Historia
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Historia
Dodaj raport
Historia Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

150 lat temu otworzył się największy gdański browar

Michał Brancewicz
22 stycznia 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (330)
Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu. Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.

Spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei była pierwszym właścicielem otwartego w 1873 roku browaru we Wrzeszczu.

źródło: danzig-online.pl

24 stycznia 1873 roku zakończył się pierwszy etap budowy Gdańskiego Browaru na terenie dworskiego parku Kuźniczki we WrzeszczuMapka. 100 lat później, w czasach PRL-u, poza warzenie piwa rozlewano tu także Pepsi-Colę. Dzisiaj jest tu osiedle, ale też browar restauracyjny, który działa w historycznym budynku dawnej warzelni.



Jakie są twoje ulubione napoje gazowane?

Browar powstał na terenach, gdzie od XVIII wieku istniał niewielki drewniany budynek z prawem do wyszynku i warzenia piwa.

Lokalizacja była nieprzypadkowa. Teren we Wrzeszczu leżał nad Strzyżą i niedaleko stawu, co zapewniało dobre zaopatrzenie w wodę przemysłową i lód.

Dodatkowo, w 1870 roku, uruchomiono linię kolejową Słupsk-Wejherowo-Gdańsk (Wrzeszcz). A na potrzeby browaru, od strony ul. Kilińskiego, została doprowadzona bocznica kolejowa.

22 423 talarów, 1 srebrny grosz i 8 fenigów



Właścicielem browaru była spółka Danziger Aktien-Bierbrauerei (DAB; Gdański Browar Akcyjny), która odkupiła Dwór Kuźniczki od wdowy po poruczniku Carlu Wilhelmie Auguście von Rhade za 22 423 talary, 1 srebrny grosz i 8 fenigów.

Otwarcie nastąpiło 24 stycznia 1873 roku, czyli lada dzień przypadnie 150. rocznica tego wydarzenia.

Budynki browaru na grafice z początków XX wieku. Budynki browaru na grafice z początków XX wieku.

Budynki browaru na grafice z początków XX wieku.

ze zbiorów Krzysztofa Gryndera

Piwo rozpoczęto sprzedawać cztery miesiące później - 20 maja 1873 roku. Zdolności produkcyjne wynosiły wówczas ok. 30 tys. hektolitrów rocznie.

Browar otrzymał telefon z numerem 1



Co ciekawe, gdy w grudniu 1883 roku oddano do użytku pierwszą centralę telefoniczną w Gdańsku, telefon z numerem 1 otrzymały biura browaru we Wrzeszczu. Pierwsza rozmowa dyrekcja - browar odbyła się 2 stycznia 1884 roku.

Najwięcej piwa w dziejach browaru wyprodukowano w 1913 roku - było to 130 tys. hektolitrów, co stanowiło 3/4 możliwości zakładu, w którym pracowało wówczas 188 osób.

W latach 20. i 30. produkcja w browarze spadła do ok. 50 tys. hektolitrów, co stanowiło połowę mocy produkcyjnych. Również okres II wojny światowej nie sprzyjał rozwojowi. Wytwarzanie piwa było zmniejszone z uwagi na trudności surowcowe.

Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w. Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w.

Wjazd na teren browaru od strony ul. Kilińskiego. Zdjęcie wykonane prawdopodobnie w latach 60. XX w.

fot. archwium browaru we Wrzeszczu

Cały zakład wyszedł z pożogi wojennej prawie nienaruszony. Uszkodzeniu uległa tylko część dachów i 40-metrowy komin.

Rekordowe 498 tys. hektolitrów w 1977 r.



W 1945 roku został upaństwowiony pod nazwą Zjednoczone Państwowe Browary - Państwowy Browar nr 1 w Gdańsku-Wrzeszczu. Był zarazem pierwszym w Gdańsku zakładem przemysłowym, który rozpoczął produkcję.

W 1971 roku, na 10 lat, połączono go z browarem w Elblągu. W tamtym okresie, a dokładnie w 1977 roku, osiągnął najwyższą w swych dziejach produkcję - 498 tys. hektolitrów.

Wytwórnia pepsi-coli kosztowała 31 mln zł



Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu. Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu.

Linia produkcyjna pepsi-coli w Gdańskich Zakładach Piwowarskich we Wrzeszczu.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP

Wtedy też, niemal równo 100 lat po otwarciu, browar zaczął produkować pepsi-colę. Trwało do 23 lata, między 1973 a 1996 rokiem. Budowa wytwórni dla napoju z zachodu kosztowała ówczesne 31 mln zł.

Pod koniec lat 80. zakład otrzymał imię Jana Heweliusza, a po przemianach gospodarczych w Polsce nazwano go Hevelius Brewing Company. W 1991 roku Australijczycy i Holendrzy pozyskali bowiem większość udziałów. Po kilku latach browar został całkowicie sprywatyzowany, po czym nastąpił szereg zmian wśród właścicieli udziałów.

Ostatnia partia piwa wyprodukowana w styczniu 2001 roku



Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002. Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002.

Kadzie przygotowane do wywozu z terenów dawnego browaru we Wrzeszczu. Listopad 2002.

fot. Wojtek Jakubowski/KFP

Do gry włączyły się Grupa Żywiec i Heineken, których działania doprowadziły do zamknięcia browaru, a tym samym likwidacji konkurencji. Ostatnią partię piwa wyprodukowano we Wrzeszczu 2 stycznia 2001.

Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000 Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000

Produkcja piwa Hevelius w Browarze Gdańskim. Lipiec 2000

fot. Robert Kwiatek/KFP

Dzisiaj, w odnowionym budynku dawnej warzelni działa Nowy Browar Gdański. Budynek znajduje się w centralnej części osiedla Browar Gdański wybudowanego przez Przedsiębiorstwo Budowlane Górski.

Wnętrza dawnego browaru we Wrzeszczu. Film z 2014 roku


Katalog.trojmiasto.pl - Browary w Trójmieście

więcej

Miejsca

Zobacz także

Browar w Gdańsku (osiedle Górski) (30)

Opinie (330) ponad 50 zablokowanych

  • 2023-01-22 16:36

    Wszyscy za to zapłacimy kiedy Chińczycy kiedyś postanowią wywołać wojnę - a ze to zrobią to tylko kwestia czasu, ze niszczenie własnych zakładów przemysłowych to autodestrukcja w czystej formie

    1 rok

    • 29 0

  • 2023-01-22 16:34

    nie zapomniany smak ,,O Gdanski Ful"!.

    czytelnik

    1 rok

    • 22 0

  • 2023-01-22 16:26

    Browar jak historia Polski

    Za komuny nacjonalizowali a potem było ,,wrogie przejęcie". Tak było w całej Wschodniej Europie - kradła Bruksela wraz z miejscowymi złodziejaszkami spod ,,budki z piwem". Na Wschodzie kradną całe państwa.

    Aut

    1 rok

    • 23 2

  • 2023-01-22 16:25

    Przykro patrzeć co z pięknego, zabytkowego zakładu i okolicy zrobił chciwy kaszub

    Kolejna wielka szansa tego miasta tak zmarnowana

    1 rok

    • 39 3

  • 2023-01-22 16:19

    Dlatego nigdy nie piję tych szczyn Heinekena i Żywca. Są lepsze piwa, także polskiej produkcji.

    1 rok

    • 45 2

  • 2023-01-22 16:16

    duzo by pisac co platforma zniszczyla

    1 rok

    • 42 11

  • 2023-01-22 16:16

    Bojkotuj Grupę Żywiec i Heinekena!

    To oni doprowadzili do likwidacji browaru i zniknięcia z rynku wszystkich rodzajów gdańskiego piwa.

    Herbert von Danziger

    1 rok

    • 60 1

  • 2023-01-22 15:23

    To byly piękne czasy, nie było na świecie svencjuszy (2)

    A jak jakiś był to nikt o nim nie wiedział

    1 rok

    • 61 5

    • 2023-01-22 15:39

      (1)

      Oy tak,tak.To były czasy,teraz nie ma czasów)

      Dr Svencjusz

      1 rok

      • 5 12

      • 2023-01-22 15:58

        Kiedyś to było

        Erazmus

        1 rok

        • 1 2

  • 2023-01-22 15:49

    I przyszedł browar z Holandii i zmiótł Gdański browar

    To nie browar z Żywca wykończył brawar z Gdańska, tylko kontrolujący większościowy pakiet GŻ, Holenderski Heineken.

    1 rok

    • 53 2

  • 2023-01-22 15:07

    (1)

    Ile to firm przetrwało wojnę, komuchów, ale poległo za styropianu.

    1 rok

    • 114 5

    • 2023-01-22 15:38

      Dzisiaj więcej.

      Przeżyły drugą wojnę światową, PRL, rządy SLD, PO.. zabił je PRL 2.0 w wykonaniu PiS.

      1 rok

      • 13 22

8
9
10
11
12

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

TV Filmy

XVIII-wieczne dzwony wróciły do Gdańska (179)

więcej (1573)

Katalog.trojmiasto.pl - Muzea

więcej

Sprawdź się

Sprawdź się

Ile zakładów produkujących słodycze znajdowało się w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 20. XX wieku?

 

Najczęściej czytane