Tragiczna historia sprzed lat. Wybuch w sercu Gdyni

Michał Sielski

29 listopada 2015 (artykuł sprzed 8 lat)

Opinie (85)

Najnowszy artykuł na ten temat Zapomniany minister i jego gdyńska historia

8 października 1931 roku budynkiem przy al. Piłsudskiego 50 zobacz na mapie Gdyni w Gdyni, wstrząsnął wybuch. Zakładana instalacja gazowa okazała się nieszczelna, co kosztowało życie 13 osób. Akcja ratownicza trwała 4 dni.

To miał być kolejny krok rozwoju cywilizacyjnego i podnoszenia standardu budynków w Śródmieściu Gdyni. W 1931 roku przy al. Piłsudskiego 50 (na rogu ul. Bema, dziś mieści się tu pizzeria Anker) były mieszkania, a gmach należał do Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych. W czwartek 8 października 1931 r. zakończono w nim podłączanie instalacji gazowej. Popełniono jednak straszliwy w skutkach błąd.

Dwa dni później "Dziennik Gdyński" na pierwszej stronie donosił o tragedii. Oprócz zdjęć gruzów, zamieszczono m.in. informację, że "czteropiętrowy gmach ZUPU wskutek eksplozji gazu zawalił się w gruzy". Nie do końca było to prawdą, ale podkreślało rozmiar tragedii. Gaz wybuchł o godz. 18:50, czyli już kilka godzin po podłączeniu budynku do miejskiej sieci, więc nikt nie miał wątpliwości, jaka była przyczyna eksplozji. Później ustalono jeszcze, że gaz ulatniał się z nieszczelnego przewodu i gromadził w piwnicy. Bezpośrednią przyczyną eksplozji była przypadkowa iskra.

13 zabitych, 7 rannych

Ocknąłem się w szpitalu. Żona moja jest również ranna, dziecko nasze, mały Jacuś, zabite.

Wskutek eksplozji życie straciło 13 osób, a 7 kolejnych zostało rannych. Wśród nich mógł być także kapitan Mamert Stankiewicz, ale na szczęście wraz z rodziną przebywał wtedy poza domem. Mieszkanie bohatera książki Karola Borchardta "Znaczy Kapitan" zostało natomiast całkowicie zniszczone.

Podobnie jak wiele innych. Po katastrofie runął cały narożnik, wraz z 20 mieszkaniami. Oczom przybyłych na miejsce strażaków ukazała się natomiast 25-metrowa wyrwa. Odłamki szyb i resztki gruzu znajdowano potem w odległości nawet 200 metrów. W czterodniową akcję ratowniczo-poszukiwawczą zaangażowało się 134 strażaków i marynarzy Marynarki Wojennej.

W przedwojennej prasie można było przeczytać m.in.: "Rozległ się straszny huk i do pokoju wtargnął olbrzymi słup ognia. Drzwi wejściowe zostały wybite. Przed sobą ujrzałem olbrzymi dół i sypiące się z wszystkich stron cegły i kawałki tynku. Pamiętam, że zrobiłem koziołka i spadałem w ciemną przepaść. Gdy odzyskałem przytomność stwierdziłem, że zasypuje mnie gruz. Lewą rękę wysunąłem w górę, a prawą starałem się wyswobodzić, żeby móc oddychać. Przytomność straciłem po raz drugi. Ocknąłem się w szpitalu. Żona moja jest również ranna, dziecko nasze, mały Jacuś, zabite."

Ul. Bema, na której do dziś stoi feralny budynek, przed wojną nazywała się... ul. Cicha. Przez cztery dni spokój okolicznych mieszkańców burzyły jednak poszukiwania pracowników służb porządkowych, którzy robili wszystko, by wydobyć spod gruzów wszystkie osoby. W większości były to tylko ciała.

Tysiące gdynian na pogrzebie

Tragedia wstrząsnęła całą lokalną społecznością, a władze miasta uznały, że na swój koszt zorganizują uroczystości pogrzebowe dla wszystkich 13 osób. Według różnych szacunków, uczestniczyło w nich od 4 do 8 tys. osób.

Sam budynek zdecydowano się odbudować, choć jedna ze ścian była pęknięta na 60 metrach długości. Zmienił się jednak jego kształt, który pozostał do dziś w postaci wcięcia w bryle domu. Na parterze już nigdy nie było mieszkań. Po wojnie przez wiele lat prowadzono tam m.in. sklep spożywczy, a od 1994 roku mieści się tam znana pizzeria Anker.

Nigdy w żaden sposób nie upamiętniono ofiar tej katastrofy.

Michał Sielskim.sielski@trojmiasto.pl

Opinie (85) 6 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 10:04

Szkoda, że nic nie napisaliście (2)

w rocznicę pozaru hali stoczni... 24 listopada 1994

Johnny
8 lat
- 23 6
Twoja opinia

Zmień treść

w rocznicę pozaru hali stoczni... 24 listopada 1994
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-11-29 11:24
  
  zakalec
  
  Bo tam nie ma pizzerii.
  
  sr*k
  8 lat
  - 7 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Bo tam nie ma pizzerii.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-11-30 14:25
  
  pisali rok temu
  
  8 lat
  - 0 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  pisali rok temu
  Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 10:04

Sponsoring dziennikarzy i publicystów...mamy tego pełno. Zwłaszcza w polityce. (2)

Nie przypominam sobie żadnego,który by pisał rzetelnie od siebie,bez koniunkturalnego przebarwienia.Znacie takich? To podpowiedzcie.

Xionc
8 lat
- 7 7
Twoja opinia

Zmień treść

Nie przypominam sobie żadnego,który by pisał rzetelnie od siebie,bez koniunkturalnego przebarwienia.Znacie takich? To podpowiedzcie.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-11-29 12:48
  
  Tomasz Lis, Jarosław Kuźniar, Adam Michnik (1)
  
  To chyba czołówka obiektywizmu dziennikarskiego w Polsce.
  
  pismak
  8 lat
  - 4 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  To chyba czołówka obiektywizmu dziennikarskiego w Polsce.
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2015-11-29 13:42
    
    dałem +, bo rozumiem sarkazm
    
    Tłumaczę, gdyby ktoś nie skumał
    
    8 lat
    
    0 0
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Tłumaczę, gdyby ktoś nie skumał
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 10:11

Nie mogę się połapac z datą - w/g mnie przeszło 80 lat temu a tak wszyscy pamiętają ......

8 lat
- 7 1
Twoja opinia

Zmień treść

Nie mogę się połapac z datą - w/g mnie przeszło 80 lat temu a tak wszyscy pamiętają ......
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 10:16

Czy to aby nie błąd? (3)

Kapitan Mamert Stankiewicz zmarł w 1939 roku po zatonięciu statku Piłsudski. A tutaj chodzi chyba o Karola Olgierda Borchardta, pisarza który opisał postać Mamerta Stankiewicza.

sailor
8 lat
- 3 10
Twoja opinia

Zmień treść

Kapitan Mamert Stankiewicz zmarł w 1939 roku po zatonięciu statku Piłsudski. A tutaj chodzi chyba o Karola Olgierda Borchardta, pisarza który opisał postać Mamerta Stankiewicza.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-11-29 10:30
  
  Błąd? Gaz wybuchł w 1931 roku. Kapitana i jego rodziny nie było wtedy w domu. Więc mógł umrzeć w 1939 roku, jak piszesz.
  
  8 lat
  - 7 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Błąd? Gaz wybuchł w 1931 roku. Kapitana i jego rodziny nie było wtedy w domu. Więc mógł umrzeć w 1939 roku, jak piszesz.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-11-29 10:30
  
  skoro Stankiewicz zmarł w 1939 (1)
  
  wiec w 1931 pewnie jeszcze żył. I mogło go nie być w mieszkaniu w chwili wybuchu. Sailor - nie powtarzasz czasem czwartej klasy?
  
  emo
  8 lat
  - 10 2
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  wiec w 1931 pewnie jeszcze żył. I mogło go nie być w mieszkaniu w chwili wybuchu. Sailor - nie powtarzasz czasem czwartej klasy?
  Regulamin dodawania opinii
  - Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
    2015-11-29 18:48
    
    Czwartą , ale dopiero trzeci raz .
    
    8 lat
    
    0 2
    
    Twoja opinia
    
    Zmień treść
    
    Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 10:48

Sprostowanie!

Tam nie było siedziby ZUPU - to były mieszkania dla pracowników ZUPU.

gdy
8 lat
- 17 2
Twoja opinia

Zmień treść

Tam nie było siedziby ZUPU - to były mieszkania dla pracowników ZUPU.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 11:18

Kto to pisał???

Czytanie treści tekstu boli. Grafomania. Zdania źle zbudowane i bez sensu logicznego. Nie mówię już o lokowaniu produktu.

8 lat
- 8 11
Twoja opinia

Zmień treść

Czytanie treści tekstu boli. Grafomania. Zdania źle zbudowane i bez sensu logicznego. Nie mówię już o lokowaniu produktu.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 11:22

Jakie lokowanie

Przestańcie z tym lokowaniem. Anker raczej tego nie zamówił bo tematyka raczej nie nastraja pozytywnie. Poza tym chodzi o określenie miejsca. Po ulicach ja nie skumałem.

Prawda
8 lat
- 24 1
Twoja opinia

Zmień treść

Przestańcie z tym lokowaniem. Anker raczej tego nie zamówił bo tematyka raczej nie nastraja pozytywnie. Poza tym chodzi o określenie miejsca. Po ulicach ja nie skumałem.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 11:36

Ciekawy artykuł

8 lat
- 8 0
Twoja opinia

Zmień treść

Ciekawy artykuł
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 11:50

Zdjęcie nr 4:

która to ulica? Nie jestem w stanie określić po widocznych po lewej stronie bryłach budynków.

PS. Może portal stworzyłby nowy dział ze zdjęciami przedwojennego Trójmiasta?

Gdynia: od zawsze, na zawsze!
8 lat
- 6 3
Twoja opinia

Zmień treść

która to ulica? Nie jestem w stanie określić po widocznych po lewej stronie bryłach budynków. PS. Może portal stworzyłby nowy dział ze zdjęciami przedwojennego Trójmiasta?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-11-29 12:14

Anker - DROGO-slaba picca (2)

j/w.

123A
8 lat
- 6 4
Twoja opinia

Zmień treść

j/w.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-11-29 12:38
  
  Nie wiem
  
  Nie byłem.
  
  Qwerty
  8 lat
  - 1 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Nie byłem.
  Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2015-11-30 11:02
  
  DROGO???
  
  Wcale nie jest drogo (wręcz przeciwnie) i pizza dobra. Chociaż wiem, że to kwestia gustu. Niektórzy jej nie lubią. I o to chodzi.
  
  Ludzie nie przestają mnie zadziwiać
  8 lat
  - 1 1
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Wcale nie jest drogo (wręcz przeciwnie) i pizza dobra. Chociaż wiem, że to kwestia gustu. Niektórzy jej nie lubią. I o to chodzi.
  Regulamin dodawania opinii