „Nie ma w Polsce faszyzmu. To fikcja kreowana przez TVN i »Gazetę Wyborczą«” – twierdzi wiceprezes Ruchu Krzysztof Bosak. Jednak związki narodowców z faszystami są silne. Przemysław Witkowski* analizuje dla OKO.press kto i co pisze w faszystowskim pisemku „Szturm”

    • 12 23

    • (3)

      Co możemy znaleźć w „Szturmie”? W piśmie możemy przeczytać:

      że Eligiusz Niewiadomski – zabójca prezydenta Gabriela Narutowicza – to „autor chwalebnego zamachu na prezydenta wybranego przez wrogie Polsce siły”,
      że hiszpański dyktator Francisco Franco był krzyżowcem broniącym „Hiszpanii i Kościoła Katolickiego przed krwiożerczym bolszewizmem”
      oraz obronę nielubianego przez nacjonalistów Józefa Piłsudskiego (bo „socjalista” i „filosemita”) za pomocą cytatów z Adolfa Hitlera, a także dowódcy Dywizji SS „Wiking” gen. Feliksa Steinera.

      Pozytywnie omawiani i chwaleni są tacy nazistowscy kolaboranci jak:

      Leon Degrelle – pułkownik Waffen SS, przywódca belgijskich kolaborantów, nazywany „wymarzonym synem Hitlera”, do końca życia podpora europejskiego neonazizmu.
      Władysław Studnicki – szykowany na szefa polskiego rządu kolaboranckiego, uczestnik zjazdów nazistowskiej NSDAP, zwolennik walki Polaków o boku Wehrmachtu ze Związkiem Radzieckim.
      Bronisław Kamiński – „dowódca kolaboranckiej wobec nazistów Rosyjskiej Wyzwoleńczej Armii Ludowej; kat Ochoty”, jego ludzie w czasie Powstania Warszawskiego bez litości mordowali kobiety i dzieci, rabowali i gwałcili. Łącznie zamordowali 10 tys. mieszkańców tej warszawskiej dzielnicy.
      Robert Brasillach – francuski dziennikarz i pisarz aresztowany i rozstrzelany za kolaborację w 1945 roku przez władze wyzwolonej Francji.

      Dodatkowo w „Szturmie” znaleźć można pochwały:

      hierarchicznego duchowego faszyzmu barona Juliusza Evoli,
      polskiego narodowego bolszewizmu Jana Stachniuka i jego organizacji Zadruga,
      religijnego faszyzmu rumuńskiej Żelaznej Gwardii Corneliu Codreanu Zelei,
      mistycznego faszyzmu jednego z liderów włoskiej dyktatury – Niccolo Gianiego,
      ekofaszyzmu kapłanki religijnego kultu Hitlera Savitri Devi
      i oczywiście faszyzmu samego Benito Mussoliniego

      • 5 6

      • (2)

        Taka była dyskusja a jakoś żaden narodowiec nie ośmielił się zaprzeczyć - tylko minusują. Może w obliczu faktów nie tak łatwo dalej ściemniać?

        • 3 1

        • liczą że temat zostanie zapomniany, a po tym wrócą do swojej gadki o prowokacjach GW i TVN, no i że faszyzmu w Polsce nie ma, a

          • 2 1

        • Trójmiejscy narodowcy pisali do Szturma. Wolą się nie wychylać, bo nie wiadomo jak szeroko zostanie poprowadzone śledztwo w sprawie propagowania faszyzmu.

          • 1 1

    • Oko.press jest tak wiarygodne jak Trybuna Ludu za komuny. Ja na Konfederację zagłosuję i polecam każdemu kto kocha Polskę uczynić to samo.

      • 5 8

    • Won z tą niemiecka propagandą (5)

      Oko.press to antypolskie towarzystwo, ktore powinno zostać wydalone z kraju.

      • 4 7

      • To żadna niemiecka propaganda (4)

        Wystarczy poczytać sobie narodowo socjalistyczne pismobSzturmowiec i na własne oczy przekonać się, jakie treści produkuje. Nazistowska propaganda była tak silna i dobra, że polscy narodowcy zapadli na syndrom sztokholmski. Cytują Hitlera, Mussoliniego, a sami urodzili się Polakami, w narodzie który jest ofiarą nacjonalizmu niemieckiego.

        • 3 2

        • ty jestes ofiara izraelskich mediow

          • 2 4

        • Szturmowiec to zadne narodowe pismo d**ilu (2)

          lecz się

          • 2 4

          • Szturmowiec to jak najbardziej pismo narodowców

            Autorami tekstów do Szturmowca są działacze Obozu Narodowo Radykalnego -ONR i Młodzieży Wszechpolskiej. Macie ludzi za i**otów?

            Waszych dwóch kumpli i dziewczynę zatrzymała policja, a wy się od nich odwracacie i nie przyznajece. Niezłe macie klimaty w ruchu narodowym :)

            • 3 1

          • To czemu piszą do niego narodowcy z ONR? I to raczej ci na eksponowanych pozycjach? Ilu narodowców przyłapano na tym, jak to "zamawiali pięć piw"? Można długo wymieniać.

            • 3 1

  • No tak się właśnie robi (1)

    Niemcy nas mordowali, a teraz kochany Gdańsk codziennie Niemcom razem z D.T i A.D. sprzedaję się w legalny sposób :) Widać skąd mocodawcy przybywali i gdzie ich nadal ciągnie. Do swoich rzecz jasna

    • 22 8

    • gdzie?

      Gdzie dzbanie? Gdzie się sprzedaje? Jakieś źródło czy tak sobie popierdujesz trollu?

      • 1 2

  • Czytam

    • 3 1

  • czy to synekura?

    Jan Hlebowicz syn Adama, jeden w IPN w Gdańsku, drugi w centrali IPN w Warszawie.

    • 3 12

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Jaka waluta obowiązywała w Gdańsku w 1924 roku?

 

Najczęściej czytane