• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Zabytki Gdańska, które udało się uratować

Rafał Borowski
16 września 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 

Pod koniec marca 1945 roku zabytkowe centrum Gdańska obróciło się w stertę gruzu. Historycy szacują, że straty sięgały 80-90 proc. znajdujących się na tym terenie budynków, w tym wielu zabytkowych budowli. Ostatecznie część z nich udało się uratować i do dzisiaj są symbolami Gdańska.



Niedawno pożegnaliśmy prof. Wiesława Gruszkowskiego, architekta i urbanistę zaangażowanego w powojenną odbudowę Gdańska. To dzięki uporowi m.in. takich osób udało się odtworzyć wiele zabytkowych budynków, mimo że skala zniszczeń wymagała podjęcia ogromnego wysiłku.

1. Ratusz Głównomiejski zobacz na mapie Gdańska



  • Ratusz Głównomiejski obecnie.


W wyniku działań wojennych, hełm wieży i drewniane stropy XIV-wiecznej budowli zostały strawione przez płomienie, a mury zostały dodatkowo osłabione wybuchami pocisków artyleryjskich i bomb lotniczych. Ratusz Głównomiejski znajdował się w tak katastrofalnym stanie, że w każdej chwili groziło mu zawalenie i pierwotnie rozważano jego rozbiórkę.

2. Złota Kamieniczka zobacz na mapie Gdańska



  • Złota Kamieniczka.

W 1945 roku, z jednej z najpiękniejszych kamienic Gdańska pozostało praktycznie dymiące rumowisko. Ocalał jedynie fragment fasady, sięgający trzeciego piętra. Na szczęście, XVII-wieczny budynek został pieczołowicie zrekonstruowany, wykorzystując przy tym możliwie jak najwięcej zachowanych elementów.

3. Zielona Brama zobacz na mapie Gdańska



  • Zielona Brama obecnie.

W 1945 roku jej wnętrze zostało doszczętnie wypalone, a górne partie murów uległy zawaleniu. Jej rekonstrukcja rozpoczęła się dopiero w 1950 roku i trwała trzy lata, ale ostatecznie udało się wiernie odtworzyć jej XVI-wieczny wygląd.

4. Kościół Mariacki zobacz na mapie Gdańska



  • Bazylika Mariacka.

Lista zniszczeń gmachu największego, ceglanego kościoła w Europie przedstawia się następująco: całkowite wypalenie wieży, zerwanie wszystkich dachów, spalenie siedmiu bocznych wieżyczek oraz dwóch sygnaturek, zburzenie 40 proc. sklepień oraz zniszczenie wszystkich okien i bram. W zasadzie ocalały jedynie mury zewnętrze oraz część filarów i podtrzymywanych przez nie sklepień.

5. Zespół Przedbramia zobacz na mapie Gdańska



  • Zespół Przedbramia obecnie.

Zniszczenia Zespołu Przedbramia, czyli Wieży Więziennej, Katowni i łączącej je szyi były tak znaczne, że tu również poważnie rozważano rozbiórkę ruin. Zniszczeniu uległ hełm Wieży Więziennej, górna kondygnacja Katowni została zburzona, a wnętrze zostało całkowicie strawione przez płomienie. O innych uszkodzeniach murów nawet nie warto wspominać.

6. Wielka Zbrojownia zobacz na mapie Gdańska



  • Wielka Zbrojownia.

Całkowicie zburzone wnętrza, a także zniszczone hełmy wież i część szczytów fasady. Tak przedstawiał się bilans strat Wielkiej Zbrojowni, czyli najwspanialszego, świeckiego przykładu architektury manierystycznej w Gdańsku. Zasadnicza odbudowa trwała w latach 1947-1965, zaś w latach 2000-2005 zrekonstruowano ostatnie, brakujące elementy elewacji, np. dekoracyjne rzygacze.

7. Wielki Młyn zobacz na mapie Gdańska



  • Wielki Młyn obecnie.

Ze wzniesionego przez Krzyżaków w 1350 roku młyna wodnego pozostały w zasadzie resztki murów. Patrząc na zdjęcia wykonane wkrótce po wojnie aż trudno uwierzyć, że zdecydowano się na jego odbudowę. Warto jednak pamiętać, że to nie tylko jeden z najstarszych obiektów na terenie Gdańska, ale również jeden z największych obiektów przemysłowych średniowiecznej Europy.

Opinie (205) ponad 20 zablokowanych

  • dzieki Bogu, ze byli ludzie którym zależało zeby ocalić to co zostało

    dzis prawdopodobnie byłoby to niemożliwe

    • 16 1

  • A obecny prezydent niszczy zabytki naszego miasta

    • 16 8

  • A ja proponuję artykuł pt. "Zabytki Gdańska, które niknęły z krajobrazu 1945-2018"

    • 20 2

  • Miedzynarodowa zabawa

    Niemcy zbudowali, rosjanie zburzyli, polacy odbudowali..

    • 14 4

  • Dlaczego autor lub ktoś inny nie zajmie się obecną polityką

    Nie szczeniaki tego co ocalało po wojnie?

    • 8 3

  • Armi czerwonej pociski i bomby zburzyły Gdańsk

    Niemcy sami się nie bombardowali.A po wejściu krasnoarmiejcy"palili i grabili ,gwałcili co się dało!Ad rem szkoda że do dziś bohaterami odbudowy zostali tylko architekci,nikt niestety nie poszukał i nie docenił bezimiennych dekarzy sztukatorów i innych fachowców chętnie ich historie bym poczytał.

    • 32 3

  • wieża latarniana

    czekam KIEDY zawali się wieża latarniana bo wzmacniające belki przerdzewiały na wylot od lat stoi pusta

    • 13 0

  • Zabytki . (1)

    Szkada ze teatru nie odbudowali , byl malo uszkodzony . Zamiast tego postawili to "cudo" .

    • 103 23

    • Ten który postawili ma ciekawszą architekturę, żal że nie odbudowali Danziger Hoff, po wojnie stał i nie był tak bardzo zniszczony aby go nie odbudowywać

      • 26 3

  • Bydyn niszczy gdansk (1)

    Teraz by rozebrali. Fla adamowicza nie byloby nic zlego w tym. Moderna kupila stara przychodnie z koniecznoscia jej renowacji a jak juz kupila to nagle dziwnym trafem okazalo sie, ze stan budynku jest gorszy niz sadzono jak go sprzedawano i wszyscy zgodzili sie na rozbiorke. Cale szczescie ze takich budyniowych wladz nie bylo pl wojnie.

    • 35 17

    • byles tam ? jest odbudowana ladnie wyglada ,zniknely rudery powstala fajna pierzeja

      • 4 7

  • Nikt nie pamięta o kamienicy na Ogornej 26. Też przetrwała, ale już długo nie pociągnie.

    • 18 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Sprawdź się

Sprawdź się

Budowę Wielkiej Alei, dziś noszącej miano Alei Zwycięstwa, zainicjował w II połowie XVIII wieku:

 

Najczęściej czytane