Historia przepompowni na Ołowiance

Rafał Borowski

16 maja 2018 (artykuł sprzed 6 lat)

Opinie (284)

Najnowszy artykuł na ten temat Nie będzie kary za ścieki, może będzie za hałas

Przepompownia na Ołowiance została wybudowana w 1871 roku.

Niepozorne budynki z żółtej cegły kryją w sobie urządzenia służące do odbioru nieczystości wielu dzielnic Gdańska oraz całego Sopotu. Przepompownia działa na Ołowiance od blisko 150 lat.

Czy interesujesz się historią lokalnych zabytków techniki?

tak, z chęcią czytam publikacje na ten temat średnio, zapoznaję się tylko z wybranymi publikacjami nie, w ogóle nie leży to w kręgu moich zainteresowań

Przypomnijmy: we wtorek po południu spółka Saur Neptun Gdańsk poinformowała o ogromnej awarii, jakiej uległa przepompownia ścieków na Ołowiance. Mieszkańcom Gdańska oraz Sopotu przekazano komunikat, aby ograniczyli zużycie wody i korzystanie z kanalizacji sanitarnej.

Czytaj również: Awaria przepompowni Ołowianka

Największy i najstarszy taki obiekt w Gdańsku

Przepompownia ścieków na Wyspie Ołowianka to największy i najstarszy tego rodzaju obiekt na terenie Gdańska. Jak sama nazwa wskazuje, jej rola polega na przetłaczaniu - nie tylko nieczystości, ale również wód opadowych, które spłynęły do miejskiej kanalizacji - do oczyszczalni ścieków Wschód przy ul. Benzynowej na Stogach lub bezpośrednio na wchodzące w jej skład na pola irygacyjne.

Wyjaśnijmy, że pola irygacyjne to teren, na który zrzuca się ścieki - ale wyłącznie te odtłuszczone i pozbawione zawiesin - celem ich oczyszczenia. Innymi słowy, są one wchłaniane przez grunt, który pełni rolę naturalnego filtra. Z tego powodu pola irygacyjne są zakładane wyłącznie na piaszczystym terenie, który charakteryzuje się najlepszą przepuszczalnością cieczy.

Inwestycja o epokowym znaczeniu

Przepompowania Ołowianka mieści się w trzech budynkach z żółtej cegły, które zostały wzniesione według projektu niemieckiego inżyniera Eduarda Wiebego w 1871 roku. Warto wspomnieć, że prace nad projektem rozpoczęły już w 1863 roku, a stworzona przez autora koncepcja była na swoje czasy nadzwyczaj nowatorska.

Wraz z przepompownią oddano do użytku także pierwszą w Gdańsku nowoczesną sieć miejskiej kanalizacji. Obie inwestycje przyczyniły się do podniesienia nie tylko komfortu życia, ale również zdrowia ówczesnych gdańszczan. Wszak brak systemu wodociągowo-kanalizacyjnego przez wiele stuleci doprowadzał do wybuchów epidemii.

Widok na przepompownię od stronę Motławy.

Trzy niepozorne budynki

We wspomnianych budynkach - począwszy od największego - ulokowano kolejno: halę przepompowni, wyposażoną w charakterystyczny komin, kotłownię i wreszcie dom mieszkalny dla maszynisty i dwóch palaczy. Dwa z ostatnich gmachów od dawna pełnią już zupełnie inne funkcje. Wszystkie zabudowania przepompowni przetrwały pożogę II wojny światowej bez szwanku.

Pierwotnie obiekt był wyposażony w dwie podwójne pompy tłokowe, napędzane sprężoną parą wodną, a średnica jego kolektora, czyli rurociągu do zbierania ścieków, wynosiła 1200 mm. Ścieki po dziś dzień spływają tutaj grawitacyjnie, a więc bez wymuszenia mechanicznego, dzięki wykorzystaniu różnicy wysokości terenów.

Obsługa mieszkańców ogromnego obszaru

Budynki przepompowni na Ołowiance dwukrotnie przeszły gruntowną modernizację. Pierwsza z nich miała miejsce w 1932 roku, zaś druga 70 lat później. Podczas ostatniej zamontowano system nowoczesnych pomp oraz kolejny kolektor, dzięki czemu jej maksymalna wydajność wynosi teraz 8,5 tys m sześc. na dobę. Przepompownia jest jednym z najstarszych w Gdańsku nieprzerwanie działających obiektów technicznych.

Przepompowuje się tutaj aż ponad 60 proc. ścieków z całego Gdańska - dzielnic tzw. dolnego tarasu, czyli Żabianki, Przymorza, Zaspy, Oliwy, Wrzeszcza, Letnicy, Nowego Portu, Osowej, Dolnego Miasta, Śródmieścia, a także całego Sopotu. Trafiają one do wspomnianej już oczyszczalni Wschód na Stogach.

Rafał Borowskir.borowski@trojmiasto.pl

Opinie (284) ponad 10 zablokowanych

Sortowanie
- Od najnowszych
- Od najstarszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:50

po wyborach

Dostaniemy reparacji to z 3 przepompownia postawimy :)

5 lat
- 3 1
Twoja opinia

Zmień treść

Dostaniemy reparacji to z 3 przepompownia postawimy :)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:48

Miejskie Spółki

Teraz cała kasa do ścieków trafi. Podwyżki wody od stycznia 2019 jak nic.

Jakub R.
5 lat
- 14 0
Twoja opinia

Zmień treść

Teraz cała kasa do ścieków trafi. Podwyżki wody od stycznia 2019 jak nic.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:44

jak może tak wiekowe urządzenia w tak newralgicznym punkcie systemu nie mieć awaryjnego wyjścia nawet na czas konserwacji

czy bądz na czas wymiany zużytych elementów ?????

olek
5 lat
- 18 1
Twoja opinia

Zmień treść

czy bądz na czas wymiany zużytych elementów ?????
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:39

Modernizacja

Kilka lat temu przepompownia była modernizowana ale chyba zastosowali najtańsze pompy i urządzenia stąd awaria. Oszczędności wykonawców na wszystkim!!!

5 lat
- 12 0
Twoja opinia

Zmień treść

Kilka lat temu przepompownia była modernizowana ale chyba zastosowali najtańsze pompy i urządzenia stąd awaria. Oszczędności wykonawców na wszystkim!!!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:03

(1)

ciekawe że historia kończy się przed wojną a może tak opisać kto i w jakich okolicznościach sprzedał to przedsiębiorstwo?

5 lat
- 19 4
Twoja opinia

Zmień treść

ciekawe że historia kończy się przed wojną a może tak opisać kto i w jakich okolicznościach sprzedał to przedsiębiorstwo?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-05-16 08:39
  
  Niemcy - polakom w 45 roku, za symboliczny wystrzał z pepeszy
  
  Kacperek szykuj komisję pod wezwaniem Carycy Katarzyny
  5 lat
  - 0 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:37

Gdzie Stogi a Rudniki

Od kiedy pamiętam oczyszczalnia wschód mieści się za terenami rafinerii czyli bliżej jej do Rudników niż Stogów.

Mieszkaniec Gdańska
5 lat
- 9 1
Twoja opinia

Zmień treść

Od kiedy pamiętam oczyszczalnia wschód mieści się za terenami rafinerii czyli bliżej jej do Rudników niż Stogów.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:37

Odszkodowanie dla Sopotu i Gdyni

5 lat
- 4 1
Twoja opinia

Zmień treść

Odszkodowanie dla Sopotu i Gdyni
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 07:51

Kacper P (2)

wybuduje Wam wszystko nowe

5 lat
- 8 21
Twoja opinia

Zmień treść

wybuduje Wam wszystko nowe
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-05-16 08:03
  
  ha ha ha :D (1)
  
  Kacper P zna się przecież na wszystkim. Cudowne dziecko.
  
  5 lat
  - 9 3
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Kacper P zna się przecież na wszystkim. Cudowne dziecko.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2018-05-16 08:35
    
    Tak, z palet, folii i zapałek
    
    Kacper Słodowy
    5 lat
    
    2 1
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 07:47

(1)

Miasto gó...m płynące !!! Mieszkańcy podziękują budyniowi w najbliższych wyborach.

5 lat
- 27 12
Twoja opinia

Zmień treść

Miasto gó...m płynące !!! Mieszkańcy podziękują budyniowi w najbliższych wyborach.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-05-16 08:30
  
  Od miasta to się odp...
  
  Ol
  5 lat
  - 1 7
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2018-05-16 08:00

(1)

Ulica Benzynowa na Stogach? Gdzie Stogi, gdzie oczyszczalnia?

5 lat
- 21 3
Twoja opinia

Zmień treść

Ulica Benzynowa na Stogach? Gdzie Stogi, gdzie oczyszczalnia?
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2018-05-16 08:29
  
  To już są Rudniki
  
  5 lat
  - 3 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Regulamin dodawania opinii