Jak szykowaliśmy się do desantu na Danię

Michał Lipka

21 maja 2012 (artykuł sprzed 12 lat)

Opinie (54)

Podczas wielu konfliktów dużą rolę odgrywał desant morski, który po zdobyciu i umocnieniu strategicznego przyczółka pozwalał na stałe dostawy wojska i zapatrzenia. Polska marynarka nie przeprowadziła żadnego z nich, choć brała pod uwagę zaatakowanie w ten sposób Niemiec i Danii.

ORP Kraków

fot. Marynarka Wojenna
Polski mały kuter desantowy.

fot. Marynarka Wojenna
Niebieskie berety podczas ćwiczeń działań desantowych w roku 1977.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP

Polska Marynarka Wojenna, aż do zakończenia działań ostatniej światowej wojny, nie dysponowała własnymi okrętami desantowymi. Nie wiadomo jak dalej wyglądałaby sytuacja, gdyby nie ambitne plany strategów z Układu Warszawskiego.

Pierwszymi jednostkami desantowymi naszej floty były małe, stare poniemieckie barki, które pod koniec wojny pełniły rolę jednostek pomocniczych. Wkrótce dołączyło do nich sześć kutrów desantowych, które kupiono w amerykańskim demobilu. Stan techniczny tych jednostek pozostawiał wiele do życzenia i w szybkim czasie zostały wycofane.

Dowództwo widziało jednak potrzebę posiadania tego typu okrętów i w 1951 roku sformowano Flotyllę Środków Desantowych. W jej skład wszedł także świeżo sformowany Batalion Piechoty Morskiej.

Trzeba ze smutkiem zauważyć, że wcielanie okrętów w skład Flotylli odbywało się bardzo chaotycznie. Albo bowiem odremontowywano stare, poniemieckie jednostki, albo przejmowano jednostki od Ministerstwa Komunikacji (równie wiekowe i często wymagające remontów) albo liczono na wsparcie armatorów prywatnych. Stan techniczny tych jednostek, mimo licznych remontów również był zły, a braki spowodowane wycofywaniem jednostek nie zawsze były uzupełniane.

Nie wiadomo jak dalej wyglądałaby sytuacja, gdyby nie plan stworzony przez wojskowych przy współudziale ekipy Władysława Gomułki. Ówcześni bonzowie partyjni zakładali wybuch III wojny światowej i przygotowywali na niego naszą armię. Co prawda po przedstawieniu założeń Rosjanom wydawało się, że nie uzyskają one akceptacji Kremla (Rosjanie z niechęcią patrzyli na jakiekolwiek przejawy inicjatywy w "bratnich krajach"), ale ostatecznie, w 1961 roku, Moskwa powiedziała "zgoda".

Opracowany plan o kryptonimie OP-61 zakładał, że po ataku sił imperialistycznych (jak powszechnie wiadomo to one zawsze atakowały pokojowo nastawione kraje komunistyczne) jednostki polskie miały w szybkim czasie osiągnąć punkty koncentracji w północnej części kraju i wyprowadzić atak w kierunku Szlezwicka - Holsztynu oraz Hamburga. Po krótkich, ale intensywnych walkach (plany przewidywały na to od 3 do 4 dni) planowano przekroczyć granicę Niemiec i Danii. Kolejne jednostki w tym czasie miały za zadanie opanowanie półwyspu Jutlandzkiego a następnie wkroczenie i okupację Danii. W tym planie ważne miejsce miała odegrać Marynarka Wojenna, która miała przeprowadzić desant morski.

Szybko podjęto działania mające na celu modernizację i odnowę polskich sił desantowych. W Stoczni Północnej w Gdańsku pełną parą ruszyła produkcja okrętów desantowych projektów 770, 771 i 773 autorstwa inżynierów Stanisława Keńskiego i Stanisława Wojnowskiego. Dzisiejszy przemysł stoczniowy o takim zamówieniu może tylko pomarzyć, bo łączne zamówienie w latach 1962 - 1972 opiewało aż na 90 okrętów desantowych! Jednostki te, sklasyfikowane jako typ Północny, pływało potem przez wiele lat pod różnymi banderami.

Polskie okręty, po odbyciu szeregu ćwiczeń, rozpoczęły liczne "bratnie" manewry z flotami ZSRR i NRD, tworząc wspólnie tzw. Zjednoczoną Flotę. W wypadku konfliktu zbrojnego miała ona opanować wody Bałtyku, zapewnić bezpieczny desant na tereny duńskie oraz zapewnić swobodną żeglugę własnym jednostkom na Morze Północne.

Co szczególnie ciekawe, polscy planiści zmodyfikowali nawet plany operacji Lew Morski, czyli desantu hitlerowskich Niemiec na Wielką Brytanię z czasów II wojny światowej. Niektóre źródła podają bowiem, że całkiem poważnie rozważano możliwość przeprowadzenia desantu na Wielką Brytanię. Polskie wojsko, a zwłaszcza niebieskie i czerwone berety, rozpoczęły intensywne treningi i współdziałanie z podobnymi formacjami radzieckimi i niemieckimi.

Odrębną kwestią było użycie broni jądrowej - plan przewidywał liczne ataki rakietami taktycznymi oraz klasyczne bombardowania lotnicze również z wykorzystaniem tego typu broni. O skutkach tych ataków i ewentualnym odwecie nie trzeba chyba mówić, gdyż byłyby katastrofalne. W końcowym stadium planu możemy nawet znaleźć szacowaną wielkość strat, które określono na przeszło 50 proc. żołnierzy biorących udział w operacji. Planiści nie wzięli pod uwagę jednej rzeczy - stanu polskich sił zbrojnych, które mogły zostać pokonane praktycznie u progu Niemiec. Siły Bundeswehry dysponowały liczniejszym i nowocześniejszym sprzętem (choćby wojska pancerne wyposażone w nowoczesne czołgi Leopard, podczas gdy w polskim wojsku 20 proc. czołgów stanowiły wówczas T 34 pamiętające jeszcze II wojnę światową). Podobnie było z lotnictwem i wojskami lądowymi.

Choć Marynarka Wojenna wprowadziła wtedy do linii 33 okręty wojenne, to jednak aż 39 skreślono ze stanu floty. Plan modernizacji skrócono do niezbędnego minimum ograniczając również wzmocnienie sił uderzeniowych.

Mimo to plany działania Frontu Polskiego były opracowywane i zmieniane praktycznie aż do końca istnienia Układu Warszawskiego.

Wraz ze zmianą ustroju zmieniły się założenia operacyjne dla floty wojennej. Liczna flota desantowa nie byłą już potrzebna. Na dzień dzisiejszy Marynarka Wojenna dysponuje pięcioma okrętami transportowo - minowym (jak przeklasyfikowano jednostki desantowe) projektu 767, a w najbliższym czasie nie planuje się włączenia do linii podobnych okrętów. Optymiści co prawda zwrócą uwagę zapewne na ORP "Czernicki" który ma pewne, choć ograniczone, możliwości transportu wojska, ale do prawdziwych okrętów desantowych jest mu daleko.

Michał Lipkam.lipka@trojmiasto.pl

Opinie (54) 9 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-21 17:55

Rosjanie nie ufali Polakom i jakmowia Szwedzi, to

w przypadku niesubronacji armii polskiej do Poslki mialy wkroczyc wojska DDR i rosji oraz Czech i podzielic tereny Polski miedzy siebie. Niemcy mieli dostac te ziemie, ktore utracili w wyniku 2 wojny swiatowej. Polacy mieli byc miesem armatnim i niczym innym, bo Ruscy Polakom jak napisalem nie ufali.

Adam
11 lat
- 2 7
Twoja opinia

Zmień treść

w przypadku niesubronacji armii polskiej do Poslki mialy wkroczyc wojska DDR i rosji oraz Czech i podzielic tereny Polski miedzy siebie. Niemcy mieli dostac te ziemie, ktore utracili w wyniku 2 wojny swiatowej. Polacy mieli byc miesem armatnim i niczym innym, bo Ruscy Polakom jak napisalem nie ufali.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-21 22:58

Kolejny knot

Lipki i tyle w tym temacie

Ja
11 lat
- 9 2
Twoja opinia

Zmień treść

Lipki i tyle w tym temacie
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-22 12:01

znawcy

Duma dumą, ale po co nam Marynarka Wojenna, Przeciez na taki biedny kraj nikt nie napadnie .

wróżbita
11 lat
- 1 0
Twoja opinia

Zmień treść

Duma dumą, ale po co nam Marynarka Wojenna, Przeciez na taki biedny kraj nikt nie napadnie .
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-23 12:58

panie Lipka

jak na doktora historii to masz pan taką wiedze o tamtych okrętach jak nasza dzisiejsza marynarka czyli tragiczną
poszukaj no pan doktor co wchodziło w skład flotylli w Swinoujściu
na niej to a raczej na tym co wchodziło w jej skład wyszkoliło się nie jedno
wcielenie 7 desantowej

emeryt
11 lat
- 7 0
Twoja opinia

Zmień treść

jak na doktora historii to masz pan taką wiedze o tamtych okrętach jak nasza dzisiejsza marynarka czyli tragiczną poszukaj no pan doktor co wchodziło w skład flotylli w Swinoujściu na niej to a raczej na tym co wchodziło w jej skład wyszkoliło się nie jedno wcielenie 7 desantowej
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-23 13:44

Widać że UG to słabiutka uczelnia,skoro ma takich doktorantów..amen

sut..er
11 lat
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

Widać że UG to słabiutka uczelnia,skoro ma takich doktorantów..amen
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-23 14:00

Po co nam potęga militarna (1)

Ludzie!! Kto nas zaatakuje? Czesi? Może Białoruś? AA no tak wielka zła Rosja, która strzela do naszych samolotów pod Smoleńskiem. Wiecie że 4x więcej idzie na armię niż na służbę zdrowia?? Wiecie że czekacie w kilometrowych kolejkach do lekarzy a nasze myśliwce osłaniają przestrzeń powietrzną Litwy, Łotwy i Estonii? Bo oni NIE MAJĄ SWOICH MYŚLIWCÓW? NATO od wielu lat nie może zmusić swoich członków żeby zakupili własny sprzęt. (co najlepsze nawet za wodę na lotnisku wystawiają nam fakturę, którą płaci MON!!) My dla nich latamy i jeszcze każą nam płacić za użytkowanie ich lotniska!! I TAK NIE BĘDZIE WOJNY, a jak będzie to i tak przed ruskami się nie obronimy choćby nie wiem co! mamy 120 000 żołnierzy zawodowych i NSR - 120 czynnych generałów! Ot tak jeden GINIRAŁ na 1000 LUDA. Ludzie nie mają dofinansowania do leków a tu 4x więcej kasy na ARMIE. Dróg nie ma, lekarze tylko prywatnie, przedszkola na zapisy tylko 5 lat do przodu, a wy chcecie US NAVY budować PO GRZYBA!

ghost
11 lat
- 3 8
Twoja opinia

Zmień treść

Ludzie!! Kto nas zaatakuje? Czesi? Może Białoruś? AA no tak wielka zła Rosja, która strzela do naszych samolotów pod Smoleńskiem. Wiecie że 4x więcej idzie na armię niż na służbę zdrowia?? Wiecie że czekacie w kilometrowych kolejkach do lekarzy a nasze myśliwce osłaniają przestrzeń powietrzną Litwy, Łotwy i Estonii? Bo oni NIE MAJĄ SWOICH MYŚLIWCÓW? NATO od wielu lat nie może zmusić swoich członków żeby zakupili własny sprzęt. (co najlepsze nawet za wodę na lotnisku wystawiają nam fakturę, którą płaci MON!!) My dla nich latamy i jeszcze każą nam płacić za użytkowanie ich lotniska!! I TAK NIE BĘDZIE WOJNY, a jak będzie to i tak przed ruskami się nie obronimy choćby nie wiem co! mamy 120 000 żołnierzy zawodowych i NSR - 120 czynnych generałów! Ot tak jeden GINIRAŁ na 1000 LUDA. Ludzie nie mają dofinansowania do leków a tu 4x więcej kasy na ARMIE. Dróg nie ma, lekarze tylko prywatnie, przedszkola na zapisy tylko 5 lat do przodu, a wy chcecie US NAVY budować PO GRZYBA!
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-05-25 17:34
  
  Mistrzu za te dyżury płaci NATO którego jesteśmy członkiem.
  
  Pomieszanie z poplątaniem ta twoja wypowiedź.
  
  11 lat
  - 2 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Pomieszanie z poplątaniem ta twoja wypowiedź.
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-23 14:02

"w kierunku Szlezwicka - Holsztynu"

Co to za mutant językowy? Albo Schleswig-Hosteinu, albo Szlezwiga-Holsztynu. Doktorant z koziej d...y.

wiarus69
11 lat
- 8 2
Twoja opinia

Zmień treść

Co to za mutant językowy? Albo Schleswig-Hosteinu, albo Szlezwiga-Holsztynu. Doktorant z koziej d...y.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-24 08:23

Panie Lipka proszę zmienić profesję. Proponuję stolarza bo jako historyk Pan nie potrafi porządnie skompilować kilku artykułów innych autorów.

sOipot
11 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

Panie Lipka proszę zmienić profesję. Proponuję stolarza bo jako historyk Pan nie potrafi porządnie skompilować kilku artykułów innych autorów.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-05-25 17:32

W latach 80-tych była taka gierka Theatre Europe - na Spectrum jeszcze.

I tam też nasza dzielna armia wysadzała desant w Danii. :)

A na koniec i tak wszyscy odpalali atomówki i nie było zwycięzcy.

rocznik 66
11 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

I tam też nasza dzielna armia wysadzała desant w Danii. :) A na koniec i tak wszyscy odpalali atomówki i nie było zwycięzcy.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2021-05-21 07:50

Teraz za rządów pisu jesteśmy potęgą na morzu, lądzie i w powietrzu, także zaatakowanie Danii, Niemiec to bułka z masłem, zaatakujemy Fidżi i Borneo!!!

A.
2 lata
- 4 2
Twoja opinia

Zmień treść

Teraz za rządów pisu jesteśmy potęgą na morzu, lądzie i w powietrzu, także zaatakowanie Danii, Niemiec to bułka z masłem, zaatakujemy Fidżi i Borneo!!!
Regulamin dodawania opinii